มะระขี้นก มะระขี้นกเป็นผักพื้นบ้านที่มีอยู่ทั่วไปทั่วทุกภาคของประเทศไทย มีถิ่นกำเนิดอยู่ใน เขตร้อนของเอเซียทางตอนเหนือของอัฟริกาเขตร้อน เป็นพืชผักที่สามารถขึ้นได้เองตาม ธรรมชาติ ชาวบ้านมักนำมาปลูกตามสวนหรือรั้ว มะระขี้นกเป็นไม้เถาขนาดเล็กที่มี คุณแก่ร่างกายสูง ทั้งด้านคุณค่าทางอาหาร คือ พลังงาน คาร์โบไฮเดรต แคลเซียม ฟอสฟอรัส เหล็กใย วิตามิน A, B1, B2, C ไนอาซีน และไทอามีน
สรรพคุณ ผลและใบอ่อน จิ้มน้ำพริก ใช้ปรุงอาหารทานประจำ เหมาะสำหรับคนเป็นเบาหวาน ทางการแพทย์ ใช้รักษา เบาหวานแต่โบราณใช้ใบแห้ง นำมาบดให้ละเอียด ผสมกับน้ำดื่ม กินเป็นยาขับพยาธิ์ ขับลม บำรุงธาตุ
ใบสด และผลสด ตำละเอียด แล้วคั้นเอาแต่น้ำ กินเป็นยาแก้จุกเสียด แน่นท้อง ขับลม บำรุงธาตุ และเป็นยาถ่ายใช้ผลตากแห้ง บดให้ละเอียด แล้วนำมาโรยบริเวณที่เป็นแผล ใช้ทาแก้คัน หิด ผิวหนัง
น้ำคั้นจากมะระ ช่วยลดน้ำตาลในเลือด ในผู้ป่วยโรคเบาหวาน และลดการเกิดต้อ กระจก
สาร MAP 30 ซึ่งเป็นโปรตีน สกัดจากผลและเมล็ดมะระขี้นกช่วยรักษามะเร็งเต้านม และนอกจากนี้ ยังออกฤทธิ์ต้าน ไวรัส HIV ในผู้ป่วยโรคเอดส์ ได้ด้วย