ครูบ้านนอก

ชื่อเรื่อง รูปแบบการบริหารระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนโดยใช้กระบวนการชี้แนะและติดตามผล
ร่วมกับการมีส่วนร่วมของครูและผู้ปกครองสำหรับผู้เรียนที่มีความบกพร่องทางการเรียน
โรงเรียนราชานุบาล สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 1
ผู้วิจัย นางฐานนันท์ ตายอด
ปีที่จัดทำ 2566-2567

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพและแนวทางการบริหารระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน
โดยใช้กระบวนการชี้แนะและติดตามผลร่วมกับการมีส่วนร่วมของครูและผู้ปกครองสำหรับผู้เรียนที่มี
ความบกพร่องทางการเรียน เพื่อสร้างและตรวจสอบรูปแบบ เพื่อทดลองใช้รูปแบบ และเพื่อประเมินรูปแบบ
การบริหารระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนโดยใช้กระบวนการชี้แนะและติดตามผลร่วมกับการมีส่วนร่วม
ของครูและผู้ปกครองสำหรับผู้เรียนที่มีความบกพร่องทางการเรียน โรงเรียนราชานุบาล สำนักงานเขตพื้นที่
การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 1 โดยใช้วิธีการดำเนินการวิจัยและพัฒนา 4 ขั้นตอน ดังนี้ ขั้นตอนที่ 1
การศึกษาสภาพและแนวทางการบริหาร โดยวิเคราะห์ สังเคราะห์แนวคิด ทฤษฎี เอกสารและงานวิจัย
ที่เกี่ยวข้อง การประชุมคณะกรรมการดำเนินงานระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนของโรงเรียนราชานุบาล
สัมภาษณ์ผู้บริหารโรงเรียนต้นแบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน จำนวน 3 โรงเรียน ขั้นตอนที่ 2 การสร้าง
และตรวจสอบรูปแบบ โดยยกร่างรูปแบบและจัดทำคู่มือการใช้รูปแบบ ตรวจสอบคุณภาพของรูปแบบ
พร้อมแก้ไขปรับปรุง โดยผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 7 คน ขั้นตอนที่ 3 การศึกษาผลการใช้รูปแบบโดยนำรูปแบบ
ไปทดลองใช้จริงในปีการศึกษา 2566 เพื่อพัฒนาคุณภาพนักเรียนที่มีความบกพร่องทางการเรียน คุณภาพ
ครู และการมีส่วนร่วมของผู้ปกครองในการดูแลช่วยเหลือนักเรียนที่มีความบกพร่องทางการเรียน และ
ขั้นตอนที่ 4 การประเมินรูปแบบโดยผู้บริหาร (ทีมนำ) ครูและบุคลากรทางการศึกษา (ทีมประสาน และ
ทีมทำ) จำนวน 48 คน ผู้ปกครองนักเรียนที่มีความบกพร่องทางการเรียน จำนวน 71 คน เครื่องมือที่ใช้
ในการวิจัย คือ แบบบันทึกการสรุปข้อมูล แบบบันทึกการประชุม แบบสัมภาษณ์ แบบสรุปผลการดำเนินงาน
และแบบประเมิน วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าร้อยละ วิเคราะห์ข้อมูล
และสรุปข้อมูล ผลการวิจัยสรุปได้ว่า

1. สภาพและแนวทางการบริหาร มีดังนี้ 1) นักเรียนที่มีความบกพร่องทางการเรียนไม่ได้รับ
การดูแลด้วยกระบวนการที่ถูกต้อง จำนวนนักเรียนอ่านไม่ออก เขียนไม่ได้ คิดเลขเป็นมีจำนวนเพิ่มขึ้น
ปัญหาด้านพฤติกรรมและอารมณ์ ครูขาดความรู้ ความเข้าใจ และประสบการณ์ในกระบวนการดูแล
ช่วยเหลือนักเรียนที่มีความบกพร่องทางการเรียน ทำให้การรู้จักนักเรียนรายบุคคลและการคัดกรอง
นักเรียนต้องใช้เวลาพอสมควร ส่งผลให้การแก้ไขปัญหานักเรียนรายบุคคลอาจทำได้ช้า หรือไม่ทันการณ์
ผู้ปกครองไม่ยอมรับสภาพความเป็นจริงของนักเรียนที่มีปัญหาทางการเรียน ผู้ปกครองบางส่วนไม่ค่อยมีเวลา ทำให้ไม่เห็นความสำคัญของการดูแลช่วยเหลือนักเรียน 2) แนวทางการบริหาร ควรใช้
หลักการดูแลช่วยเหลือนักเรียนที่มีความบกพร่องทางการเรียน หลักการชี้แนะและติดตามผล และ
หลักการมีส่วนร่วมของครูและผู้ปกครอง เป็นกระบวนการดำเนินการดูแลช่วยเหลือนักเรียนอย่างมี
ขั้นตอนพร้อมด้วยวิธีการและเครื่องมือการทำงานที่ชัดเจน โดยมีครูที่ปรึกษาเป็นบุคลากรหลักในการ
ดำเนินการ และมีการประสานความร่วมมืออย่างใกล้ชิดกับครูที่เกี่ยวข้องหรือบุคคลภายนอก รวมทั้ง
การสนับสนุนส่งเสริมจากโรงเรียน

2. ผลการสร้างและตรวจสอบคุณภาพของรูปแบบ ดังนี้ 1) รูปแบบการบริหารระบบการดูแล
ช่วยเหลือนักเรียนโดยใช้กระบวนการชี้แนะและติดตามผลร่วมกับการมีส่วนร่วมของครูและผู้ปกครอง
สำหรับผู้เรียนที่มีความบกพร่องทางการเรียน โรงเรียนราชานุบาล สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา
น่าน เขต 1 มี 6 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) หลักการ 2) วัตถุประสงค์ 3) ระบบและกลไก 4) กระบวนการ
5) ผลลัพธ์ และ 6) เงื่อนไขความสำเร็จ ซึ่งมีผลการตรวจสอบความเหมาะสมและความเป็นไปได้ในระดับ
มากที่สุด 2) คู่มือการใช้รูปแบบ มีองค์ประกอบ 4 ส่วน ได้แก่ ส่วนที่ 1 บทนำ ส่วนที่ 2 รูปแบบ ส่วนที่ 3
การนำรูปแบบลงสู่การปฏิบัติ ส่วนที่ 4 การวัดและประเมินผล ซึ่งมีผลการตรวจสอบความเหมาะสม
และความเป็นไปได้ในระดับมากที่สุด

3. ผลการทดลองใช้รูปแบบ ดังนี้ 1) ด้านคุณภาพนักเรียน พบว่า นักเรียนที่มีความบกพร่อง
ทางการเรียนที่ได้รับดูแลช่วยเหลือ จำนวน 71 คน มีผลการเรียนตามแผนการจัดการศึกษาเฉพาะ
บุคคล และสามารถปฏิบัติได้ร้อยละ 70 ถือว่าผ่านเกณฑ์ที่กำหนดไว้ มีผลการเรียนรู้ในรายวิชาหลัก
ผ่านเกณฑ์ร้อละ 50 ที่กำหนดไว้ และมีผลการประเมินทักษะชีวิต ได้แก่ ความสามารถในการแก้ปัญหา
การตัดสินใจ การสื่อสาร และการทำงานร่วมกับผู้อื่น อยู่ในระดับปานกลาง 2) คุณภาพครู พบว่า ครู
มีแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคลและสื่อการสอนที่ใช้ร่วมกับแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล จำนวน
71 รายการ และ 3) การมีส่วนร่วมผู้ปกครองนักเรียนในการดูแลช่วยเหลือนักเรียนที่มีความบกพร่อง
ทางการเรียนโดยการร่วมเปรียบเทียบพฤติกรรมทั่วไปและพฤติกรรมการเรียนของนักเรียน พบว่า นักเรียน
สามารถแก้ปัญหา สามารถตัดสินใจ มีการสื่อสาร และสามารถทำงานร่วมกับผู้อื่นได้ โดยมีพัฒนาการดีขึ้น
สามารถปรับตัวดี และผู้ปกครองให้การยอมรับถึงความบกพร่องของนักเรียนในปกครอง

4. ผลการประเมินรูปแบบ พบว่า ผู้บริหาร ครูและบุคลากรทางการศึกษา และผู้ปกครอง
นักเรียน มีความคิดเห็นต่อรูปแบบโดยรวมด้านความเป็นประโยชน์ ด้านความเป็นไปได้ ด้านความเหมาะสม
และด้านความถูกต้องครอบคลุมอยู่ในระดับมากที่สุด

เว็บน่าสนใจ