1. ความสำคัญของผลงาน/นวัตกรรมการปฏิบัติที่เป็นเลิศ (Best Practice)
ภาษาเป็นเครื่องมือในการติดต่อสื่อสารที่สำคัญของมนุษย์ เพราะมนุษย์ทุกคนใช้ภาษาในการสื่อสารความหมาย ถ่ายทอดความรู้ ความคิด และประสบการณ์ ให้เกิดความเข้าใจกันระหว่างผู้ส่งสารและผู้รับสาร ภาษาไทยแสดงถึงเอกลักษณ์ของชาติไทยเป็นเครื่องมือในการสื่อสาร และเป็นมรดกทางวัฒนธรรมของชาติไทย ภาษาไทยจึงมีความสำคัญและจำเป็นอย่างยิ่งสำหรับคนไทยทุกคนเพื่อใช้ภาษาไทยได้อย่างมีประสิทธิภาพ
การเรียนการสอนภาษาไทยต้องอาศัยทักษะพื้นฐานที่สัมพันธ์กัน 4 ทักษะ คือ การอ่าน การเขียน การฟัง และการพูด ซึ่งทักษะการเขียนถือว่าเป็นทักษะที่ยากและซับซ้อนมากกว่าทักษะอื่น การเขียน แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ งานเขียนประเภทร้อยแก้วและงานเขียนร้อยกรอง ซึ่งการเขียนประเภท ร้อยกรองต้องใช้ทักษะในการเขียนสูงกว่าร้อยแก้ว อันเนื่องจากข้อบังคับทางฉันทลักษณ์ ส่งผลให้ผู้เรียนต้องใช้ความสามารถในการสร้างสรรค์ผลงานการเขียนสูงกว่างานเขียนประเภทร้อยแก้ว
จากการจัดการเรียนการสอนวิชาภาษาไทยพบว่า นักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห้องเรียน สองภาษา MEP ขาดทักษะในด้านของการแต่งคำประพันธ์ ประเภทกาพย์ยานี 11 ตามมาตรฐานตัวชี้วัด ท 4.1 ป.5/6 เรื่องการแต่งกาพย์ยานี 11 เพราะนักเรียนไม่มีพื้นฐานเรื่องคำคล้องจอง นักเรียนขาดความเข้าใจในเรื่องฉันทลักษณ์ นักเรียนขาดคลังคำศัพท์ รู้คำศัพท์น้อย ส่งผลให้นักเรียนแต่งกาพย์ยานี 11 ไม่ได้ จึงเกิดความเบื่อหน่าย จึงต้องมีการฝึกฝนอย่างต่อเนื่อง
ดังนั้น การช่วยแก้ปัญหาดังกล่าวครูผู้สอนใช้วิธีการสอนโดยใช้เทคนิคการจัดการเรียนรู้แบบ Active learning ร่วมกับแบบฝึกทักษะการแต่งกาพย์ยานี 11 ซึ่งเป็นสื่อการสอนที่นำมาใช้ในการแก้ปัญหาดังกล่าวได้ เพราะสามารถช่วยให้นักเรียนได้ฝึกฝนการเขียนกาพย์ยานี 11 เพื่อพัฒนาทักษะทางภาษาตามที่ต้องการ ซึ่งเป็นการจัดการเรียนการสอนที่น่าสนใจและการได้ใช้ทักษะในการเขียนบ่อยครั้งก็จะทำให้นักเรียนเกิดความชำนาญและสามารถแต่งกาพย์ยานี 11 ได้อย่างถูกต้องและเกิดทักษะทางการเรียนที่ดีขึ้น
2. วัตถุประสงค์
2.1 นักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห้องเรียน MEP โรงเรียนอนุบาลปทุมธานี จำนวน 56 คน ได้รับการแก้ไขปัญหาด้านทักษะการแต่งกาพย์ยานี 11
2.2 นักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห้องเรียน MEP โรงเรียนอนุบาลปทุมธานี จำนวน 56 คน สามารถแต่งกาพย์ยานี 11 ได้ถูกต้อง
3 เป้าหมาย
3.1 เป้าหมายเชิงปริมาณ
3.1.1 นักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห้องเรียน MEP โรงเรียนอนุบาลปทุมธานี ร้อยละ 100 ได้รับการแก้ไขปัญหาด้านทักษะการแต่งกาพย์ยานี 11
3.1.2 นักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห้องเรียน MEP โรงเรียนอนุบาลปทุมธานี ร้อยละ 80 มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเรื่องการแต่งกาพย์ยานี 11 ระดับ 3 ขึ้นไป
3.2 เป้าหมายเชิงคุณภาพ
3.2.1 นักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห้องเรียน MEP โรงเรียนอนุบาลปทุมธานี ร้อยละ 80 มีผลสัมฤทธิ์เรื่อง การแต่งกาพย์ยานี 11 ในระดับ ดี ขึ้นไป
4. กระบวนการผลิตผลงานหรือขั้นตอนการดำเนินงาน
การแก้ปัญหาทักษะการแต่งกาพย์ยานี 11 ของนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห้องเรียนสองภาษา MEP โรงเรียนอนุบาลปทุมธานี โดยใช้การจัดการเรียนรู้แบบ Active learning ร่วมกับแบบฝึกทักษะการแต่งกาพย์ยานี 11 ใช้วงจรการควบคุมคุณภาพ PDCA ดังนี้
4.1 ขั้นที่ 1 การวางแผน Plan (P) เป็นขั้นตอนในการวางแผนการแก้ปัญหาทักษะการแต่งกาพย์ยานี 11 ของนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห้องเรียนสองภาษา MEP มีขั้นตอน ดังนี้
4.1.1 วิเคราะห์สภาพปัญหาจากการจัดการเรียนรู้ในรายวิชาภาษาไทย
4.1.2 นําสภาพปัญหาที่พบจากการจัดการเรียนรู้ เข้าสู่กระบวนการ
ชุมชนแห่งการเรียนรู้วิชาชีพ (PLC)
4.1.3 หาวิธีแก้ปัญหาหรือนวัตกรรมเพื่อใช้แก้ปัญหา
4.2 ขั้นที่ 2 การปฏิบัติตามแผน DO (D) เป็นขั้นตอนในการพัฒนานวัตกรรม
การเรียนรู้วิชาภาษาไทย มีการวิเคราะห์หลักสูตร มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด
กลุ่มสาระภาษาไทย เพื่อแก้ไขปัญหารายวิชาภาษาไทยระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
และจัดทำแผนการจัดการเรียนรู้ ให้สอดคล้องกับมาตรฐานการเรียนรู้ และตัวชี้วัดหรือ
ผลการเรียนรู้ตามหลักสูตร เพื่อให้ผู้เรียนได้พัฒนาสมรรถนะและการเรียนรู้เต็มตามศักยภาพ โดยมีการแก้ปัญหาให้สอดคล้องกับบริบทของสถานศึกษา จากนั้นจัดทำแผนการจัดการเรียนรู้แบบ Active learning หน่วยการเรียนรู้เรื่อง การแต่งกาพย์ยานี 11 และเลือกใช้นวัตกรรมแบบฝึกทักษะการแต่งกาพย์ยานี 11 ไปใช้จัดกิจกรรมการเรียนรู้ มีขั้นตอน ดังนี้
4.2.1 แบบฝึกทักษะ ชุดที่ 1 คำคล้องจอง
- คำคล้องจอง 1 พยางค์ ไม่มีตัวสะกด
- คำคล้องจอง 1 พยางค์ มีตัวสะกด
- คำคล้องจอง 2 พยางค์
- คำคล้องจอง 3 พยางค์
- คำคล้องจอง 4 พยางค์
4.2.2 แบบฝึกทักษะ ชุดที่ 2 คล่องสัมผัส
- ขีดเส้นโยงจับคู่สัมผัสสระ
- ขีดเส้นใต้คำที่มีสัมผัสระหว่างวรรค
- ขีดเส้นโยงจับคู่เสียงสัมผัสอักษร
- ขีดเส้นใต้คำที่มีสัมผัสอักษร
๔.๒.3 แบบฝึกทักษะ ชุดที่ 3 รู้ชัดกาพย์ยานี 11
- แต่งกาพย์ยานี 11 จำนวน 2 บท
4.3 ขั้นที่ 3 การตรวจสอบการปฏิบัติตามแผน Check (C) เป็นขั้นตอนในการเก็บและวิเคราะห์ข้อมูล
ประเมินผลการแต่งกาพย์ยานี 11 ประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์และสมรรถนะผู้เรียน ผลปรากฏว่า นักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห้องเรียนสองภาษา MEP ผ่านเกณฑ์การประเมิน
4.4 ขั้นที่ 4 ปรับปรุงแก้ไข Act (A) เป็นขั้นตอนในการสรุปผล สะท้อนความคิด ดังนี้ นักเรียน
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห้องเรียนสองภาษา MEP ที่ได้รับการแก้ไขปัญหา โดยใช้แบบฝึกทักษะการแต่งกาพย์ยานี 11 มีความรู้ ความเข้าใจ และมีทักษะการแต่งกาพย์ยานี 11 ส่งผลให้ผู้เรียนมีเจตคติที่ดี มีความกระตือรือร้นในการแต่งกาพย์ยานี ๑๑ ซึ่งข้าพเจ้าได้นําผลการประเมินมาวิเคราะห์ว่ามีขั้นตอนใดที่ควรปรับปรุง หรือพัฒนาในขั้นตอนที่ดีอยู่แล้วให้ดียิ่งขึ้น จัดทํารายงานผล และเผยแพร่ เพื่อเป็นประโยชน์ต่อไป
5. ผลการดำเนินการ/ผลสัมฤทธิ์/ประโยชน์ที่ได้รับ
5.1 ผลการดำเนินงาน
5.1.1 นักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห้องเรียน MEP โรงเรียนอนุบาลปทุมธานี จำนวน 56 คน ได้รับการแก้ไขปัญหาด้านทักษะการแต่งกาพย์ยานี 11
5.1.2 นักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห้องเรียน MEP โรงเรียนอนุบาลปทุมธานีจำนวน 56 คน สามารถแต่งกาพย์ยานี 11 ได้ถูกต้อง
5.๒ ผลสัมฤทธิ์
5.2.1 นักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห้องเรียน MEP โรงเรียนอนุบาลปทุมธานีจำนวน 56 คน ได้มีส่วนร่วมในกิจกรรมพัฒนาทักษะการแต่งกาพย์ยานี 11
5.2.2 นักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห้องเรียน MEP โรงเรียนอนุบาลปทุมธานีจำนวน 56 คน มีพัฒนาการที่ดีขึ้นในการแต่งกาพย์ยานี 11
5.3 ประโยชน์ที่ได้รับ
5.3.1 นักเรียนห้องเรียนสองภาษา MEP โรงเรียนอนุบาลปทุมธานี ได้รับรางวัลเหรียญทองชนะเลิศ ในการแข่งขันด้านการแต่งคำประพันธ์ ในกิจกรรมแข่งขันทักษะภาษาไทย ตามโครงการรักษ์ภาษาไทย เนื่องในสัปดาห์วันภาษาไทยแห่งชาติ ปี ๒๕๖๗
5.3.2 นักเรียนห้องเรียนสองภาษา MEP มีความสนใจในเรื่องการแต่งกาพย์ยานีมากขึ้น
6. ปัจจัยความสำเร็จ
6.1 ผู้บริหารโรงเรียนให้การสนับสนุน ส่งเสริมให้กำลังใจ ในการแก้ไขปัญหาของนักเรียน
6.2 นักเรียนให้ความร่วมมือในการทำกิจกรรม เห็นคุณค่าและความสำคัญของการแก้ไขพัฒนาตนเอง
6.3 คณะครูสายชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ ให้ความร่วมมือและสนับสนุนซึ่งกันและกันในการจัดทำนวัตกรรมเป็นอย่างดี
7. บทเรียนที่ได้รับ (Lesson Learned)
7.1 จัดกิจกรรมที่เหมาะสมและหลากหลายกับนักเรียน และอาจมีกิจกรรมกลุ่มร่วมด้วย
8. การเผยแพร่/การได้รับการยอมรับ
8.1 การเผยแพร่
8.1.1 เผยแพร่นวัตกรรมภายในสถานศึกษา และเพื่อนครูโรงเรียนอื่น ๆ ที่สอนในรายวิชาภาษาไทย
8.2 การได้รับการยอมรับ
8.2.1 ผลการแข่งขันด้านการแต่งคำประพันธ์ ในกิจกรรมแข่งขันทักษะภาษาไทย ตามโครงการรักษ์ภาษาไทย เนื่องในสัปดาห์วันภาษาไทยแห่งชาติ ปี ๒๕๖๗ นักเรียนโรงเรียนอนุบาลปทุมธานี ห้องเรียนสองภาษา MEP ได้รับรางวัลเหรียญทองชนะเลิศ
9. ปัญหาและอุปสรรคและข้อเสนอแนะ
9.1 การจัดการเรียนรู้โดยใช้แบบฝึกทักษะเพื่อแก้ปัญหาการเรียนรู้และทักษะของนักเรียน ผู้สอนต้องใช้สื่อที่มีความหลากหลาย น่าสนใจ เพื่อรองรับความต้องการของนักเรียนและให้นักเรียนได้รับประโยชน์สูงสุด
10. แนวทางการพัฒนาต่อ
10.1 การแก้ปัญหาทักษะการแต่งกาพย์ยานี 11 ของนักเรียน โดยใช้การจัดการเรียนรู้แบบ Active learning ร่วมกับแบบฝึกทักษะการแต่งกาพย์ยานี 11 เป็นการจัดกิจกรรมที่ให้นักเรียนได้เรียนรู้อย่างเป็นลำดับขั้นตอน เริ่มเรียนรู้จากลำดับขั้นที่ง่ายไปสู่ขั้นที่ยากขึ้น ทำให้นักเรียนได้เกิดการทบทวนและเรียนรู้อย่างเต็มศักยภาพ ครูผู้สอนมีแนวทางในการปรับปรุง พัฒนาทักษะการแต่งกาพย์ยานี 11 อย่างต่อเนื่องและให้ดียิ่งขึ้นต่อไป