บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ คือ (1) เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบัน ปัญหาและความต้องการในการพัฒนารูปแบบการบริหารการจัดการศึกษาดินแดนแห่งอัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 2 (2) เพื่อสร้างรูปแบบการบริหารการจัดการศึกษาดินแดนแห่งอัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 2 (3) เพื่อศึกษาผลการใช้รูปแบบการบริหารการจัดการศึกษาดินแดนแห่งอัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 2 และ (4) เพื่อประเมินรูปแบบการบริหารการจัดการศึกษาดินแดนแห่งอัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 2 วิธีการวิจัย มี 4 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 ศึกษาสภาพปัจจุบัน ปัญหาและความต้องการในการพัฒนารูปแบบการบริหารการจัดการศึกษาดินแดนแห่งอัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 2 โดยการวิเคราะห์ประเมินสภาพปัจจุบัน ปัญหาและความต้องการของรูปแบบการบริหารการจัดการศึกษาดินแดนแห่งอัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 2 โดยใช้แบบการเรียงลำดับความสำคัญของข้อมูล (Priority Needs Index = PNI) จาก ผู้อำนวยการสถานศึกษา จำนวน 76 คน รักษาการในตำแหน่งผู้อำนวยการสถานศึกษา จำนวน 43 คน และครูวิชาการจำนวน จำนวน 119 คน ขั้นตอนที่ 2 สร้างรูปแบบการบริหารการจัดการศึกษาดินแดนแห่งอัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 2 โดยจัดสนทนากลุ่ม (Focus Group Discussion) จากผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 15 คน ขั้นตอนที่ 3 ศึกษาผลการใช้รูปแบบการบริหารการจัดการศึกษาดินแดนแห่งอัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 2 โดยการใช้คู่มือรูปแบบการบริหารการจัดการศึกษาดินแดนแห่งอัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 2 จากผู้บริหารสถานศึกษาในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 2 จำนวน 122 คน และขั้นตอนที่ 4 การประเมินรูปแบบการบริหารการจัดการศึกษาดินแดนแห่งอัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 2 โดยสอบถามความคิดเห็นเกี่ยวกับความเหมาะสมและความเป็นไปได้และความพึงพอใจของรูปแบบโดยผู้บริหารสถานศึกษา หรือรักษาการในตำแหน่งผู้อำนวยการสถานศึกษา ในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 2 จำนวน 122 คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยหาค่าเฉลี่ยและ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และผลที่เกิดจากการประเมินระดับคุณภาพเพื่อยกย่องเชิดชูเกียรติ โรงเรียน ในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 2
ผลการวิจัย พบว่า
1) ผลการศึกษาสภาพปัจจุบัน ปัญหาและความต้องการในการพัฒนารูปแบบการบริหารการจัดการศึกษาดินแดนแห่งอัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 2 พบว่า สภาพปัจจุบันปัญหา และความต้องการ ของรูปแบบการบริหารการจัดการศึกษาดินแดนแห่งอัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 2 เรียงลำดับความต้องการจำเป็นจากมากไปหาน้อย ได้แก่ ลำดับที่ 1 สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามีรูปแบบการบริหารการจัดการศึกษาดินแดนแห่งอัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรี ลำดับที่ 2 อัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรีเป็นการอนุรักษ์อาหารประจำถิ่นเพชรบุรีสืบทอดจากรุ่นสู่รุ่นลำดับที่ 3 อัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรีเป็นการสืบสานโครงการพระราชดำริ ลำดับที่ 4 อัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรีเป็นการอนุรักษ์วัฒนธรรมภูมิปัญญา ขนบธรรมเนียม ประเพณี และภาษาของคนในท้องถิ่น ลำดับที่ 5 อัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรีสามารถนำมาบูรณาการในการจัดการเรียนการสอนในโรงเรียน และลำดับที่ 6 อัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรีเป็นการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและแหล่งท่องเที่ยวให้คงความสวยงาม
2) ผลการสร้างและตรวจสอบรูปแบบการบริหารการจัดการศึกษาดินแดนแห่งอัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรี พบว่า รูปแบบการบริหารการจัดการศึกษาดินแดนแห่งอัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรี โรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 2 ประกอบด้วย 6 องค์ประกอบ ได้แก่ องค์ประกอบที่ 1 หลักการแนวคิดที่สนับสนุน องค์ประกอบที่ 2 วัตถุประสงค์ของรูปแบบ องค์ประกอบที่ 3 การนำรูปแบบไปใช้ องค์ประกอบที่ 4 กระบวนการบริหารจัดการรูปแบบ องค์ประกอบที่ 5 ผลสำเร็จจากการศึกษาอัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรีทั้ง 4 มิติ และองค์ประกอบที่ 6 ข้อมูลป้อนกลับ เพื่อให้เกิดผลลัพธ์การประเมินระดับคุณภาพของสถานศึกษาสู่การยกย่องเชิดชูเกียรติ
3) ผลการประเมินการใช้รูปแบบการบริหารการจัดการศึกษาดินแดนแห่งอัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรี โรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 2 ตามความคิดเห็นของผู้อำนวยการสถานศึกษา หรือรักษาการในตำแหน่งผู้อำนวยการสถานศึกษา ในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 2 โดยภาพรวมทั้ง 5 ด้าน อยู่ในระดับมากที่สุด
4) ผลการประเมินรูปแบบการบริหารการจัดการศึกษาดินแดนแห่งอัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 2 มีดังนี้
4.1 ความคิดเห็นของผู้อำนวยการสถานศึกษา และรักษาการผู้อำนวยการสถานศึกษาที่มีต่อความเป็นไปได้และความเป็นประโยชน์ของรูปแบบการบริหารการจัดการศึกษาดินแดนแห่งอัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 2 พบว่าโดยภาพรวมมีความเป็นไปได้อยู่ในระดับมากที่สุด และมีความเป็นประโยชน์อยู่ในระดับมากที่สุด
4.2 ความพึงพอใจของรูปแบบการบริหารการจัดการศึกษาดินแดนแห่งอัตลักษณ์พื้นภูมิเพชรบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 2 ตามความคิดเห็นของผู้บริหารสถานศึกษา หรือรักษาการผู้อำนวยการสถานศึกษา และครูวิชาการโรงเรียน โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด
4.3 การประเมินระดับคุณภาพเพื่อยกย่องเชิดชูเกียรติ โรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 2 ทั้ง 5 ด้าน พบว่า ระดับคุณภาพเพื่อยกย่องเชิดชูเกียรติ อัตลักษณ์ ด้านที่ 1 อาหารประจำถิ่นเพชรบุรี โรงเรียนที่มีผลการประเมินระดับคุณภาพ ดีเยี่ยม จำนวน 21 โรงเรียน อัตลักษณ์ ด้านที่ 2 ภูมิปัญญาท้องถิ่นเพชรบุรี โรงเรียนที่มีผลการประเมินระดับคุณภาพ ดีเยี่ยม จำนวน 13 โรงเรียน อัตลักษณ์ ด้านที่ 3 สืบสานโครงการพระราชดำริ/ พระราชประสงค์ โรงเรียนที่มีผลการประเมินระดับคุณภาพ ดีเยี่ยม จำนวน 16 โรงเรียน อัตลักษณ์ ด้านที่ 4 ศิลปวัฒนธรรม หัตถกรรมท้องถิ่นโรงเรียนที่มีผลการประเมินระดับคุณภาพ ดีเยี่ยม จำนวน 12 โรงเรียน และอัตลักษณ์ ด้านที่ 5 ท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ โรงเรียนที่มีผลการประเมินระดับคุณภาพ ดี จำนวน 8 โรงเรียน