Advertisement
การปฏิรูปประเทศของไทยตามที่กำหนดไว้ในรัฐธรรมนูญ ฉบับใหม่ (พ.ศ.2560) มาตรา 258 บัญญัติให้ดำเนินการปฏิรูปประเทศในด้านต่างๆ ได้แก่ ด้านการเมือง ด้านการบริหารราชการแผ่นดิน ด้านกฎหมาย ด้านกระบวนการยุติธรรม ด้านการศึกษา ด้านเศรษฐกิจ และด้านอื่นๆ สำหรับการปฏิรูปด้านการศึกษานั้น ได้กำหนดแนวทางในการปฏิรูปไว้ 4 ประการด้วยกัน ได้แก่
1) ให้สามารถดำเนินการให้เด็กเล็กได้รับการดูแลและพัฒนาก่อนเข้ารับการศึกษา ตามมาตรา 54 วรรคสอง เพื่อให้เด็กเล็กได้รับการพัฒนาร่างกาย จิตใจ วินัย อารมณ์ สังคม และสติปัญญาให้สมกับวัยโดยไม่เป็นค่าใช้จ่าย
2) ให้ดำเนินการตรากฎหมาย เพื่อจัดตั้งกองทุนตามมาตรา 54 วรรคหก ให้แล้วเสร็จภายในหนึ่งปีนับแต่วันประกาศใช้รัฐธรรมนูญนี้
3) ให้มีกลไกและระบบการผลิต คัดกรองและพัฒนาผู้ประกอบวิชาชีพครู และอาจารย์ให้ได้ผู้มีจิตวิญญาณของความเป็นครู มีความรู้ ความสามารถอย่างแท้จริง ได้รับค่าตอบแทนที่เหมาะสมกับความสามารถและประสิทธิภาพในการสอน รวมทั้งมีกลไกสร้างระบบคุณธรรม ในการบริหารงานบุคคลของผู้ประกอบวิชาชีพครู
4) ปรับปรุงการจัดการเรียนการสอนทุกระดับ เพื่อให้ผู้เรียนสามารถเรียนได้ตามความถนัดและปรับปรุงโครงสร้างของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อบรรลุเป้าหมายดังกล่าวโดยสอดคล้องกันทั้งในระดับชาติและระดับพื้นที่
ด้วยเหตุที่การศึกษาระดับต่างๆ ของไทย มีต้นสังกัดแตกต่างกัน ในที่นี้จะขอเสนอเฉพาะการศึกษาระดับมัธยมศึกษา ที่สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการซึ่งเป็นหน่วยระดับชาติและสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา และโรงเรียนที่เป็นหน่วยงานระดับพื้นที่ โดยที่รัฐธรรมนูญได้บัญญัติให้มีการปรับปรุงโครงสร้างของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องให้มีความสอดคล้องกันทั้งระดับชาติและระดับพื้นที่
จากการดำเนินงานปฏิรูปการศึกษาตั้งแต่ พ.ศ.2542 เป็นต้นมาถึงปัจจุบันจะเห็นได้ว่า การปรับปรุงการเรียนการสอนในระดับมัธยมศึกษา มีการดำเนินการที่ไม่ชัดเจน ไม่ค่อยสอดคล้องกัน เมื่อย้อนกลับไปดูการปรับปรุงการเรียนการสอนของโรงเรียนมัธยมศึกษา ในอดีตของกรมสามัญศึกษาซึ่งถูกยุบไปเป็นกรณีศึกษาดูเหมือนว่ามีการดำเนินการที่เข้มข้น ชัดเจนภายใต้โครงการของกรมสามัญศึกษาที่มีการแบ่งส่วนงานระดับกรม โดยมีหน่วยศึกษานิเทศก์ ระดับกรมเป็นหน่วยรับผิดชอบในการทำหน้าที่นิเทศการศึกษาที่มีส่วนในการปรับปรุงการเรียนการสอนโดยตรง มีการจัดกลไกในการนิเทศการศึกษา ระดับเขตพื้นที่ เรียกว่าหน่วยศึกษานิเทศก์ กรมสามัญศึกษาประจำเขตพื้นที่การศึกษา จำนวน 12 เขตการศึกษา
โดยกรมสามัญศึกษามอบอำนาจให้อยู่ในความดูแลของสำนักงานศึกษาธิการเขต สังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการผู้ที่ทำหน้าที่ในการให้ความช่วยเหลือ แนะนำวิจัย และประเมินการจัดการศึกษา เพื่อปรับปรุงการเรียนการสอน คือ ศึกษานิเทศก์ประจำรายวิชาต่างๆ ที่ตรงกับรายวิชาที่มีการจัดการเรียนการสอนในโรงเรียน (ฝ่ายการสอน) และยังมีศึกษานิเทศก์ที่ให้การสนับสนุนทางวิชาการและการปฏิบัติงานแก่ครูสายสนับสนุน
ทางวิชาการ และการปฏิบัติงานแก่ครูสายสนับสนุนการสอนในโรงเรียน ขณะเดียวกันสายบริหารโรงเรียน ได้แก่ หัวหน้าสถานศึกษา และผู้ช่วยสถานศึกษา ก็มีศึกษานิเทศก์ที่รับผิดชอบด้านการบริหารสถานศึกษาโดยเฉพาะเพื่อประสานงานให้ข้อมูล วิจัย ประเมินผล และให้คำปรึกษา แก่ผู้บริหารโรงเรียน
ในด้านการปรับปรุง/พัฒนาการบริหารโรงเรียนเพื่อการปรับปรุงการเรียนการสอนผ่านการนิเทศภายในของสถานศึกษา ในระดับจังหวัดกรมสามัญศึกษาได้ออกแบบให้มีศึกษานิเทศก์จังหวัด จำนวน 1-2 คนเท่านั้น เพื่อให้เป็นหน่วยประสานงานระหว่างโรงเรียน และหน่วยศึกษานิเทศก์เขต มีระบบการทำงานที่เป็นเครือข่ายที่มีประสิทธิภาพโดยส่วนกลาง (หน่วยศึกษานิเทศก์กรม) จะเป็นผู้จัดทำแผนหลัก (แผนการนิเทศการศึกษารายปี) โดยเชื่อมโยงกับแผนการนิเทศการศึกษาของหน่วยศึกษานิเทศก์เขต เป็นรายปีทุกปีดำเนินการนิเทศการศึกษาโรงเรียนมัธยมศึกษาในสังกัดเต็มพื้นที่ทั้งประเทศ
กรณีศึกษาของระบบการนิเทศการศึกษาในอดีตของกรมสามัญศึกษาเป็นกิจกรรมเพื่อปรับปรุงการเรียนการสอนอย่างแท้จริง มีความสอดคล้องในลักษณะเนื้องานเดียวกัน ในส่วนของระบบการนิเทศการศึกษา ผู้นิเทศจะต้องได้รับการเข้าอบรมหลักสูตรศึกษานิเทศก์ กรมสามัญศึกษาทุกคนและมีการประชุมร่วมกันระดับชาติในรอบ 1 ปี ทั้งต้นปีงบประมาณและสิ้นปีงบประมาณ เพื่อเตรียมการและประเมินผลงาน ครูในสังกัดจะได้รับการนิเทศเพื่อปรับปรุงการเรียนการสอนอย่างต่อเนื่องทุกปีงบประมาณรูปแบบที่กล่าวถึงนี้เป็นความคมของภูมิปัญญาของนักศึกษาในอดีตที่ยิ่งใหญ่มากโดยเฉพาะอย่างยิ่งอดีตอธิบดีกรมสามัญศึกษา รองอธิบดีกรมสามัญศึกษา และหัวหน้าหน่วยศึกษานิเทศก์กรมสามัญศึกษาทุกท่าน
เมื่อกฎหมายสูงสุดกำหนด แนวทางปฏิรูปการศึกษาให้มีการปรับปรุงการเรียนการสอนสำหรับผู้เรียน กรณีศึกษาในอดีตในการทำงานด้านการปรับปรุงการเรียนการสอนของกรมสามัญศึกษาโดยผ่านการนิเทศการศึกษาน่าจะเป็นบทเรียนและแนวทางที่นำสู่การปฏิบัติได้ไม่ยาก
เนื่องจากปัจจุบันได้มีเทคโนโลยีสารสนเทศด้านการศึกษา (Edtech) มากมายเข้ามาสามารถนำมาใช้ในการปรับปรุงการเรียนการสอนด้วยระบบการนิเทศการศึกษายุคใหม่ ในการปรับปรุงโครงสร้างของหน่วยงาน ขอนำเสนอให้มีการปรับโครงสร้างสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) ให้มีหน่วยศึกษานิเทศก์ เป็นหน่วยงานระดับชาติ ในสังกัด สพฐ.ภายในโครงสร้างของหน่วยศึกษานิเทศก์ระดับชาติ มีกลุ่มนิเทศการศึกษามัธยมศึกษา และกลุ่มนิเทศระดับประถมศึกษา ระดับเขตพื้นที่ (กรณีที่ไม่มีการยุบเขตพื้นที่) ให้มีหน่วยศึกษานิเทศก์ในสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัยธยมศึกษา และในสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา
โดยแต่ละเขตพื้นที่จะมีศึกษานิเทศก์ประจำเขต ซึ่งในปัจจุบันได้มีโครงสร้างในลักษณะนี้อยู่แล้วในระดับเขต แต่จะต้องปรับให้มีอัตรากำลังให้สอดคล้องกับรายวิชา/กลุ่มวิชาที่เปิดสอนในโรงเรียนทั้งประถมศึกษา และมัธยมศึกษา ในกรณีที่มีการยุบเขตพื้นที่การศึกษา สพฐ.จัดให้มีหน่วยนิเทศประจำสำนักงานศึกษาธิการ ภาคทุกภาคการศึกษา ทั้งระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา โดยมอบอำนาจให้ศึกษาธิการภาค กำกับดูแล และให้มีหน่วยศึกษานิเทศก์ประจำจังหวัดทุกจังหวัด ประจำสำนักงานศึกษาธิการจังหวัด เพื่อประสานงานระหว่างหน่วยศึกษานิเทศก์ประจำภาคการจังหวัด เพื่อประสานงานระหว่างหน่วยศึกษานิเทศก์ ประจำภาคการศึกษา และโรงเรียน รูปแบบโครงสร้างดังกล่าวนี้
จะเห็นได้การปฏิบัติงานในด้านการปรับปรุงการสอนในโรงเรียน การสอนในโรงเรียนทั้งประถมศึกษาและมัธยมศึกษา จะมีความเป็นเอกภาพทั้งด้านเนื้อหา และวิธีการด้วยมาตรการ การนิเทศการศึกษาทั้งในระดับชาติและระดับพื้นที่ สำหรับในระดับสถานศึกษาควรมีการปรับองค์การในโรงเรียนทุกโรงเรียนให้มีกลุ่มงานนิเทศการศึกษาเพื่อมุ่งเป้าหมาย การปรับปรุงการเรียนการสอนของครู
ดังนั้น การปรับปรุงการเรียนการสอนระดับมัธยมศึกษาให้ผู้เรียนสามารถเรียนได้ตามถนัดและปรับปรุงโครงสร้างของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องโดยสอดคล้องกันทั้งในระดับชาติ และระดับพื้นที่ อาจย้อนยุคและประยุกต์ใช้การนิเทศการศึกษาเพื่อปรับปรุงการเรียนการสอนของกรมสามัญศึกษาในอดีตเป็นฐานในการปฏิรูป
สุรชัย เทียนขาว
ที่มา มติชน ฉบับวันที่ 5 ก.ค. 2560 (กรอบบ่าย)
เผยแพร่ทาง เว็บไซต์กระทรวงศึกษาธิการ วันที่ 4 กรกฎาคม 2560
Advertisement
![จบใหม่ ไม่มีประสบการณ์ ...เงินเดือน 25,000 จะทำไหม ? จบใหม่ ไม่มีประสบการณ์ ...เงินเดือน 25,000 จะทำไหม ?](news_pic/p83474910907.jpg) เปิดอ่าน 10,804 ครั้ง ![การศึกษาไทย เราโง่อย่างมีหลักการ การศึกษาไทย เราโง่อย่างมีหลักการ](news_pic/p73513461420.jpg) เปิดอ่าน 28,562 ครั้ง ![ตอบโจทย์ "ปฏิรูปการศึกษา"? ตอบโจทย์ "ปฏิรูปการศึกษา"?](news_pic/p47735240512.jpg) เปิดอ่าน 7,848 ครั้ง ![ความสำคัญของการศึกษาปฐมวัย ความสำคัญของการศึกษาปฐมวัย](news_pic/p64895321148.jpg) เปิดอ่าน 25,557 ครั้ง ![เปิดม่านการศึกษา : 16 เม.ย. 58 : โดย...ครูแจ่ม เปิดม่านการศึกษา : 16 เม.ย. 58 : โดย...ครูแจ่ม](news_pic/p17638190928.jpg) เปิดอ่าน 9,267 ครั้ง ![8 วิธีปรับโฉม "โรงเรียน" ใหม่ จัดอย่างไรให้เด็กเรียนรู้อย่างมีคุณภาพ 8 วิธีปรับโฉม "โรงเรียน" ใหม่ จัดอย่างไรให้เด็กเรียนรู้อย่างมีคุณภาพ](news_pic/p89884820917.jpg) เปิดอ่าน 20,466 ครั้ง ![การศึกษาของเด็กไทยยุค Digital Society การศึกษาของเด็กไทยยุค Digital Society](news_pic/p62639422048.jpg) เปิดอ่าน 11,813 ครั้ง ![ภาษาอังกฤษเด็กไทยไม่ก้าวหน้าปัญหาอยู่ที่ใคร? ภาษาอังกฤษเด็กไทยไม่ก้าวหน้าปัญหาอยู่ที่ใคร?](news_pic/p64545911252.jpg) เปิดอ่าน 13,413 ครั้ง ![ปิดเทอมนี้ให้ลูกวัยรุ่นทำอะไรดีนะ/ดร.แพง ชินพงศ์ ปิดเทอมนี้ให้ลูกวัยรุ่นทำอะไรดีนะ/ดร.แพง ชินพงศ์](news_pic/p48158551958.jpg) เปิดอ่าน 21,714 ครั้ง ![Meritocracy กับการศึกษาสิงคโปร์ มูลค่าของความสามารถ Meritocracy กับการศึกษาสิงคโปร์ มูลค่าของความสามารถ](news_pic/p22102560539.jpg) เปิดอ่าน 9,897 ครั้ง ![คำรำพึง ของคนที่เคยผ่านร้อนผ่านหนาว ในการปฏิรูปการศึกษา : โดย เพชร เหมือนพันธุ์ คำรำพึง ของคนที่เคยผ่านร้อนผ่านหนาว ในการปฏิรูปการศึกษา : โดย เพชร เหมือนพันธุ์](news_pic/p67672180620.jpg) เปิดอ่าน 9,557 ครั้ง ![ปฏิรูปการศึกษาเรียนรู้จากผู้ประสบความสำเร็จ: "สิงคโปร์" ปฏิรูปการศึกษาเรียนรู้จากผู้ประสบความสำเร็จ: "สิงคโปร์"](news_pic/p33106640719.jpg) เปิดอ่าน 9,964 ครั้ง ![ซูปเปอร์ไฮเวย์การศึกษา ซูปเปอร์ไฮเวย์การศึกษา](news_pic/p86965480656.jpg) เปิดอ่าน 7,241 ครั้ง ![ปฏิรูปการศึกษา ปฏิรูปอะไร ? โดย ดร. วิชัย พยัคฆโส ปฏิรูปการศึกษา ปฏิรูปอะไร ? โดย ดร. วิชัย พยัคฆโส](news_pic/p30372241928.jpg) เปิดอ่าน 13,462 ครั้ง ![กรณีตัวอย่างการประพฤติผิดจรรยาบรรณของวิชาชีพ กรณีตัวอย่างการประพฤติผิดจรรยาบรรณของวิชาชีพ](news_pic/p39582201119.jpg) เปิดอ่าน 49,866 ครั้ง ![ทางออกในการบริหารคุณภาพการศึกษา : การบริหารผู้ประเมินภายนอกแนวใหม่ ทางออกในการบริหารคุณภาพการศึกษา : การบริหารผู้ประเมินภายนอกแนวใหม่](news_pic/p90769061142.jpg) เปิดอ่าน 8,638 ครั้ง
|
![ม.44 "มาสเตอร์คีย์ผ่าทางตัน"ปฏิรูปการศึกษา?? ม.44 "มาสเตอร์คีย์ผ่าทางตัน"ปฏิรูปการศึกษา??](news_pic/p66179611256.jpg)
เปิดอ่าน 14,688 ☕ คลิกอ่านเลย |
![ปฏิรูปการศึกษาให้ได้ผล ต้องตั้งต้นจากผลการประเมิน ปฏิรูปการศึกษาให้ได้ผล ต้องตั้งต้นจากผลการประเมิน](news_pic/p47015880929.jpg)
เปิดอ่าน 7,704 ☕ คลิกอ่านเลย | ![การพิจารณาการประพฤติผิดจรรยาบรรณของวิชาชีพ การพิจารณาการประพฤติผิดจรรยาบรรณของวิชาชีพ](news_pic/p14810490544.jpg)
เปิดอ่าน 31,456 ☕ คลิกอ่านเลย | !["หนี้ครู" ปัญหาอมตะคู่แม่พิมพ์ของชาติ "หนี้ครู" ปัญหาอมตะคู่แม่พิมพ์ของชาติ](news_pic/p83375640613.jpg)
เปิดอ่าน 11,398 ☕ คลิกอ่านเลย | ![อ่านอะไร...คนไทย? อ่านอะไร...คนไทย?](news_pic/p20215440931.jpg)
เปิดอ่าน 7,771 ☕ คลิกอ่านเลย | ![ศึกสายเลือด ศธ. : เกมชิงอำนาจที่มีแต่ ผู้แพ้?? ผู้เขียน จุไรรัตน์ พงศาภิชาติ ศึกสายเลือด ศธ. : เกมชิงอำนาจที่มีแต่ ผู้แพ้?? ผู้เขียน จุไรรัตน์ พงศาภิชาติ](news_pic/p64040620354.jpg)
เปิดอ่าน 30,651 ☕ คลิกอ่านเลย | ![การศึกษาไทย
ไปถึงไหนแล้ว?? ผู้เขียน สหัส แก้วยัง การศึกษาไทย
ไปถึงไหนแล้ว?? ผู้เขียน สหัส แก้วยัง](news_pic/p42001840405.jpg)
เปิดอ่าน 51,088 ☕ คลิกอ่านเลย |
|
≡ เรื่องน่าอ่าน/สาระน่ารู้ ≡ ![ปลูกถ่ายเซลล์กระดูกอ่อนผิวข้อ จากสุนัขมุ่งเน้นใช้ กับคนในอนาคต ปลูกถ่ายเซลล์กระดูกอ่อนผิวข้อ จากสุนัขมุ่งเน้นใช้ กับคนในอนาคต](news_pic/p97748100839.jpg)
เปิดอ่าน 13,878 ครั้ง | ![เกณฑ์วิทยฐานะใหม่ เกณฑ์วิทยฐานะใหม่](news_pic/pic/p51712871043.jpg)
เปิดอ่าน 76,323 ครั้ง | ![การเลี้ยงกบคอนโดร่วมกับปลาดุก เพลินๆ สร้างรายได้ รับชมกันได้เลยครับ การเลี้ยงกบคอนโดร่วมกับปลาดุก เพลินๆ สร้างรายได้ รับชมกันได้เลยครับ](news_pic/p95485620807.jpg)
เปิดอ่าน 16,117 ครั้ง | ![จัดอาหารกลางวันมีคุณภาพ กระตุ้นพัฒนาการเด็กวัยเรียน จัดอาหารกลางวันมีคุณภาพ กระตุ้นพัฒนาการเด็กวัยเรียน](news_pic/p55207160042.jpg)
เปิดอ่าน 3,526 ครั้ง | ![8 ข้อปฏิบัติอยู่อย่างเป็นสุข 8 ข้อปฏิบัติอยู่อย่างเป็นสุข](news_pic/p86250540517.jpg)
เปิดอ่าน 10,984 ครั้ง |
|
|