ครูบ้านนอก

ชื่อเรื่อง การพัฒนากลยุทธ์การบริหารสถานศึกษาเพื่อเสริมสร้างระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน

ของโรงเรียนทุ่งศุขลาพิทยา“กรุงไทยอนุเคราะห์” สังกัด สำนักงานเขตพื้นที่

การศึกษามัธยมศึกษาชลบุรี ระยอง

ผู้วิจัย นางจันทร์ษา ชัยวัฒนธีรากร

ปีที่ทำวิจัย 2565-2567

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบัน ปัญหา และความต้องการเสริมสร้างระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนของนักเรียน โรงเรียนทุ่งศุขลาพิทยา“กรุงไทยอนุเคราะห์”

2) เพื่อพัฒนากลยุทธ์การบริหารสถานศึกษาเพื่อเสริมสร้างระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนของโรงเรียนทุ่งศุขลาพิทยา“กรุงไทยอนุเคราะห์” 3) เพื่อนำกลยุทธ์การบริหารสถานศึกษาเพื่อเสริมสร้างระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนของโรงเรียนทุ่งศุขลาพิทยา“กรุงไทยอนุเคราะห์” สู่การปฏิบัติ 4) เพื่อประเมินผลการใช้กลยุทธ์ ฯ และความพึงพอใจในการใช้กลยุทธ์การบริหารสถานศึกษาเพื่อเสริมสร้างระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนของโรงเรียนทุ่งศุขลาพิทยา“กรุงไทยอนุเคราะห์” จากผู้ที่เกี่ยวข้อง มีวิธีดำเนินการวิจัยเป็น 4 ระยะตามวัตถุประสงค์ของการวิจัย แหล่งข้อมูล ประกอบด้วย แหล่งข้อมูลเอกสาร กลุ่มผู้ให้ข้อมูลในการสนทนากลุ่ม จำนวน 4 ครั้ง ประกอบด้วย ครู คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน นักเรียน และผู้ปกครองนักเรียน รวมทั้งสิ้น 112 คน ผู้ทรงคุณวุฒิ

ในการประเมินและตรวจสอบกลยุทธ์ จำนวน 7 คน และกลุ่มผู้ให้ข้อมูลในการพัฒนากลยุทธ์

การบริหารสถานศึกษาเพื่อเสริมสร้างระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนของโรงเรียนทุ่งศุขลาพิทยา“กรุงไทยอนุเคราะห์” ประกอบด้วย ผู้อำนวยการโรงเรียน รองผู้อำนวยการโรงเรียน ครูผู้รับผิดชอบระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน หัวหน้าระดับชั้น ครูที่ปรึกษา ปีการศึกษา 2565 รวมทั้งสิ้น จำนวน 57 คน ประเมินยกร่างกลยุทธ์โดยผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 7 คน นำกลยุทธ์การบริหารสถานศึกษาเพื่อเสริมสร้างระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนของโรงเรียนทุ่งศุขลาพิทยา“กรุงไทยอนุเคราะห์” ไปปฏิบัติการวิจัย กลุ่มผู้ปฏิบัติการ จัดทำคู่มือและนำคู่มือสู่การปฏิบัติการวิจัยประกอบด้วย ผู้อำนวยการโรงเรียน รองผู้อำนวยการโรงเรียน ครูผู้รับผิดชอบแต่ละกลยุทธ์ ครูที่ปรึกษา รวมทั้งสิ้น จำนวน 51 คน กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ นักเรียน ผู้ปกครองนักเรียน โรงเรียนทุ่งศุขลาพิทยา“กรุงไทยอนุเคราะห์” ปีการศึกษา 2565 จำนวน 319 คน ขนาดของกลุ่มตัวอย่าง โดยใช้เกณฑ์ของ Yamane’ และได้มาจากการสุ่มแบบแบ่งชั้น (Stratified Random Sampling) เทียบสัดส่วนกลุ่มตัวอย่างจากจำนวนประชากร โดยวิธีการสุ่มแบบกลุ่ม (cluster Random Sampling) โดยใช้ห้องเรียนเป็นหน่วยสุ่มนักเรียน จำนวน 9 ห้องเรียน วิเคราะห์เอกสารโดยผู้เชี่ยวชาญ 5 คน และประเมินกลยุทธ์ในด้านความถูกต้อง ความเหมาะสม ความเป็นไปได้ และความเป็นประโยชน์ ประชากร ได้แก่ 1) ครูโรงเรียนทุ่งศุขลาพิทยา“กรุงไทยอนุเคราะห์” ปีการศึกษา 2566 จำนวน 87 คน 2) คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานโรงเรียนทุ่งศุขลาพิทยา“กรุงไทยอนุเคราะห์” ปีการศึกษา 2566 จำนวน 15 คน กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้ปกครองนักเรียนโรงเรียนทุ่งศุขลาพิทยา“กรุงไทยอนุเคราะห์” ปีการศึกษา 2566 จำนวน 320 คน เครื่องมือเก็บรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วย แบบวิเคราะห์เอกสาร แบบสนทนากลุ่ม แบบบันทึกการประชุม แบบประเมิน และแบบสอบถามความพึงพอใจ การวิเคราะห์ข้อมูลโดยคำนวณหาค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการวิจัยพบว่า

1. สภาพปัจจุบัน ปัญหาและความต้องการเสริมสร้างระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนของโรงเรียนทุ่งศุขลาพิทยา“กรุงไทยอนุเคราะห์”พบว่า 1) ผลการประเมินคุณภาพภายในสถานศึกษา

ปีการศึกษา 2564 ในภาพรวม โรงเรียนทุ่งศุขลาพิทยา“กรุงไทยอนุเคราะห์” อยู่ในระดับ ยอดเยี่ยม ทั้ง 3 มาตรฐานเป็นไปตามค่าเป้าหมายที่กำหนด 2) ปัญหาระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนของโรงเรียนทุ่งศุขลาพิทยา“กรุงไทยอนุเคราะห์” เกิดจาก 2.1) ปัญหาในด้านการรู้จักนักเรียนเป็นรายบุคคล

เกิดจากการขาดข้อมูลพื้นฐานที่ถูกต้องและครบถ้วน 2.2) การคัดกรองนักเรียนในปัจจุบันยังมีข้อจำกัดหลายประการ 2.3) ปัญหาด้านการส่งเสริมพัฒนานักเรียนเกิดจากการขาดแผนหรือกิจกรรมที่ตรงกับความต้องการของนักเรียนแต่ละคน ขาดการประชาสัมพันธ์โครงการ/กิจกรรม 2.4) ด้าน

การป้องกันและแก้ไขปัญหา นักเรียนที่มีปัญหาไม่ได้รับการช่วยเหลืออย่างทันท่วงที

2.5) กระบวนการส่งต่อนักเรียนที่มีปัญหาไปยังผู้เชี่ยวชาญ 3) ผู้ร่วมสนทนากลุ่มมีข้อเสนอแนะเกี่ยวกับความต้องการ ดังนี้ 3.1) จัดทำระบบการเก็บข้อมูลนักเรียนที่มีมาตรฐานโดยใช้เทคโนโลยี 3.2) เสนอให้โรงเรียนจัดหาเครื่องมือหรือโปรแกรมที่ช่วยในการคัดกรองนักเรียน 3.3) พัฒนาครูให้มีความรู้ทักษะด้านการคัดกรองปัญหานักเรียนที่ถูกต้อง 3.4) จัดทำแผนการส่งเสริมพัฒนานักเรียนให้สอดคล้องกับความสนใจและความสามารถของนักเรียน 3.5) สนับสนุนทรัพยากร เช่น งบประมาณ สื่อการเรียนรู้ แหล่งเรียนรู้ หรือสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ 3.6) สร้างเครือข่ายความร่วมมือระหว่างครู ผู้ปกครอง และหน่วยงานภายนอกที่เข้มแข็ง 3.7) จัดอบรมครูเกี่ยวกับการจัดการปัญหานักเรียนเฉพาะด้าน 3.8) สร้างช่องทางสื่อสารระหว่างโรงเรียนกับหน่วยงานภายนอกที่ชัดเจน และจัดทำคู่มือแนวปฏิบัติสำหรับครูและผู้ปกครอง

2. กลยุทธ์บริหารสถานศึกษาเพื่อเสริมสร้างระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนของโรงเรียน

ทุ่งศุขลาพิทยา“กรุงไทยอนุเคราะห์” มีจำนวน 8 กลยุทธ์ คือ กลยุทธ์ที่ 1) จัดระบบให้คำปรึกษา

และแนะแนว กลยุทธ์ที่ 2) ติดตามผลการเรียน กลยุทธ์ที่ 3) สนับสนุนทรัพยากรเพื่อการเรียนรู้ที่หลากหลาย กลยุทธ์ที่ 4) สนับสนุนทางด้านสุขภาพจิตและร่างกาย กลยุทธ์ที่ 5) สร้างสภาพแวดล้อมที่สนับสนุนการเรียนรู้ กลยุทธ์ที่ 6) ส่งเสริมทักษะการเรียนรู้ด้วยตนเอง กลยุทธ์ที่ 7) สร้างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างครูและนักเรียน กลยุทธ์ที่ 8) รณรงค์ประชาสัมพันธ์

3. ผลการนำคู่มือกลยุทธ์การบริหารสถานศึกษาเพื่อเสริมสร้างระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนของโรงเรียนทุ่งศุขลาพิทยา“กรุงไทยอนุเคราะห์” ไปสู่การปฏิบัติการวิจัย คือ

การดำเนินงานตามกลยุทธ์ฯ จากแบบวิเคราะห์เอกสารจากเอกสารสารสนเทศ ปีการศึกษา 2565 เอกสารรายงานผลการดำเนินงานตามโครงการต่าง ๆ ในกลยุทธ์ฯ และแบบสอบถามความพึงพอใจ

ที่มีต่อการใช้กลยุทธ์ฯ ของคณะครู คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน นักเรียน ผู้ปกครองนักเรียน ดำเนินการประเมินผลการพัฒนาคุณภาพ 2 ด้าน คือ 1) ด้านผลการพัฒนาคุณภาพนักเรียน 2) ด้านความพึงพอใจ กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ 1) นักเรียนโรงเรียนทุ่งศุขลาพิทยา“กรุงไทยอนุเคราะห์”

ปีการศึกษา 2565 จำนวน 9 ห้องเรียน โดยแบ่งเป็นระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น (ม.1-ม.3) ระดับ

ชั้นละ 2 ห้องเรียน ระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย (ม.4-ม.6) ระดับชั้นละ 1 ห้องเรียน 2) ผู้ปกครองนักเรียนโรงเรียนทุ่งศุขลาพิทยา“กรุงไทยอนุเคราะห์” ปีการศึกษา 2565 จำนวน 319 คน

ผลการพัฒนาคุณภาพนักเรียน

ผลการดำเนินงานตามโครงการ/กิจกรรม ตามกลยุทธ์การบริหารสถานศึกษาเพื่อเสริมสร้างระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน ตามรายกลยุทธ์ฯ สรุปได้ดังนี้ สรุปผลการประเมินสูงกว่า

ค่าเป้าหมาย ระดับคุณภาพ 3 จำนวน 6 กลยุทธ์ 9 โครงการ 26 กิจกรรม และผลการประเมินเป็นไปตามค่าเป้าหมาย จำนวน 2 กลยุทธ์ 3 โครงการ 3 กิจกรรม ได้แก่ 1) กลยุทธ์ที่ 3 สนับสนุนทรัพยากรเพื่อการเรียนรู้ที่หลากหลาย (Knowledgeable Support for Diverse Learning Resources )

มีผลการประเมินสูงกว่าค่าเป้าหมาย จำนวน 2 กิจกรรม ได้แก่ กิจกรรมนิเทศ ติดตามผลการพัฒนาการใช้เครื่องมือเพื่อจัดทำสื่อการเรียนรู้ของครู และกิจกรรมร่วมกับชุมชนและภาคเครือข่ายเพื่อรับการสนับสนุนทรัพยากรทางการศึกษา และเป็นไปตามค่าเป้าหมาย จำนวน 2 กิจกรรม ได้แก่ กิจกรรมอบรมให้ความรู้การใช้เครื่องมือจัดทำสื่อการเรียนรู้และจัดทำสารสนเทศ และกิจกรรม

วันสถาปนาโรงเรียน 2) กลยุทธ์ที่ 5 สร้างสภาพแวดล้อมที่สนับสนุนการเรียนรู้ (Holistic Learning-Enhancing Environment Creation) ปีการศึกษา 2565 มีผลการประเมินสูงกว่าค่าเป้าหมาย จำนวน 2 กิจกรรม ได้แก่ กิจกรรมปรับปรุงและพัฒนาห้องเรียน ห้องปฏิบัติการต่าง ๆ และ กิจกรรมพัฒนาระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ตและอุปกรณ์สื่อโสตทัศนูปกรณ์ กิจกรรมที่มีผลการประเมินเป็นไปตามค่าเป้าหมาย จำนวน 1 กิจกรรม ได้แก่ กิจกรรมปรับปรุงแหล่งเรียนรู้ ภูมิทัศน์และป้ายนิเทศ ระดับคุณภาพ 2 สรุปภาพรวมระดับคุณภาพ 2 ขึ้นไปทุกกลยุทธ์

ผลการศึกษาความพึงพอใจ

คณะครูโรงเรียนทุ่งศุขลาพิทยา“กรุงไทยอนุเคราะห์” มีความพึงพอใจต่อการดำเนินงานตามกลยุทธ์การบริหารสถานศึกษาเพื่อเสริมสร้างระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนของโรงเรียนทุ่งศุขลาพิทยา“กรุงไทยอนุเคราะห์” สูงสุดอยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาได้แก่ ผู้ปกครองนักเรียน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานนักเรียนโรงเรียนทุ่งศุขลาพิทยา“กรุงไทยอนุเคราะห์” ตามลำดับ

4. ผลการประเมินกลยุทธ์การบริหารสถานศึกษาเพื่อเสริมสร้างระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนของโรงเรียนทุ่งศุขลาพิทยา“กรุงไทยอนุเคราะห์”

ผลการประเมินกลยุทธ์การบริหารสถานศึกษาเพื่อเสริมสร้างระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนของโรงเรียนทุ่งศุขลาพิทยา“กรุงไทยอนุเคราะห์” พบว่า ในภาพรวม และรายการทุกรายการ

ผ่านเกณฑ์การประเมิน แสดงว่า กลยุทธ์มีความถูกต้อง มีความเหมาะสม มีความเป็นไปได้ และ

มีความเป็นประโยชน์

คณะครู คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และผู้ปกครองนักเรียนมีความคิดเห็นต่อ

กลยุทธ์การบริหารสถานศึกษาเพื่อเสริมสร้างระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนของโรงเรียนทุ่งศุขลาพิทยา “กรุงไทยอนุเคราะห์”ในภาพรวม อยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาเป็นรายการ พบว่า อยู่ในระดับมากที่สุด 4 รายการ รายการที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ รายการที่ 3 ด้านความเป็นไปได้ รองลงมา

คือ รายการที่ 4 ด้านความเป็นประโยชน์ รายการที่ 1 ด้านความถูกต้อง และรายการที่ 2

ด้านความเหมาะสม ตามลำดับ

คำสำคัญ: การพัฒนากลยุทธ์, บริหารการศึกษา, ระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน

Title The Development of School Management Strategies to Enhance the

Student Support System of Thungsukhlapittaya Krungthaianukroh

School under the authority of the Secondary Education Service Area

Office in Chonburi Rayong

Author Mrs. Jansa Chaivattanateerakorn

Year 2565-2567

The purposes of this research were 1) to study the current situation, problems, and needs for enhancing the student support system at Thungsukhlapittaya Krungthaianukroh School, 2) to develop school management strategies to strengthen the student support system at Thungsukhlapittaya Krungthaianukroh School, 3) to implement the developed school management strategies to enhance the student support system at Thungsukhlapittaya Krungthaianukroh School, and 4) to evaluate the effectiveness of the implemented strategies and assess the satisfaction of stakeholders regarding the school management strategies designed to improve the student support system. The research was conducted in 4 phases according to the objectives. Data sources included documents and focus group discussions held 4 times, involving teachers, the basic education committee, students, and parents—a total of 112 participants. Additionally, 7 experts were involved in evaluating and reviewing the strategies. For the development of the strategies, participants included the school director, deputy directors, teachers responsible for the student support system, grade-level heads, and homeroom teachers, totalling 57 people during the academic year 2022. The draft strategies were evaluated by 7 experts. The strategies were implemented in action research, with an operational group responsible for preparing and applying the strategy manual. This group consisted of the school director, deputy directors, strategy coordinators, and homeroom teachers—51 people in total. The sample group included students and parents of students at Thungsukhlapittaya Krungthaianukroh School, academic year 2022, 319 people. The size of the sample was determined using Yamane’s criteria and obtained from stratified random sampling, proportionally comparing the sample to the population. Additionally, cluster random sampling was employed using the classroom as the sampling unit, covering 9 classrooms. Document analysis was conducted by 5 experts and evaluated strategies in terms of accuracy, suitability, feasibility, and usefulness. The population included 1) teachers of Thungsukhlapittaya Krungthaianukroh School academic year 2023, 87 people, and 2) the committee of Thungsukhlapittaya Krungthaianukroh School in the academic year 2023, 15 people. The sample group included 320 parents of students at Thungsukhlapittaya Krungthaianukroh School, academic year 2023. Data collection tools included document analysis forms, group discussion forms, meeting record forms, an assessment form, and a satisfaction questionnaire. Data were analyzed by calculating the mean, standard deviation, and content analysis.

The findings were as follows:

1. The current situation, problems, and needs for enhancing the student support system of Thungsukhlapittaya Krungthaianukroh School found that 1) the internal quality assessment for the academic year 2021 showed that Thungsukhlapittaya Krungthaianukroh School achieved an excellent level across all three standards, meeting the set targets. 2) The problems in the student support system of Thungsukhlapittaya Krungthaianukroh School were caused by

2.1) the problems in identifying students individually, which were caused by the lack of accurate and complete basic information about each student. 2.2) current student screening process had several limitations. 2.3) The problems of promoting student development were caused by the lack of plans or activities that met the needs of individual students , along with insufficient communication and promotion of projects and activities. 2.4) Prevention and problem-solving problems were caused by students who facing problems and did not receive timely support and intervention. 2.5) The problems in the process of referring the students with complex issues to appropriate specialists. 3) Group participants had suggestions about needs. As follows: 3.1) Provide a standardized student data collection system using technology. 3.2) Propose schools to provide tools or programs that help in student screening. 3.3) Develop teachers to have knowledge and skills in the correct screening of student problems. 3.4) Prepare a plan to promote student development in accordance with the interests and abilities of students. 3.5) Support resources such as budgets, learning materials, learning resources, or environments that are conducive to effective learning. 3.6) Create a strong cooperation network between teachers, parents, and external agencies. 3.7) Organize teacher training on managing specific student problems. 3.8) Create clear communication channels between schools and external agencies and prepare guidelines for teachers and parents.

2. School management strategies to strengthen the school’s student support system of Thungsukhlapittaya Krungthaianukroh School consisted of 8 strategies. These strategies were 1) organizing a counseling and guidance system. 2) tracking academic performance 3) supporting a variety of learning resources 4) supporting mental and physical health 5) creating a learning-supportive environment 6) promoting self-learning skills 7) creating good relationships between teachers and students 8) implementing public relations campaign.

3. The results of implementing the school management strategy manual to strengthen the student support system of Thungsukhlapittaya Krungthaianukroh School were carried out through action research, which involved implementation according to strategies based on the analysis of information documents from the academic year 2022, performance reports from various projects under the strategy, and satisfaction questionnaires regarding the use of these strategies by the teachers, the basic school committee, students, and parents. The evaluation focused on two key areas: (1) student quality development and (2) stakeholder satisfaction with the strategies. The sample group included 1) students of Thungsukhlapittaya Krungthaianukroh School academic year 2022, covering 9 classrooms: lower secondary level (M. 1–3) with 2 classrooms per level, and for the upper secondary level (M. 4–6), there was 1 classroom per level. 2) parents of the students from the same academic year, totalling 319.

Results of Student Quality Development

The results of the implementation of projects and activities under the school management strategies to strengthen the student support system, as per each strategy, were summarized as follows: The evaluation results exceeded the target quality level 3 in 6 strategies, 9 projects, and 26 activities. The evaluation results met the target for quality level 2 in 2 strategies, 3 projects, and 3 activities as 1) strategy 3: Knowledgeable Support for Diverse Learning Resources , the evaluation results exceeded the target for 2 activities, including the activity for monitoring and following up on the development of teachers’ tools for creating learning materials, and the activity with the community and network partners to gain support for educational resources. The evaluation results met the target for 2 activities, including training on the use of tools for creating learning materials and information management, and the school foundation day activities. 2) Strategy 5: Holistic Learning-Enhancing Environment Creation, the evaluation results exceeded the target for 2 activities, including improving and developing classrooms and various laboratories, and developing the internet network system and audio-visual equipment. The evaluation results met the target for 1 activity, which was the improvement of learning resources, landscapes, and signage. Overall Evaluation:

All strategies showed a quality level of 2 or higher.

Results of Satisfaction Survey

The teachers at Thungsukhlapittaya Krungthaianukroh School reported the highest level of satisfaction with the implementation of the school management strategies to strengthen the student support system. Following them in order of satisfaction were the parents of students, the school’s educational committee, and the students of Thungsukhlapittaya Krungthaianukroh School.

4. Results of the Evaluation of the School Management Strategies to Strengthen the Student Support System at Thungsukhlapittaya Krungthaianukroh School

The evaluation of the school management strategies to strengthen the student support system at Thungsukhlapittaya Krungthaianukroh School showed that, overall, and in all categories, the strategies met the evaluation criteria. This indicated that the strategies were correctness, appropriateness, feasibility, and benefit.

Teachers, the school’s educational committee, and parents of students all expressed the highest level of satisfaction with the school management strategies to strengthen the student support system at Thungsukhlapittaya Krungthaianukroh School. When considered by specific categories, there were four categories, which showed the highest ratings. The category with the highest average was category 3 feasibility, followed by category 4 benefit, category 1 correctness, and category 2 appropriateness, respectively.

Keywords: Development Strategies, Educational Administration, Student Care and

Support System

เว็บน่าสนใจ