นิทานไทย.....นางสิบสอง

นางยักษ์สันธมาลา หรือ นางยักษ์สันตรา ตามจินตนาการของผู้สร้างละคร

ภาพนางทั้งสิบสองคน
(จากละครเรื่องนางสิบสอง)

เมื่อได้เห็นพี่น้องทั้งสิบสองคน พระราชาก็ทรงตกตะลึงในความงามของพวกนางและสอบถามว่าเ ป็นใครมาจากไหน เมื่อได้รับการกราบทูลให้ทรงทราบเรื่องราวที่เกิดขึ้ นแล้ว พระราชาจึงรับสั่งให้นางลงมาและให้ไปอยู่ในวังของพระ องค์ แล้วพระราชาก็ทรงแต่งตั้งให้พวกนางทั้งหมดเป็นพระมเห สีของพระองค์ และเนื่องจากพวกนางมีชีวิตอยู่ในวังอย่างสุขสบายในฐา นะพระมเหสี ตอนนี้พวกนางก็เลยคิดถึงบิดามารดาของพวกตนบ้าง ดังนั้นพวกนางจึงทูลขอพระบรมราชานุญาตจากพระราชานำบิ ดามารดาของพวกตนมาอยู่เสียด้วยกันในวัง พระราชาก็ทรงอนุญาตสองสามีภรรยาผู้น่าสงสารดีใจยิ่งน ักที่ได้กลับมาอยู่กันพร้อมหน้ากับบุตรสาวอีกครั้ง หลังจากที่ต้องพลัดพรากกันไปเสียนาน

ในขณะเดียวกัน นางยักษ์สันธมาลาก็ได้ธิดาบุญธรรมชื่อว่า เมรี ผู้ซึ่งเป็นธิดาของเพื่อนสามานางมีนามว่า ปทุมราช ซึ่งก็เป็นเจ้าเมืองอสูรชื่อว่า กำพุธ ท้าวปทุมราชมีธิดา 2 คน ชื่อว่าเมรีและศรีทัศนา ทั้งสองพี่น้องถือกำเนิดจากมารดาผู้เป็นมนุษย์พระนาม ว่า พระนางศรีสมุทร เมื่อโหรหลวงของพระองค์ทำนายว่า ถ้าให้ธิดาทั้งสองคนอยู่รวมกันแล้วความหายนะที่ไม่ทร าบสาเหตุก็จะนำความพินาศมาสู่ทุกชีวิตในเมือง ท้าวปทุมราชจึงมอบบุตรสาวของตนคนหนึ่งให้นางยักษ์สัน ธมาลาเลี้ยงดูนับแต่บัดนั้นมา

ต่อมานางยักษ์สันธมาลาได้ข่าวว่านางสิบสองไปได้ดีมีค วามสุขก็เกิดความอิจฉาริษยาและเคียดแค้นมาก นางจึงตามนางสิบสองมายังเมืองกุตารนครและรอหญิงค่อมอ ยู่ที่ต้นไทรที่สระน้ำ ซึ่งนางจะต้องมานำน้ำไปให้พระราชาสรงเหมือนอย่างปกติ แล้วนางสันธมาลาก็แปลงร่างเป็นหญิงสาวมีหน้าตาสวยงาม กว่านางสิบสองมาก เมื่อได้เห็นหญิงสาวผู้สวยที่สุด นางค่อมก็รีบไปกราบทูลพระราชาผู้ซึ่งเสด็จมาทอดพระเน ตรนาง และก็ต้องตะลึงในความงามของนาง พระราชาจึงนำนางเข้าวัง และทรงแต่งตั้งให้นางเป็นพระมเหสีองค์ใหม่และนางก็เป ็นพระมเหสีที่โปรดปรานของพระราชาในทันที นับจากนั้นมานางสิบสองก็ประสบเคราะห์กรรมอย่างแสนสาห ัส เพราะนางยักษ์ใช้มนต์สะกดให้พระราชาหลังรักนางจนกระท ั่งอยู่ภายใต้อำนาจของนาง นางแกล้งป่วยและต้องการนัยน์ตาของนางสิบสองมาทำยา พระราชาก็ทรงรับสั่งให้นางสิบสองเข้าเฝ้าแล้วให้ควัก ดวงตาของนางสิบสองออก แต่เภาโชคดีกว่าพี่สาวคนอื่น ๆ เพราะพระองค์อนุญาตให้นางเหลือดวงตาไว้ข้างหนึ่ง

หลังจากรับสั่งให้ควักดวงตาของนางสิบสองออกแล้ว พระราชาก็รับสั่งให้นำอดีตพระมเหสีของพระองค์ไปขังไว ้ในอุโมงค์ ซึ่งทั้งหมดต้องประสบความทุกข์ทรมานอย่างน่าสมเพทเวท นา ในขณะเดียวกันหลังจากได้ดวงตาของนางสิบสองแล้ว นางยักษ์สันธมาลาก็ส่งดวงตาทั้งหมดไปให้ธิดาบุญธรรมข องนางเก็บไว้ ในเวลาต่อมาพี่น้องทั้งหมดยกเว้นเภาก็ตั้งครรภ์ พระอินทร์ทราบว่านางสิบสองได้รับความทุกข์ทรมานมาก และไม่มีใครดูแลจึงรับสั่งให้เทวดาลงไปเกิดเป็นลูกขอ งน้องคนสุดท้อง ด้วยเหตุนั้นเภาจึงตั้งครรภ์

นางยักษ์สั่งให้ทหารของตนเฝ้าอุโมงค์ไว้เพื่อไม่ให้ใ ครแอบช่วยเหลือนางสิบสองได้ กล่าวกันว่าสาเหตุที่นางสิบสองต้องได้รับความทุกข์เช ่นนี้ ก็เพราะเมื่อชาติที่แล้วในขณะเล่นอยู่ริมแม่น้ำ พวกนางจับปลามา 12 ตัว แล้วใช้เหล็กแหลมทิ่มนัยน์ตาทั้งสองข้างของปลาเหล่าน ั้นแล้วก็ปล่อยลงในแม่น้ำ แต่ว่าเภาเองทิ่มแทงเพียงตาข้างเดียวของปลาที่ตนจับ ดังนั้นนางจึงไม่ถูกควักดวงตาทั้งสองข้าง

ต่อมาพี่น้องทั้งหมดยกเว้นเภาก็คลอดลูกออกมาซึ่งถูกฉ ีกออกเป็นชิ้น ๆ ทันทีและแจกแบ่งกันกินเป็นอาหาร เนื่องจากพวกนางถูกทรมานด้วยความหิวมากจนกระทั่งต้อง กินลูกของพวกตน แต่ถึงอย่างไรเภาก็ไม่ยอมกินเนื้อทารกที่ได้รับแบ่งใ ห้นั้น ทุกครั้งที่นางได้ส่วนแบ่งนางก็จะนำไปซ่อนไว้ ดังนั้นเมื่อถึงคราวที่นางคลอดลูกบ้างพี่ ๆ ของนางก็จะได้ไม่ฆ่าลูกของตน ดังนั้นนางจึงนำเนื้อทารกที่ซ่อนไว้มาแบ่งให้พวกพี่ ๆ แทน การทำเช่นนี้จึงไม่ทำให้พวกพี่ ๆ ของตนสงสัยในเจตนาของนางที่ต้องการเลี้ยงลูกไว้ แล้วเภาก็ตั้งชื่อลูกว่า รถเสน

ถึงแม้ว่าพวกทหารที่เฝ้าอุโมงค์จะรู้เกี่ยวกับการถือ กำเนิดของรถเสน แต่ก็ไม่มีใครไปบอกให้นายของตนทราบ เพราะพวกเขาเองก็รักและเมตตากุมารน้อย ทั้งยังช่วยเลี้ยงดูให้อีกด้วยเมื่อรถเสนโตขึ้นเขาก็ ถามมารดาถึงสาเหตุที่ต้องมาอยู่ในอุโมงค์ เภาจึงเล่าเรื่องราวทั้งหมดให้ผู้เป็นลูกฟัง รถเสนรู้สึกเสียใจมากที่เห็นผู้เป็นมารดาและป้า ๆ ต้องทนทุกข์ทรมานเช่นนี้ และแล้วพระอินทร์ก็เสด็จลงมายังโลกมนุษย์เพื่อสอนกลอ ุบายในการเล่นการพนันให้กับรถเสน พระอินทร์ได้ให้ไก่ชนวิเศษพร้อมทั้งเครื่องแต่งกายแก ่รถเสนด้วย แล้วรถเสนก็ขออนุญาตมารดาเพื่อออกจาอุโมงค์ไปเผชิญกั บโลกภายนอก เพราะตนเองก็โตเป็นหนุ่มแล้ว

เมื่อมาถึงศาลาสาธารณะ ก็เห็นคนกลุ่มหนึ่งกำลังเล่นพนันไก่ชนอยู่ รถเสนจึงเล่นพนันนั้ด้วยและมีชัยชนะได้รางวัลพอที่จะ ซื้ออาหารมาให้มารดาและป้า ๆ ของตนได้ แน่นอนที่สุดว่าการถือกำเนิดของรถเสนนำมาซึ่งความหวั งให้กับนางสิบสอง นับแต่นั้นมารถเสนก็ออกไปเล่นพนันทุกวันและมีชัยชนะท ุกครั้งไป ข่าวการมีชัยชนะของรถเสนแพร่ไปถึงพระเจ้ารณสิทธิราช ทรงรับสั่งให้รถเสนเข้าเฝ้า แล้วพระราชาก็ชวนให้เขาเล่นสกากับพระองค์ รถเสนท้าพระราชาว่าถ้าหากเขาแพ้เขายินดีเป็นทาสของพร ะราชาตลอดไป แต่ถ้าหากว่าเขาชนะเขาต้องการเพียงข้าว 12 ห่อเท่านั้น พระราชาทรงตอบตกลง และผลก็ปรากฏว่าพระราชาทรงแพ้ถึง 2 ครั้ง ดังนั้นรถเสนจึงได้ข้าว 12 ห่อมาให้มารดาและป้าดังที่คาดหวังไว้

ในวันต่อมา พระราชาทรงพระประสงค์ที่จะเล่นสกากับรถเสนอีก พระองค์ชวนรถเสนไปเล่นกับพระองค์ในปราสาทเรือนทอง และถามชายหนุ่มเกี่ยวกับบิดามารดาของเขา หนุ่มน้อยจึงกราบทูลว่ามารดาของตนชื่อว่าเภา อยู่กับป้าทั้ง 11 คนของตนในอุโมงค์ หลังจากทรงทราบความจริง พระราชาก็สวมกอดชายหนุ่มและบอกกับเขาว่าเขาเป็นโอรสข องพระองค์

ในกาลต่อมา ท้าววัตถาเจ้าเมืองจินดามาท้าพระเจ้ารณสิทธิราชพนันช นไก่ รถเสนจึงอาสาพนันชนไก่แทนพระราชาและมีชัยชนะ นับแต่วันนั้นพระเจ้ารณสิทธิราชก็รักโอรสของพระองค์ม าก และทรงประกาศว่าพระองค์รักโอรสดั่งดวงใจของพระองค์

เมื่อได้ยินคำประกาศของพระราชา นางยักษ์สันธมาลาผู้ซึ่งตอนนี้เป็นหญิงสาวสวย ก็แกล้งทำเป็นป่วยหนักและต้องการผลไม้ชนิดหนึ่งซึ่งม ีรสเปรี้ยว เรียกว่า มะงั่วหาวและมะนาวโห่เพื่อใช้ทำยาและมีอยู่แต่เฉพาะใ นเมืองของนางเท่านั้น นางสันธมาลาขอร้องให้พระราชาส่งเจ้าชายรถเสนไปนำผลไม ้นั้นมาให้นาง พระราชาทรงตอบตกลงโดยไม่เต็มพระทัยนักและส่งเจ้าชายไ ปยังเมืองคชบุรี แต่ก่อนจากไป เจ้าชายรถเสนขอให้พระราชาส่งอาหารไปให้มารดาและป้าขอ งตนทุก ๆ วัน พระราชาทรงรับและทรงอนุญาตให้รถเสนใช้ม้าของพระองค์ช ื่อม้าพาชี ซึ่งสามารถบินไปในอากาศได้เหมือนนก นางสันธมาลาจึงบอกให้รถเสนนำจดหมายไปให้บุตรสาวของตน ด้วย แล้วเจ้าชายก็ผูกจดหมายไว้กับคอม้าและเริ่มออกเดินทา ง

เมื่อออกเดินทางมาได้ระยะหนึ่ง รถเสนก็หยุดพักที่ศาลาพระฤาษีและปล่อยให้ม้าออกไปกิน หญ้ากินน้ำในบริเวณใกล้ ๆ นั้น ทันใดนั้นพระฤาษีก็เหลือบไปเห็นลักษณะดีของม้าจึงเข้ าไปดูใกล้ ๆ และก็พบว่ามีจดหมายแขวนอยู่ที่คอม้า ด้วยความสงสัยท่านจึงตัดสินใจเปิดอ่านโดยไม่ได้รับอน ุญาตและก็พบข้อความประหลาดว่า ถ้าหากชายหนุ่มผู้นี้ถึงกลางวันให้กินกลางวันแต่ถ้าเ ขาถึงกลางคืนก็ให้กินกลางคืน พระฤาษีแปลกใจที่พบข้อความเช่นนั้น ท่านจึงเข้าฌานและก็รู้ว่าเกิดอะไรขึ้น พระฤาษีคิดว่าเจ้าชายควรจะได้แต่งงานกับพระธิดาเมรีแ ละปกครองเมืองยักษ์แทนที่จะมาถูกยักษ์กิน แล้วพระฤาษีก็เปลี่ยนข้อความใหม่เป็น "ถึงกลางคืนให้รับกลางคืน ถึงกลางวันให้รับกลางวัน ผัวแก้วผัวขวัญของเมรี" แล้วพระฤาษีก็กลับไปที่ศาลาของท่านอวยพรให้รถเสนโชคด ีมีชัย

ต่อมาพี่น้องทั้งหมดยกเว้นเภาก็คลอดลูกออกมาซึ่งถูกฉ ีกออกเป็นชิ้น ๆ ทันทีและแจกแบ่งกันกินเป็นอาหาร เนื่องจากพวกนางถูกทรมานด้วยความหิวมากจนกระทั่งต้อง กินลูกของพวกตน แต่ถึงอย่างไรเภาก็ไม่ยอมกินเนื้อทารกที่ได้รับแบ่งใ ห้นั้น ทุกครั้งที่นางได้ส่วนแบ่งนางก็จะนำไปซ่อนไว้ ดังนั้นเมื่อถึงคราวที่นางคลอดลูกบ้างพี่ ๆ ของนางก็จะได้ไม่ฆ่าลูกของตน ดังนั้นนางจึงนำเนื้อทารกที่ซ่อนไว้มาแบ่งให้พวกพี่ ๆ แทน การทำเช่นนี้จึงไม่ทำให้พวกพี่ ๆ ของตนสงสัยในเจตนาของนางที่ต้องการเลี้ยงลูกไว้ แล้วเภาก็ตั้งชื่อลูกว่า รถเสน

ถึงแม้ว่าพวกทหารที่เฝ้าอุโมงค์จะรู้เกี่ยวกับการถือ กำเนิดของรถเสน แต่ก็ไม่มีใครไปบอกให้นายของตนทราบ เพราะพวกเขาเองก็รักและเมตตากุมารน้อย ทั้งยังช่วยเลี้ยงดูให้อีกด้วยเมื่อรถเสนโตขึ้นเขาก็ ถามมารดาถึงสาเหตุที่ต้องมาอยู่ในอุโมงค์ เภาจึงเล่าเรื่องราวทั้งหมดให้ผู้เป็นลูกฟัง รถเสนรู้สึกเสียใจมากที่เห็นผู้เป็นมารดาและป้า ๆ ต้องทนทุกข์ทรมานเช่นนี้ และแล้วพระอินทร์ก็เสด็จลงมายังโลกมนุษย์เพื่อสอนกลอ ุบายในการเล่นการพนันให้กับรถเสน พระอินทร์ได้ให้ไก่ชนวิเศษพร้อมทั้งเครื่องแต่งกายแก ่รถเสนด้วย แล้วรถเสนก็ขออนุญาตมารดาเพื่อออกจาอุโมงค์ไปเผชิญกั บโลกภายนอก เพราะตนเองก็โตเป็นหนุ่มแล้ว

เมื่อมาถึงศาลาสาธารณะ ก็เห็นคนกลุ่มหนึ่งกำลังเล่นพนันไก่ชนอยู่ รถเสนจึงเล่นพนันนั้ด้วยและมีชัยชนะได้รางวัลพอที่จะ ซื้ออาหารมาให้มารดาและป้า ๆ ของตนได้ แน่นอนที่สุดว่าการถือกำเนิดของรถเสนนำมาซึ่งความหวั งให้กับนางสิบสอง นับแต่นั้นมารถเสนก็ออกไปเล่นพนันทุกวันและมีชัยชนะท ุกครั้งไป ข่าวการมีชัยชนะของรถเสนแพร่ไปถึงพระเจ้ารณสิทธิราช ทรงรับสั่งให้รถเสนเข้าเฝ้า แล้วพระราชาก็ชวนให้เขาเล่นสกากับพระองค์ รถเสนท้าพระราชาว่าถ้าหากเขาแพ้เขายินดีเป็นทาสของพร ะราชาตลอดไป แต่ถ้าหากว่าเขาชนะเขาต้องการเพียงข้าว 12 ห่อเท่านั้น พระราชาทรงตอบตกลง และผลก็ปรากฏว่าพระราชาทรงแพ้ถึง 2 ครั้ง ดังนั้นรถเสนจึงได้ข้าว 12 ห่อมาให้มารดาและป้าดังที่คาดหวังไว้

ในวันต่อมา พระราชาทรงพระประสงค์ที่จะเล่นสกากับรถเสนอีก พระองค์ชวนรถเสนไปเล่นกับพระองค์ในปราสาทเรือนทอง และถามชายหนุ่มเกี่ยวกับบิดามารดาของเขา หนุ่มน้อยจึงกราบทูลว่ามารดาของตนชื่อว่าเภา อยู่กับป้าทั้ง 11 คนของตนในอุโมงค์ หลังจากทรงทราบความจริง พระราชาก็สวมกอดชายหนุ่มและบอกกับเขาว่าเขาเป็นโอรสข องพระองค์

ในกาลต่อมา ท้าววัตถาเจ้าเมืองจินดามาท้าพระเจ้ารณสิทธิราชพนันช นไก่ รถเสนจึงอาสาพนันชนไก่แทนพระราชาและมีชัยชนะ นับแต่วันนั้นพระเจ้ารณสิทธิราชก็รักโอรสของพระองค์ม าก และทรงประกาศว่าพระองค์รักโอรสดั่งดวงใจของพระองค์

เมื่อได้ยินคำประกาศของพระราชา นางยักษ์สันธมาลาผู้ซึ่งตอนนี้เป็นหญิงสาวสวย ก็แกล้งทำเป็นป่วยหนักและต้องการผลไม้ชนิดหนึ่งซึ่งม ีรสเปรี้ยว เรียกว่า มะงั่วหาวและมะนาวโห่เพื่อใช้ทำยาและมีอยู่แต่เฉพาะใ นเมืองของนางเท่านั้น นางสันธมาลาขอร้องให้พระราชาส่งเจ้าชายรถเสนไปนำผลไม ้นั้นมาให้นาง พระราชาทรงตอบตกลงโดยไม่เต็มพระทัยนักและส่งเจ้าชายไ ปยังเมืองคชบุรี แต่ก่อนจากไป เจ้าชายรถเสนขอให้พระราชาส่งอาหารไปให้มารดาและป้าขอ งตนทุก ๆ วัน พระราชาทรงรับและทรงอนุญาตให้รถเสนใช้ม้าของพระองค์ช ื่อม้าพาชี ซึ่งสามารถบินไปในอากาศได้เหมือนนก นางสันธมาลาจึงบอกให้รถเสนนำจดหมายไปให้บุตรสาวของตน ด้วย แล้วเจ้าชายก็ผูกจดหมายไว้กับคอม้าและเริ่มออกเดินทา ง

เมื่อออกเดินทางมาได้ระยะหนึ่ง รถเสนก็หยุดพักที่ศาลาพระฤาษีและปล่อยให้ม้าออกไปกิน หญ้ากินน้ำในบริเวณใกล้ ๆ นั้น ทันใดนั้นพระฤาษีก็เหลือบไปเห็นลักษณะดีของม้าจึงเข้ าไปดูใกล้ ๆ และก็พบว่ามีจดหมายแขวนอยู่ที่คอม้า ด้วยความสงสัยท่านจึงตัดสินใจเปิดอ่านโดยไม่ได้รับอน ุญาตและก็พบข้อความประหลาดว่า ถ้าหากชายหนุ่มผู้นี้ถึงกลางวันให้กินกลางวันแต่ถ้าเ ขาถึงกลางคืนก็ให้กินกลางคืน พระฤาษีแปลกใจที่พบข้อความเช่นนั้น ท่านจึงเข้าฌานและก็รู้ว่าเกิดอะไรขึ้น พระฤาษีคิดว่าเจ้าชายควรจะได้แต่งงานกับพระธิดาเมรีแ ละปกครองเมืองยักษ์แทนที่จะมาถูกยักษ์กิน แล้วพระฤาษีก็เปลี่ยนข้อความใหม่เป็น "ถึงกลางคืนให้รับกลางคืน ถึงกลางวันให้รับกลางวัน ผัวแก้วผัวขวัญของเมรี" แล้วพระฤาษีก็กลับไปที่ศาลาของท่านอวยพรให้รถเสนโชคด ีมีชัย

ขอบคุณจันทร์เจ้าขาดอทคอม