เวียนเทียนทำไมต้องเวียนขวา
สงสัยกันไหมคะเวลามีกิจกรรมทางศาสนาที่ต้องเวียนเทียนหรือวันสำคัญทางศาสนาเมื่อไปเวียนเทียนที่วัด เอ...สงสัยมั้ยว่า ทำไมต้องเวียนขวา ได้คำตอบมาบอกเล่ากันละค่ะ...เพิ่งกลับมาจากเวียนเทียนนะเนี่ย!!.....
ความจริงการเวียนเทียนนั้น มีทั้งการเวียนขวาซึ่งเรียกว่า ทักษิณาวรรต หรือ ประทักษิณ และการเวียนซ้ายซึ่งเรียกว่า อุตราวรรต แต่เป็นคติความเชื่อแต่โบราณว่าขวาเป็นมงคล ซ้ายเป็นอวมงคล ซึ่งเรื่องนี้เกี่ยวกันกับเรื่องทิศด้วย โดยสมัยโบราณแบ่งทิศเป็นเพศ และจำแนกเป็นขวา และซ้าย คือ ทิศตะวันออกกับทิศใต้เป็นทิศฝ่ายขวาเป็นเพศชาย ส่วนทิศตะวันตกและทิศเหนือเป็นทิศฝ่ายซ้าย เป็นเพศหญิง คนโบราณจึงนิยมนอนหันศีรษะไปทางทิศใต้อันเป็นทิศฝ่ายขวาซึ่งในศิลาจารึกสมัยสุโขทัยและในหนังสือไตรภูมิพระร่วงได้กล่าวถึงหัวนอนคือทิศใต้ ส่วนทิศปลายตีนคือทิศเหนือ เมื่อคนเป็น ๆ นอนหันหัวไปทางทิศใต้ จึงจำเป็นอยู่เองที่คนตายจะต้องหันหัวสู่ทิศเหนือเวลาฝังศพจึงต้องเอาหัวคนตายไปทางทิศเหนือ
เมื่อทิศใต้เป็นทิศมงคลและเป็นทิศหัวนอนของคนโบราณมีชื่อว่าทักษิณ ซึ่งแปลว่า ขวาหรือความเจริญ ทานอันเป็นผลบุญอุทิศให้แก่ผู้ล่วงลับไปแล้ว จึงเรียกว่า ทักษิณานุประทาน การแสดงความเคารพองค์สถูปเจดีย์จึงนิยมการเดินเวียนขวารอบองค์เจดีย์ หรือการเวียนเทียนสมโภชก็เวียนขวา เรียกว่า ทักษิณาวรรต พระระเบียงที่มีอยู่รอบพระสถูปเจดีย์หรือพระอุโบสถ พระวิหาร จึงมีไว้เพื่อพุทธศาสนิกชนเดินทักษิณาวรรตบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์นั้น ๆ ส่วนบนฐานชั้นล่างขององค์พระเจดีย์หรือพระปรางค์ที่มีทางเดินโดยรอบเรียกว่าฐานประทักษิณ คือ ฐานที่มีไว้สำหรับผู้ไปบูชาเดินเวียนขวาโดยรอบ
การเวียนซ้าย หรืออุตราวรรต นิยมใช้ในงานอวมงคล เช่นการนำโลงศพเวียนซ้ายรอบจิตกาธานอันเป็นการลาลับโลกนี้ไป หรือใช้ในพิธีถอนในวิชาไสยศาสตร์ เช่น การถอนฝี ผู้ทำการรักษาจะเอานิ้วมือชี้ลากวนซ้ายไปรอบ ๆ ฝีจึงจะหายนั่นเอง