การดําเนินงานพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมในโรงเรียนการจัดรูปแบบ ด้านการเรียนการสอนนั้นโรงเรียนบ้านหนองสนมใช้นวัตกรรม SANOM MODEL ขับเคลื่อนความรู้สู่คุณธรรม เป็นแนวทางในการปลูกฝังคุณธรรมด้วยกิจกรรมการเรียนการสอนแบบ Active Learning เพื่อให้ครูได้มีรูปแบบและวิธีการในการบูรณาการคุณธรรมในการจัดกิจกรรมเป็นการสร้างความตระหนักรู้และส่งเสริมให้ผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายเห็นความสําคัญของการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน โดยมีขั้นตอนกระบวนการดังนี้
SANOM MODEL คําว่า SANOM มาจากโรงเรียนบ้านหนองสนม โดยนําอักษรย่อในชื่อโรงเรียนมาเป็นแนวทางในการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน ดังนี้
S = Standard and Service มาตรฐานและบริการ การสร้างมาตรฐานคุณธรรมในโรงเรียน เริ่มต้นจากการสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมให้กับนักเรียน โดยครูต้องมีความเข้าใจในคุณธรรมอย่างถูกต้องเพื่อที่จะถ่ายทอดคุณธรรมแก่นักเรียนได้ และครูต้องมีมาตรฐานในการนำคุณธรรมาวิเคราะห์ออกมาเป็นกิจกรรมการเรียนการสอนหรือเป็นกิจกรรมที่สามารถบูรณาการร่วมกันได้ หรือแม้แต่ในแผนการจัดการเรียนรู้ให้แต่ละกลุ่มสาระการเรียนรู้สามารถสอดแทรกคุณธรรม เข้าในขั้นตอนต่างๆได้ทั้งสิ้น เพื่อเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างการทำการเรียนการสอนได้ ทั้งนี้ย่อมขึ้นอยู่กับคณะครูที่ต้องสร้างมาตรฐานที่ดีเพื่อจะนำไปสู่การจัดการเรียนการสอน หรือกิจกรรมต่างๆทีมีคุณธรรมสอดแทรกได้
A = Accountability = ความรับผิดชอบ เป็นสิ่งที่ต้องมีในตัวนักเรียนและครูในระหว่างทำกิจกรรมต่างๆ เนื่องจากทุกคนมีหน้าที่ในการทำกิจกรรมที่แตกต่างกัน จึงต้องมีการมอบหมายหน้าที่ให้แต่ละคนได้ลงมือทำ จึงเป็นการปลูกฝังและสร้างค่านิยมเรื่องความรับผิดชอบมุ่งเน้นให้นักเรียนปฏิบัติหน้าที่ของตนเองทั้งที่เกี่ยวกับการศึกษาเล่าเรียน หรือกิจกรรมนอกเหนือห้องเรียนที่ต้องทำร่วมกัน ให้สําเร็จลุล่วงด้วยดี และมีการสะท้อนผลจากครูหรือนักเรียนด้วยกันในหน้าที่ที่รับผิดชอบ และท้ายที่สุดนักเรียนจะพยายามปรับปรุงผลงานและวิธีปฏิบัติงานให้ดีขึ้น
N = Network = ประสานเครือข่ายความร่วมมือ การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ เป็นขั้นตอนที่มีความสําคัญที่มีความจําเป็นในการพัฒนานวัตกรรมให้มีความสําเร็จบรรลุตามวัตถุประสงค์โดยเฉพาะการดําเนินงานพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมในโรงเรียนกล่าวคือ ในการจัดกิจกรรมต่างๆที่เกี่ยวข้องกับคุณธรรมไม่จำเป็นต้องสร้างคุณธรรมภายในตนเองหรือห้องเรียนเท่านั้น ยังสามารถที่จะสร้างเครือข่ายต่อยอดไปยังห้องเรียนต่างๆได้ เป็นการถ่ายทอดความรู้คุณธรรมที่สร้างขึ้นไปยังเครือข่ายโดยเพื่อขยายวงกว้างยิ่งขึ้น
O = Opinion ความคิดเห็น เป็นการรับฟังความคิดเห็น ผลการสะท้อน ของนักเรียนครูและผู้บริหาร รวมถึงบุคลากรทางการศึกษา หลังจากปฏิบัติกิจกรรมต่างๆที่ก่อให้เกิดคุณธรรมในตัวนักเรียน จะมีขั้นตอนการเปิดโอกาสให้ครูผู้สอนได้มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ นําปัญหาของแต่ละชั้นเรียนมาร่วมกันวิเคราะห์ รับฟังความคิดเห็นซึ่งกันและกันหลังจากที่ครูผู้สอนได้บูรณาการคุณธรรม จริยธรรมในการจัดกิจกรรมแล้ว จะต้องมีการประเมินพฤติกรรมอย่างต่อเนื่อง และมีการบันทึกร่องรอยหลักฐาน แน่นอนว่าแต่ละห้องเรียนแต่ละกิจกรรมจะต้องมีความแตกต่างในการดําเนินงานขึ้นอยู่กับบริบทของแต่ละห้อง เช่น ระดับชั้นของนักเรียน จํานวนนักเรียน สภาพห้องเรียน รวมถึงพฤติกรรมของนักเรียน ทุกคนย่อมต้องยอมรับในความคิดเห็นในการสะท้อนผลเพื่อหาแนวทางช่วยเหลือและแก้ปัญหา เป็นสิ่งที่จําเป็นอย่างมากในการพัฒนาให้ถูกต้องตามวัตถุประสงค์ที่วางไว้
M = Motivative การสร้างแรงจูงใจ ทุกกิจกรรมในการสริมสร้างคุณธณรมจะมีการสร้างแรงผลักดันให้แห่ครูและนักเรียน อาจกล่าวได้ว่าเป็นการสร้างแรงจูงใจในการปฏิบัติงาน ซึ่งสามารถสร้างแรงจูงใจได้ 2 รูปแบบคือ Intrinsic motives (แรงจูงใจภายใน) และ Extrinsic motives (แรงจูงใจภายนอก) โดยแรงจูงใจภายใน คือ พฤติกรรมที่เกิดจากภายในความคิด ทัศนคติ ความสนใจ ส่งผ่านออกมาทางกิจกกรมเสริมสร้างคุณธรรม ครูและนักเรียนต้องมีทัศนคติที่ดีต่อกิจกรรมเสริมสร้างคุณธรรมจึงจะเกิดคุณธรรมอย่างต่อเนื่องและถาวร แรงจูงในภายนอก คือ การถูกกระตุ้นจากภายนอกจิตใจ ให้เกิดอาการเป็นที่ยอมรับจากผู้อื่น การมีชื่อเสียง และได้รับรางวัล ในกิจกรรมส่งเสริมคุณธรรมต่างๆ จึงควรมีรางวัลให้แก่ทั้งนักเรียนและครู เพื่อสร้างแรงทางบวกให้กับทุกคน ได้ดำเนินกิจกรรมไปอย่างมีคุณภาพและบรรลุเป้าหมาย เพราะฉะนั้น หากต้องการสร้างคุณธรรมที่เป็นเป้าหมาย จึงต้องหาแรงจูงใจ เช่น สร้างทัศนติคติที่ต่อกิจกรรมคุณธรรม หรือมอบรางวัลเช่น เกียรติบัตรเพื่อยกย่องนักเรียนและครูเมื่อปฏิบัติกิจกรรมต่างๆได้ดี เป็นต้น