ชื่อวิจัย การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนการสอนคอมพิวเตอร์ โปรแกรม PowerPoint โดยประยุกต์ใช้แนวคิดคอนสตรัคติวิสต์และการเรียนรู้ด้วยหนังสืออิเล็กทรอนิกส์
(E-book) เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ผู้วิจัย นางกมลพรรณ เภาโพธิ์ ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะครูชำนาญการพิเศษ
ปีที่วิจัย 2565-2566
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ เป็นการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) มีวัตถุประสงค์ ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานของการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนการสอนคอมพิวเตอร์ โปรแกรม PowerPoint โดยประยุกต์ใช้แนวคิดคอนสตรัคติวิสต์และการเรียนรู้ด้วยหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-book) เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 2) เพื่อพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนการสอนคอมพิวเตอร์ โปรแกรม PowerPoint โดยประยุกต์ใช้แนวคิดคอนสตรัคติวิสต์และการเรียนรู้ด้วยหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-book) เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 3) เพื่อศึกษาผลการใช้รูปแบบการจัดการเรียนการสอนคอมพิวเตอร์ โปรแกรม PowerPoint โดยประยุกต์ใช้แนวคิดคอนสตรัคติวิสต์และการเรียนรู้ด้วยหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-book) เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และ 4) เพื่อประเมินรูปแบบการจัดการเรียนการสอนคอมพิวเตอร์ โปรแกรม PowerPoint โดยประยุกต์ใช้แนวคิดคอนสตรัคติวิสต์และการเรียนรู้ด้วยหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-book) เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการทดลอง คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 โรงเรียนบ้านห้วยไหสมบูรณ์ อำเภอโพนสวรรค์ จังหวัดนครพนม สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครพนม เขต 2 จำนวน 18 คน ได้มาโดยวิธีการเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ 1) แบบสอบถามสภาพปัจจุบันและปัญหาการเรียนการสอน 2) แบบสอบถามความต้องการ 3) แบบบันทึกการสนทนากลุ่ม 4) แผนการจัดการเรียนรู้ที่พัฒนาขึ้นตามรูปแบบ 5) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน 6) แบบประเมินทักษะความคิดสร้างสรรค์ 7) แบบประเมินความเป็นประโยชน์ ความเป็นไปได้ ความเหมาะสม และความถูกต้องของรูปแบบ และ 8) แบบสอบถามความพึงพอใจ การวิเคราะห์ข้อมูลทำการวิเคราะห์เนื้อหาเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องการคำนวณหาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบค่าที (t - test)
ผลการวิจัยพบว่า
1. ผลการศึกษาข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับสภาพปัญหาและความต้องการในการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนการสอนคอมพิวเตอร์ พบว่า สภาพปัจจุบันและปัญหาการจัดการเรียนการสอนรายวิชาคอมพิวเตอร์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี อยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณารายด้านพบว่า ด้านหลักการและวิธีดำเนินการเรียนรู้ มีปัญหาอยู่ในระดับมากที่สุดโดยเฉพาะอย่างยิ่งการแจ้งจุดประสงค์และทำข้อตกลงเบื้องต้นในการเรียนกับนักเรียนก่อนเรียนทุกครั้ง และการเลือกคำถามที่น่าสนใจ
มาให้นักเรียนฝึกฝนอย่างหลากหลาย รองลงมาคือ ด้านเทคนิคการจัดการเรียนรู้ และด้านการประเมินผลการเรียนรู้ ตามลำดับ จากการสอบถามความต้องการของนักเรียน
พบว่า นักเรียนมีความต้องการให้มีการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนการสอนคอมพิวเตอร์ ในระดับมากที่สุด
2. ผลการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนการสอนคอมพิวเตอร์ โปรแกรม PowerPoint โดยประยุกต์ใช้แนวคิดคอนสตรัคติวิสต์และการเรียนรู้ด้วยหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-book) เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ได้องค์ประกอบของรูปแบบ 5 องค์ประกอบ คือ หลักการ วัตถุประสงค์ ขั้นตอนการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน การวัดผลและประเมินผล และเงื่อนไขการนำรูปแบบไปใช้ สรุปผลการประเมินคุณภาพตามความคิดเห็นของผู้ทรงคุณวุฒิ พบว่า รูปแบบการจัดการเรียนการสอนมีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก
3. ผลการทดลองใช้รูปแบบการจัดการเรียนการสอนคอมพิวเตอร์ พบประเด็นสรุปได้ ดังนี้
3.1 นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ที่เรียนด้วยรูปแบบการจัดการเรียนการสอน คอมพิวเตอร์ โปรแกรม PowerPoint โดยประยุกต์ใช้แนวคิดคอนสตรัคติวิสต์และการเรียนรู้ ด้วยหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-book) มีคะแนนผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
3.2 นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ที่เรียนด้วยรูปแบบการจัดการเรียนการสอน คอมพิวเตอร์ โปรแกรม PowerPoint โดยประยุกต์ใช้แนวคิดคอนสตรัคติวิสต์และการเรียนรู้ด้วยหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-book) มีคะแนนทักษะความคิดสร้างสรรค์ ภาพรวมในระดับดี คิดเป็นร้อยละ เท่ากับ 85.19
4. ผลการประเมินรูปแบบการจัดการเรียนการสอนคอมพิวเตอร์ พบประเด็นสรุปได้ ดังนี้
4.1 ผลการประเมินความเป็นประโยชน์ ความเป็นไปได้ ความเหมาะสม และความถูกต้อง ของรูปแบบการจัดการเรียนการสอนคอมพิวเตอร์ โปรแกรม PowerPoint โดยประยุกต์ใช้แนวคิดคอนสตรัคติวิสต์และการเรียนรู้ด้วยหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-book) เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี อยู่ในระดับมาก
4.2 ผลการประเมินความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ที่เรียนด้วยรูปแบบการจัดการเรียนการสอนคอมพิวเตอร์ โปรแกรม PowerPoint โดยประยุกต์ใช้แนวคิดคอนสตรัคติวิสต์และการเรียนรู้ด้วยหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-book) เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี อยู่ในระดับพึงพอใจมากที่สุด
4.3 ผลที่เกิดต่อนักเรียนและครูผู้สอน เกี่ยวกับรางวัล/เกียรติบัตรที่ได้รับ พบว่า ได้รับรางวัล จำนวน 7 รายการ เป็นไปตามเกณฑ์ที่สถานศึกษากำหนดไว้ คือ จำนวนรางวัลที่ได้รับตั้งแต่ระดับเครือข่ายทางการศึกษาขึ้นไป มีไม่น้อยกว่า 5 รายการ ผ่านเกณฑ์ตามที่กำหนด