บทคัดย่อ
การศึกษาค้นคว้าครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อพัฒนาบอร์ดเกมการศึกษาตามแนวทางการคิด
แก้ปัญหาร่วมกับเพื่อนคู่คิด เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหาและเจตคติ วิชาฟิสิกส์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ให้มีคุณภาพ 2) เพื่อพัฒนาบอร์ดเกมการศึกษาตามแนวทางการคิดแก้ปัญหาร่วมกับเพื่อนคู่คิด เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหาและเจตคติ วิชาฟิสิกส์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 3) เพื่อศึกษาเปรียบเทียบทักษะการคิดแก้ปัญหาก่อนและหลังการใช้บอร์ดเกมการศึกษาตามแนวทางการคิดแก้ปัญหาร่วมกับเพื่อนคู่คิด เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหาและเจตคติ วิชาฟิสิกส์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 4) เพื่อศึกษาเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนรู้ของนักเรียน ก่อนและหลังใช้บอร์ดเกมการศึกษาตามแนวทางการคิดแก้ปัญหาร่วมกับเพื่อนคู่คิด เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหาและเจตคติวิชาฟิสิกส์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 5) เพื่อศึกษาเจตคติที่มีต่อการเล่นบอร์ดเกมการศึกษาตามแนวทางการคิดแก้ปัญหาร่วมกับเพื่อนคู่คิด เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหาและเจตคติ วิชาฟิสิกส์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 6) เพื่อศึกษาความพึงพอใจต่อบอร์ดเกมการศึกษาตามแนวทางการคิดแก้ปัญหาร่วมกับเพื่อนคู่คิด เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหาและเจตคติ วิชาฟิสิกส์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษา คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/1 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2566 โรงเรียนชุมพลโพนพิสัย จำนวน 30 คน ซึ่งได้มาจากการเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) เครื่องมือที่ใช้ได้แก่ 1) บอร์ดเกมการศึกษาตามแนวทางการคิดแก้ปัญหาร่วมกับเพื่อนคู่คิด วิชาฟิสิกส์ 2) แบบประเมินคุณภาพบอร์ดเกมการศึกษาตามแนวทางการคิดแก้ปัญหาร่วมกับเพื่อนคู่คิด วิชาฟิสิกส์ 3) แบบทดสอบวัดทักษะการคิดแก้ปัญหา 4) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน 5) แบบวัดเจตคติต่อการเล่นบอร์ดเกมการศึกษา 6) แบบประเมินความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อบอร์ดเกมการศึกษา 7) แบบสัมภาษณ์การสะท้อนผลจากการเรียนรู้ เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการจัดการเรียนรู้โดยใช้บอร์ดเกมการศึกษาตามแนวทางการคิดแก้ปัญหาร่วมกับเพื่อนคู่คิด เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหาและเจตคติ วิชาฟิสิกส์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 หลังจากจัดการเรียนรู้นักเรียนทำแบบทดสอบวัดทักษะการคิดแก้ปัญหา แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน แบบวัดเจตคติต่อการเล่นบอร์ดเกมการศึกษา และแบบประเมินความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อบอร์ดเกมการศึกษา วิเคราะห์ข้อมูล โดยการหาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การหาคุณภาพ การหาประสิทธิภาพ การวิเคราะห์เนื้อหา การหาค่าที(t-test) และค่าสะท้อนผลการเรียนรู้ ผลการศึกษาพบว่า
1. ผลการพัฒนาคุณภาพบอร์ดเกมการศึกษาตามแนวทางการคิดแก้ปัญหาร่วมกับเพื่อนคู่คิด เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหาและเจตคติ วิชาฟิสิกส์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 โดยผู้เชี่ยวชาญ
จำนวน 3 คน ด้านเนื้อหา โดยรวมมีค่าเฉลี่ยด้านเนื้อหา 4.69 อยู่ในระดับมากที่สุด และมีค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.43 ด้านนวัตกรรมและเทคโนโลยี โดยรวมมีค่าเฉลี่ยด้านนวัตกรรมและเทคโนโลยี 4.64 อยู่ในระดับมากที่สุด และมีค่าเบี่ยงเบนมาจรฐาน 0.45
2. ผลจากการหาประสิทธิภาพของบอร์ดเกมการศึกษาตามแนวทางการคิดแก้ปัญหาร่วมกับเพื่อนคู่คิด เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหาและเจตคติ วิชาฟิสิกส์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ได้นำไปทดลองมีประสิทธิภาพเท่ากับ 89.28/88.00 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้ 80/80
3. ผลการพัฒนาความสามารถทักษะการคิดแก้ปัญหาของนักเรียน ที่เรียนโดยใช้บอร์ดเกมการศึกษาตามแนวทางการคิดแก้ปัญหาร่วมกับเพื่อนคู่คิดเพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหาและเจตคติวิชาฟิสิกส์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 สูงกว่าก่อนเรียน มีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
4. ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนรู้ของนักเรียน หลังใช้บอร์ดเกมการศึกษาตามแนวทางการคิดแก้ปัญหาร่วมกับเพื่อนคู่คิด เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหาและเจตคติวิชาฟิสิกส์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 สูงกว่าก่อนเรียน มีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
5. ผลการวัดเจตคติที่มีต่อการเล่นบอร์ดเกมการศึกษาตามแนวทางการคิดแก้ปัญหาร่วมกับเพื่อนคู่คิด เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหาและเจตคติ วิชาฟิสิกส์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
โดยรวมเฉลี่ย เท่ากับ 4.69 แสดงว่านักเรียนมีเจตคติต่อการเล่นบอร์ดเกมการศึกษาระดับมากที่สุด
6. ผลการศึกษาความพึงพอใจต่อบอร์ดเกมการศึกษาตามแนวทางการคิดแก้ปัญหาร่วมกับเพื่อนคู่คิด เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหาและเจตคติ วิชาฟิสิกส์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 นักเรียนมีความพึงพอใจเฉลี่ย 4.76 ระดับมากที่สุด
7. จากการวิเคราะห์แบบสัมภาษณ์การสะท้อนผลจากการเรียนรู้ (Reflective Journal) ของนักเรียนที่เป็นกลุ่มตัวอย่าง พบว่า 1) ก่อนการเล่นบอร์ดเกมมีความรู้สึกตื่นเต้น ท้าทายในการเล่นและน่าจะยากเพราะเป็นบอร์ดเกมการศึกษาเกี่ยวกับการแก้ปัญหาทางฟิสิกส์ 2) ระหว่างเล่นบอร์ดเกมการศึกษาความรู้สึกมีความสนุกสนาน สามารถใช้ความรู้ทางฟิสิกส์ที่เคยเรียนมาแก้ปัญหาจากสถานการณ์ที่กำหนดเองหรือปัญหาที่อยู่ในบอร์ดเกมได้อย่างรวดเร็วโดยมีเพื่อนคู่คิดช่วยในการแก้ปัญหาร่วมกัน 3) หลังเล่นบอร์ดเกมการศึกษาทำให้มีความสนิทกับเพื่อนคู่คิดมากขึ้นมีความรู้ทางฟิสิกส์และจำสูตรทางฟิสิกส์ได้มากขึ้น 4) สามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ในการแก้ปัญหาจากสถานการณ์อื่น ๆ ได้มากขึ้น 5) สิ่งที่ต้องปรับปรุงในบอร์ดเกมการศึกษาคือ บอร์ดเกมการศึกษาอาจจะใช้เวลาในการเล่นแต่ละรอบนานเกินไปต้องการให้ลดความซับซ้อนของตัวละคร กลไกการเล่นบอร์ดเกมการศึกษา