รูปแบบการเสริมสร้างอัตลักษณ์ผู้เรียน คนดีศรีสารภี
บนพื้นฐานศาสตร์พระราชา
ตามแนวทางโรงเรียนมาตรฐานสากล
โรงเรียนสารภีพิทยาคม จังหวัดเชียงใหม่
Model of Enhancing Learner Identity "Good People Sri Sarapee" based on the King’s Science according to international standard school guidelines Sarapee Pittayakom School, Chiang Mai
วุฒิไกร วรรณการ*
Wutthikrai Wannakarn
การวิจัย เรื่องรูปแบบการเสริมสร้างอัตลักษณ์ผู้เรียน คนดีศรีสารภี บนพื้นฐานศาสตร์พระราชา ตามแนวทางโรงเรียนมาตรฐานสากล ครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบัน และสภาพที่พึงประสงค์การพัฒนารูปแบบการเสริมสร้างอัตลักษณ์ผู้เรียน คนดีศรีสารภี บนพื้นฐานศาสตร์พระราชา ตามแนวทางโรงเรียนมาตรฐานสากล 2) เพื่อสร้างและประเมินรูปแบบการเสริมสร้างอัตลักษณ์ผู้เรียน คนดีศรีสารภี บนพื้นฐานศาสตร์พระราชา ตามแนวทางโรงเรียนมาตรฐานสากล 3) เพื่อศึกษาผลการใช้รูปแบบการเสริมสร้างอัตลักษณ์ผู้เรียน คนดีศรีสารภี บนพื้นฐานศาสตร์พระราชา ตามแนวทางโรงเรียนมาตรฐานสากล และ 4) เพื่อศึกษาข้อเสนอเชิงนโยบายการเสริมสร้างอัตลักษณ์ผู้เรียน บนพื้นฐานศาสตร์พระราชา ตามแนวทางโรงเรียนมาตรฐานสากล การวิจัยครั้งนี้ใช้รูปแบบการวิจัยแบบผสมผสาน (Mixed Methods Research : MMR) ดำเนินการวิจัยเป็น 4 ระยะ คือ ระยะที่ 1 การศึกษาสภาพปัจจุบัน และสภาพที่พึงประสงค์การพัฒนารูปแบบการเสริมสร้างอัตลักษณ์ผู้เรียน คนดีศรีสารภี บนพื้นฐานศาสตร์พระราชา ตามแนวทางโรงเรียนมาตรฐานสากล ระยะที่ 2 การสร้างและประเมินรูปแบบการเสริมสร้างอัตลักษณ์ผู้เรียน คนดีศรีสารภี บนพื้นฐานศาสตร์พระราชา ตามแนวทางโรงเรียนมาตรฐานสากล ระยะที่ 3 การศึกษาผลการใช้รูปแบบการเสริมสร้างอัตลักษณ์ผู้เรียน คนดีศรีสารภี บนพื้นฐานศาสตร์พระราชา ตามแนวทางโรงเรียนมาตรฐานสากลและระยะที่ 4 การศึกษาข้อเสนอเชิงนโยบายการเสริมสร้างอัตลักษณ์ผู้เรียน บนพื้นฐานศาสตร์พระราชา ตามแนวทางโรงเรียนมาตรฐานสากล ประชากรประกอบด้วย ผู้ทรงคุณวุฒิ คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ครู ผู้ปกครองและนักเรียนทั้งหมด จำนวน 2,062 คน เครื่องมือที่ใช้ประกอบด้วย ประเด็นสานเสวนาระดมความคิด แบบสำรวจ ประเด็นการสนทนากลุ่ม และแบบประเมิน สถิติที่ใช้ ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ยและค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัยพบว่า
1. ผลการศึกษาสภาพปัจจุบัน และสภาพที่พึงประสงค์การพัฒนารูปแบบการเสริมสร้างอัตลักษณ์ผู้เรียน คนดีศรีสารภี บนพื้นฐานศาสตร์พระราชา ตามแนวทางโรงเรียนมาตรฐานสากล พบว่า
1.1 สภาพปัจจุบัน การเสริมสร้างอัตลักษณ์ผู้เรียน โดยรวมอยู่ในระดับปานกลางทุกด้าน
( =3.35, S.D. = 0.62)
1.2 สภาพที่พึงประสงค์การพัฒนารูปแบบการเสริมสร้างอัตลักษณ์ผู้เรียน คนดีศรีสารภี บนพื้นฐานศาสตร์พระราชา ตามแนวทางโรงเรียนมาตรฐานสากล โดยธำรงไว้ซึ่งอัตลักษณ์ผู้เรียน คนดีศรีสารภี : สำนึกดี รักดี สัมมาชีพดีและกระบวนการพัฒนา 7 ด้าน คือ (1) ด้านการนำองค์กรแห่งการเรียนรู้ (2) ด้านความปลอดภัยและคุ้มครองสิทธิพื้นฐาน (3) ด้านแผนการพัฒนาอัตลักษณ์ผู้เรียน (4) ด้านการจัดการเรียนที่ยึดผู้เรียนเป็นสำคัญ (5) ด้านระบบนิเวศการเรียนรู้ (6) การประเมินสะท้อนผลพัฒนาผู้เรียนบนฐานสมรรถนะ (7) การควบคุมคุณภาพทั้งองค์กร ภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.76, S.D. = 0.54)
2. ผลการสร้างและประเมินรูปแบบการเสริมสร้างอัตลักษณ์ผู้เรียน คนดีศรีสารภี บนพื้นฐานศาสตร์พระราชา ตามแนวทางโรงเรียนมาตรฐานสากล พบว่า
2.1 รูปแบบการเสริมสร้างอัตลักษณ์ผู้เรียน คนดีศรีสารภี บนพื้นฐานศาสตร์พระราชา ตามแนวทางโรงเรียนมาตรฐานสากล มีองค์ประกอบ 9 ส่วน ได้แก่ 1) ชื่อ 2) หลักการ 3) วัตถุประสงค์ 4) กระบวนการ 5) ผลผลิต 6) ผลลัพธ์ 7) ผลกระทบ 8) ข้อมูลย้อนกลับ และ 9) ปัจจัยแห่งความสำเร็จ
2.2 ผลการประเมินด้านความถูกต้อง ความเหมาะสม ความเป็นไปได้ และความเป็นประโยชน์ของรูปแบบ โดยผู้ทรงคุณวุฒิ ภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.66, S.D. = 0.30)
3. ผลการศึกษาการใช้รูปแบบการเสริมสร้างอัตลักษณ์ผู้เรียน คนดีศรีสารภี บนพื้นฐานศาสตร์พระราชา ตามแนวทางโรงเรียนมาตรฐานสากล ปีการศึกษา 2564 และ ปีการศึกษา 2565 จากข้อค้นพบและการสะท้อนผลการพัฒนาการใช้รูปแบบในปีการศึกษา 2564 มีการปรับเพิ่มปัจจัยแห่งความสำเร็จ (Key Success Factor : KSF) พบว่า
3.1 ผลผลิต (Outputs)
1) ผลการพัฒนาอัตลักษณ์ผู้เรียน... คนดีศรีสารภี: สำนึกดี รักดี สัมมาชีพดี ปีการศึกษา 2564 นักเรียนผ่านเกณฑ์ความพึงพอใจ (ระดับดี-ดีมาก) ภาพรวมอยู่ในระดับดีมาก ร้อยละ 72.61 และปีการศึกษา 2565 นักเรียนผ่านเกณฑ์ความพึงพอใจ (ระดับดี-ดีมาก) ภาพรวมอยู่ในระดับดีมาก ร้อยละ 89.12
2) ผลการประเมินคุณภาพการศึกษา (SAR) ปีการศึกษา 2564 อยู่ในระดับยอดเยี่ยม (คะแนนเฉลี่ย 95.13 คะแนน) และปีการศึกษา 2565 อยู่ในระดับยอดเยี่ยม (คะแนนเฉลี่ย 97.50 คะแนน)
3.2 ผลลัพธ์ (Outcomes) ระดับความพึงพอใจการใช้รูปแบบการเสริมสร้างอัตลักษณ์ผู้เรียน คนดีศรีสารภี บนพื้นฐานศาสตร์พระราชา ตามแนวทางโรงเรียนมาตรฐานสากล พบว่า ปีการศึกษา 2564 ภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.49, S.D. = 0.58) และ ปีการศึกษา 2565 ระดับความพึงพอใจ ภาพรวมอยู่ในระดับ มากที่สุด ( =4.55, S.D. = 0.62) โดยมีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจเพิ่มขึ้น จากปีการศึกษา 2564 ร้อยละ 0.06
3.3 ผลกระทบ (Impacts) จากความสำเร็จการดำเนินงานเสริมสร้างอัตลักษณ์ผู้เรียนแบบองค์รวมเชิงบูรณาการ ตอบสนองทิศทางนโยบาย สพฐ.วิถีใหม่ วิถีคุณภาพ และวิสัยทัศน์ของโรงเรียนสารภีพิทยาคม ภายในปี 2566 โรงเรียนสารภีพิทยาคม เป็นองค์กรแห่งการพัฒนานวัฒกรรมที่มีคุณภาพ ในแผนพัฒนาคุณภาพการศึกษา ปีการศึกษา 2564-2566 และยังส่งผลให้สถานศึกษาได้รับรางวัลต่างๆมากมาย อาทิเช่น ได้รับรางวัลคุณภาพแห่งสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ระดับOBECQA ที่แสดงถึงการบริหารจัดการด้วยระบบคุณภาพของโรงเรียนมาตรฐานสากล รวมถึงรางวัลหนึ่งโรงเรียน หนึ่งนวัตกรรม เรื่องกิจกรรมส่งเสริมความถนัดทางอาชีพ จากคุรุสภา และได้รับการคัดเลือกให้เป็นสถานศึกษาที่มีผลการปฏิบัติเป็นเลิศ (Best Practice) จากสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน อีกทั้งยังได้รับรางวัลอันทรงเกียรติที่แสดงถึงการพัฒนาโรงเรียนอย่างรอบด้าน รางวัลสถานศึกษารางวัลพระราชทาน ซึ่งสอดคล้องและตอบโจทย์การพัฒนาจังหวัดเชียงใหม่ ภายใต้ยุทธศาสตร์ระเบียงเศรษฐกิจภาคเหนือ (NEC) สร้างความภาคภูมิใจ สถานศึกษาเป็นที่ยอมรับ เป็นต้นแบบเชิงนวัตกรรม และกรณีศึกษาการประยุกต์ใช้การเสริมสร้างอัตลักษณ์ผู้เรียน คนดีศรีสารภี บนพื้นฐานศาสตร์พระราชา ตามแนวทางโรงเรียนมาตรฐานสากล ของผู้ประกอบวิชาชีพทางการศึกษา สถานศึกษา และหน่วยงานทางการศึกษา
4. ผลการพัฒนาข้อเสนอเชิงนโยบายการเสริมสร้างอัตลักษณ์ผู้เรียน บนพื้นฐานศาสตร์พระราชา ตามแนวทางโรงเรียนมาตรฐานสากล พบว่า
4.1 ผลการสนทนากลุ่มของผู้เชี่ยวชาญ ผู้มีส่วนได้-ส่วนเสียและผู้เกี่ยวข้อง ด้วยการสะท้อนผลการใช้รูปแบบ ที่สอดคล้องแนวโน้มการเปลี่ยนแปลงอนาคตและทิศทางนโยบายกระทรวงศึกษาธิการ เรียนดี-มีความสุข โดยพัฒนาต่อยอดเป็นสถานศึกษาแห่งนวัตกรรมเชิงคุณภาพมาตรฐานระดับสากล โดยพลิกโฉมเป็นระบบนิเวศการเรียนรู้อย่างมีความสุข ที่มีลักษณะโดดเด่น เปิดกว้าง มีอิสสระ สะดวกและปลอดภัย และขยายผลการเสริมสร้างอัตลักษณ์ผู้เรียนในสถานศึกษาสังกัด สพฐ. โดยจัดทำข้อเสนอเชิงนโยบายการเสริมสร้างอัตลักษณ์ผู้เรียน บนพื้นฐานศาสตร์พระราชา ตามแนวทางโรงเรียนมาตรฐานสากล เสนอสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
4.2 ผลการประเมินด้านความถูกต้อง ความเหมาะสม ความเป็นไปได้ และความเป็นประโยชน์ของข้อเสนอเชิงนโยบายโดยผู้ทรงคุณวุฒิ ภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ( =4.60, S.D. = 0.63)
คำสำคัญ : รูปแบบ,อัตลักษณ์ผู้เรียน,คนดีศรีสารภี,ศาสตร์พระราชา
__________________________________
*วุฒิไกร วรรณการ Mr. Wutthikrai Wannakarn
ผู้อำนวยการโรงเรียนสารภีพิทยาคม จังหวัดเชียงใหม่