|
Advertisement
สุภาษิตพระร่วง เป็นวรรณกรรมสมัยสุโขทัย ไม่ปรากฏนามผู้แต่ง มีลักษณะเป็นภาษิตของไทยแท้ ๆ ที่ไม่มีอิทธิพลจากต่างประเทศมาเจือปน เขียนเป็นคำประพันธ์ประเภทร่าย และตอนจบมีโคลงกระทู้ 1 บท ให้ชื่อว่า บัณฑิตพระร่วง เนื้อหาของสุภาษิต มีลักษณะของวิถีชีวิตไทย เป็นคำสอนที่มีคุณค่า แสดงถึงพฤติกรรมของคน ที่ยังทันสมัยอยู่ทุกยุค ทุกสมัยโดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับดินแดนสุวรรณภูมิ ที่มีความเจริญรุ่งเรืองทางวัฒนธรรม มานานนับพันปี ตามชื่อของสุภาษิต ประกอบกับลักษณะของถ้อยคำ ภาษา สำนวนซึ่งใกล้เคียงกับจารึก ใน
หลักศิลาจารึกหลักที่หนึ่ง ที่เรียกว่าจารึกพ่อขุนรามคำแหง จึงมีการสันนิษฐานว่า สุภาษิตพระร่วงนี้ เดิมเป็นพระบรมราโชวาท ที่พระร่วงหรือพ่อขุนรามคำแหง ทรงนำมาสั่งสอนประชาชนชาวไทยในครั้งนั้น
| ปางสมเด็จพระร่วงเจ้า |
เผ้าแผ่นสุโขทัย |
มลักเห็นในอนาคต |
| จึงผายพจนประภาษ |
เป็นอนุสาสนกถา |
สอนคณานรชน |
| ทั่วธราดลพึงเพียร |
เรียนอำรุงผดุงอาตม์ |
อย่าเคลื่อนคลาดคลาถ้อย |
| เมื่อน้อยให้เรียนวิชา |
ให้หาสินมาเมื่อใหญ่ |
อย่าใฝ่เอาทรัพย์ท่าน |
| อย่าริร่านแก่ความ |
ประพฤติตามบูรพระบอบ |
เอาแต่ชอบเสียผิด |
| อย่ากอปรกิจเป็นพาล |
อย่าอวดหาญแก่เพื่อน |
|
| เข้าเถื่อนอย่าลืมพร้า |
หน้าศึกอย่านอนใจ |
|
| ไปเรือนท่านอย่านั่งนาน |
การเรือนตนเร่งคิด |
|
| อย่านั่งชิดผู้ใหญ่ |
อย่าใฝ่สูงให้เกินศักดิ์ |
|
| ที่รักอย่าดูถูก |
ปลูกไมตรีอย่ารู้ร้าง |
สร้างกุศลอย่ารู้โรย |
| อย่าโดยคำคนพลอด |
เข็นเรือทอดกลางถนน |
|
| เป็นคนอย่าทำใหญ่ |
ข้าคนไพร่อย่าไฟฟุน |
คบขุนนางอย่าโหด |
| โทษตนผิดรำพึง |
อย่าคะนึงถึงโทษท่าน |
|
| หว่านพืชจักเอาผล |
เลี้ยงคนจักกินแรง |
|
| อย่าขัดแข็งผู้ใหญ่ |
อย่าใฝ่ตนให้เกิน |
|
| เดินทางอย่าเดินเปลี่ยว |
น้ำเชี่ยวอย่างขวางเรือ |
|
| ที่ซุ้มเสือจงประหยัด |
จงเร่งระมัดฟืนไฟ |
|
| คนเป็นไทอย่าคบทาส |
อย่าประมาทท่านผู้ดี |
|
| มีสินอย่าอวดมั่ง |
ผู้เฒ่าสั่งจงจำความ |
|
| ที่ขวากหนามอย่าเสียเกือก |
ทำรั้วเรือกไว้กับตน |
|
| คนรักอย่าวางใจ |
ที่มีภัยพึงหลีก |
ปลีกตนไปโดยด่วน |
| ได้ส่วนอย่ามักมาก |
อย่ามีปากว่าคน |
|
| รักตนกว่ารักทรัพย์ |
อย่าไดัรับของเข็ญ |
|
| เห็นงามตาอย่าปอง |
ของฝากท่านอย่ารับ |
|
| ที่ทับจงมีไฟ |
ที่ไปจงมีเพื่อน |
ทางแถวเถื่อนไคลคลา |
| ครูบาสอนอย่าโกรธ |
โทษตนผิดพึงรู้ |
|
| สู้เสียสินอย่าเสียศักดิ์ |
ภักดีอย่าด่วนเคียด |
|
| อย่าเบียดเสียดแก่มิตร |
ที่ผิดช่วยเตือนตอบ |
ที่ชอบช่วยยกยอ |
| อย่าขอของรักมิตร |
ชิดชอบมักจางจาก |
|
| พบศัตรูปากปราศรัย |
ความในอย่าไขเขา |
|
| อย่ามัวเมาเนืองนิตย์ |
คิดตรองตรึกทุกเมื่อ |
|
| พึงผันเผื่อต่อญาติ |
รู้ที่ขลาดที่หาญ |
|
| คนพาลอย่าพาลผิด |
อย่าผูกมิตรไมตรี |
เมื่อพาทีจึงตอบ |
| จงนบนอบผู้ใหญ่ |
ช้างไล่แล่นเลี้ยวหลบ |
สุวานขบอย่าขบตอบ |
| อย่ากอปรจิตริษยา |
เจรจาตามคดี |
|
| อย่าปลุกผีกลางคลอง |
อย่าปองเรียนอาถรรพ์ |
พลันฉิบหายวายม้วย |
| อย่ายลเยี่ยงถ้วยแตกมิติด |
จงยลเยี่ยงสัมฤทธิ์แตกมิเสีย |
|
| ลูกเมียอย่าวางใจ |
ภายในอย่านำออก |
ภายนอกอย่านำเข้า |
| อาสาเจ้าจนตัวตาย |
อาสานายจงพอแรง |
|
| ของแพงอย่ามักกิน |
อย่ายินคำคนโลภ |
|
| โอบอ้อมเอาใจคน |
อย่ายลเหตุแต่ใกล้ |
|
| ท่านไท้อย่าหมายโทษ |
คนโหดให้เอ็นดู |
|
| ยอครูต่อหน้า |
ยอข้าเมื่อแล้วกิจ |
|
| ยอมิตรเมื่อลับหลัง |
ลูกเมียยังอย่าสรรเสริญ |
|
| เยียสะเทินจะอดสู |
อย่าชังครูชังมิตร |
|
| ผิดอย่าเอาเอาแต่ชอบ |
นอบตนต่อผู้เฒ่า |
|
| เข้าออกอย่าวางใจ |
ระวังระไวหน้าหลัง |
|
| เยียวผู้ชังจะคอยโทษ |
อย่ากริ้วโกรธเนืองนิตย์ |
ผิวผิดปลิดไปร้าง |
| ข้างตนไว้อาวุธ |
เครื่องสรรพยุทธอย่าวางจิต |
|
| คิดทุกข์ในสงสาร |
อย่าทำการที่ผิด |
คิดขวนขวายที่ชอบ |
| โต้ตอบอย่าเสียคำ |
คนขำอย่าร่วมรัก |
|
| พรรคพวกพึงทำนุก |
ปลุกเอาแรงทั่วตน |
|
| ยลเยี่ยงไก่นกกระทา |
พาลูกหลานมากิน |
|
| ระบือระบิลอย่าฟังคำ |
การทำอย่าด่วนได้ |
อย่าใช้คนบังบด |
| ทดแทนคุณท่านเมื่อยาก |
ฝากของรักจงพอใจ |
|
| เฝ้าท้าวไทอย่าทรนง |
ภักดีจงอย่าเกียจ |
|
| เจ้าเดียดอย่าเดียดตอบ |
นอบนบใจใสสุทธิ |
|
| อย่าขุดคนด้วยปาก |
อย่าถากคนด้วยตา |
อย่าพาผิดด้วยหู |
| อย่าเลียนครูเตือนด่า |
อย่าริกล่าวคำคด |
คนทรยศอย่าเชื่อ |
| ท่านสอนอย่าสวนตอบ |
ความชอบจำใส่ใจ |
|
| ระวังระไวที่ไปมา |
เมตตาตอบต่อมิตร |
|
| คิดแล้วจึงเจรจา |
อย่านินทาผู้อื่น |
|
| อย่าตื่นคนยกยอ |
คนจนอย่าดูถูก |
|
| ปลูกไมตรีทั่วชน |
ตระกูลตนจงคำนับ |
อย่าจับลิ้นแก่คน |
| ท่านรักตนจงรักตอบ |
ท่านนอบตนจงนอบแทน |
ความแหนให้ประหยัด |
| เผ่ากษัตริย์เพลิงงู |
อย่าดูถูกว่าน้อย |
หิ่งห้อยอย่าแข่งไฟ |
| อย่าปองภัยต่อท้าว |
อย่าห้าวมักพลันแตก |
|
| อย่าเข้าแบกงาช้าง |
อย่าออกก้างขุนนาง |
|
| ปางมีชอบท่านช่วย |
ปางป่วยท่านชิงชัง |
|
| ผิจะบังบังจงลับ |
ผิจะจับจับจงมั่น |
ผิจะคั้นคั้นจงตาย |
| ผิจะหมายหมายจงแท้ |
ผิจะแก้แก้จงกระจ่าง |
|
| อย่ารักห่างกว่าชิด |
คิดข้างหน้าอย่าเบา |
อย่าถือเอาตื้นว่าลึก |
| เมื่อเข้าศึกระวังตน |
เป็นคนเรียนความรู้ |
|
| จงยิ่งผู้ผู้มีศักดิ์ |
อย่ามักง่ายมิดี |
|
| อย่าตีงูให้แก่กา |
อย่าตีปลาหน้าไซ |
|
| อย่าใจเบาจงหนัก |
อย่าตีสุนัขห้ามเห่า |
|
| ข้าเก่าร้ายอดเอา |
อย่ารักเหากว่าผม |
|
| อย่ารักลมกว่าน้ำ |
อย่ารักถ้ำกว่าเรือน |
อย่ารักเดือนกว่าตะวัน |
| สบสิ่งสรรพโอวาท |
ผู้เป็นปราชญ์พึงสดับ |
|
| ตรับตริตรองปฏิบัติ |
โดยอรรถอันถ่องถ้วน |
|
| แถลงเลศเหตุเลือกล้วน |
เลิศอ้างทางธรรม แลนา ฯ |
|
| บัณ เจิดจำแนกแจ้ง |
พิศดาร |
ความเฮย |
| ฑิต ยุบลบรรหาร |
เหตุไว้ |
|
| พระ ปิ่นนัคราสถาน |
อุดรสุข |
ไทยนา |
| ร่วง ราชนามนี้ได้ |
กล่าวถ้อยคำสอน |
ที่มา หอมรดกไทย http://203.144.136.10/service/mod/heritage/nation/proverb/index01.htm
Advertisement
เปิดอ่าน 23,109 ครั้ง 
เปิดอ่าน 87,260 ครั้ง 
เปิดอ่าน 12,662 ครั้ง 
เปิดอ่าน 352,505 ครั้ง 
เปิดอ่าน 51,168 ครั้ง 
เปิดอ่าน 25,700 ครั้ง 
เปิดอ่าน 17,838 ครั้ง 
เปิดอ่าน 336,342 ครั้ง 
เปิดอ่าน 28,207 ครั้ง 
เปิดอ่าน 26,663 ครั้ง 
เปิดอ่าน 64,340 ครั้ง 
เปิดอ่าน 6,931 ครั้ง 
เปิดอ่าน 57,272 ครั้ง 
เปิดอ่าน 22,682 ครั้ง 
เปิดอ่าน 41,280 ครั้ง 
เปิดอ่าน 860,449 ครั้ง |
เปิดอ่าน 1,254,782 ☕ คลิกอ่านเลย |
เปิดอ่าน 24,048 ☕ คลิกอ่านเลย | 
เปิดอ่าน 4,363 ☕ คลิกอ่านเลย | 
เปิดอ่าน 57,031 ☕ คลิกอ่านเลย | 
เปิดอ่าน 155,271 ☕ คลิกอ่านเลย |
เปิดอ่าน 57,272 ☕ คลิกอ่านเลย | 
เปิดอ่าน 443,812 ☕ คลิกอ่านเลย |
|
≡ เรื่องน่าอ่าน/สาระน่ารู้ ≡ 
เปิดอ่าน 861 ครั้ง | 
เปิดอ่าน 4,254 ครั้ง | 
เปิดอ่าน 76,085 ครั้ง | 
เปิดอ่าน 21,238 ครั้ง | 
เปิดอ่าน 11,934 ครั้ง |
|
|
ค้นหาทุกอย่างในเว็บครูบ้านนอก :
