ครูบ้านนอก

รายงานผลการปฏิบัติงานที่ดี (Best Practices)

ศกร.ตำบลตากแดด

ชื่อผลงาน

การส่งเสริมสนับสนุนกิจกรรมผู้สูงอายุ

ตำบลตากแดด อำเภอเมืองชุมพร จังหวัดชุมพร

โดย

นายยุทธภูมิ ทองขวิด

ครู กศน. ตำบลตากแดด

ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอเมืองชุมพร

1. ชื่อผลงาน : การส่งเสริมสนับสนุนกิจกรรมผู้สูงอายุ

2. หน่วยงาน/สถานศึกษา : ศกร.ตำบลตากแดด อำเภอเมืองชุมพร จังหวัดชุมพร

3. ผู้รับผิดชอบ : นายยุทธภูมิ ทองขวิด ครู กศน.ตำบล

4. ความสอดคล้อง ปัจจุบันประเทศไทยเริ่มเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ และมีการคาดการณ์ว่าในปี 2568 ประเทศไทยจะก้าวเข้าสู่ การเป็นสังคมผู้สูงอายุโดยสมบูรณ์ ปัญหาด้านสุขภาพของประชาชนที่จะเกิดจากการเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุที่ต้อง เผชิญคือความเจ็บป่วยและความบกพร่องในการทางานของร่างกายในทุกๆ ด้านรวมถึงปัญหาที่เกิดขึ้นกับสภาพ จิตใจ ซึ่งจะก่อให้เกิดรายจ่ายมหาศาลของประเทศ ดังนั้นเพื่อป้องกันและรับมือแก้ไขปัญหาดังกล่าว จึงจำเป็นต้องมีการวางแผนในการป้องกันการเจ็บป่วย การสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุและการเตรียมความพร้อม การรองรับสังคมผู้สูงอายุที่เหมาะสม กับสถานการณ์และทันต่อการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นในอนาคตอันใกล้ หากไม่มีการเตรียมการรองรับหรือการ วางแผนที่ดีจะนำมาสู่การเกิดปัญหาหรือวิกฤติในการดูแลผู้สูงอายุ ผู้สูงอายุเป็นทรัพยากรที่มีคุณค่าของชาติ เพราะเป็นผู้ที่สามารถถ่ายทอดความรู้และประสบการณ์ ทั้งยัง เป็นผู้นำและเป็นผู้ทำประโยชน์แก่สังคม หากผู้สูงอายุมีสุขภาพร่างกายแข็งแรง และสุขภาพจิตดี ก็จะเป็นมิ่งขวัญ ของครอบครัวและเป็นผู้ถ่ายทอดมรดกทางวัฒนธรรมให้ลูกหลานและเยาวชนได้เป็นอย่างดี จากการเปลี่ยนแปลง ของสิ่งแวดล้อมทางสังคม เศรษฐกิจ ประกอบกับความเจริญด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่สูงขึ้น ส่งผลให้ ผู้สูงอายุส่วนใหญ่ปรับตัวไม่ทันต่อสถานการณ์ต่างๆ ก่อให้เกิดภาวะด้านจิตใจ เกิดความเครียด ขาดการพักผ่อน หย่อนใจ ส่งผลกระทบให้การดำเนินชีวิตเปลี่ยนแปลงไป ขาดความสนใจในการออกกาลังกายที่ถูกต้องเหมาะสม และการบริโภคอาหารที่พอเหมาะพอควร เพื่อให้มีภาวะโภชนาการที่ดี ลดการเจ็บป่วยของโรคต่างๆ กิจกรรม/โครงการ ส่งเสริมสนับสนุนการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ จึงมีความสำคัญ เพื่อให้ผู้สูงอายุสามารถดูแลสุขภาพ ตนเองได้อย่างถูกต้อง และเกิดความร่วมมือช่วยเหลือซึ่งกันและกันอย่างต่อเนื่อง ตามนโยบายและจุดเน้น สำนักงาน สกร. ในปีงบประมาณ 2567 มุ่งเน้นให้พัฒนาทักษะฝีมือ พัฒนาการทางร่างกายและจิตใจกลุ่มผู้สูงอายุ ให้สามารถพึ่งพาตนเองได้ สามารถดาเนินชีวิตได้เต็มตามศักยภาพ โดยเน้นการดาเนินกิจกรรมใน 4 มิติ ได้แก่ ด้านสุขภาพ ด้านสังคม ด้านเศรษฐกิจ ด้านสภาพแวดล้อมและเทคโนโลยี

การส่งเสริมสนับสนุนกิจกรรมผู้สูงอายุในตำบลตากแดด อำเภอเมืองชุมพร จังหวัดชุมพร มีความคาดหวังว่าจะได้รับองค์ความรู้ ประสบการณ์และทักษะในการทางานของชุมชน จากการความสามัคคี มีวินัย และการมีจิตสาธารณะของคนในชุมชน การร่วมมือกันในการพัฒนา เพื่อสร้างโอกาสในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ ส่งผลให้ผู้สูงอายุมีคุณภาพชีวิตที่ดี มีความอยู่กินดีอยู่ดี สามารถพึ่งพาตนเองได้ ครอบครัวมีความอบอุ่น และการแบ่งปัน ตลอดจนใช้ชีวิตอยู่บนพื้นฐานของความเป็นไทย เกิดความเพียงพอ ดำรงชีวิตพอเพียงตามแนวคิดทฤษฎีหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง รู้เหตุ รู้ผล รู้ประมาณ และรู้เท่าทันการเปลี่ยนแปลงในโลก

5.วัตถุประสงค์

1. เพื่อส่งเสริมสนับสนุนการจัดกิจกรรมผู้สูงอายุ

2. เพื่อเป็นแบบอย่างที่ดีได้

6. วิธีการดาเนินงาน

ได้ดาเนินการตามกระบวนการขั้นตอน ดังนี้

1. ประชุมคณะกรรมการดาเนินงาน เพื่อวางแผนการจัดกิจกรรมผู้สูงอายุ

2. ครู กศน. ผู้นาชุมชน แกนนาชุมชน ภาคีเครือข่าย และคณะกรรมการโรงเรียนผู้สูงอายุ ร่วมกันเสนอ ความคิดเห็น และร่วมกันจัดทาแผนการจัดกิจกรรมให้กับผู้สูงอายุ

3. กศน. เข้าไปส่งเสริมสนับสนุน และมีส่วนร่วมในทุกๆกิจกรรมของผู้สูงอายุ

4. ผู้นาต่อยอดการพัฒนาของแต่ละกิจกรรม ตกผลึกเป็นกิจกรรมเด่นของโรงเรียนผู้สูงอายุ

5. ภาคีเครือข่ายร่วมต่อเติมความสมบูรณ์

6. คณะทางานร่วมสรุปกิจกรรม

7. การปฏิบัติที่เป็นเลิศ

การปฏิบัติที่เป็นเลิศมีการดาเนินการ ดังนี้

สกร.อำเภอเมืองชุมพร มีเป้าหมายให้บุคลากรได้ทราบจุดเด่นและจุดที่ต้องปรับปรุงในด้านการจัดการเรียนรู้ด้วยการเปรียบเทียบ ค้นหา และแลกเปลี่ยนเรียนรู้วิธีปฏิบัติที่เป็นเลิศ ให้เป็นที่ยอมรับของผู้ที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่หลากหลาย เพื่อการพัฒนาความสามารถด้านการเรียนรู้ ของผู้สูงอายุให้เต็มศักยภาพ ซึ่งได้นาไปปฏิบัติดังรายละเอียดต่อไปนี้

1. จัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบหลากหลาย โดยจัดทำแผนการจัดการเรียนรู้ที่หลากหลาย

2. ใช้สื่อการเรียนรู้ ที่ครูพัฒนาขึ้นมาเอง เพื่อให้ผู้สูงอายุนำไปศึกษาเรียนรู้ในแต่ละเรื่องด้วยตนเอง เพื่อให้ผู้เรียนมองเห็นภาพ ซึ่งอาจเป็นภาพนิ่งหรือภาพเคลื่อนไหว คลิปวิดีโอ ทำให้ผู้เรียนได้ยินเสียงที่สอดคล้องกับภาพนั้นๆ เป็นสื่อที่ใช้ได้กับบุคคลทุกเพศทุกวัยและทุกระดับชั้น

3. การสร้างเจตคติที่ของผู้สูงอายุ เพื่อให้ผู้สูงอายุกระตือรือร้นในการศึกษาเรียนรู้ โดยใช้สมาร์ทโฟนเป็นสื่อในการส่งเสริม

4. ส่งเสริมความเป็นเลิศทางการเรียนรู้ ร่วมกับกิจกรรมอื่นๆที่มีการเชื่อมโยงกัน

5. ส่งเสริมสนับสนุนให้ผู้สูงอายุเข้าร่วมกิจกรรมต่างๆ กับสถานศึกษาและกับหน่วยงานอื่น เช่น กิจกรรมส่งเสริมอาชีพ ส่งเสริมสุขภาพ การศึกษาตามอัธยาศัย การส่งเสริมการอ่าน เป็นต้น

6. ส่งเสริมสนับสนุนให้นักศึกษาเข้าร่วมกิจกรรมในระดับตำบล ระดับอำเภอ ระดับจังหวัด และระดับประเทศ ตามศักยภาพของผู้สูงอายุ โดยการส่งเสริมในทุกด้าน

8. ผลการดาเนินงาน

ผลจากการดาเนินงานการส่งเสริมสนับสนุนกิจกรรมผู้สูงอายุประสบความสำเร็จเป็นที่ยอมรับ ดังนี้

1. ผู้สูงอายุให้ความเอาใจใส่ในการรับผิดชอบต่อตนเอง และด้านการทากิจกรรมร่วมกันเป็นอย่างดี

2. ผู้สูงอายุมีสุขภาพทางกายและทางจิตที่ดีสามารถอยู่ในสังคมได้อย่างเป็นสุข

3. ผู้สูงอายุมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรมของชุมชนมีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์ในการดูแลสุขภาพและช่วยเหลือตนเองได้ ส่งเสริมพฤฒิพลังให้แก่ผู้สูงอายุเพื่อป้องกันภาวะโรคซึมเศร้าที่อาจจะเกิดขึ้นได้ในอนาคต

4. ได้รับความร่วมมือจากผู้บริหารและคณะครู กศน. อย่างดีเยี่ยมในการส่งเสริมการเรียนรู้ของผู้สูงอายุ ด้วยกิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้ต่างๆ

5. สถานศึกษาให้บริการส่งเสริมสนับสนุนกิจกรรมแก่ผู้สูงอายุที่มีประสิทธิภาพ ได้รับการยอมรับจากผู้ปกครองและชุมชน

6. คณะครูในสถานศึกษามีความรู้ความสามารถ มีทักษะในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่หลากหลาย และพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง เป็นบุคคลแห่งการเรียนรู้ เป็นแบบอย่างที่ดี และคณะครูมีความภาคภูมิใจใน การทางาน และได้รับการยกย่องจากชุมชน

7. ครูสามารถผลิตสื่อนวัตกรรมเพื่อส่งเสริมกิจกรรมการเรียนรู้ในรูปแบบต่างๆที่หลากหลายให้กับผู้สูงอายุ เช่น รูปแบบการเรียนรู้ผ่านออนไลน์และออฟไลน์ การประชาสัมพันธ์ข้อมูลข่าวสาร สื่อการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ต่างๆ

9. ปัจจัยความสำเร็จ

ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จของการดาเนินงาน คือ การเตรียมความพร้อมในการพัฒนาส่งเสริมสนับสนุนกิจกรรมเพื่อเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ ผู้สูงอายุมีความพร้อมในการเรียนรู้ มีความสนใจใฝ่รู้ ให้ความร่วมมือในการทากิจกรรมต่างๆ ครูผู้สอนมีความรับผิดชอบและมีความตระหนักเห็นความสำคัญของผู้สูงอายุ นอกจากนี้ยังมีปัจจัยนอกที่ทาให้การดาเนินกิจกรรมประสบความสำเร็จ ได้แก่

ผู้บริหาร มีวิสัยทัศน์ในการทางาน เห็นความสำคัญ ส่งเสริม สนับสนุนการดาเนินกิจกรรมให้กับผู้สูงอายุอย่างต่อเนื่อง สม่ำเสมอ โดยมีการกาหนดแนวทางและนโยบายในการจัดกิจกรรมและพัฒนาบุคลากรอย่างเป็นรูปธรรมและต่อเนื่อง

ครูผู้สอน มีการส่งเสริมการเรียนรู้ มีความมุ่งมั่นและทางานเป็นทีม

ผู้ปกครอง ให้ความร่วมมือในการดูแลช่วยเหลือผู้สูงอายุที่อยู่ในการดูแล

ด้านการบริหารจัดการองค์กร สถานศึกษามีการจัดการองค์กร โครงสร้างระบบการบริหารงานและการพัฒนาองค์กรอย่างเป็นระบบ ครบวงจร มีการบริหารและการจัดการศึกษาโดยใช้สถานศึกษาเป็นฐาน และเห็นความสำคัญในการจัดกิจกรรมแก่ผู้สูงอายุ

10. จุดเด่น/ ผลงานเด่น /ความสำเร็จที่เป็นจุดเด่น

1. ครูมีความสามารถจัดกิจกรรมต่างๆให้กับผู้สูงอายุได้อย่างหลากหลาย และพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง สามารถเผยแพร่ประชาสัมพันธ์การเรียนรู้ต่างๆ สู่สาธารณะ เป็นแบบอย่างที่ดี ได้รับการยอมรับจากผู้ปกครอง และชุมชน

2. การส่งเสริม สนับสนุนและนากิจกรรมต่างๆเข้าไปส่งเสริมในชุมชน ทั้งระดับผู้นาชุมชน ผู้นาท้องถิ่น ภูมิปัญญาหมู่บ้าน เห็นความสำคัญของกิจกรรมผู้สูงอายุมาก สามารถนาไปปรับใช้ในการดาเนินชีวิตของตนเอง และพัฒนาอาชีพได้ โดย สกร. เป็นตัวแทนในการประสานงานเผยแพร่ข้อมูลและขับเคลื่อนการศึกษาสู่ชุมชนให้เกิดการเรียนรู้อย่างต่อเนื่องในชุมชน

11. บทเรียนที่ได้รับ

เนื่องด้วยสังคมผู้สูงอายุกลุ่มติดสังคม ในช่วงอายุ 60 - 70 ปี เป็นกลุ่มที่ยังมีพลังในการขับเคลื่อนสังคมโดยเฉพาะอย่างยิ่งการสร้างความอบอุ่น เป็นหลักเป็นที่พึงให้แก่สมาชิกในครอบครัว หากแต่ละครอบครัวมีความเข้มแข็งย่อมส่งผลให้ชุมชน สังคมและประเทศเข้มแข็งไปด้วย การที่จะให้ผู้สูงอายุ “กลุ่มติดสังคม” ยังสามารถเป็นพลังในการขับเคลื่อนสังคม การจัดการศึกษาตลอดชีวิตเป็นอีกวิธีการหนึ่งที่จะช่วยคงภาวะติดสังคมให้แก่ผู้สูงอายุกลุ่มนี้ กศน.ตาบลกระแจะ จึงได้ดาเนินการจัดกิจกรรมที่เปิดโอกาสให้ผู้สูงอายุ กลุ่มติดสังคม ได้ออกมาทากิจกรรมร่วมกัน เพื่อป้องกันไม่ให้ผู้สูงอายุกลุ่มติดสังคมมีพัฒนาการไปเป็นผู้สูงอายุภาวะพึ่งพิง (ติดบ้านติดเตียง) ตราบเท่า ที่ผู้สูงอายุยังสามารถคงสมรรถนะทางกาย จิตและสมองไว้ได้ยืนยาวขึ้น หรือตลอดชีวิต

สกร.ได้ดาเนินการจัดกิจกรรมส่งเสริมสนับสนุนให้ผู้สูงอายุเข้าร่วมกิจกรรมต่างๆ กับสถานศึกษาและกับหน่วยงานอื่น เช่น กิจกรรมส่งเสริมอาชีพ ส่งเสริมสุขภาพ การศึกษาตามอัธยาศัย การส่งเสริมการอ่าน เป็นต้น ส่งเสริมสนับสนุนให้ผู้สูงอายุเข้าร่วมกิจกรรมในระดับตำบล ระดับอำเภอ ระดับจังหวัด และระดับประเทศ ตามศักยภาพของผู้สูงอายุ โดยการส่งเสริมในทุกด้าน

การส่งเสริมสนับสนุนกิจกรรมผู้สูงอายุโดย สกร.อำเภอเมืองชุมพร

1. กิจกรรมการให้ความรู้ความบันเทิงในโรงเรียนผู้สูงอายุ

2. การฝึกสอนอาชีพระยะสั้นให้กับผู้สูงอายุในตำบล

3. ส่งเสริมความสามารถผู้สูงอายุโดยสนับสนุนให้เป็นวิทยากรถ่ายทอดความรู้

4. ครู กศน. ผู้นำชุมชน แกนนำชุมชน ภาคีเครือข่าย และคณะกรรมการโรงเรียนผู้สูงอายุ ร่วมกันเสนอ ความคิดเห็น และร่วมกันจัดทำแผนการจัดกิจกรรมให้กับผู้สูงอายุ

5. นำผู้สูงอายุในตำบลศึกษาดูงานมหกรรมอาชีพของ สกร.

6. จัดกิจกรรมโครงการฝึกอบรมให้ความรู้แก่กลุ่มผู้สูงอายุ

7. กิจกรรมส่งเสริมการอ่าน และส่งเสริมพฤฒิพลังให้กับผู้สูงอายุ

เว็บน่าสนใจ