บทคัดย่อ
ชื่อเรื่อง ผลการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5Es Model) จากการใช้ชุดกิจกรรม การเรียนรู้ เรื่อง การดำรงพันธุ์ของสิ่งมีชีวิต เพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สาระที่ 1 วิทยาศาสตร์ชีวภาพ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
ผู้วิจัย นางรัตนาวดี หมีนพราน
สถานศึกษา โรงเรียนบ้านท่าแพ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสตูล
ปีการศึกษา 2567
งานวิจัยเรื่อง ผลการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5Es Model) จากการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง การดำรงพันธุ์ของสิ่งมีชีวิต กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สาระที่ 1 วิทยาศาสตร์ชีวภาพ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนบ้านท่าแพ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสตูล ครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัญหาการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 2) หาประสิทธิภาพของแผนการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5Es Model) จากการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 3) เปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนและหลังเรียนด้วยการใช้แผนการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5Es Model) จากการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 4) ศึกษาดัชนีประสิทธิผลของการเรียนรู้ด้วยแผนการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5Es Model) จากการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 และ 5) ศึกษาความพึงพอใจของนักเรียน ที่มีต่อการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5Es Model) จากการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ประชากรที่ใช้ในการวิจัย เป็นนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2567 จำนวน 20 คน ของโรงเรียนบ้านท่าแพ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสตูล ส่วนกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการสัมภาษณ์ ได้แก่ ครูประจำชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-4 และชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ได้มาจากการเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) จำนวน 5 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ 1) แผนการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5Es Model) ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 จำนวน 21 แผน ประกอบการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ จำนวน 11 เล่ม 2) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทาง การเรียนแบบ 4 ตัวเลือก จำนวน 40 ข้อ 3) แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5Es Model) จากการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เป็นแบบมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ (Rating scale) จำนวน 10 ข้อรายการและแบบสัมภาษณ์ สถิติที่ใช้ คือ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบค่าที (t-test dependent)
ผลการวิจัย พบว่า
จากการวิจัยเกี่ยวกับผลการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5Es Instruction Model) จากการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง การดำรงพันธุ์ของสิ่งมีชีวิต ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนบ้านท่าแพ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสตูล สรุปผลการวิจัยได้ดังนี้
1. ผลการศึกษาสภาพปัญหาเกี่ยวกับการจัดการเรียนรู้เป็นสำคัญ และการพัฒนาองค์ความรู้ด้วยตนเองของนักเรียนในกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี พบว่า 1) เนื้อหาสาระการเรียนรู้และการที่มีเวลาเรียนไม่เพียงพอและจำกัด เนื่องจากเนื้อหาสาระการเรียนรู้มีมากเวลาเรียนปกติมีการใช้ในกิจกรรมเสริมหลักสูตร 2) ธรรมชาติวิชาวิทยาศาสตร์เป็นแบบทักษะกระบวนการที่ต้องลงมือปฏิบัติจึงต้องมีสื่ออุปกรณ์ในการเรียนรู้เพียงพอครบถ้วนในห้องปฏิบัติการ 3) ครูขาดสื่อและทักษะในการสอนกระบวนการทางวิทยาศาสตร์และความแตกต่างระหว่างบุคคลและพื้นฐานทักษะทางวิทยาศาสตร์ของนักเรียนไม่เท่ากันส่งผลในการเรียนรู้โดยรวมไม่ผ่านเกณฑ์เป้าหมายที่กำหนดไว้ 4) แนวทางแก้ไขปรับปรุงพัฒนา คือ ใช้การจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5Es Model) จากการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เป็นสื่อใช้ควบคู่กับแผนการจัดการเรียนรู้ จำนวน 21 แผน ใช้เวลา 21 ชั่วโมง และใช้สื่อการเรียนรู้ คือ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง การดำรงพันธุ์ของสิ่งมีชีวิต กลุ่มสาระ การเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สาระที่ 1 วิทยาศาสตร์ชีวภาพ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษา ปีที่ 5 โรงเรียนบ้านท่าแพ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสตูล ในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2567
2. ผลการหาประสิทธิภาพของแผนการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5Es Model) จากการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง การดำรงพันธุ์ของสิ่งมีชีวิต กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สาระที่ 1 วิทยาศาสตร์ชีวภาพ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ที่สร้างขึ้นจำนวน 11 เล่ม และจำนวน 21 แผน พบว่า มีประสิทธิภาพโดยรวมเท่ากับ 90.07/92.13 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์มาตรฐาน ที่กำหนดไว้ที่ 80/80 ทุกเล่ม
3. ผลการศึกษาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน จากการใช้แผนการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5Es Model) จากการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง การดำรงพันธุ์ของสิ่งมีชีวิต ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สาระที่ 1 วิทยาศาสตร์ชีวภาพ พบว่า นักเรียน มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน แตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 จากคะแนนเต็ม 40 คะแนน ทดสอบก่อนเรียนได้ 16.75 คะแนน คิดเป็นร้อยละ 41.88 ทดสอบหลังเรียนได้ 36.85 คะแนน คิดเป็นร้อยละ 92.13 และค่าความก้าวหน้าได้ 20.10 คะแนน คิดเป็นร้อยละ 50.25
4. ผลการศึกษาค่าดัชนีประสิทธิผลของการเรียนรู้ จากการจัดการเรียนรู้ด้วยแผนการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5Es Model) จากการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง การดำรงพันธุ์ของสิ่งมีชีวิต ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สาระที่ 1 วิทยาศาสตร์ชีวภาพ พบว่า มีค่าเท่ากับ 0.8645 หมายถึง นักเรียนกลุ่มประชากร มีพัฒนาการการเรียนรู้ก้าวหน้าเพิ่มขึ้นร้อยละ 86.45 โดยสูงกว่าสมมติฐานที่ตั้งไว้ที่ร้อยละ 50.00
5. ผลการศึกษาระดับความพึงพอใจของนักเรียน ที่มีต่อการจัดการเรียนรู้ด้วยแผนการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5Es Model) จากการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง การดำรงพันธุ์ของสิ่งมีชีวิต ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สาระที่ 1 วิทยาศาสตร์ชีวภาพ พบว่า ผลการประเมินความพึงพอใจ สรุปโดยภาพรวมอยู่ในระดับความพึงพอใจในระดับ มากที่สุด ( = 4.95,  = 0.18) และอยู่ในระดับมากที่สุด ทุกข้อรายการ