ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียนโรงเรียนมาตรฐานสากล
โรงเรียนท่าศาลา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4
ชื่อผู้วิจัย ประทุมมาส รู้ยิ่ง
ปีที่วิจัย 2566 - 2567
บทคัดย่อ
การพัฒนารูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียนโรงเรียนมาตรฐานสากล โรงเรียน ท่าศาลา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4 มีวัตถุประสงค์การวิจัยดังต่อไปนี้ 1) เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียนโรงเรียนมาตรฐานสากล โรงเรียน ท่าศาลา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4 2) เพื่อสร้างและพัฒนารูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียนโรงเรียนมาตรฐานสากล โรงเรียนท่าศาลา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4 3) เพื่อทดลองใช้การพัฒนารูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียนโรงเรียนมาตรฐานสากล โรงเรียนท่าศาลา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4 4) เพื่อประเมินรูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียนโรงเรียนมาตรฐานสากล โรงเรียนท่าศาลา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4
ผู้วิจัยใช้กระบวนการวิจัยและพัฒนา (Research and Development : R&D) โดยมีรายละเอียดวิธีดำเนินการวิจัยเป็น 4 ระยะ ดังนี้ ระยะที่ 1 การศึกษาแนวทางการพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียนโรงเรียนมาตรฐานสากล โรงเรียนท่าศาลา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4 ในการวิจัยระยะนี้กลุ่มผู้ให้ข้อมูล ได้แก่ ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 9 ท่าน ได้มาโดยการเลือกอย่างเจาะจง (Purposive Sampling) และกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ รองผู้อำนวยการโรงเรียน ครูโรงเรียนท่าศาลา คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ปีการศึกษา 2566 ผู้วิจัยใช้การกำหนดขนาดของกลุ่มตัวอย่างตามตารางของ Krejcie & Morgan (1970 : 607-610) ได้กลุ่มตัวอย่าง 291 คน ผู้วิจัยจัดเก็บ ได้มาโดยการสุ่มแบบชั้นภูมิและแต่ละชั้นภูมิสุ่มอย่างง่าย (Stratified Random Sampling) ระยะที่ 2 การสร้างและพัฒนารูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียนโรงเรียนมาตรฐานสากล โรงเรียนท่าศาลา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4 กลุ่มผู้ให้ข้อมูล ได้แก่ รองผู้อำนวยการโรงเรียน และครูโรงเรียนท่าศาลา ปีการศึกษา 2566 รวมทั้งสิ้น 54 คน และผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 9 คน ระยะที่ 3 ทดลองใช้รูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียนโรงเรียนมาตรฐานสากล โรงเรียนท่าศาลา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ รองผู้อำนวยการโรงเรียน ครูโรงเรียนท่าศาลา คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ปีการศึกษา 2567 ผู้วิจัยใช้การกำหนดขนาดของกลุ่มตัวอย่างตามตารางของ Krejcie & Morgan (1970 : 607-610) ได้กลุ่มตัวอย่าง 295 คน ผู้วิจัยจัดเก็บได้มาโดย การสุ่มแบบชั้นภูมิและแต่ละชั้นภูมิสุ่มอย่างง่าย (Stratified Random Sampling) และระยะที่ 4 การประเมินรูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียนโรงเรียนมาตรฐานสากล สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ รองผู้อำนวยการโรงเรียน ครูโรงเรียนท่าศาลา คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ปีการศึกษา 2567 ผู้วิจัยใช้การกำหนดขนาดของกลุ่มตัวอย่างตามตารางของ Krejcie & Morgan (1970 : 607-610) ได้กลุ่มตัวอย่าง 295 คน ผู้วิจัยจัดเก็บ ได้มาโดยการสุ่มแบบชั้นภูมิและแต่ละชั้นภูมิสุ่มอย่างง่าย (Stratified Random Sampling)
เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ 1) แบบบันทึกผลการวิเคราะห์เอกสารงานวิจัย แนวคิดทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง 2) แบบประเมินความเหมาะสมและความเป็นไปได้ขององค์ประกอบ 3) แบบสัมภาษณ์ แนวทางการพัฒนารูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียนโรงเรียนมาตรฐานสากล 4) แบบสอบถามสภาพปัจจุบันและสภาพพึงประสงค์ 5) รูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียนโรงเรียนมาตรฐานสากล 6) แบบบันทึกการประชุมเชิงวิพากษ์ 7) แบบสอบถามเพื่อประเมินรูปแบบ 8) คู่มือการใช้รูปแบบ 9) แบบบันทึกการประชุมเชิงวิพากษ์คู่มือการใช้รูปแบบ 10) แบบสอบถามเพื่อประเมินคู่มือการใช้รูปแบบ 11) แบบสอบถามเพื่อประเมินผลการดำเนินงานของรูปแบบ 12) แบบสอบถามเพื่อประเมินคุณลักษณะของผู้เรียนโรงเรียนมาตรฐานสากล 13) แบบสอบถามเพื่อประเมินความพึงพอใจ 14) แบบสอบถามเพื่อประเมินรูปแบบ การวิเคราะห์ข้อมูล โดยการหาความถี่ ค่าเฉลี่ย ค่าร้อยละ ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การวิเคราะห์ความต้องการจำเป็น และการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัย พบว่า
1. เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียนโรงเรียนมาตรฐานสากล โรงเรียน ท่าศาลา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4 พบว่า
1.1 องค์ประกอบของการพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียนโรงเรียนมาตรฐานสากล โรงเรียนท่าศาลา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4 ประกอบด้วย 1) การสร้างผู้นำ (Leadership Development) 2) การกำหนดทิศทาง (Envision Direction) 3) การสร้างสัมพันธภาพ (Associate Relationships) 4) การจัดการข้อมูล (Data Management) 5) การพัฒนาคน (Empower People) 6) การลงมือทำ (Realize Implementation) 7) การประเมินผล (Survey Results) พบว่า ระดับความเหมาะสมและความเป็นไปได้ขององค์ประกอบโดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด
1.2 ผลการวิเคราะห์สภาพปัจจุบัน สภาพที่พึงประสงค์และความต้องการจำเป็นของการพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียนโรงเรียนมาตรฐานสากล โรงเรียนท่าศาลา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4 พบว่า สภาพปัจจุบัน โดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง สภาพที่พึงประสงค์ โดยรวมอยู่่ในระดับมาก และลำดับความต้องการจำเป็น เรียงลำดับความต้องการจำเป็นจากมากไปหาน้อย ได้ดังนี้ การประเมินผล (Survey Results) การกำหนดทิศทาง (Envision Direction) การสร้างสัมพันธภาพ (Associate Relationships) การลงมือทำ (Realize Implementation) การพัฒนาคน (Empower People) การจัดการข้อมูล (Data Management) และการสร้างผู้นำ (Leadership Development) ตามลำดับ
1.3 แนวทางการพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียนโรงเรียนมาตรฐานสากล โรงเรียน ท่าศาลา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4 สรุปได้ ดังนี้ 1) การสร้างผู้นำในทุกระดับที่สามารถขับเคลื่อนองค์กรด้วยการกระจายอำนาจและการมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ 2) การกำหนดทิศทางที่ชัดเจนผ่านวิสัยทัศน์ร่วมและกลยุทธ์ที่วัดผลได้ 3) การสร้างชุมชนกัลยาณมิตรเป็นการรสร้างสัมพันธภาพที่ดีทั้งภายในและภายนอกองค์กรจะสร้างสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัยและเครือข่ายสนับสนุนที่แข็งแกร่ง 4) การจัดการข้อมูลอย่างเป็นระบบจะช่วยในการตัดสินใจที่ดีและ การพัฒนาอย่างต่อเนื่อง 5) การพัฒนาบุคลากรให้มีความรู้ ทักษะ และความเชี่ยวชาญผ่านการทำงานเป็นทีมและการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ 6) การลงมือปฏิบัติจริงด้วยโครงสร้างองค์กรที่เหมาะสมและกลไก การประสานงานที่มีประสิทธิภาพ 7) การประเมินผลในทุกมิติและการวิเคราะห์บทเรียนเพื่อนำไปสู่ การปรับปรุงพัฒนา ทำให้เกิดเป็นวงจรการพัฒนาที่ไม่มีที่สิ้นสุดสำหรับการบรรลุความเป็นเลิศขององค์กร
2. ผลการสร้างรูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียนโรงเรียนมาตรฐานสากล โรงเรียน ท่าศาลา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4 พบว่า รูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียนโรงเรียนมาตรฐานสากล โรงเรียนท่าศาลา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4 ประกอบด้วย 5 องค์ประกอบ คือ 1) หลักการของรูปแบบ 2) วัตถุประสงค์ของรูปแบบ 3) วิธีการดำเนินงานของรูปแบบ มีชื่อเรียกว่า LEADERS Model ประกอบด้วย 7 ขั้นตอน ดังนี้ 1) สร้างผู้นำ (Leadership Development) 2) กำหนดทิศทาง (Envision Direction) 3) สร้างสัมพันธภาพ (Associate Relationships) 4) จัดการข้อมูล (Data Management) 5) พัฒนาคน (Empower People) 6) ลงมือทำ (Realize Implementation) 7) ประเมินผล (Survey Results) 4) การประเมินผลของรูปแบบ และ5) เงื่อนไขการนำรูปแบบไปใช้ ผลการประเมินความถูกต้องและความเหมาะสมของรูปแบบของผู้ทรงคุณวุฒิ พบว่า ความเหมาะสมของรูปแบบ โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ความเป็นไปได้ของรูปแบบ โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ส่วนคู่มือการใช้รูปแบบ มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด
3. ผลทดลองใช้รูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียนโรงเรียนมาตรฐานสากล โรงเรียน ท่าศาลา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4 พบว่า 3.1) ผลการดำเนินงานตามขอบข่ายรูปแบบโดยรวมพบว่า อยู่ในระดับมากที่สุด นักเรียนั้นประถมศึกษาปีที่ 6 เข้าศึกษาต่อในระดับมัธยมศึกษาปีที่ 1 ร้อยละ 100 และนักเรียน ครู และสถานศึกษาได้รับรางวัลระดับชาติ 3.2) ระดับคุณภาพของคุณลักษณะของผู้เรียนโรงเรียนมาตรฐานสากลโดยรวมพบว่า อยู่ในระดับมากที่สุด และ 3.3) ความพึงพอใจต่อรูปแบบโดยภาพรวมพบว่า อยู่ในระดับมากที่สุด
4. ผลการประเมินรูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียนโรงเรียนมาตรฐานสากล โรงเรียน ท่าศาลา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4 โดยภาพรวมพบว่า ความเป็นประโยชน์และความเป็นไปได้อยู่ในระดับมากที่สุด