Advertisement
เกร็ดความรู้เกี่ยวกับ พระราชพิธีพระศพ
"สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์"
|
|
๑. สางพระเกศาขึ้น-ลง ๑ ครั้ง แล้วหักพระสางทิ้ง
การที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สางพระเกศาพระศพขึ้น ๑ ครั้ง ลง ๑ ครั้ง แล้วหักพระสางวางไว้ในพาน แสดงถึงว่าเป็นการสาง (หวี) พระเกศาครั้งสุดท้าย สางพอเป็นสัญลักษณ์พอเป็นพิธี เพื่อแสดงว่าไม่ต้องการความสวยงามใดๆ อีกแล้ว เป็นเครื่องหมายว่าหมดประโยชน์ ไม่มีความจำเป็นต้องแต่งกายใดๆ อีกแล้ว และเมื่อหักสางทิ้งไปแล้ว ก็จะเอาไปไว้ที่ไหนก็ได้ ซึ่งเหมือนกับประเพณีของประชาชนด้วย ที่แสดงว่าจะไม่ได้ใช้สางนั้นอีกต่อไปแล้วจึงต้องหักทิ้งไป
|
|
๒. เศวตฉัตรประกอบพิธีพระศพ
เศวตฉัตรประกอบพิธีพระศพนั้นจะแตกต่างกันไป ตามพระอิสริยยศที่แตกต่างกัน
ฉัตร ๙ ชั้น |
:
|
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว |
ฉัตร ๗ ชั้น |
:
|
สมเด็จพระบรมราชินี สมเด็จพระบรมราชชนนี สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สมเด็จพระบรมราชกุมารี |
ฉัตร ๕ ชั้น |
:
|
สมเด็จเจ้าฟ้า ในส่วนพิธีพระศพของสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ นั้นจะเรียกว่า "เบญจปฎลเศวตฉัตร" หมายถึงฉัตรขาวที่มีเพดาน ๕ ชั้น |
ขั้นตอนเมื่อเชิญพระศพมายังพระบรมมหาราชวังแล้ว จะเชิญพระศพไปประดิษฐานที่พระที่นั่งพิมานรัตยา ซึ่งอยู่ด้านหลังทางทิศใต้ของพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ซึ่งพระที่นั่งองค์นี้จะเป็นวิมานที่บรรทมของพระมหากษัตริย์ และสมเด็จพระอัครมเหสี และเจ้านายฝ่ายในชั้นสูง แต่ในระยะหลังจะใช้เป็นที่ประดิษฐานพระศพ ในการสรงน้ำพระศพ เมื่อสรงน้ำพระศพที่พระที่นั่งพิมานรัตยาแล้วจึงจะอัญเชิญพระศพไปประดิษฐานที่พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท การประดิษฐานพระศพตามราชประเพณีอยู่ทางมุขด้านตะวันตก พระโกศสำหรับสมเด็จเจ้าฟ้าจะใช้พระโกศทองใหญ่ และใช้เครื่องสูงทองแผ่ลวด มุขด้านใต้จะเป็นที่ประดิษฐานของพระพุทธรูปประจำพระชนมวาร (พระประจำวันเกิด) ซึ่งพระพุทธประจำพระชนมวารของสมเด็จพระพี่นางเธอฯ คือ พระพุทธรูปปางถวายเนตร ซึ่งเป็นปางประจำวันเกิดวันอาทิตย์ งานหลังจากนี้ต่อไปจนถึง ๑๐๐ วัน จะเป็นการพระพิธีธรรมสวดพระอภิธรรม พระพิธีธรรมจะเป็นงานที่ใช้เฉพาะงานหลวง จะสวดทั้งวันทั้งคืน มีการย่ำยามทุก ๓ ชั่วโมง มีปี่ กลอง ประโคม ด้วยทำนองที่เศร้าสร้อย
ในวันที่ ๙ มกราคม ๒๕๕๑ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้า
โปรดกระหม่อม ให้พนักงานจัดเศวตฉัตรขึ้นเป็น ๗ ชั้น กางกั้นพระโกศ โดยอนุโลมตามโบราณราชประเพณี
พระราชทานเป็นเครื่องเฉลิมพระเกียรติยศให้ปรากฏสืบไป
|
|
๓. ประโคมย่ำยามทุก ๓ ชั่วโมง
การสวดพระพิธีธรรมพระอภิธรรม จะมีการประโคมย่ำยามทุก ๓ ชั่วโมง มีปี่ กลอง ประโคม ด้วยทำนองที่เศร้าสร้อย ตั้งแต่ ๐๖.๐๐ น. ๐๙.๐๐ น. ๑๒.๐๐ น. ไปจนถึง ๒๔.๐๐ น. เพื่อบอกเวลาว่าครบ ๓ ชั่วโมง ก็จะประโคมขึ้นหนึ่งครั้ง ส่วนการสวดพระอภิธรรมจะสวดทั้งวันทั้งคืน แต่จะมีเวลาพักเว้นระยะเป็นช่วงๆ อาจจะหยุดพักสัก ๑๐-๑๕ นาที ซึ่งจะเป็นธรรมเนียมปฏิบัติของเจ้านายชั้นสูงขึ้นไป โดยหลักคิดก็จะไม่แตกต่างกับการจัดงานศพของประชาชนทั่วไปตามหลักพระพุทธศาสนา แต่อาจจะเพิ่มรายละเอียด ปริมาณและคุณภาพเข้ามา ขึ้นอยู่กับความพร้อมของเจ้าภาพที่จะจัดงานนอกจากนี้จะมีการบำเพ็ญพระราชกุศลเมื่อครบ ๗ วัน ๕๐ วัน และ ๑๐๐ วัน พิธีกรรมก็จะเหมือนกัน นั่นคือ มีการสวดมนต์ แสดงพระธรรมเทศนา ๑ กัณฑ์ ถวายภัตตาหารเพลแด่พระสงฆ์ สดับปกรณ์ (บังสุกุล)
|
|
๔. สมเด็จพระพี่นางเธอฯ อยู่ในลำดับพระอิสริยยศชั้น 'เจ้าฟ้า'
ภาษาที่ใช้เรียกในการประกอบพิธีพระบรมศพ พระศพ จะแตกต่างกันตามพระอิสริยยศ โดยสมเด็จเจ้าฟ้า จะเรียกว่า "พระศพ" ส่วนพระยศที่สูงกว่า ตั้งแต่พระมหากษัตริย์ สมเด็จพระบรมราชินี สมเด็จพระบรมราชชนนี สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สมเด็จพระบรมราชกุมารี จะเรียกว่า "พระบรมศพ" ส่วนพระราชพิธีพระราชทานเพลิงศพ ตามราชประเพณีจะสร้างพระเมรุในช่วงฤดูแล้งประมาณเดือนมีนาคม เมษายน ทั้งนี้แล้วแต่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ
|
|
๕. การแต่งฉลองพระองค์ไว้ทุกข์
การแต่งกายของพระมหากษัตริย์ และพระบรมวงศ์ศานุวงศ์ สำหรับการไว้ทุกข์มี ๒ แบบ ฉลองพระองค์เต็มยศ และฉลองพระองค์แบบสากล แบบแรกฉลองพระองค์ไว้ทุกข์ด้วยเครื่องแบบเต็มยศ สายสะพายจักรี ติดแขนทุกข์ใต้พระกรซ้าย และจะฉลองพระองค์เครื่องแบบเต็มยศสายสะพายจักรี ในการบำเพ็ญพระราชกุศลเมื่อครบ ๗ วัน ๕๐ วัน ๑๐๐ วัน และวันออกพระเมรุ ส่วนแบบสากลฉลองพระองค์สูทสีดำ ติดแขนทุกข์ใต้พระกรซ้าย สำหรับข้าราชการ ขุนนางชั้นผู้ใหญ่ก็แต่งกายไว้ทุกข์ตามราชประเพณีตามแต่จะมีหมายกำหนดการกำหนดแจ้งไว้ ส่วนประชาชนก็แต่งกายไว้ทุกข์แบบสุภาพตามประเพณีที่ปฏิบัติ
|
|
๖. ขบวนรถอัญเชิญพระศพเป็นแบบเรียบง่ายโดยรถโรงพยาบาล
ขบวนรถจะจัดอย่างไรก็ได้ไม่มีระเบียบแบบแผน และจะเป็นแบบเรียบง่ายที่ปฏิบัติกันมาในอดีตก็จะอัญเชิญโดยรถโรงพยาบาลเหมือนกันทุกพระองค์
|
|
๗. การปฏิบัติตนไว้ทุกข์ของประชาชน
การปฏิบัติตนของประชาชนในการเข้าไปถวายสักการะพระฉายาลักษณ์ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ตั้งแต่วันที่ ๑๐ มกราคมเป็นต้นไปนั้น เบื้องต้นประชาชนควรแต่งกายไว้ทุกข์ตามประเพณีใส่เสื้อผ้าสีดำหรือสีขาว การกราบพระศพจะกราบครั้งเดียวไม่แบมือ สุภาพสตรีควรนุ่งกระโปรง เพราะตามธรรมเนียมที่จะไม่นุ่งกางเกงเข้าในพระบรมมหาราชวัง ถ้าเป็นไปได้ก็ควรสวมรองเท้าหุ้มส้น ถ้าไม่มีก็ต้องเป็นแบบเรียบร้อย ส่วนประชาชนทั่วไปที่จะแสดงออกเพื่อถวายเป็นพระราชกุศล สามารถทำได้ทุกอย่าง ทำที่ไหนก็ได้ ไม่ต้องรอให้ถึงวันที่ ๑๐ มกราคม สามารถทำได้ทันที ทั้งการตักบาตร ทำบุญ บำเพ็ญกุศล บำเพ็ญทาน ถวายสังฆทานต่างๆ บวชพระ เลี้ยงพระ นิมนต์พระมาเทศน์ ก็สามารถทำได้
|
|
๘. บรรจุพระศพลงหีบพระศพแทนพระโกศ
ตามโบราณราชประเพณีเมื่อพระมหากษัตริย์และพระบรมวงศานุวงศ์ทุกพระองค์ เสด็จสวรรคต จะประกอบพิธีบรรจุพระบรมศพ พระศพ ลงในพระโกศ แต่ในรัชกาลปัจจุบันพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าให้เชิญพระบรมศพ และพระศพ ลงหีบพระศพ แทนใส่การใส่พระโกศ ซึ่งสามารถทำได้ตามพระราชอัธยาศัย ได้แก่ พระบรมศพสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี และพระศพสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ
|
|
หมายเหตุ : นายธงทอง จันทรางศุ รองปลัดกระทรวงยุติธรรม ให้ข้อมูลและความรู้เกี่ยวกับพิธีพระศพ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์
|
ที่มาข้อมูล โครงการเฉลิมพระเกียรติ ๘๔ พรรษา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์
http://www.hrh84yrs.org/kw_rip/01_kw_rip.htm
Advertisement
![สีเสริมมงคลปี 58 ! หมอช้างถอดรหัส 12 ราศี สีไหนใส่ดี สีไหนควรระวัง? สีเสริมมงคลปี 58 ! หมอช้างถอดรหัส 12 ราศี สีไหนใส่ดี สีไหนควรระวัง?](news_pic/p77325760338.jpg) เปิดอ่าน 27,771 ครั้ง ![หมอชี้ ความเชื่อผิดๆ กินไข่ทุกวัน อันตรายเพราะคอเลสเตอรอล หมอชี้ ความเชื่อผิดๆ กินไข่ทุกวัน อันตรายเพราะคอเลสเตอรอล](news_pic/p80783661918.jpg) เปิดอ่าน 27,266 ครั้ง ![1 มิถุนายน วันดื่มนมโลก 1 มิถุนายน วันดื่มนมโลก](news_pic/p55116322106.jpg) เปิดอ่าน 10,633 ครั้ง ![เราจะรู้ได้อย่างไรว่าสายตาสั้น เราจะรู้ได้อย่างไรว่าสายตาสั้น](news_pic/p58690590204.jpg) เปิดอ่าน 13,104 ครั้ง ![บุหรี่ ไม่สูบ ไม่ได้เหรอ? บุหรี่ ไม่สูบ ไม่ได้เหรอ?](news_pic/p91103760525.jpg) เปิดอ่าน 10,704 ครั้ง ![หักดิบเลิกบุหรี่.. แพทย์ยืนยันได้ผลดีกว่าลด หักดิบเลิกบุหรี่.. แพทย์ยืนยันได้ผลดีกว่าลด](news_pic/p21974470835.jpg) เปิดอ่าน 13,113 ครั้ง ![เรื่องที่คุณไม่รู้ เกี่ยวกับช็อกโกแลต เรื่องที่คุณไม่รู้ เกี่ยวกับช็อกโกแลต](news_pic/p39696230958.jpg) เปิดอ่าน 12,447 ครั้ง ![ทักษะที่จำเป็นของคนอายุ 18 ทักษะที่จำเป็นของคนอายุ 18](news_pic/p42505991153.jpg) เปิดอ่าน 21,393 ครั้ง ![แตงกวามีดีกว่าที่คุณคิด แตงกวามีดีกว่าที่คุณคิด](news_pic/p58019840926.jpg) เปิดอ่าน 16,025 ครั้ง ![ไอ้หยา!ด.ญ.ร้องพิธีเปิดโอลิมปิกก็ลวง ไอ้หยา!ด.ญ.ร้องพิธีเปิดโอลิมปิกก็ลวง](news_pic/p84246780747.jpg) เปิดอ่าน 9,763 ครั้ง ![วิธีถ่ายรูปให้ดูดีกว่าตัวจริง วิธีถ่ายรูปให้ดูดีกว่าตัวจริง](news_pic/p52821570057.jpg) เปิดอ่าน 12,519 ครั้ง ![เคล็ดลับเพื่อผิวสวยใสของสาววัย 20+ เคล็ดลับเพื่อผิวสวยใสของสาววัย 20+](news_pic/p86523870733.jpg) เปิดอ่าน 10,005 ครั้ง ![5 ข้อง่าย ๆ ที่ใคร ๆ ทำก็หายเครียด 5 ข้อง่าย ๆ ที่ใคร ๆ ทำก็หายเครียด](news_pic/p88617940852.jpg) เปิดอ่าน 11,257 ครั้ง ![แนะนำวิธีจัดโต๊ะคอมพิวเตอร์ให้เหมาะสมกับครู แนะนำวิธีจัดโต๊ะคอมพิวเตอร์ให้เหมาะสมกับครู](news_pic/p21300690421.jpg) เปิดอ่าน 19,279 ครั้ง ![วิธีแก้ปัญหาเสื้อผ้าเหม็นอับ วิธีแก้ปัญหาเสื้อผ้าเหม็นอับ](news_pic/p71564020629.jpg) เปิดอ่าน 32,487 ครั้ง ![เผยโฉมสาวงามทั่วโลกชิง มิสยูนิเวิร์ส 2009 เผยโฉมสาวงามทั่วโลกชิง มิสยูนิเวิร์ส 2009](news_pic/p67978790404.jpg) เปิดอ่าน 14,627 ครั้ง
|
![เบกกิ้งโซดา กับ 10 คุณประโยชน์ที่คนรักสุขภาพต้องร้องว้าว เบกกิ้งโซดา กับ 10 คุณประโยชน์ที่คนรักสุขภาพต้องร้องว้าว](news_pic/p61101180709.jpg)
เปิดอ่าน 35,802 ☕ คลิกอ่านเลย |
![บุตรี เผือดผ่อง บุตรี เผือดผ่อง](news_pic/p84589341019.jpg)
เปิดอ่าน 13,343 ☕ คลิกอ่านเลย | !["ท่าออกกำลัง" ป้องกันหลอดเลือดอุดตัน "ท่าออกกำลัง" ป้องกันหลอดเลือดอุดตัน](news_pic/p83570290658.jpg)
เปิดอ่าน 21,370 ☕ คลิกอ่านเลย | ![เก่งอย่างเดียวไม่พอ ต้องเพิ่ม Multi-skill ให้ตัวเองด้วย เก่งอย่างเดียวไม่พอ ต้องเพิ่ม Multi-skill ให้ตัวเองด้วย](news_pic/p89698280733.jpg)
เปิดอ่าน 1,050 ☕ คลิกอ่านเลย | ![ขอบพระคุณคอลัมน์ "คลิกเฮียร์" หนังสือพิมพ์"เดลินิวส์" ขอบพระคุณคอลัมน์ "คลิกเฮียร์" หนังสือพิมพ์"เดลินิวส์"](news_pic/p83973641001.jpg)
เปิดอ่าน 12,064 ☕ คลิกอ่านเลย | ![อย่าแตกตื่น เสียงลือ! 22 ก.ค. ตะวันดับ สึนามิ ถล่มเอเชีย? อย่าแตกตื่น เสียงลือ! 22 ก.ค. ตะวันดับ สึนามิ ถล่มเอเชีย?](news_pic/p80287870219.jpg)
เปิดอ่าน 10,343 ☕ คลิกอ่านเลย | ![เคล็ดลับคั้นมะนาวให้ได้น้ำมาก เคล็ดลับคั้นมะนาวให้ได้น้ำมาก](news_pic/p64736912222.jpg)
เปิดอ่าน 13,526 ☕ คลิกอ่านเลย |
|
≡ เรื่องน่าอ่าน/สาระน่ารู้ ≡ !["แก่"
อย่างมีคุณค่า โดย รศ.ดร.สุขุม เฉลยทรัพย์ "แก่"
อย่างมีคุณค่า โดย รศ.ดร.สุขุม เฉลยทรัพย์](news_pic/p68070330532.jpg)
เปิดอ่าน 11,031 ครั้ง | ![รวมระเบียบต่างๆ ของกระทรวงศึกษาธิการ รวมระเบียบต่างๆ ของกระทรวงศึกษาธิการ](news_pic/pic/p61544461146.jpg)
เปิดอ่าน 107,190 ครั้ง | ![ทายนิสัยจากฤดูที่ชอบ ทายนิสัยจากฤดูที่ชอบ](news_pic/p44180971907.jpg)
เปิดอ่าน 23,696 ครั้ง | ![แบ่งเกรดมหาลัย ความรวดร้าวของบัณฑิตจบใหม่ แบ่งเกรดมหาลัย ความรวดร้าวของบัณฑิตจบใหม่](news_pic/p98363931851.jpg)
เปิดอ่าน 16,576 ครั้ง | ![10 เรื่องที่ประชาชนต้องรู้เกี่ยวกับ PDPA 10 เรื่องที่ประชาชนต้องรู้เกี่ยวกับ PDPA](news_pic/p97455311355.jpg)
เปิดอ่าน 4,161 ครั้ง |
|
|