โรงเรียนนิติบุคคล

                                                                                                                           สุริพงศ์  สังข์ชัย

ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านสวนสมบูรณ์

                                สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาชุมพร เขต 2

โรงเรียนนิติบุคคล

              การศึกษาของประเทศไทยในอดีตที่ผ่านมานั้นเริ่มมีการเรียนการสอนที่เป็นไปแบบอัธยาศัย  การจัดการศึกษายังไม่เป็นระบบที่แน่นอนส่วนมากผู้ปกครองมักส่งบุตร- หลานไปเรียนกับพระที่วัดโรงเรียนจึงอยู่ที่วัด จนกระทั่งต่อมารัฐออกพระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. 2464   มาจัดตั้งโรงเรียนขึ้นคือ  “โรงประชาบาล”   ซึ่งจัดตั้งโรงเรียนในที่ดินของชุมชนใช้ทรัพยากรที่มาจากชุมชนเป็นโรงเรียนที่ประชาชนบริหารจัดการตนเอง เรียกว่า การบริหารฐานโรงเรียน อำนาจในการบริหารจัดการไม่ว่าจะเป็นการจัดหาที่ดิน การสร้างอาคารเรียน  และการจ่ายค่าตอบแทนครู ล้วนเป็นอำนาจของคณะกรรมการศึกษาของโรงเรียน โดยกฎหมายได้กำหนดให้โรงเรียนเก็บเงินภาษีเพื่อการศึกษา ซึ่งในสมัยนั้นเรียกกันว่า “ศึกษาพลี”  เพื่อนำไปใช้ในการบริหารจัดการศึกษา การจัดการศึกษาในสมัยนั้นทุกสิ่งทุกอย่างอยู่ในอำนาจของคณะกรรมการศึกษาของโรงเรียนทั้งสิ้น  ซึ่งคณะกรรมการจะมาจากการเลือกตั้งและแต่งตั้งจากประชาชนในชุมชนนั้นๆ  โดยเสนอต่อนายอำเภอเป็นผู้แต่งตั้ง  นอกจากเก็บภาษีเพื่อการศึกษาแล้วคณะกรรมการศึกษายังมีอำนาจในการจ้างบุคลากรมาเป็นผู้บริหารและเป็นครูในโรงเรียน โรงเรียนมีอำนาจมากในการบริหารงานบุคคล เช่น  เรื่องการแต่งตั้งและการให้พ้นจากตำแหน่ง การจัดซื้อจัดจ้างเป็นต้น

                ต่อมาเกิดเหตุวิกฤตทางเศรษฐกิจหลังสงครามโลกครั้งที่ 1  ทางราชการจึงได้ยกเลิกเก็บเงินภาษีเพื่อการศึกษา “ศึกษาพลี”   แต่อนุมัติเงินอุดหนุนให้แก่โรงเรียนประชาบาลเพิ่มขึ้น  และยกฐานะครูประชาบาลที่เป็นครูอัตราจ้างขึ้นมาเป็นข้าราชการในสังกัดกรมสามัญศึกษาในปี พ.ศ. 2492  จนต่อมาได้มีประกาศใช้พระราชบัญญัติการประถมศึกษา พ.ศ. 2523

               ต่อมารัฐได้ปฏิรูปการศึกษามีความมุ่งหมายที่จะจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาคนไทยให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์  เป็นคนดี มีความสามารถ และมีความสุข การดำเนินการให้บรรลุเป้าหมายอย่างมีพลังและมีประสิทธิภาพจำเป็นที่จะต้องมีการกระจายอำนาจและให้ทุกฝ่ายมีส่วนร่วม   ซึ่งสอดคล้องกับเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยพุทธศักราช  2540

              “มาตรา 81  รัฐต้องจัดการศึกษาอบรมและสนับสนุนให้เอกชนจัดการศึกษาอบรมให้เกิดความรู้คู่คุณธรรม จัดให้มีกฎหมายเกี่ยวกับการศึกษาแห่งชาติ ปรับปรุงการศึกษาให้สอดคล้องกับความเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคม สร้างเสริมความรู้และปลูกฝังจิตสำนึกที่ถูกต้องเกี่ยวกับการเมืองการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข สนับสนุนการค้นคว้าวิจัยในศิลปวิทยาการต่างๆ  เร่งรัดพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเพื่อการพัฒนาประเทศ พัฒนาวิชาชีพครู และส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิ่น ศิลปะและวัฒนธรรมของชาติ”

               “มาตรา 284  องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นทั้งหลายย่อมมีความเป็นอิสระในการกำหนดนโยบายการปกครอง การบริหาร การบริหารงานบุคคล การเงินและการคลัง และมีอำนาจหน้าที่ของตนเองโดยเฉพาะ

               การกำหนดอำนาจและหน้าที่ระหว่างรัฐกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และระหว่างองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นด้วยตนเอง ให้เป็นไปตามกฎหมายบัญญัติ โดยคำนึงถึงการกระจายอำนาจเพิ่มขึ้นให้แก่ท้องถิ่นเป็นสำคัญ”

             รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยพุทธศักราช 2550

               “มาตรา 80 รัฐต้องดำเนินการตามแนวนโยบายด้านสังคม การสาธารณสุข การศึกษาและวัฒนธรรมดังต่อไปนี้

                               (3) พัฒนาคุณภาพและมาตรฐานการจัดการศึกษาในทุกระดับและทุกรูปแบบให้สอดคล้องกับความเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคม จัดให้มีแผนการศึกษาแห่งชาติ กฎหมายเพื่อพัฒนาการศึกษาของชาติ จัดให้มีการพัฒนาคุณภาพครูและบุคลากรทางการศึกษาให้ก้าวหน้าทันการเปลี่ยนแปลงของสังคมโลก รวมทั้งปลูกฝังให้ผู้เรียนมีจิตสำนึกของความเป็นไทย มีระเบียบวินัย คำนึงถึงประโยชน์ส่วนรวม และยึดมั่นในการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข”

               “มาตรา 289  วรรคสอง องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นย่อมมีสิทธิที่จะจัดการศึกษาอบรม และการฝึกอาชีพตามความเหมาะสมและความต้องการภายในท้องถิ่นนั้น และเข้าไปมีส่วนร่วมในการจัดการศึกษาอบรมของรัฐ โดยคำนึงถึงความสอดคล้องกับมาตรฐานและระบบการศึกษาของชาติ

                การจัดการศึกษาอบรมภายในท้องถิ่นตามวรรคสอง องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นต้องคำนึงถึงการบำรุงรักษาศิลปะ จารีตประเพณี  ภูมิปัญญาท้องถิ่นและวัฒนธรรมอันดีของท้องถิ่นด้วย”

                และตามหลักการของพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2542  และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545   ที่มุ่งหวังยกระดับการศึกษาของชาติให้ได้มาตรฐาน และจัดการศึกษาได้อย่างทั่วถึงมีคุณภาพ โดยได้บัญญัติให้มีการกระจายอำนาจการบริหารจัดการศึกษาทั้งด้านวิชาการ งบประมาณ การบริหารบุคคล และงานบริหารทั่วไป ให้มีการจัดระบบโครงสร้างและกระบวนการจัดการศึกษาของไทยมีเอกภาพเชิงนโยบาย และมีความหลากหลายในทางปฏิบัติ มีการกระจายอำนาจไปสู่เขตพื้นที่การศึกษา และสถานศึกษาในเขตพื้นที่โดยตรง  การจัดองค์กรที่มีสถานะเป็นนิติบุคคลตามกฎหมายมหาชนที่จัดบริการสาธารณะย่อมมีอิสระในการบริหารทั้งด้านทรัพยากรบุคคล และอำนาจหน้าที่ในกรอบที่กฎหมายให้อำนาจไว้ ตามบทบัญญัติ มาตรา 39  ที่ว่า

        “มาตรา 39   กำหนดให้กระทรวงกระจายอำนาจการบริหารและการจัดการศึกษา ทั้งด้านวิชาการ งบประมาณ การบริหารงานบุคคลและการบริหารงานทั่วไป ไปยังคณะ กรรมการ และสำนักงานเขตพื้นที่การศึกและสถานศึกษาในเขตพื้นที่การศึกษาโดยตรง

          หลักเกณฑ์และวิธีการกระจายอำนาจดังกล่าว ให้เป็นไปตามที่กำหนดในกฎกระทรวง”

          การกระจายอำนาจทำให้สถานศึกษามีความคล่องตัว มีอิสระ ในการบริหารจัดการจัดการเป็นไปตามหลักของการบริจัดการโดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน (School Based Management : SBM) ซึ่งจะเป็นรากฐานและความเข็มแข็งให้กับสถานศึกษา สามารถจัดการศึกษาได้อย่างมีคุณภาพได้มาตรฐานและสามารถพัฒนาอย่างต่อเนื่อง

          จากแนวคิดดังกล่าวเพื่อให้สถานศึกษามีความคล่องตัว มีอิสระ  และมีความเข้มแข็งรัฐจึงให้สถานศึกษาเป็นนิติบุคคลให้บรรลุผลตามจุดมุ่งหมาย ผู้บริหารมีแนวทางหรือโรงเรียนจะต้องเตรียมความพร้อมในสิ่งต่อไปนี้

1. รวบรวมและจัดข้อมูลสาระสนเทศให้เป็นปัจจุบัน การบริหารแนวใหม่จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องบริหารและตัดสินใจโดยอาศัยข้อมูลมากกว่าสามัญสำนึก ดังนั้น ผู้บริหารจึงจำเป็นจะต้องรวบรวม จัดระบบ และใช้ข้อมูลสารสนเทศเพื่อการบริหารและตัดสินใจให้มากที่สุด

          2.  วางแผนและดำเนินงานตามแผนที่วางไว้  การวางแผนมีส่วนช่วยให้ผู้บริหารมีทิศทางในการบริหารตามลำดับความสำคัญเร่งด่วนของปัญหาและนโยบายการบริหาร ดังนั้นผู้บริหารจึงจำเป็นต้องมีความรู้ และความเข้าใจเกี่ยวกับการวางแผน และสามารถดำเนินการบริหารให้เป็นไปตามแผนที่กำหนดไว้ รวมทั้งการดำเนินการกำกับ ติดตาม และประเมินผลการดำเนินงานตามแผน เพื่อให้การบริหารงานบรรลุผลตามจุดมุ่งหมายที่วางไว้

        3.  ศึกษากฎหมาย กฎ และระเบียบที่เกี่ยวข้อง ในการบริหารสถานศึกษาที่เป็นนิติบุคคลผู้บริหารมีอำนาจอย่างอิสระ ขณะเดียวกันก็รับผิดชอบต่อผลการตัดสินใจของตนเองอย่างเต็มที่

        4.  การบริหารและการตัดสินใจโดยองค์คณะบุคคล  การศึกษาเป็นบริการกิจการสาธารณะที่มีผู้เกี่ยวข้องและได้รับผลจากการบริการจำนวนมาก ดังนั้น เพื่อให้การบริหารและการตัดสินใจมีความถูกต้องและก่อประโยชน์สูงสุดต่อผู้รับบริการมากที่สุด

        5.  จัดระบบบัญชีให้ครบถ้วนถูกต้อง  แม้ผู้บริหารจะมีอำนาจอิสระในการบริหารและการตัดสินใจก็ตาม แต่อำนาจอิสระนั้นมิใช่เป็นไปโดยปราศจากการควบคุมตรวจสอบของทางราชโดยเฉพาะด้านการเงินซึ่งส่วนใหญ่มาจากงบประมาณแผ่นดิน  จะมีหน่วยงานที่รับผิดชอบการตรวจสอบการใช้จ่ายของสถานศึกษาทั้งในช่วงก่อนใช้ ระหว่างใช้ และหลังการใช้ ดังนั้นผู้บริหารจึงจำเป็นจะต้องจัดทำระบบบัญชีให้ครบถ้วน

            โดยได้บัญญัติไว้ในพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2546  ว่า

          “มาตรา 35  สถานศึกษาที่จัดการศึกษาขั้นพื้นฐานตามมาตรา 34 (2) เฉพาะที่เป็นโรงเรียนมีฐานะเป็นนิติบุคคล

           เมื่อมีการยุบเลิกสถานศึกษาตามวรรคหนึ่งให้ความเป็นนิติบุคคลสิ้นสุดลง”

      สถานศึกษาที่จัดการศึกษาขั้นพื้นฐานตามมาตรา 34 (2) เฉพาะที่เป็นโรงเรียนเท่านั้นตามกฎหมายนี้ให้มีฐานะเป็นนิติบุคคล

          คำว่า  “นิติบุคคล”   มีความหมายเป็น “องค์กรหรือองค์คณะบุคคล”  ซึ่งกฎหมายสมมุติให้เป็นบุคคล เพื่อให้สิทธิหน้าที่ตามที่กฎหมายกำหนดไว้ และความเป็นนิติบุคคลของระบบราชการนั้นเป็นเรื่องสมมติที่กฎหมายกำหนดให้เป็น และการมีฐานะเป็นนิติบุคคลนี้ทำให้โรงเรียนสามารถจะกระทำนิติกรรมสัญญาได้เช่นเดียวกับบุคคลธรรมดาแต่ไม่ได้หมายความถึงความเป็นอิสระโดยสิ้นเชิงจากราชการบริหารส่วนกลางที่เป็นผู้บังคับบัญชา

            ตามกฎหมายนิติบุคคล  แบ่งออกเป็น  2  ประเภท คือ

       1.   นิติบุคคลในกฎหมายเอกชน  หมายถึง  นิติบุคคลที่เกิดขึ้นตามบทบัญญัติของประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ โดยจะเกิดขึ้นเมื่อกลุ่มบุคคลธรรมดารวมกันทำกิจกรรมอันใดอันหนึ่ง และเพื่อให้ดำเนินกิจการนั้นๆได้  นิติบุคคลจำเป็นที่จะต้องมีทรัพย์สินและสามารถทำนิติกรรมต่างๆได้ ดังนั้นเพื่อความสะดวกในการดำเนินกิจการ กฎหมายจึงกำหนดให้บุคคลดังกล่าวจดทะเบียนเพื่อจัดตั้งนิติบุคคลขึ้นตามกฎหมายและดำเนินกิจการภายใต้นิติบุคคลเพียงคนเดียวหรือในกรณีที่เป็นการรวมทรัพย์สินที่จัดสรรไว้เป็นกองทุนเพื่อดำเนินกิจการอันใดอันหนึ่ง เช่น เพื่อการศึกษา ศาสนา หรือเพื่อสาธารณประโยชน์อย่างอื่น โดยมิได้มุ่งหาประโยชน์ และเมื่อได้จดทะเบียนตามกฎหมายแล้วย่อมเป็นนิติบุคคล เช่น สมาคม มูลนิธิ เป็นต้น

                นิติบุคคลตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์จึงเป็นนิติบุคคลที่ดำเนินกิจกรรมเพื่อประโยชน์ของเอกชนและไม่มีการใช้อำนาจมหาชน

2.       นิติบุคคลตามกฎหายมหาชน หมายถึงนิติบุคคลที่เกิดขึ้นตามกฎหมายมหาชน กล่าวคือ

มีพระราชบัญญัติหรือกฎหมายลำดับรองที่อาศัยอำนาจจากพระราชบัญญัติกำหนดให้จัดตั้งขึ้นเป็นการเฉพาะ

           นิติบุคคลตามกฎหมายมหาชน ของไทยนั้นอาจจำแนกได้ดังนี้

-          ทบวงการเมือง

              ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 73  (เดิม) บัญญัติว่า  “ทบวงการเมืองนั้นคือ กระทรวง และกรมในรัฐบาล เทศาภิบาลปกครองท้องที่ และประชาบาลทั้งหลาย

             ในกรณีสถานศึกษา สถานศึกษาที่จัดการศึกษาขั้นพื้นฐานในสังกัดเขตพื้นที่การศึกษาได้รับสถานภาพเป็นนิติบุคคล โดยบทบัญญัติในมาตรา 35  แห่งพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2546

           สถานศึกษาที่เป็นนิติบุคคล หมายถึงโรงเรียนในสังกัดเขตพื้นที่การศึกษาที่กฎหมายยอมรับให้สามารถกระทำกิจกรรมต่างๆได้ด้วยตนเองภายในขอบวัตถุประสงค์ มีสิทธิและหน้าที่ตามบทบัญญัติแห่งกฎหมายระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์  และกฎหมายอื่นซึ่งกำหนดสิทธิและหน้าที่ของสถานศึกษาไว้เป็นการเฉพาะ

            แม้ว่าสถานศึกษามีฐานะเป็นนิติบุคคลแต่ความเป็นนิติบุคคลของสถานศึกษาก็ไม่เหมือนกับนิติบุคคลของกระทรวง ทบวง กรม ที่มีอำนาจหน้าที่กว้างขวางว่า ในกรณีของสถานศึกษาหากจะเทียบคงเทียบได้กับความเป็นนิติบุคคลของจังหวัดตามกฎหมายว่าด้วยระเบียบบริหารราชการแผ่นดินที่ไม่อาจบริหารราชการภายในจังหวัดได้อย่างอิสระเหมือนอย่างองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น หากแต่ยังต้องรับนโยบายจากส่วนกลางมาปฏิบัติอีกทั้งจัดซื้อจัดจ้างก็ต้องดำเนินการภายใต้ระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัสดุ พ.ศ. 2535 และแก้ไขเพิ่มเติมเป็นต้น ดังนั้น การเป็นนิติบุคคลของสถานศึกษา จึงไม่ใช่ว่าสถานศึกษาจะใช้อำนาจหน้าที่ได้เองโดยอิสระ ปราศจากขอบเขตของกฎหมาย เช่น สถานศึกษาไม่อาจจำนองที่ดินที่มีผู้บริจาคให้สถานศึกษา ไม่สามารถกู้ยืมเงินจากธนาคารหรือหน่วยธุรกิจที่มีวัตถุประสงค์ในการให้กู้ยืมเงิน  หรือดำเนินการนอกจากอำนาจหน้าที่ที่กำหนดไว้ในกฎหมาย หรือนอกขอบวัตถุประสงค์ในการจัดตั้งสถานศึกษา หรือดำเนินการในเรื่องอื่นใดที่กฎหมายกำหนดไว้โดยเฉพาะ เช่น การจัดทำงบประมาณต้องจัดทำตามกฎหมายว่าด้วยวิธีการงบประมาณ การเบิกจ่ายเงินต้องเป็นไปตามระเบียบของกระทรวงการคลัง เป็นต้น

           วัตถุประสงค์ของสถานศึกษาที่เป็นนิติบุคคล

1.       เพื่อให้สถานศึกษาจัดการศึกษาอย่างเป็นอิสระ คล่องตัว ให้สามารถบริหารจัดการศึกษาได้สะดวก รวดเร็ว มีประสิทธิภาพตามหลักการกระจายอำนาจและการบริหารที่ใช้โรงเรียนเป็นฐาน

2.       เพื่อให้การจัดการศึกษาเป็นไปเพื่อพัฒนาคนไทยให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ ทั้งร่างกาย จิตใจ สติปัญญา ความรู้และคุณธรรม มีจริยธรรมและวัฒนธรรมในการดำรงชีวิต สามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข

     สถานศึกษาตามความหมายของพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545  ได้ให้ความหมายไว้ดังนี้

     “มาตรา 4  ในพระราชบัญญัตินี้

          “สถานศึกษา”   หมายความว่า สถานพัฒนาเด็กปฐมวัย โรงเรียน  ศูนย์การเรียน  วิทยาลัย สถาบัน มหาวิทยาลัย หน่วยงานทางการศึกษา หรือหน่วยงานอื่นของรัฐหรือของเอกชน ที่มีอำนาจหน้าที่หรือมีวัตถุประสงค์ในการจัดการศึกษา

          “ การศึกษาขั้นพื้นฐาน”   หมายความว่า การศึกษาก่อนระดับอุดมศึกษา

          “สถานศึกษาขั้นพื้นฐาน”   หมายความว่า สถานศึกษาที่จัดการศึกษาขั้นพื้นฐาน

                ประโยชน์ที่โรงเรียนเป็นนิติบุคคล   จะได้ประโยชน์อยู่หลายประการด้วยกัน

                ประการแรก  นอกจากโรงเรียนจะมีอำนาจจัดการศึกษาแล้วยังมีอำนาจในการบริหารจัดการตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542  ซึ่งบัญญัติให้สถานศึกษาของรัฐที่เป็นนิติบุคคล มีอำนาจในการปกครองดูแล บำรุงรักษา ใช้ สามรถบริหารจัดการทรัพย์สินของโรงเรียนเพื่อหาประโยชน์ได้เอง

               ประการที่สอง  โรงเรียนสามารถบริหารงานบุคคล ในเรื่องการสรรหา แต่งตั้ง หรือจัดจ้างบุคลากร ได้เองตามความต้องการของบทบัญญัติแห่งพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. 2547              และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2551

              ประการที่สาม  มีอิสระคล่องตัวในการบริหารจัดการงบประมาณ จัดซื้อพัสดุในส่วนที่กฎหมายตั้งไว้ในกำหนดวงเงินเพื่อให้เป็นไปตามความต้องการและจำเป็นของสถานศึกษา ครู นักเรียน ผู้ปกครอง และชุมชนนั้นๆ

                  สิทธิและหน้าที่ของสถานศึกษาที่เป็นนิติบุคคล 

                  ความเป็นนิติบุคคลของสถานศึกษา  นอกจากจะต้องดำเนินการตามวัตถุประสงค์ของการจัดตั้งสถานศึกษา ยังมีสิทธิและหน้าที่ตามกฎหมายกำหนดทั้งกฎหมายว่าด้วยการศึกษาแห่งชาติ กฎหมายว่าด้วยระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ กฎหมายว่าด้วยระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาและกฎหมายอื่นๆที่เกี่ยวข้อง

                ดังนั้น สถานศึกษาจะดำเนินการต่างๆ ได้ ต้องอยู่ในกรอบของอำนาจและหน้าที่ตามกฎหมายและวัตถุประสงค์การจัดตั้งสถานศึกษาเท่านั้น ซึ่งเป็นอำนาจหน้าที่ที่กำหนดไว้ให้เป็นหน้าที่ของส่วนราชการนั้นๆ โดยได้กำหนดให้ผู้อำนวยการสถานศึกษาเป็นผู้บังคับบัญชาของข้าราชการและมีอำนาจหน้าที่ในการบริหารกิจการของสถานศึกษาให้เป็นไปตามกฎหมาย กฎ ระเบียบ ข้อบังคับของทางราชการรวมทั้งนโยบายและวัตถุประสงค์ของสถานศึกษา

                 ในการดำเนินกิจการที่เกี่ยวกับบุคลากรภายนอก มาตรา 39  แห่งกฎหมายว่าด้วยระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ ได้กำหนดให้ผู้อำนวยการสถานศึกษาเป็นผู้แทนของสถานศึกษาในกิจการทั่วไป รวมทั้งการจัดทำนิติกรรมสัญญาในนามของสถานศึกษาตามวงเงินงบประมาณที่สถานศึกษาได้รับมอบหมาย หรือตามระเบียบบริหารการเงินของสถานศึกษาเป็นต้น

ฉะนั้นผูอำนวยการสถานศึกษาจึงมีฐานะเป็นผู้แทนนิติบุคคล เช่นเดียวกับมหาวิทยาลัยที่กำหนดอำนาจหน้าที่อธิการบดี ให้เป็นผู้แทนของมหาวิทยาลัยในกิจการทั่วไป ซึ่งมีฐานะเป็นผู้แทนนิติบุคคลตามสภาพที่กฎหมายกำหนด

                นอกจากนี้ มาตรา 44  วรรคหนึ่ง และมาตรา 45  หนึ่งแห่งกฎหมายว่าด้วยระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการได้กำหนดให้มีการกระจายอำนาจและการมอบอำนาจของส่วนราชการที่เกี่ยวข้องให้แก่สถานศึกษาเพื่อให้การบริหารและการจัดการศึกษา สถานศึกษามีความอิสระและคล่องตัวในการจัดการศึกษา

                อำนาจหน้าที่ของสถานศึกษาที่เป็นนิติบุคคลและของผู้อำนวยการสถานศึกษาตามกฎหมาย  ซึ่งประกอบด้วยการบริหารงาน 4  งาน

1.       การบริหารงานวิชาการ

2.       การบริหารงานงบประมาณ

3.       การบริหารงานบุคคล

4.       การบริหารทั่วไป

การบริหารงานวิชาการ

งานวิชาการเป็นงานหลักหรือเป็นภารกิจหลักของสถานศึกษาที่พระราชบัญญัติการศึกษา

แห่งชาติ พ.ศ. 2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545 มุ่งให้กระจายอำนาจในการบริหารจัดการไปให้สถานศึกษาให้มากที่สุด ด้วยเจตนารมณ์ที่จะให้สถานศึกษาดำเนินการได้โดยอิสระ คล่องตัว รวดเร็ว สอดคล้องกับความต้องการของผู้เรียน สถานศึกษา ชุมชน ท้องถิ่น และการมีมีส่วนร่วมจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทุกฝ่าย ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้สถานศึกษามีความเข้มแข็งในการบริหารจัดการ สามารถพัฒนาหลักสูตรและกระบวนการเรียนรู้ตลอดจนการวัดผล การประเมินผล รวมทั้งปัจจัยที่เกื้อหนุนและเกี่ยวข้องให้การพัฒนาคุณภาพนักเรียน ซึ่งชุมชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ทำได้อย่างมีคุณภาพและมีประสิทธิภาพ

               ขอบข่าย/การกิจของการบริหารงานวิชาการ

1.       การพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา

2.       การพัฒนากระบวนการเรียนรู้

3.       การวัดผล การประเมินผล และเทียบโอนผลการเรียน

4.       การวิจัยเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษา

5.       การพัฒนาสื่อ นวัตกรรม และเทคโนโลยี

6.       การพัฒนาแหล่งเรียนรู้

7.       การนิเทศการศึกษา

8.       การแนะแนวการศึกษา

9.       การพัฒนาระบบประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา

10.    การส่งเสริมความรู้ด้านวิชาการแก่ชุมชน

11.    การประสานความร่วมมือในการพัฒนาวิชาการกับสถานศึกษาอื่น

12.    การส่งเสริม และสนับสนุนงานวิชาการแก่บุคคล ครอบครัว องค์กร หน่วยงานและสถาบันที่อื่นที่จัดการศึกษา

การบริหารงานงบประมาณ

การบริหารงานงบประมาณของสถานศึกษามุ่งเน้นความเป็นอิสระ ในการบริหารจัดการ     มี

ความคล่องตัว โปร่งใส ตรวจสอบได้ ยึดหลักการบริหารมุ่งเน้นผลสัมฤทธิ์และบริหารงบประมาณแบบมุ่งเน้นผลงาน ให้มีการจัดหาผลประโยชน์จากทรัพย์สินของสถานศึกษา รวมทั้งจัดหารายได้จากบริการมาใช้บริหารจัดการเพื่อประโยชน์ทางการศึกษา และส่งผลให้เกิดคุณภาพที่ดีขึ้นต่อผู้เรียนเป็นสำคัญ

                 ขอบข่าย/ภารกิจของการบริหารงานงบประมาณ

1.       การจัดทำและเสนอของบประมาณ

2.       การจัดสรรงบประมาณ

3.       การตรวจสอบ ติดตาม ประเมินผล และรายงานผลการใช้เงินและผลการดำเนินงาน

4.       การระดมทรัพยากรและการลงทุนเพื่อการศึกษา

5.       การบริหารการเงิน

6.       การบริหารบัญชี

7.       การบริหารพัสดุและสินทรัพย์

การบริหารงานบุคคล

การบริหารงานบุคคลในสถานศึกษา เป็นภารกิจสำคัญที่มุ่งส่งเสริมให้สถานศึกษา

สามารถปฏิบัติงานเพื่อตอบสนองภารกิจของสถานศึกษา เพื่อดำเนินการด้านการบริหารงานบุคคลให้เกิดความคล่องตัว อิสระ ภายใต้กฎหมาย ระเบียบ เป็นไปตามหลักธรรมาภิบาลข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาได้รับการพัฒนา มีความรู้ ความสามารถ มีขวัญกำลังใจ ได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติมีความมั่นคงและก้าวหน้าในวิชาชีพ ซึ่งจะส่งผลต่อการพัฒนาคุณภาพการศึกษาของผู้เรียนเป็นสำคัญ

                  ขอบข่าย/ภารกิจของการบริหารงานบุคคล

1.       การวางแผนอัตรากำลังและกำหนดตำแหน่ง

2.       การสรรหารและการบรรจุแต่งตั้ง

3.       การเสริมสร้างประสิทธิภาพในการปฏิบัติราชการ

4.       วินัยและการรักษาวินัย

5.       การออกจากราชการ

การบริหารทั่วไป

การบริหารทั่วไปเป็นงานที่เกี่ยวข้องกับการจัดระบบการบริหารองค์กร ให้บริการ

บริหารงานอื่นๆบรรลุผลได้ตามมาตรฐาน คุณภาพและเป้าหมายที่กำหนดไว้ โดยมีบทบาทหลักในการประสานส่งเสริมสนับสนุนและอำนวยการ ความสะดวกต่างๆ ในการให้บริการการศึกษาทุกรูปแบบ มุ่งพัฒนาสถานศึกษาให้ใช้นวัตกรรมและเทคโนโลยีอย่างเหมาะสม ส่งเสริมในการบริหารและจัดการศึกษาของสถานศึกษา ตามหลักการบริหารงานที่มุ่งผลสัมฤทธิ์ของงานเป็นหลักโดยเน้นความโปร่งใส ความรับผิดชอบที่ตรวจสอบได้ ตลอดจน การมีส่วนร่วมของบุคคล ชุมชน และองค์กรที่เกี่ยวข้องเพื่อให้การจัดการศึกษามีประสิทธิภาพและประสิทธิผล

ขอบข่าย/และภารกิจของการบริหารทั่วไป

1.       การดำเนินงานธุรการ

2.       งานเลขานุการคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน

3.       การพัฒนาระบบและเครือข่ายข้อมูลสารสนเทศ

4.       การประสานและพัฒนาเครือข่ายการศึกษา

5.       การจัดระบบการบริหารและพัฒนาองค์กร

6.      

โรงเรียนนิติบุคคล

≡ เรื่องอื่นๆ ที่น่าอ่าน ≡

อากาศบริสุทธ์บรรจุกระป๋อง

เปิดอ่าน 7,168 ครั้ง

เตือนผู้หญิง เสี่ยงโรคเข่าเสื่อม

เปิดอ่าน 7,161 ครั้ง

สิ่งที่อยู่ใกล้ตัวที่สุด..มักเป็นสิ่งที่ไม่สำคัญที่สุด

เปิดอ่าน 7,164 ครั้ง

รักแก้เซ็ง

เปิดอ่าน 7,155 ครั้ง

22 ข้อสงสัย ที่ไม่เคยมีใครตอบ???

เปิดอ่าน 7,158 ครั้ง

แฉคอร์รัปชั่นระบาดถึงครู .......ซื้อขายตำแหน่ง-วิทยฐานะ

เปิดอ่าน 7,162 ครั้ง

ไม่ลืม ไม่มีหรอก .... มีแต่ ลืมช้า กับ ลืมเร็ว "

เปิดอ่าน 7,163 ครั้ง

พี่จ๋า...โปรดอย่าชมหนู...ว่าน่ารัก..!!

เปิดอ่าน 7,163 ครั้ง

รู้ไว้ใช่ว่า.....กุมารทอง

เปิดอ่าน 7,179 ครั้ง

จัดเก็บเครื่องประดับ ฉบับทำเอง...ดีจัง

เปิดอ่าน 7,166 ครั้ง

เปลือกกล้วย...อย่าทิ้ง...มีประโยชน์นะ

เปิดอ่าน 7,170 ครั้ง

โวยดารา จิ๊บ ปกฉัตร ทำผมโมฮอว์ก รับปริญญาและดู"คลิปจิ๊บ" เรื่องเด่นเย็นนี้ ช่อง 3

เปิดอ่าน 7,207 ครั้ง

อุจจาระบอกสุขภาพ..!!

เปิดอ่าน 7,151 ครั้ง

เรื่องน่ารู้รอบตัว เคล็ดลับแม่บ้าน

เปิดอ่าน 7,159 ครั้ง

ผลไม้ใกล้ตัว....ที่กินแล้วอ้วน

เปิดอ่าน 7,161 ครั้ง

คุณ นะ... ทำ!!!)

เปิดอ่าน 7,160 ครั้ง