ชื่อรายงาน การพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมโดยใช้หนังสือส่งเสริมการพัฒนาความมีคุณธรรม
จริยธรรม ระดับการศึกษาปฐมวัย
ผู้รายงาน นางทิพวรรณ รัศมี
ปีการศึกษา 2551
บทคัดย่อ
การพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมโดยใช้หนังสือส่งเสริมการพัฒนาความมีคุณธรรม จริยธรรม ระดับการศึกษาปฐมวัย ความมุ่งหมายของการศึกษาค้นคว้า เพื่อ 1) เพื่อสร้างและพัฒนาหนังสือส่งเสริมการพัฒนาความมีคุณธรรมจริยธรรม ชั้นอนุบาลปีที่ 1/6 2) เพื่อหาประสิทธิภาพของหนังสือส่งเสริมการพัฒนาความมีคุณธรรมจริยธรรม ชั้นอนุบาลปีที่ 1/6 3) เพื่อเปรียบเทียบการประเมินคุณลักษณะด้านคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนก่อนการจัดกิจกรรมและหลังการจัดกิจกรรมโดยใช้หนังสือส่งเสริมการพัฒนาความมีคุณธรรมจริยธรรมประกอบการจัดกิจกรรม 4) เพื่อศึกษาความคิดเห็นของครูผู้สอนที่มีต่อการนำหนังสือส่งเสริมการพัฒนาความมีคุณธรรมจริยธรรม ชั้นอนุบาลปีที่1/6ไปจัดกิจกรรมให้แก่นักเรียน
ประชากร คือ 1) นักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 1/6 โรงเรียนอนุบาลลพบุรี อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาลพบุรี เขต 1 ปีการศึกษา 2551 จำนวน 240 คน 2) ครูผู้สอนในระดับอนุบาลปีที่ 1/6 โรงเรียนอนุบาลลพบุรี อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาลพบุรี เขต 1 ปีการศึกษา 2551 จำนวน 10 คน แบ่งเป็นครูประจำชั้น 7 คน ครูพิเศษ 3 คน
กลุ่มตัวอย่าง ที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้ คือ 1) นักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 1/6 โรงเรียนอนุบาลลพบุรี อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาลพบุรี เขต 1 ปีการศึกษา 2551 จำนวน 34 คน ที่ได้รับการเลือกแบบเจาะจง (purposive samping) 2) ครูผู้สอนในระดับอนุบาลปีที่ 1/6 โรงเรียนอนุบาลลพบุรี อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี สังกัดสำนักงาน เขตพื้นที่การศึกษาลพบุรี เขต 1 ปีการศึกษา 2551 จำนวน 10 คน แบ่งเป็นครูประจำชั้น 7 คน ครูพิเศษ 3 คน ซึ่งเป็นกลุ่มตัวอย่างของการศึกษา
เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล
1. หนังสือส่งเสริมการพัฒนาความมีคุณธรรมจริยธรรม ชั้นอนุบาลปีที่ 1/6 โรงเรียนอนุบาลลพบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาลพบุรี เขต 1 จำนวน 5 เล่ม ได้แก่ 1) เล่มที่ 1 เรื่อง เพื่อนแท้ 2) เล่มที่ 2 เพชรจอมเกเร 3) เล่มที่ 3 เรื่อง หมูจอมซน 4) เล่มที่ 4 เรื่อง แม่จ๋า 5) เล่มที่ 5 เรื่อง บทเรียนของโต้ง
2. แผนการจัดประสบการณ์ ชั้นอนุบาลปีที่ 1/6 ใช้จัดประสบการณ์ประกอบการการใช้หนังสือส่งเสริมการพัฒนาความมีคุณธรรมจริยธรรม ทั้ง 5 เล่ม
3. แบบสังเกตคุณลักษณะด้านความมีคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 1 เป็นแบบสังเกตแบบมีโครงสร้าง โดยได้กำหนดโครงสร้างการสังเกตพฤติกรรมคุณธรรมจริยธรรม ไว้ดังนี้ 1) ความมีระเบียบวินัยพฤติกรรมที่แสดงถึงความมีระเบียบวินัย 2) ความเมตตากรุณาพฤติกรรมที่แสดงถึงความเมตตา3) ความรับผิดชอบพฤติกรรมที่แสดงถึงความรับผิดชอบ
4) ความมีน้ำใจเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่พฤติกรรมที่แสดงถึงความมีน้ำใจ เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ 5) ความขยันหมั่นเพียรใฝ่รู้พฤติกรรมที่แสดงถึงความขยันหมั่นเพียรใฝ่รู้ 6) ความมีมารยาทและจิตใจดีงามพฤติกรรมที่แสดงถึงความมีมารยาทและจิตใจดีงาม
4. แบบสอบถามเพื่อการวิจัย เรื่องความคิดเห็นของครูผู้สอนที่มีต่อหนังสือส่งเสริมการพัฒนาความมีคุณธรรมจริยธรรม ชั้นอนุบาลปีที่ 1/6 โรงเรียนอนุบาลลพบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาลพบุรี เขต 1 เป็นแบบสอบถามชนิดมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) มี 5 ระดับ จำนวน 1 ฉบับ
ผลการศึกษาพบว่า
1. ผลการศึกษาประสิทธิภาพของหนังสือส่งเสริมการพัฒนาความมีคุณธรรมจริยธรรม ชั้นอนุบาลปีที่ 1/6 โรงเรียนอนุบาลลพบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาลพบุรี เขต 1 เล่มที่ 1 เพื่อนแท้ มีค่าประสิทธิภาพ 94.11/90.32 เล่ม 2 เพชรจอมเกเร มีค่าประสิทธิภาพ 81.69/90.32 เล่ม 3 หมูจอมซน มีค่าประสิทธิภาพ 85.29/90.32 เล่ม 4 แม่จ๋า มีค่าประสิทธิภาพ 85.94/90.32 และ เล่ม 5 บทเรียนของโต้ง มีค่าประสิทธิภาพ 83.98/90.32
2. ผลการวิเคราะห์เปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างคะแนนที่ได้จากการประเมินคุณลักษณะด้านคุณธรรมจริยธรรม ก่อนการจัดกิจกรรมและหลังการจัดกิจกรรม พบว่า หลังการใช้หนังสือส่งเสริม การพัฒนาความมีคุณธรรมจริยธรรมประกอบ การจัดกิจกรรมแล้ว นักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 1/6 มีคะแนนเฉลี่ยที่ได้จากการประเมินคุณลักษณะด้านคุณธรรมจริยธรรมสูงกว่าก่อนใช้หนังสือส่งเสริมการพัฒนาความมีคุณธรรมจริยธรรม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 เป็นไปตามสมมุติฐานที่ตั้งไว้ เมื่อจำแนกเป็นรายด้านพบว่า ด้านที่มีการพัฒนาที่สูงที่สุด ความขยัน มีร้อยละของพัฒนาเท่ากับ 57.56 อันดับที่ 2 เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ มีร้อยละของการพัฒนาเท่ากับ 53.33 อันดับที่ 3 ความเมตตากรุณา มีร้อยละของการพัฒนาเท่ากับ 45.34 ส่วนคุณธรรมจริยธรรมที่มีร้อยละของพัฒนาการต่ำว่าที่สุดได้แก่ ความมีระเบียบวินัย มีร้อยละของการพัฒนาเท่ากับ 14.02
3. ผลการศึกษาในการประเมินความคิดเห็นของครูผู้สอนที่มีต่อการใช้หนังสือส่งเสริมการพัฒนาความมีคุณธรรม จริยธรรม พบว่าครูผู้สอนเห็นว่าหนังสือส่งเสริมการพัฒนาความมีคุณธรรม จริยธรรม ชั้นอนุบาลปีที่ 1/6 มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก (ค่าเฉลี่ย = 4.235) และเมื่อจำแนกเป็นรายข้อพบว่า ประเด็นที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดเป็นอันดับหนึ่ง มีสองประเด็น ได้แก่ เหมาะสมกับวัยของผู้เรียนและข้อคิดจากการอ่านที่ได้เป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียน (ค่าเฉลี่ย = 4.77) อันดับสอง มีสองประเด็น ได้แก่ เนื้อหาสอดคล้องกับกิจกรรมการเรียน และรูปเล่มตัวอักษร สีสัน มีความเหมาะสม และน่าสนใจ (มีค่าเฉลี่ย = 4.66) และอันดับสามได้แก่ ภาพประกอบและเนื้อเรื่องมีความสัมพันธ์ (ค่าเฉลี่ย = 4.55) ประเด็นที่มีความพึงพอใจต่ำที่สุด ได้แก่ สอดคล้องกับมาตรฐานการเรียนรู้ (ค่าเฉลี่ย = 3.55)