1. ความสำคัญของนวัตกรรม
ตามเจตนารมณ์ของแผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2560-2579 ยุทธศาสตร์ที่ 1 การจัดการศึกษาเพื่อความมั่นคงของสังคมและประเทศชาติ ซึ่งปัจจุบันภัยคุกคามต่อความมั่นคงรูปแบบใหม่ที่มีผลกระทบต่อประชาชนและประเทศชาติ มีความซับซ้อนและรุนแรงมากขึ้น อาทิ ความรุนแรงในรูปแบบต่างๆ ยาเสพติด ภัยจากธรรมชาติ ภัยจากโรคอุบัติใหม่ ภัยจากไซเบอร์ เป็นต้น เราต้องช่วยกันดูแลป้องกันภัยคุกคามในรูปแบบใหม่ ไม่ว่าจะเป็นอาชญากรรม ความรุนแรงในสังคมในรูปแบบต่างๆ เป้าหมายตัวชี้วัดของยุทธศาสตร์นี้ คือ คนทุกช่วงวัยต้องได้รับการศึกษาการดูแลและป้องกันจากภัยคุกคามในชีวิตรูปแบบใหม่ จุดเน้นตัวชี้วัดเรื่องยาเสพติดในสถานศึกษาที่สำคัญ คือ “ร้อยละของสถานศึกษาที่ปลอดยาเสพติดเพิ่มขึ้น” (แผนการศึกษาชาติ พ.ศ. 2560-2579, หน้า 94-96) แต่สถานการณ์ยาเสพติด บุหรี่ บุหรี่ไฟฟ้า เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และอบายมุขต่างๆ ของสถานศึกษาพบว่าปัจจุบันโรงเรียนเป็นพื้นที่เสี่ยงต่อยาเสพติด ในเขตตำบลวังนกแอ่น อำเภอวังทอง จังหวัดพิษณุโลก ซึ่งอยู่บนเขาเป็นพื้นที่เสี่ยงโดยรอบ เช่น แหล่งมั่วสุมอบายมุขทั้งปวง การพนัน ร้านสุรา บุหรี่ บุหรี่ไฟฟ้า เป็นต้น ดังนั้น จึงเป็นปัญหาสังคมที่จะต้องร่วมกันป้องกันและแก้ไขปัญหาอย่างเร่งด่วน โรงเรียนได้ดำเนินการตามโครงการสถานศึกษาสีขาวปลอดยาเสพติดและอบายมุข มาตั้งแต่ปีการศึกษา พ.ศ 2565 และปีการศึกษา 2567 ดำเนินกิจกรรมสถานศึกษาปลอดบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ทั้งนี้โรงเรียนตระหนักถึงพิษภัยของบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ซึ่งจะแพร่ระบาดได้อย่างรวดเร็วในกลุ่มเยาวชนที่อยู่ในช่วงวัยเรียน วัยรุ่น โดยเฉพาะในระดับชั้นมัธยมศึกษา โรงเรียนจึงนำนวัตกรรมสร้างสรรค์คนดี WT STAR MODEL มาขับเคลื่อนการดำเนินกิจกรรมสถานศึกษาปลอดบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
โดยอาศัยความร่วมมือจากผู้ที่เกี่ยวข้องทุกฝ่าย หน่วยงานทั้งในระดับท้องถิ่น อำเภอและจังหวัด ครู นักเรียน ผู้ปกครอง ชุมชน เข้าร่วมกันวางแผน ภายใต้กรอบแนวคิดที่มองคนหรือชุมชนเป็นองค์รวมที่ต้องดำเนินงานป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติด บุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ร่วมกัน เพื่อสร้างสังคมและสิ่งแวดล้อมที่ดี โดยเฉพาะบุคลากรครูทุกคนในสถานศึกษา เป็นหลักสำคัญและนักเรียน เป็นพลังสำคัญอย่างหนึ่งที่จะนำมาใช้ในการป้องกันปัญหายาเสพติด บุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์และอุบัติภัย โดยจัดกิจกรรมสถานศึกษาปลออดบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ โดยนักเรียนแกนนำ ถ่ายทอดความรู้ ตักเตือน กระตุ้นเตือนเพื่อนนักเรียนด้วยกัน เพื่อป้องกันยาเสพติด บุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เป็นภารกิจกระบวนการในการดูแลช่วยเหลือในสถานศึกษา ในการดำเนินงานตามหลักการและเหตุผลดังกล่าว โรงเรียนบ้านวังตาดราษฎร์อุทิศ ได้กำหนดแนวทางในการสร้างภูมิคุ้มกันและป้องกันปัญหายาเสพติดและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์และอุบัติภัยแนวทางในการแก้ปัญหายาเสพติดและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ในสถานศึกษา ผู้บริหาร ครู สามารถวิเคราะห์ให้ทราบถึงปัญหาได้ทุกมิติและทุกระดับ มีระบบการให้คำปรึกษาแก่นักเรียนให้ทุกเรื่องอย่างมีประสิทธิภาพ โดยกระบวนการแก้ไขปัญหามีบุคลากรหลายฝ่ายเข้ามาเกี่ยวข้อง เช่น กลุ่มเพื่อน ครูที่ปรึกษา ครูแนะแนว และบุคลากรอื่นที่มีความสามารถที่จะช่วยเหลือนักเรียนได้ ตลอดจนมีระบบการสนับสนุนจากชุมชน สามารถนำหน่วยงานและส่วนต่างๆ ที่เกี่ยวข้องมาร่วมกันดำเนินงานรณรงค์การมาสูบบุหรี่ให้นักเรียนเข้ามามีส่วนร่วมในการำเนินงานโดยมีครูเป็นผู้ให้การสนับสนุน ให้คำแนะนำและดูแลในการจัดการเรียนการสอนได้ส่งเสริมให้ผู้เรียนได้รู้และเข้าใจตนเอง โดยเน้นกิจกรรมให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้ผู้เรียนได้แสดงออกทั้งทางด้านความคิดและการแสดง ซึ่งจะทำให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้โดยเกิดความสนุกสนานและเพลิดเพลิน มีความตระหนักในปัญหาร่วมกัน ดำเนินกิจกรรมแก้ไขปัญหาร่วมกันอย่างมีเหตุผลมีวิจารณญาณ โดยกำหนดหลักการดำเนินงาน 3 ประการ คือ 1) การสร้างภูมิคุ้มกันในสถานศึกษา 2) จัดกิจกรรมป้องกันและเฝ้าระวังในสถานศึกษา 3) การแก้ไขปัญหา โดยกำหนดภารกิจงานได้อย่างชัดเจน เช่น การจัดกิจกรรมประชาธิปไตยในโรงเรียน การจัดตั้งศูนย์เพื่อนใจวัยรุ่นของกิจกรรม TO BE NUMBER ONE กิจกรรมลูกเสือต้านภัยยาเสพติดและบุหรี่กิจกรรมรณรงค์เนื่องในวันงดสูบบุหรี่โลก เป็นต้น โดยการนำนวัตกรรมสร้างสรรค์คนดี WT STAR MODEL มาขับเคลื่อนการดำเนินกิจกรรมสถานศึกษาปลอดบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และดำเนินงานใช้การบริหารแบบมีส่วนร่วม 4 ขั้นตอน คือ
ขั้นที่ 1 การมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ (Decision Making)
ขั้นที่ 2 การมีส่วนร่วมในการดำเนินงาน (Implementation)
ขั้นที่ 3 การมีส่วนร่วมในการรับผลประโยชน์ (Benefits)
ขั้นที่ 4 การมีส่วนร่วมในการประเมินผล (Evaluation)
2. จุดประสงค์และเป้าหมาย
การนำนวัตกรรมสร้างสรรค์คนดี WT STAR MODEL มาขับเคลื่อนการดำเนินกิจกรรมสถานศึกษาปลอดบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ โรงเรียนบ้านวังตาดราษฎร์อุทิศ
1. เพื่อสร้างภูมิคุ้มกันไม่สูบบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ให้กับนักเรียนโรงเรียนบ้านวังตาดราษฎร์อุทิศ
2. เพื่อสร้างเครือข่ายและกลไกการเฝ้าระวังการสูบบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในสถานศึกษา
3. เพื่อนำหลักการบริหารแบบมีส่วนร่วมมาเป็นแนวทางในการเสริมสร้างพลังสังคมและพลังชุมชน โดยอาศัยความร่วมมือร่วมแรงร่วมใจจากทุกภาคส่วน
3. กระบวนการผลิตนวัตกรรม
3.1 การออกแบบผลงาน/นวัตกรรม
จากสถานการณ์ในปัจจุบันเด็กและเยาวชนเป็นกลุ่มเสี่ยงต่อการเสพสิ่งเสพติดบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ มากที่สุดทั้งในและนอกสถานศึกษา โรงเรียนจึงนำแนวทางแก้ปัญหาหรือการพัฒนาการจัดการเรียนรู้โดยนำนวัตกรรมสร้างสรรค์คนดี WT STAR MODEL มาขับเคลื่อนการดำเนินกิจกรรมสถานศึกษปลอดบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ซึ่งเป็นวิธีการในการนำมาใช้แก้ปัญหาในโรงเรียน โดยมีแนวทางในการดำเนินงานและสอดคล้องกับความต้องการของสถานศึกษา และชุมชน
กระบวนการขั้นตอนการการดูแลช่วยเหลือการเลิกสูบบุหรี่
1. คัดกรองนักเรียนกลุ่มเสี่ยงที่มีพฤติกรรมเกี่ยวกับการสูบบุหรี่
2. จะพบนักเรียน 1 กลุ่ม คือ กลุ่มเสี่ยงเริ่มต้นสูบบุหรี่ไฟฟ้า
3. นักเรียนกลุ่มเสี่ยงเหล่านี้ไม่ยุ่งเกี่ยวกับยาเสพติด การสูบบุหรี่ไฟฟ้าและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ โดยใช้นวัตกรรมสร้างสรรค์คนดี WT STAR MODEL ซึ่งประกอบด้วยกิจกรรม ดังนี้
1) กิจกรรมโพธิสัตว์น้อยลูกขอพ่อแม่เลิกเหล้า
2) กิจกรรมลูกเสือต้านยาเสพติด
3) กิจกรรมกีฬาต้านยาเสพติด
4) กิจกรรมครูแดร์ (D.A.R.E) เพื่อต่อต้านยาเสพติดในเด็กนักเรียน
5) กิจกรรมแนะแนวนักเรียนที่ปรึกษา (YC : Youth Counselor) วิถีใหม่
4. มีการติดตามผลอย่างต่อเนื่องพบว่านักเรียนไม่ยุ่งเกี่ยวกับยาเสพติด บุหรี่ไฟฟ้า และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
ร้อยละ 100
5. จัดกิจกรรมการเรียนการสอนพิษภัยบุหรี่ทั้งในและนอกหลักสูตร
6. โรงเรียนเป็นสถานศึกษาต้นแบบการแนะแนวนักเรียนที่ปรึกษา (YC : Youth Counselor) วิถีใหม่
7. มีการบูรณาการกิจกรรมทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้
8.ร่วมดำเนินกิจกรรม ชุมชนปลอดบุหรี่
8.1ประชุมชี้แจงการขับเคลื่อนโครงการระหว่างหน่วยงานที่ร่วมกันดำเนินการ ได้แก่ อบต.วังนกแอ่น โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลวังนกแอ่น ผู้แทนอาสาสมัคร สาธารณสุข ผู้นำชุมชนคณะกรรมการหมู่บ้านและผู้แทนประชาชน
8.2ประชุมทำแผนกำหนดการขับเคลื่อนโครงการ
8.3 ดำเนินกิจกรรมเพื่อรณรงค์ให้ความรู้เพื่อให้เกิดการลด ละ เลิกการสูบบุหรี่ แก่ชุมชน
1) กิจกรรมเผยแพร่เอกสารแผ่นพับประชาสัมพันธ์ความรู้เกี่ยวกับพิษภัยบุหรี่และเครื่องดื่ม
แอลกอฮอล์
2) สอดแทรกความรู้เกี่ยวกับพิษภัยของบุหรี่และควันบุหรี่และสร้างจิตสำนึกให้ลด ละเลิกการสูบ
บุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ในกิจกรรมของโรงเรียนและชุมชน เช่น ตามเวทีประชุม
ประชาคมของหมู่บ้าน
3) การเดินรณรงค์ให้ความรู้ของนักเรียนโรงเรียนบ้านวังตาดราษฎร์อุทิศ
4) ประสานความร่วมมือกับชุมชนในการเฝ้าระวังพฤติกรรมการสูบบุหรี่ของนักเรียน
5) ประสานความร่วมมือกับชุมชนในการเฝ้าระวังการจำหน่ายบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
ให้นักเรียน
6) ส่งเสริมให้ครอบครัวดูแลบุคคลในครอบครัวให้เลิกสูบบุหรี่และให้เกิดชุมชนปลอดบุหรี่
ประสิทธิภาพของการดำเนินงาน
1. การนำนวัตกรรมสร้างสรรค์คนดี WT STAR MDEL มาขับเคลื่อนการดำเนินกิจกรรมสถานศึกษาปลอดบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ในสถานศึกษาบรรลุผลตามที่คาดหวัง
2. เป็นการจัดกิจกรรมที่สอดคล้องกับหลักสูตรสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา และการบูรณาการเข้ากับวิชาอื่นได้ ป้องกันและหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง พฤติกรรมเสี่ยงต่อสุขภาพ อุบัติเหตุ การใช้สารเสพติด บุหรี่ไฟฟ้าและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ผู้เรียนได้เรียนรู้ได้รับประสบการณ์และมีทักษะตามมาตรฐานและตัวชี้วัดของสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา
3. สอดคล้องกับนโยบายรัฐบาลที่กำหนดให้ปัญหายาเสพติดและบุหรี่ เป็นวาระแห่งชาติและมอบหมายให้กระทรวงศึกษาธิการ ดำเนินการสร้างภูมิคุ้มกันและป้องกันยาเสพติด และการสูบบุหรี่ในสถานศึกษา กำหนดมาตรการป้องกันเด็กและเยาวชนก่อนวัยเสี่ยงและในวัยเสี่ยงไม่ให้เข้าไปเกี่ยวข้องกับยาเสพติด และบุหรี่เรียนรู้ถึงโทษและพิษภัยของยาเสพติดและบุหรี่ และใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์เพื่อหลีกเลี่ยงการหมกมุ่นมั่วสุมกับยาเสพติดและอบายมุขทั้งปวง
4. การดูแลช่วยเหลือป้องกันนักเรียนไม่ให้เกี่ยวข้องกับยาเสพติด บุหรี่ บุหรี่ไฟฟ้าและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ โดยการมีส่วนร่วมของทุกฝ่าย
4. ผลการดำเนินการ/ผลสัมฤทธิ์/ประโยชน์ที่ได้รับ
ตามที่โรงเรียนบ้านวังตาดราษฎร์อุทิศ ได้ดำเนินงานโดยการนำนวัตกรรมสร้างสรรค์คนดี WT STAR MODEL มาขับเคลื่อนการดำเนินกิจกรรมสถานศึกษาปลอดบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ดำเนินงานตามกระบวนการและขั้นตอนในการแก้ไขปัญหาการสูบบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของนักเรียน มีผลการดำเนินงานตลอดระยะเวลาตั้งแต่เริ่มต้นกิจกรรมอย่างมีประสิทธิภาพและเป็นรูปธรรมที่ชัดเจน เกิดประโยชน์สูงสุดในการป้องกันและแก้ไขปัญหาการสูบบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของนักเรียน ดังนี้
1. นักเรียนโรงเรียนบ้านวังตาดอุทิศ ทุกคนได้รับการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันพิษภัยจากบุหรี่จากการตรวจคัดกรองนักเรียน พบว่านักเรียนโรงเรียนบ้านวังตาดราษฎร์อุทิศ ไม่สูบบุหรี่คิดเป็น 100% และอยู่ในสังคมอย่างมีความสุข
2. เกิดเป็นเครือข่ายและกลไกเฝ้าระวังปัญหาการสูบบุหรี่ที่มาจากหลายภาคส่วน ทั้งผู้นำชุมชน ครูนักเรียน ผู้ปกครอง ตำรวจ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และส่วนราชการอื่นๆ
3. เกิดเป็นพลังสังคมและพลังชุมชนในการเฝ้าดูแล ร่วมมือกันเอาชนะยาเสพติด มีภูมิคุ้มกันยาเสพติดและยังช่วยให้งานด้านการปกครองนักเรียนมีประสิทธิภาพ
5. ปัจจัยสู่ความสำเร็จ
การสร้างความเข้มแข็งให้กับทุกภาคส่วนที่ร่วมเป็นเครือข่าย โดยให้นักเรียนยกย่อง การเสริมแรง ตลอดจนการสร้างความสัมพันธ์ที่ดี มีการดำเนินการที่ชัดเจนในการป้องกันและแก้ไขปัญหาการสูบบุหรี่ มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน มีการไหลเวียนข้อมูลข่าวสารอย่างต่อเนื่อง และมีบทสรุปร่วมกันในการดำเนินการในปีการศึกษาต่อไป
6. บทเรียนที่ได้รับ
6.1 ได้รับความร่วมมือและเป็นเครือข่ายจากระดับต่างๆ ทั้งภาครัฐ เอกชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ผู้นำชุมชน ผู้ปกครองนักเรียน ในการร่วมกันแก้ไขปัญหาการสูบบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของนักเรียน
6.2 นักเรียนได้รับการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันจากพิษภัยบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ในสถานศึกษาและใช้กระบวนการกลุ่มกระบวนการทางสังคม ในการแก้ไขปัญหา รู้จักใช้ทักษะการคิดวิเคราะห์มีความคิดริเริ่มและสร้าง
7. การเผยแพร่การได้รับการยอมรับ
7.1 เผยแพร่ให้กับบุคลากรในโรงเรียนและหน่วยงานต้นสังกัด
7.2 เผยแพร่ให้กับ ภาคีเครือข่าย คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ผู้ปกครอง ชุมชน
7.3 เผยแพร่ช่องทางออนไลน์ เครือข่ายสังคมออนไลน์ เพจ Facebook ประชาสัมพันธ์ของโรงเรียน ไลน์กลุ่ม สพป.พิษณุโลก เขต 2
ค้นหาทุกอย่างในเว็บครูบ้านนอก :
ตั้งกระทู้คำถามใหม่
กลับหน้าที่แล้ว
