ข้อเท็จจริงได้ความว่า ...จำเลยได้ขับรถยนต์ไปจอดหน้าบ้าน แล้วเข้าไปทวงหนี้กับผู้เสียหาย หนี้ดังกล่าวเกิดจากการเล่นพนันหวยใต้ดิน เมื่อผู้เสียหายไม่ชำระหนี้ จำเลยก็พยายามยกถังแก๊สที่ผู้เสียหายใช้หุงต้มในการขายก๋วยเตี๋ยวไป แต่เอาไปไม่ได้ เพราะสามีผู้เสียหายไม่ยอมให้เอาไป ต่อมาจำเลยกับผู้เสียหายจึงเกิดโต้เถียงกัน ทำให้จำเลยโกรธแค้น จึงเข้ากระชากสร้อยคอทองคำของผู้เสียหายและเอาสร้อยคอทองคำไปได้ครึ่งเส้น เพื่อชดเชยที่ผู้เสียหายไม่ยอมชำระหนี้ แล้วขับรถหนีไป
มีปัญหาว่า จำเลยมีเจตนาลักเอาสร้อยคอทองคำครึ่งเส้นของผู้เสียหายไปหรือไม่ ?
คดีนี้ศาลเห็นว่า ... การที่จำเลยกระชากสร้อยคอทองคำของผู้เสียหายและเอาสร้อยคอทองคำไปครึ่งเส้น เพื่อชดเชยที่ผู้เสียหายไม่ชำระหนี้ก็ตาม แต่การบังคับชำระหนี้ก็ต้องดำเนินการตามกฎหมาย มิใช่กระชากสร้อยคอทองคำของผู้เสียหายไปโดยพลการ อีกทั้งมูลหนี้ที่จำเลยมาทวงผู้เสียหายนั้นเ กิดจากหนี้พนันหวยใต้ดิน จึงเป็นมูลหนี้ที่มีวัตถุประสงค์เป็นการต้องห้ามชัดแจ้งโดยกฎหมาย ย่อมไม่ก่อให้เกิดหนี้ที่ผู้เสียหายพึงชำระ กรณีจึงไม่มีมูลหนี้ที่จำเลยจะฟ้องร้องบังคับคดีต่อผู้เสียหายได้
การที่จำเลยกระชากสร้อยคอครึ่งเส้นของผู้เสียหายไป จึงเป็นการเอาไปโดยทุจริต เพื่อแสวงหาประโยชน์ที่มิควรได้โดยชอบด้วยกฎหมาย การกระทำของจำเลยจึงมีความผิดฐานวิ่งราวทรัพย์...(คำพิพากษาฎีกาที่ ๔๘๘๒/๒๕๕๐)
ข้อสังเกตุ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๓๖ ได้บัญญัติเกี่ยวกับความผิดฐานวิ่งราวทรัพย์ไว้ว่า
" ผู้ใดลักทรัพย์โดยฉกฉวยเอาซึ่งหน้า ผู้นั้นกระทำความผิดฐานวิ่งราวทรัพย์ ต้องระวางโทษ..."
ความผิดฐานวิ่งราวทรัพย์ เป็นรูปแบบของการลักทรัพย์อีกรูปแบบหนึ่ง ซึ่งมีลักษณะการกระทำเฉพาะเจาะจงขึ้นมาจากการลักทรัพย์ โดยต้องมีการลักทรัพย์ในลักษณะที่ "ฉกฉวยเอาซึ่งหน้า"
"ฉกฉวย" หมายถึงกิริยาคว้าจับ หรือหยิบเอาไปโดยเร็ว แม้การกระทำจะไม่มีการกระชาก หรือใช้กำลังต่อทรัพย์นั้น ถ้ามีกิริยาคว้าจับ หรือหยิบ หรือแย่งเอาไปโดยเร็วแล้วก็ถือว่า เป็นการฉกฉวยเช่นเดียวกัน
ส่วนคำว่า "ซึ่งหน้า" ไม่ได้หมายความเฉพาะการเอาทรัพย์จากตัวและจากข้างหน้าของผู้ครอบครองทรัพย์ไปเท่านั้น แต่หมายความถึงเอาทรัพย์ไปต่อหน้าต่อตาใกล้ชิดตัวผู้ครองครองทรัพย์นั้น จนทำให้เห็นว่า เป็นการอุกอาจ ไม่เกรงกลัว หรือเกรงอกเกรงใจผู้ครอบครองทรัพย์ ตัวอย่างเช่น
- ไปขอซื้อสุรา เจ้าของร้านบอกว่าหมดเวลาแล้ว ขายไม่ได้ จำเลยพูดว่าถ้าไม่ขายจะเอากินเฉย ๆ จะทำไม แล้วก็หยิบเอาสุราจากที่วางขายไปขวดหนึ่งเดินออกจากร้านไปเฉย ๆ เป็นวิ่งราวทรัพย์ เพราะลักษณะการกระทำอุกอาจ
กรณีความผิดฐานวิ่งราวทรัพย์ คนร้ายไม่ได้ใช้กำลังประทุษร้ายแก่ตัวเจ้าของทรัพย์เลย แต่เป็นการกระทำต่อทรัพย์โดยตรง หากเป็นการกระทำต่อตัวเจ้าทรัพย์ก็จะผิดฐานอื่น เช่น
- เด็กกำเชือกผูกกระบือไว้แน่น จำเลยเข้าแกะเชือกออกจากมือเด็ก แล้วนำกระบือไป มีความผิดฐานชิงทรัพย์ เพราะเป็นการใช้กำลังประทุษร้ายแล้ว
คดีนี้จึงเป็นข้อเตือนใจแก่เจ้าหนี้ทั้งหลาย พึงสังวรและระวังในการไปทวงหนี้ มักจะปรากฎตามข่าวตามสื่อต่าง ๆ ว่า เจ้าหนี้มักจะไปทวงหนี้กันนอกระบบ ทำให้ลูกหนี้เกิดความเดือดร้อน ต้องบาดเจ็บ เสียชีวิต และเสียทรัพย์สินไปไม่ใช่น้อย และ...ลูกหนี้เองก็ควรระวัง !เช่นกัน ...
... หากมีปัญหาข้อกฎหมายก็ควรไปปรึกษากับหน่วยงานที่รับผิดชอบ เช่น สำนักงานคุ้มครองสิทธิและช่วยเหลือทางกฎหมาแก่ประชาชน(สคช.) ประจำจังหวัด มีทุกจังหวัดทั่วราชอาณาจักร ได้ทุกวันในเวลาราชการ ปรึกษาฟรี ! ...