บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนารูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาโรงเรียนเทศบาลวัดมเหยงคณ์ สังกัดเทศบาลนครนครศรีธรรมราช 2) เพื่อสร้างและพัฒนารูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาโรงเรียนเทศบาลวัดมเหยงคณ์ สังกัดเทศบาลนครนครศรีธรรมราช 3)เพื่อทดลองใช้รูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาโรงเรียนเทศบาลวัดมเหยงคณ์ สังกัดเทศบาลนครนครศรีธรรมราช 4)เพื่อประเมินความพึงพอใจของครูที่มีต่อรูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาโรงเรียนเทศบาลวัดมเหยงคณ์ สังกัดเทศบาลนครนครศรีธรรมราชกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือ ครูผู้สอนและนักเรียน โรงเรียนเทศบาลวัดมเหยงคณ์ ได้แก่ ครูผู้นิเทศจำนวน 7 คน ครูผู้รับการนิเทศ จำนวน 30 คน และนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1- 6 จำนวน 180 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบวิเคราะห์เอกสาร แบบสัมภาษณ์ แบบทดสอบแบบสอบถามแบบสังเกต และการวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติ ค่าร้อยละ (%) ค่าเฉลี่ย ( ) ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D และการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis)
ผลการวิจัย พบว่า
1. ผลศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนารูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาโรงเรียนเทศบาลวัดมเหยงคณ์ สังกัดเทศบาลนครนครศรีธรรมราช จากการศึกษาและวิเคราะห์ความสำคัญ ทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนารูปแบบการนิเทศ การศึกษาสภาพการนิเทศภายในโรงเรียน รูปแบบหรือกระบวนการนิเทศ การวิเคราะห์นโยบาย เป้าหมายในการพัฒนาครู ด้านทักษะการจัดการเรียนรู้ พบว่า การวิเคราะห์สภาพปัจจุบันและสภาพที่คาดหวังเกี่ยวกับทักษะการจัดการเรียนรู้และการนิเทศภายในโรงเรียน ศึกษาทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับการนิเทศการสอน วิเคราะห์ทฤษฏี หลักการ แนวคิดเกี่ยวกับการนิเทศภายในโรงเรียนและทักษะการจัดการเรียนรู้ ครูส่วนมากมีความประสงค์ในการพัฒนารูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาโรงเรียนเทศบาลวัดมเหยงคณ์ สังกัดเทศบาลนครนครศรีธรรมราช โดยระบุเป้าหมายและผลลัพธ์ที่พึงประสงค์ ดังนี้ 1)พัฒนาความสามารถการนิเทศภายในโรงเรียนของครูที่ทำหน้าที่เป็นผู้นิเทศ 2) พัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูที่ทำหน้าที่เป็นผู้รับการนิเทศ 3)พัฒนาผลการเรียนรู้ของนักเรียน
2. ผลการสร้างและพัฒนารูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาโรงเรียนเทศบาลวัดมเหยงคณ์ สังกัดเทศบาลนครนครศรีธรรมราช มีชื่อว่า โอซีไอพีอี OCIPE Model มีองค์ประกอบ ได้แก่ หลักการ คือ การนิเทศการสอนที่เน้นกระบวนการนิเทศอย่างเป็นระบบ สัมพันธ์กัน โดยคำนึงถึงความแตกต่างของครู ด้านความรู้ความสามารถ และทักษะที่สำคัญ ที่ต้องการพัฒนา โดยใช้วิธีการนิเทศที่ เหมาะสมกับครู แต่ละคน เพื่อให้การนิเทศเกิดประสิทธิภาพสูงสุด เพื่อส่งเสริมทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูผู้รับการนิเทศที่ส่งผลต่อการเรียนรู้ของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลวัดมเหยงคณ์ และมีกระบวนการนิเทศ 5 ขั้นตอน ขั้นตอนที่ 1 การวางแผนดำเนินงาน Operational Planning Stage : O ขั้นตอนที่ 2 การคัดกรองระดับความรู้ความสามารถ Classifying: C ขั้นตอนที่ 3 การให้ความรู้ก่อนการนิเทศ Informing : I ขั้นตอนที่ 4 การดำเนินงาน Pre Observation Conference :P และ ขั้นตอนที่ 5 การประเมินผลการนิเทศ Evaluating: E โดยมีการกำกับ ติดตาม อย่างต่อเนื่อง ทุกขั้นตอนเพื่อให้การดำเนินการนิเทศเกิดประสิทธิภาพ องค์ประกอบด้านเงื่อนไขในการนำรูปแบบไปใช้และผลการตรวจสอบความสมเหตุสมผลเชิงทฤษฎี ความเป็นไปได้ และความสอดคล้องของรูปแบบการนิเทศแบบ โดยผู้เชี่ยวชาญ พบว่าความสมเหตุสมผลเชิงทฤษฎี มีค่าดัชนีความสอดคล้องรายข้อ เท่ากับ 1.00 ความเป็นไปได้ของรูปแบบ มีค่าดัชนี ความสอดคล้องรายข้อ ระหว่าง 0.80 1.00 และความสอดคล้องของรูปแบบมีค่าดัชนีความสอดคล้องรายข้อ ระหว่าง 0.80 1.00 ซึ่งมีความเกี่ยวเนื่องสัมพันธ์กันทุกองค์ประกอบ
3. ผลการทดลองใช้รูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาโรงเรียนเทศบาลวัดมเหยงคณ์ สังกัดเทศบาลนครนครศรีธรรมราช สรุปได้ ดังนี้
1) ความสามารถในการนิเทศของครูผู้นิเทศ หลังการใช้รูปแบบการนิเทศวิธีการ โดยภาพรวม พบว่า ครูผู้นิเทศ มีความสามารถในการนิเทศอยู่ในระดับสูงมาก
2) ทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูโรงเรียนเทศบาลวัดมเหยงคณ์ สังกัดเทศบาลนครนครศรีธรรมราช พบว่า ทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูโรงเรียนเทศบาลวัดมเหยงคณ์ สังกัดเทศบาลนครนครศรีธรรมราช อยู่ในระดับมาก
3) ผลการเรียนรู้ของนักเรียนที่เกิดจากทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูผู้รับการนิเทศ พบว่า ก่อนและหลังการใช้ทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูโรงเรียนเทศบาลวัดมเหยงคณ์ สังกัดเทศบาลนครนครศรีธรรมราช นักเรียนมีผลการเรียนรู้ ที่กำหนดไว้โดยหลังการใช้ทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูโรงเรียนเทศบาลวัดมเหยงคณ์ สังกัดเทศบาลนครนครศรีธรรมราช นักเรียนทุกระดับชั้น ทุกห้อง มีคะแนนเฉลี่ยสูงกว่าก่อนการใช้ทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูโรงเรียนเทศบาลวัดมเหยงคณ์ สังกัดเทศบาลนครนครศรีธรรมราช
4 ผลประเมินความพึงพอใจของครูที่มีต่อรูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาโรงเรียนเทศบาลวัดมเหยงคณ์ สังกัดเทศบาลนครนครศรีธรรมราช พบว่า ครูผู้รับการนิเทศมีความพึงพอใจต่อรูปแบบการนิเทศ อยู่ในระดับมากที่สุด