Advertisement
สังฆทานคืออะไร
สังฆทาน คือ การถวายสิ่งของแก่หมู่พระภิกษุสงฆ์ เป็นการถวายกลาง ๆ ไม่จำเพาะเจาะจงภิกษุรูปหนึ่งรูปใด เมื่อถวายให้แล้วก็ถือว่าพระภิกษุสงฆ์ทุกรูปมีสิทธิ์ใช้สอยสิ่งของเหล่านั้นตามสะดวก อาจจะมีเพียงตัวแทนสงฆ์เพียงรูปเดียวมารับประเคน ก็ถือว่าเป็นสังฆทานเหมือนกัน มีทานอีกรูปแบบหนึ่งที่คล้าย ๆ สังฆทาน เป็นทานที่มีอาณาเขตกว้างขวางกว่าคือ ทานที่ให้แก่หมู่พวกที่ไม่เฉพาะกลุ่มบุคคลใดบุคคลหนึ่งเรียก สาธารณทาน เป็นทานที่ไม่จำกัดเฉพาะในรั้ววัด เป็นการให้ที่ไม่มีขอบเขต สังฆทานเป็นส่วนหนึ่งของสาธารณทานเช่นนั้น
ส่วนการถวายทานที่ให้เฉพาะพระภิกษุสงฆ์รูปนั้นรูปนี้เรียก ปาฏิปุคคลิกทาน มีอานิสงส์น้อยกว่าทานสองประเภทข้างต้น เพราะเป็นการจำกัดเฉพาะบุคคลว่าต้องเป็นคนนั้นคนนี้ การให้ทานแก่ส่วนรวมย่อมได้อานิสงส์มากกว่า คราวที่พระนางปชาบดีโคตมี พระแม่น้าของพระพุทธเจ้าปั่นฝ้ายทอเป็นจีวร แล้วนำไปย้อมตั้งใจถวายแด่พระพุทธเจ้า แต่พระพุทธเจ้าไม่ทรงรับ ตรัสว่าให้ถวายแก่สงฆ์คือหมู่พระแทน พระนางเสียใจ แต่เมื่อทราบว่าถวายแก่สงฆ์มีผลมาก นางจึงคลายความเศร้าโศก
พระสงฆ์บางรูป แม่ชีบางท่าน ฆราวาสบางคน ทำงานให้กับชุมชนไม่รู้จักเหน็ดเหนื่อย ความคิดในทางสะสมเพื่อตัวเองไม่มี บางท่านก็เลี้ยงเด็กกำพร้า บางท่านทั้งเลี้ยงทั้งสอน เมื่อเราบริจาคทรัพย์ให้ท่าน ท่านก็ใช้ทรัพย์นั้นให้เป็นประโยชน์ไปกับกิจการช่วยเหลือสังคมที่ทำอยู่ ท่านเป็นเพียงคนกลางที่คอยแบ่งปันจากคนมั่งมีเพื่อแจกจ่ายแก่ผู้ขาดแคลน การทำบุญกับผู้ทำประโยชน์แก่ชุมชนนับเป็นสังฆทานที่ได้บุญไม่ใช่น้อย เพราะบุญได้แผ่ขยายกว้างออกไป ช่วยให้คุณภาพชีวิตของผู้ทุกข์ยากเหล่านั้นดีขึ้น และเป็นการช่วยสังคมไปด้วยในตัว
เดี๋ยวนี้เวลาพูดถึง "สังฆทาน" พวกเราจะนึกถึงถังสีเหลือง ๆ ภายในบรรจุข้าวของเครื่องใช้มากมาย จนล้นออกมาปากถัง แล้วมีพลาสติกใสหุ้มทับอีกที
แท้จริงแล้วของที่จะถวายหมู่พระสงฆ์โดยไม่เจาะจงที่เรียกว่าสังฆทานนั้น คืออะไรก็ได้ที่เหมาะกับชีวิตสมณะ ไม่จำเป็นต้องเป็นถังเหลือง ๆ ที่วางขายตามหน้าร้านสังฆภัณฑ์เสมอไป
แต่สำหรับ "สังฆทานถังเหลือง" ที่ชาวพุทธนิยมซื้อไปถวายพระสงฆ์นั้น ท่านทราบหรือไม่ว่ามีบางสิ่งบางอย่างไม่ชอบมาพากลอยู่ในนั้น เรามาดูซิว่าในถังสังฆทานสีเหลือง ๆ หนึ่งใบ มีอะไรอยู่ข้างในนั้นบ้าง "ถังเหลือง ๆ" ที่มีวางขายตามร้านสังฆภัณฑ์นั้น บางร้านจะยัดหนังสือพิมพ์หรือกระดาษแข็งเข้าไว้เต็มก้นถัง ส่วนที่เป็นสังฆทาน หรือข้าวของเครื่องใช้จริง ๆ จะถูกบรรจุไว้แถวขอบปากถังเพื่อให้ดูว่ามีของใช้มากมายจนล้นปากถัง แล้วเอาพลาสติกใสหุ้มอีกทีเพื่อไม่ให้ของล้นจนหก แท้จริงแล้วมีของใช้ไม่กี่อย่างเท่านั้นเอง ข้าวของเครื่องใช้ที่บรรจุมักเป็นของคุณภาพต่ำ เช่น หางผงซักฟอก ธูปเทียนคุณภาพต่ำ แปรงสีฟันที่ขนแปรงแข็งโป๊ก ผ้าอาบน้ำฝนที่บางเบาจนน่าวิตกว่าพระนุ่งสรงน้ำเมื่อใดคงได้โป๊แต่ไม่เปลือยเมื่อนั้น หรือบางทีอาจเป็นผ้าอาบน้ำฝนสีเหลืองที่ใส่มาพอเป็นพิธีคือ ขนาดกว้างยาวไม่เกิน 1 เมตร ที่นำมาใช้ประโยชน์ไม่ได้ น้ำปลาราคาถูกที่ดูออกว่าเป็นน้ำใส่สีละลายเกลือ ข้าวสารที่ใส่มาแค่ถุงเล็ก ๆ หยิบมือเดียวพอเป็นพิธีเหมือนกับผ้าอาบน้ำฝนที่ถูกใส่มา และบางครั้งก็เป็นเศษข้าวสารหัก ถ้าสังเกตดูดี ๆ บางถังจะมีเกลือป่นใส่มาให้เป็นสิบถุง ใส่เพื่อเกลือป่นจะได้กินพื้นที่เยอะ ๆ จะได้ไม่ต้องใส่ของใช้อื่นเพิ่มเติม เพราะเกลือป่นมีราคาถูก
นอกจากนี้ข้าวของที่ไม่จำเป็นอื่น ๆ ก็มีใบชารสเข้มข้นที่ความเป็นจริงแล้วพระและสามเณรไม่ค่อยชงฉันกันเลย และมักจะถูกทิ้งไปอย่างไม่ได้ประโยชน์ น้ำบรรจุขวดที่มีกลิ่นผงซักฟอกอันเนื่องมาจากการบรรจุอยู่ในถังที่อับพร้อมด้วยผงซักฟอก 1 กล่อง เมื่ออากาศร้อนทำให้กลิ่นของผงซักฟอกเข้าไปในขวดน้ำ กลายเป็นน้ำที่มีกลิ่นผงซักฟอกไม่เหมาะแก่การบริโภคในเวลาต่อมา กล่องสบู่ก็เป็น "บริขารล้นวัด" อีกชิ้นหนึ่ง มีกล่องหนึ่งก็ใช้ได้เกือบตลอดชีวิตของการเป็นพระ ไม่จำเป็นต้องถวายบ่อยก็ได้ ได้มาก็ล้นวัดไม่รู้จะเอาไปไว้ไหนดี
ความไม่ชอบมาพากลของ "สังฆทานถังเหลือง" เกิดจากความที่เราไม่รู้ว่าจะซื้ออะไรไปถวายพระดี เลยต้องอาศัยเครื่องสังฆทานที่มีจำหน่ายตามร้านบรรจุให้สำเร็จรูป เพื่อจะได้ไม่ต้องเล่นเกมเดาใจพระ อีกทั้งการบรรจุถังก็ทำมาให้เรียบร้อยสวยงาม ซื้อปุ๊บก็ถือไปถวายปั๊บ เข้ากับยุคสมัยบริโภคนิยมพอดี ไม่ต้องเสียเวลาไปซื้อหามาประกอบให้ลำบาก แต่ความที่คนซื้อไม่ได้ใช้ คนใช้ไม่ได้ซื้อ ก็เลยเป็นช่องว่างที่เปิดโอกาสทองให้กับร้านค้าเอารัดเอาเปรียบผู้บริโภคโดยอัตโนมัติ คนซื้อไม่มีทางรู้หรอกว่า "สังฆทานถังเหลือง" ที่ซื้อไปถวายพระ ข้างในมีของที่จำเป็นสำหรับพระจริง ๆ สักกี่อย่าง มีของที่มีคุณภาพมากแค่ไหน หรือมีจำนวนสิ่งของที่คุ้มกับราคาที่ร้านค้าตั้งไว้หรือไม่
ส่วนพระสงฆ์นั้นเล่า เมื่อรับประเคนสังฆทานเสร็จ โยมลากลับ เปิดถังออกดูเจอแต่สิ่งของที่ใช้ได้เพียงไม่กี่ชิ้น ซ้ำของบางอย่างก็ไม่มีคุณภาพดีพอ บ่อยครั้งที่พระท่านต้องจ่ายปัจจัยไปซื้อหามาใช้เอง หรือบางครั้งก็มีแต่ม้วนกระดาษชำระใส่มาเต็มใต้ถัง หรือมีแต่เกลือถุงเล็ก ๆ หลายสิบถุง หรืออย่างที่หนังสือพิมพ์เคยลงข่าวว่ามีหนังสือโป๊ใส่มาในถังสังฆทานด้วย จะบอกให้โยมรับรู้แต่โยมก็กลับบ้านไปเสียแล้ว
Advertisement
![ธนบัตรไทยรุ่นแรก ธนบัตรไทยรุ่นแรก](news_pic/p38200381512.jpg) เปิดอ่าน 34,543 ครั้ง ![สงครามครูเสด สงครามครูเสด](news_pic/p76807942100.jpg) เปิดอ่าน 212,548 ครั้ง ![เส้นทางสายไหม เส้นทางสายไหม](news_pic/p99046830740.jpg) เปิดอ่าน 22,664 ครั้ง ![อานิสงค์ของการถวายเทียนพรรษา อานิสงค์ของการถวายเทียนพรรษา](news_pic/p68187301713.jpg) เปิดอ่าน 1,286 ครั้ง ![เกร็ดประวัติวัดโพธิ์ เกร็ดประวัติวัดโพธิ์](news_pic/p72696980754.jpg) เปิดอ่าน 23,957 ครั้ง ![ประโยชน์ของการบริหารจิตและการเจริญปัญญา ประโยชน์ของการบริหารจิตและการเจริญปัญญา](news_pic/p23004510656.jpg) เปิดอ่าน 3,503 ครั้ง ![ตำนาน บ้านบางระจัน ตำนาน บ้านบางระจัน](news_pic/p79721621337.jpg) เปิดอ่าน 188,529 ครั้ง ![25 พฤศจิกายน วันวชิราวุธ 25 พฤศจิกายน วันวชิราวุธ](news_pic/p81563211054.jpg) เปิดอ่าน 19,640 ครั้ง ![หนังตะลุง หนังตะลุง](news_pic/p12096950004.jpg) เปิดอ่าน 35,624 ครั้ง ![หน้าที่ชาวพุทธ หน้าที่ชาวพุทธ](news_pic/p73359341842.jpg) เปิดอ่าน 37,185 ครั้ง ![หลวงประจักษ์ศิลปาคม นักรบคู่พระราชหฤทัยพระพุทธเจ้าหลวง หลวงประจักษ์ศิลปาคม นักรบคู่พระราชหฤทัยพระพุทธเจ้าหลวง](news_pic/p32683772127.jpg) เปิดอ่าน 31,536 ครั้ง ![ประเพณีสงกรานต์ล้านนา ประเพณีสงกรานต์ล้านนา](news_pic/p56997590858.jpg) เปิดอ่าน 23,159 ครั้ง ![9 มิ.ย.ของทุกปีเป็น "วันรัฐพิธี" ตามมติ ครม. 9 มิ.ย.ของทุกปีเป็น "วันรัฐพิธี" ตามมติ ครม.](news_pic/p88748521432.jpg) เปิดอ่าน 10,065 ครั้ง ![อารยธรรมกรีกโบราณ อารยธรรมกรีกโบราณ](news_pic/p51461161823.jpg) เปิดอ่าน 43,181 ครั้ง ![รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย(ฉบับชั่วคราว) พุทธศักราช 2557 รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย(ฉบับชั่วคราว) พุทธศักราช 2557](news_pic/p90331760547.jpg) เปิดอ่าน 17,156 ครั้ง ![ความศักดิ์สิทธิ์ของ "หลวงพ่อทันใจ" วัดพระธาตุดอยคำ จ.เชียงใหม่ ความศักดิ์สิทธิ์ของ "หลวงพ่อทันใจ" วัดพระธาตุดอยคำ จ.เชียงใหม่](news_pic/p85173280904.jpg) เปิดอ่าน 25,591 ครั้ง
|
![สุดทึ่ง นักโบราณคดีอึ้ง รูปปั้นนักรบเฝ้าสุสานจีน 7 พันตัว ถูกปั้น"ตามใบหน้าจริงแต่ละคน สุดทึ่ง นักโบราณคดีอึ้ง รูปปั้นนักรบเฝ้าสุสานจีน 7 พันตัว ถูกปั้น"ตามใบหน้าจริงแต่ละคน](news_pic/p17932770912.jpg)
เปิดอ่าน 17,244 ☕ คลิกอ่านเลย |
![1 เมษายน วันข้าราชการพลเรือน 1 เมษายน วันข้าราชการพลเรือน](news_pic/pic/p90473460838.jpg)
เปิดอ่าน 13,975 ☕ คลิกอ่านเลย | ![เครื่องคชาภรณ์ (เครื่องแต่งตัวช้างสำคัญ) เครื่องคชาภรณ์ (เครื่องแต่งตัวช้างสำคัญ)](news_pic/p40948591708.jpg)
เปิดอ่าน 20,364 ☕ คลิกอ่านเลย | ![วันอาสาฬหบูชา วันอาสาฬหบูชา](news_pic/p92292760904.jpg)
เปิดอ่าน 21,626 ☕ คลิกอ่านเลย | ![ตำนานนางสงกรานต์ ตำนานนางสงกรานต์](news_pic/p66244972235.jpg)
เปิดอ่าน 30,581 ☕ คลิกอ่านเลย | ![วัดป่าที่แม่ฮ่องสอนดังทั่วโลก ต่างชาติแห่เรียนสมาธิปีละกว่า 2 พันคน วัดป่าที่แม่ฮ่องสอนดังทั่วโลก ต่างชาติแห่เรียนสมาธิปีละกว่า 2 พันคน](news_pic/p71004370555.jpg)
เปิดอ่าน 15,000 ☕ คลิกอ่านเลย | ![การถวายสังฆทาน การถวายสังฆทาน](news_pic/p22571331459.jpg)
เปิดอ่าน 34,265 ☕ คลิกอ่านเลย |
|
≡ เรื่องน่าอ่าน/สาระน่ารู้ ≡ ![กำเนิด 4 อาชีพใหม่ไอที กำเนิด 4 อาชีพใหม่ไอที](news_pic/p30048121221.jpg)
เปิดอ่าน 26,859 ครั้ง | ![โลกกำลังก้าวสู่อินเทอร์เน็ตที่ปลอดภัยกว่าเดิม โลกกำลังก้าวสู่อินเทอร์เน็ตที่ปลอดภัยกว่าเดิม](news_pic/p16070460658.jpg)
เปิดอ่าน 8,217 ครั้ง | ![3 พื้นฐานเพื่อความมั่นคงทางการเงิน 3 พื้นฐานเพื่อความมั่นคงทางการเงิน](news_pic/p79351320952.jpg)
เปิดอ่าน 11,936 ครั้ง | ![3G สามจี หรือ ทรีจี 3G สามจี หรือ ทรีจี](news_pic/p88190440300.jpg)
เปิดอ่าน 21,956 ครั้ง | ![10 วิธีง่ายๆ ห่างไกลไข้หวัด-ไข้หวัดใหญ่ 10 วิธีง่ายๆ ห่างไกลไข้หวัด-ไข้หวัดใหญ่](news_pic/p26352190936.jpg)
เปิดอ่าน 11,086 ครั้ง |
|
|