Advertisement
"โบราณคดี" เป็นวิชาที่ว่าด้วยการศึกษาเรื่องราวในอดีตของมนุษย์ โดยผ่านทางการศึกษาหลักฐานทางโบราณคดี ที่ได้มาจากการขุดค้นโบราณวัตถุ การขุดแต่งโบราณสถาน และการศึกษาเอกสารทางประวัติศาสตร์ประเภทต่างๆ เช่น ศิลาจารึก จดหมายเหตุ และพงศาวดาร
การศึกษาทางโบราณคดี มักจะใช้ศาสตร์ด้านอื่นๆ เข้ามาใช้ร่วมกัน เพื่อให้เรื่องราวในอดีตของมนุษย์ชัดเจนมากยิ่งขึ้น เช่น ประวัติศาสตร์ศิลปะ ธรณีวิทยา สัตววิทยา พฤกษศาสตร์ เรณูวิทยา การกำหนดอายุทางวิทยาศาสตร์ เป็นต้น
อาจารย์อติชาต เกตตะพันธุ์ บัณฑิตโครงการพัฒนาและส่งเสริมผู้มีความสามารถพิเศษทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (พสวท.) ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) ปัจจุบันเป็นอาจารย์ประจำภาควิชาคณิตศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และเป็นผู้ประสานงานหน่วยวิจัยคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์โบราณคดี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้นำความรู้วิทยาศาสตร์มาใช้กับการศึกษาทางโบราณคดี
การใช้คณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์มาศึกษาโบราณคดี ทำให้งานวิจัยด้านนี้น่าสนใจและน่าเชื่อถือมากยิ่งขึ้น ในส่วนของวิทยาศาสตร์นั้นคนทั่วไปคงพอจะทราบอยู่แล้ว ส่วนความรู้ทางคณิตศาสตร์ ทั้งเรขาคณิต พีชคณิต และการวัด ก็สามารถนำมาศึกษาทางโบราณคดีได้
ยกตัวอย่าง เช่น การสร้างมุมฉากของสิ่งก่อสร้างในประเทศตะวันตกในอดีตจะใช้เลขชุดพีธากอรัส แต่ทางตะวันออกแถบสุวรรณภูมิ กลับใช้แสงแดดในการสร้างมุมฉาก
อาจารย์อติชาติ เปิดเผยถึงสาเหตุที่สนใจทำงานวิจัยนี้ว่า ที่ผ่านมามีการศึกษางานจิตรกรรมวัดอุโมงค์มาอย่างต่อเนื่อง โดยอาจารย์สุรชัย จงจิตงาม ภาควิชาศิลปะไทย คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ผ่านโครงการย้อนรอยอดีตจิตรกรรมวัดอุโมงค์ มานานกว่า 10 ปี
ต่อมาในปีพ.ศ.2550 ได้ร่วมกับ ดร.ศิริวรรณ เกตตะพันธุ์ นักเรียนทุน พสวท. ทำงานภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ มช. และอาจารย์สุรชัย จงจิตงาม ก่อตั้งหน่วยวิจัยคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์โบราณคดี โดยเน้นการนำคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์มาใช้ในการศึกษาทางโบราณคดี
งานวิจัยล่าสุดคือ ศึกษาจิตรกรรม รวมทั้งการออกแบบอุโมงค์อย่างจริงจังผ่านงานวิจัย เรื่องจิตรกรรมฝาผนังและโครงสร้างเจดีย์วัดอุโมงค์ จ.เชียงใหม่ โดยวิธีการทางเคมีและคณิตศาสตร์เบื้องต้น
อาจารย์อติชาต อธิบายว่า การทำวิจัยงานวิจัยดังกล่าว ทำให้ได้เข้าใจถึงการจัดวางผังของอุโมงค์และเจดีย์ และความรู้เกี่ยวกับวัสดุและเทคนิคของการวาดภาพจิตกรรมฝาผนังภายในอุโมงค์ได้ดียิ่งขึ้น นอกจากนี้ ยังเป็นการเริ่มต้นสั่งสมองค์ความรู้ด้านเทคนิค วัสดุของจิตรกรรมล้านนา เพื่อที่จะขยายผลในการวิจัยศิลปกรรมล้านนาแห่งอื่นต่อไป
"การทำให้ภาพจิตรกรรมปัจจุบันที่เห็นลางเลือน กลับมาให้เห็นเป็นภาพที่สมบูรณ์อีกครั้ง ในลักษณะของภาพนิ่ง และภาพเคลื่อนไหว วีดิทัศน์ ที่มีสีสัน ทำให้เราสามารถจินตนาการความสวยงามของภาพจิตกรรมฝาผนังในอดีตได้อย่างชัดเจน และมั่นใจว่าผลงานที่ได้เผยแพร่ ทำให้มีผู้สนใจการเรียนรู้ และการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมมากยิ่งขึ้น ถ้ามองในแง่เศรษฐกิจก็เป็นการส่งเสริมการท่องเที่ยวรูปแบบใหม่ ที่เน้นการนำเสนอในรูปแบบที่ตื่นตาตื่นใจ เข้าใจง่าย และอิงกับผลงานวิจัย" อาจารย์อติชาต กล่าว
การทำวิจัยทางวิทยาศาสตร์ ถ้าทำวิจัยร่วมกับสาขาอื่น ก็จะเป็นการบูรณาการที่ก่อให้เกิดประโยชน์สูง อย่างงานวิจัยนี้เกิดจากความร่วมมมือระหว่างนักคณิตศาสตร์ นักเคมี และนักค้นคว้าทางศิลปะไทย
โดยองค์ความรู้ที่นำมาใช้ มีทั้ง เคมี คณิตศาสตร์ วิศวกรรมโครงสร้าง สถาปัตยกรรมศาสตร์ คอมพิวเตอร์ ศิลปะ ประวัติศาสตร์ และโบราณคดี ไม่ว่าจะเป็น การมองจิตรกรรมผ่านรังรังสีอินฟราเรด การอนุรักษ์จิตรกรรมด้วยกระบวนการทางเคมี เช่น การวิเคราะห์ชั้นสี เพื่อหาองค์ประกอบทางเคมี และวัดทิศเพื่อหาแนวคิดในการจัดวางผังอุโมงค์และเจดีย์ การใช้น้ำยาแอมโมเนีย รวมทั้งมีดผ่าตัดที่ฝานผ่านชั้นหินปูน ที่ปกคลุมภาพจิตรกรรมมาหลายร้อยปี ในการปฏิบัติงานอนุรักษ์จิตรกรรมฝาผนัง ทำให้เห็นชั้นของสีเขียวและสีแดงอันสดใส และยังพบลวดลายที่ซ่อนอยู่ภายใต้ความชำรุดลบเลือนของจิตรกรรม
ข้อมูลทั้งหมดที่ได้ จะถูกนำมาประมวลผล และสร้างภาพจำลองคอมพิวเตอร์ 3 มิติ และใช้ Computer-Generated Imagery เพื่อทำให้ภาพจิตรกรรมฝาผนังภายในอุโมงค์ได้กลับมามีชีวิตขึ้นมาอีกครั้งหนึ่ง
โดยขั้นตอนการทำวิจัยในส่วนของคณิตศาสตร์ จะมีการศึกษาการจัดผัง และกำหนดทิศของอุโมงค์และเจดีย์ โดยวัดระยะทางอย่างละเอียดระดับเซนติเมตร และการวัดมุมละเอียดระดับองศา และวิเคราะห์ผลที่ได้จากการศึกษา
สำหรับการศึกษาทางเคมี จะนำผงสีจากจิตรกรรมฝาผนังมาวิเคราะห์ เพื่อหาวัสดุที่นำมาใช้ในการวาดภาพ โดยเปรียบเทียบกับผงสีที่ใช้อ้างอิง และยังนำผนังปูนที่ชำรุดมาศึกษาโครงสร้างชั้นสีของจิตรกรรมฝาผนัง โดยพบว่าภาพจิตรกรรมมีหินปูน หรือแคลเซียมคาร์บอเนต ปกคลุมอยู่ แต่ทีมวิจัยใช้กระบวนการวิทยาศาสตร์ทำให้ภาพชัดขึ้น เห็นสีทั้งสีแดง สีเขียว และลวดลายที่ชัดเจนขึ้น
อาจารย์อติชาติกล่าวว่า ประทับใจในลายจิตรกรรมฝาผนังวัดอุโมงค์ ในประเทศไทยมีผลงานจิตรกรรมที่เก่าแก่อายุ 500 ปีขึ้นไปไม่เกิน 10 ชิ้น ในภาคเหนือพบที่วัดอุโมงค์ เชิงดอยสุเทพ เพียงแห่งเดียวเท่านั้น
นอกจากนี้ ภาพจิตรกรรมฝาผนัง ก็ไม่ได้อยู่ในลักษณะภาพพุทธประวัติดังที่พบในวัดส่วนใหญ่ แต่กลับเป็นภาพที่ซ้ำไปมาในลักษณะของกระดาษติดฝาผนัง หรือวอล เปเปอร์ ทำให้งานชิ้นนี้มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวที่โดดเด่น และความโดดเด่นที่ชอบอีกอย่างหนึ่ง คือ ภาพเขียนที่พบให้สีหลากลายสีมาวาด เช่น แดง เขียว เหลือง งานจิตรกรรมที่เคยพบมาไม่ค่อยจะใช้สีฉูดฉาดหลากหลายแบบนี้
นับเป็นการนำเอาวิชาการ หรือศาสตร์ด้านอื่นๆ มาประยุกต์ใช้ร่วมกันได้อย่างลงตัว
แหล่งข้อมูล :: หนังสือพิมพ์ข่าวสด
Advertisement
![การปลูกต้นไม้ตามทิศ การปลูกต้นไม้ตามทิศ](news_pic/p21738341259.jpg) เปิดอ่าน 15,423 ครั้ง ![เคล็ดลับในการเลือกอาหารไขมันต่ำ เคล็ดลับในการเลือกอาหารไขมันต่ำ](news_pic/p56353440908.jpg) เปิดอ่าน 9,941 ครั้ง ![เผยเคล็ดลับ อ่านหนังสือแล้วทำอย่างไร ให้จำได้ดี เผยเคล็ดลับ อ่านหนังสือแล้วทำอย่างไร ให้จำได้ดี](news_pic/p67130692138.jpg) เปิดอ่าน 25,611 ครั้ง ![นิทานก่อนนอนกิจกรรมยามดึกที่หนูๆชื่นชอบ นิทานก่อนนอนกิจกรรมยามดึกที่หนูๆชื่นชอบ](news_pic/p80400670644.jpg) เปิดอ่าน 9,511 ครั้ง ![เตรียมตัวให้พร้อม...ผลไม้ไทย ทานอย่างไรให้ดีต่อตัวเอง เตรียมตัวให้พร้อม...ผลไม้ไทย ทานอย่างไรให้ดีต่อตัวเอง](news_pic/p44057780409.jpg) เปิดอ่าน 18,631 ครั้ง ![จัดอาหารกลางวันมีคุณภาพ กระตุ้นพัฒนาการเด็กวัยเรียน จัดอาหารกลางวันมีคุณภาพ กระตุ้นพัฒนาการเด็กวัยเรียน](news_pic/p55207160042.jpg) เปิดอ่าน 3,523 ครั้ง ![เผยสูตรสร้างครอบครัว 4.0 สังคมเป็นสุข เผยสูตรสร้างครอบครัว 4.0 สังคมเป็นสุข](news_pic/p39536501339.jpg) เปิดอ่าน 51,090 ครั้ง ![ประโยชน์ของเครื่องทำน้ำอุ่น ประโยชน์ของเครื่องทำน้ำอุ่น](news_pic/p81410220920.jpg) เปิดอ่าน 14,529 ครั้ง ![รูดซิป"กูเกิล ดูเดิล" เปิดประวัติ "กิเดียน ซุนด์แบกด์" ผู้ให้กำเนิด"ซิป"คนแรกของโลก รูดซิป"กูเกิล ดูเดิล" เปิดประวัติ "กิเดียน ซุนด์แบกด์" ผู้ให้กำเนิด"ซิป"คนแรกของโลก](news_pic/p67115141054.jpg) เปิดอ่าน 11,818 ครั้ง ![ทานหมูยอให้ปลอดภัย จากสารกันบูด ทานหมูยอให้ปลอดภัย จากสารกันบูด](news_pic/p18612281237.jpg) เปิดอ่าน 15,848 ครั้ง ![กลเม็ดหาเงินสร้างธุรกิจ กลเม็ดหาเงินสร้างธุรกิจ](news_pic/p44210950733.jpg) เปิดอ่าน 10,837 ครั้ง ![อยากได้งาน ตกงานต้องอ่าน? เทคนิคหางานแบบเซียนตัดเซียน อยากได้งาน ตกงานต้องอ่าน? เทคนิคหางานแบบเซียนตัดเซียน](news_pic/p91952621508.jpg) เปิดอ่าน 9,994 ครั้ง ![ยูฟ่าประกาศห้ามทรูวิชั่นส์ถ่ายทอดบอลยูโร ยูฟ่าประกาศห้ามทรูวิชั่นส์ถ่ายทอดบอลยูโร](news_pic/p31018991832.jpg) เปิดอ่าน 8,572 ครั้ง ![กฏอัยการศึก ถูกประกาศใช้มาแล้ว 8 ครั้ง ประกาศโดย ผบ.ทบ.และสถานการณ์ใดบ้าง กฏอัยการศึก ถูกประกาศใช้มาแล้ว 8 ครั้ง ประกาศโดย ผบ.ทบ.และสถานการณ์ใดบ้าง](news_pic/p98143320842.jpg) เปิดอ่าน 61,067 ครั้ง ![วิจัยพบ "สารสกัดสาหร่ายพวงองุ่น" ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด วิจัยพบ "สารสกัดสาหร่ายพวงองุ่น" ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด](news_pic/p47723760840.jpg) เปิดอ่าน 22,507 ครั้ง ![จ๊อบไทย ชี้ 5 คุณสมบัติที่องค์กรต้องการจากคนทำงานรุ่นใหม่ จ๊อบไทย ชี้ 5 คุณสมบัติที่องค์กรต้องการจากคนทำงานรุ่นใหม่](news_pic/p57624821329.jpg) เปิดอ่าน 9,976 ครั้ง
|
![มั่งคั่งอย่างไร ... ไม่รู้จบ มั่งคั่งอย่างไร ... ไม่รู้จบ](news_pic/p62296181138.jpg)
เปิดอ่าน 12,882 ☕ คลิกอ่านเลย |
![พบดาวฤกษ์ดวงใหม่ สว่างกว่าดวงอาทิตย์ 10 ล้านเท่า พบดาวฤกษ์ดวงใหม่ สว่างกว่าดวงอาทิตย์ 10 ล้านเท่า](news_pic/p19153270457.jpg)
เปิดอ่าน 20,574 ☕ คลิกอ่านเลย | ![จุดธูปกี่ดอกบอกอะไร? จุดธูปกี่ดอกบอกอะไร?](news_pic/p11730460839.jpg)
เปิดอ่าน 105,776 ☕ คลิกอ่านเลย | ![ปรับ "ฮวงจุ้ย" ด้วยทิศมงคล เสริมดวงปี 2557 ปรับ "ฮวงจุ้ย" ด้วยทิศมงคล เสริมดวงปี 2557](news_pic/p75078800918.jpg)
เปิดอ่าน 13,532 ☕ คลิกอ่านเลย | ![แสงสว่างของหิ่งห้อยมาจากไหน แสงสว่างของหิ่งห้อยมาจากไหน](news_pic/p51860290728.jpg)
เปิดอ่าน 13,723 ☕ คลิกอ่านเลย | ![เคี้ยวหมากฝรั่งหยับๆ เขยิบสมองให้ไวขึ้น เคี้ยวหมากฝรั่งหยับๆ เขยิบสมองให้ไวขึ้น](news_pic/p15129721026.jpg)
เปิดอ่าน 14,807 ☕ คลิกอ่านเลย | ![แตงกวามีดีกว่าที่คุณคิด แตงกวามีดีกว่าที่คุณคิด](news_pic/p58019840926.jpg)
เปิดอ่าน 15,987 ☕ คลิกอ่านเลย |
|
≡ เรื่องน่าอ่าน/สาระน่ารู้ ≡ ![คึกคัก! นักท่องเที่ยวแห่ชม แมงกะพรุนหลากสี จ.ตราด ห้องพักเต็ม คึกคัก! นักท่องเที่ยวแห่ชม แมงกะพรุนหลากสี จ.ตราด ห้องพักเต็ม](news_pic/p58026281007.jpg)
เปิดอ่าน 16,333 ครั้ง | ![สมองเสื่อมหรือ... ขี้ลืมธรรมดาๆ สมองเสื่อมหรือ... ขี้ลืมธรรมดาๆ](news_pic/p35979110337.jpg)
เปิดอ่าน 13,024 ครั้ง | ![ประโยชน์ของการดื่มน้ำ ประโยชน์ของการดื่มน้ำ](news_pic/p71995202351.jpg)
เปิดอ่าน 10,798 ครั้ง | ![รับชมย้อนหลัง รมว.ศึกษาฯ กับนโยบายแก้ปัญหา โรงเรียน ICU จากรายการ ผชิญหน้า FaceTime (8 ก.พ. 2560) รับชมย้อนหลัง รมว.ศึกษาฯ กับนโยบายแก้ปัญหา โรงเรียน ICU จากรายการ ผชิญหน้า FaceTime (8 ก.พ. 2560)](news_pic/p96346481013.jpg)
เปิดอ่าน 18,610 ครั้ง | ![การศึกษาในอนาคต การศึกษาในอนาคต](news_pic/p98219301440.jpg)
เปิดอ่าน 20,792 ครั้ง |
|
|