การพัฒนาการบริหารจัดการศึกษาโดยใช้กระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม
เพื่อการจัดการเรียนการสอนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
ของโรงเรียนแท่นศิลาทิพย์ศึกษา สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดขอนแก่น
Development of Educational Management through Participatory Action Research
for Educational Management based on Sufficiency Economy Philosophy
in Thaensilathipsuksa School under Khon Kaen Provincial Administrative Organization.
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อศึกษาสภาพการพัฒนาการบริหารจัดการศึกษาเพื่อการจัดการเรียนการสอนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของโรงเรียนแท่นศิลาทิพย์ศึกษา สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดขอนแก่น 2) เพื่อพัฒนาการบริหารจัดการศึกษาโดยใช้กระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participatory Action Research : PAR) วงจร PAOR เพื่อการจัดการเรียนการสอนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของโรงเรียนแท่นศิลาทิพย์ศึกษา สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดขอนแก่น มีทั้งหมด 2 วงรอบ 8 ขั้นตอน ได้แก่ 1) วงรอบที่ 1 (ขั้นตอนที่ 1-4) ได้แก่ การวางแผน การปฏิบัติ การสังเกต การสะท้อนผล 2)วงรอบที่ 2 (ขั้นตอนที่ 5-8) ได้แก่ การวางแผนใหม่ การปฏิบัติใหม่ การสังเกตใหม่ การสะท้อนผลใหม่ กลุ่มผู้ร่วมวิจัย จำนวน 80 คน ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษา 1 คน ครูผู้สอน 13 คน คณะกรรมการนักเรียน 15 คน ตัวแทนผู้ปกครองนักเรียน 42 คน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน 9 คน ผู้ให้ข้อมูล ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษา ครู คณะกรรมการนักเรียน ผู้ปกครองนักเรียน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 89 คน เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติเชิงบรรยายโดยการแจกแจงความถี่ ค่าร้อยละ (%) ค่าเฉลี่ย (μ) และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (σ)
ผลการวิจัย พบว่า
1. ผลการศึกษาสภาพการพัฒนาการบริหารจัดการศึกษาโดยใช้กระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม เพื่อการจัดการเรียนการสอนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของโรงเรียนแท่นศิลาทิพย์ศึกษา สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดขอนแก่น พบว่า มีการบริหารจัดการศึกษาเพื่อการจัดการเรียนการสอนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 4 ด้าน พบว่า ด้านการดำเนินการกิจกรรมพัฒนาบุคลากร ครูฝึกฝนตนเองให้เป็นแบบอย่างที่ดีแก่ครูด้วยกันและแก่ลูกศิษย์ให้เกิดแรงบันดาลใจอยากจะทำในสิ่งที่ดีงาม การกำกับติดตามนักเรียนอย่างเป็นกัลยาณมิตร โดยสร้างขวัญกำลังใจแก่ครู มีการเสริมแรงเพื่อสร้างความต่อเนื่องในการปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างที่ดีแก่เด็ก เช่น มอบเกียรติบัตรแก่ครูผู้ปฏิบัติดี ด้านการดำเนินการกิจกรรมที่ใช้ในพัฒนานักเรียน ได้แก่ กิจกรรมสมุดบันทึกความดี กิจกรรมการออม กิจกรรมการประกวดเขตพื้นที่รับผิดชอบ กิจกรรมสมาธิดี 3 นาทีก่อนเรียนและกิจกรรมวางทุกงานอ่านทุกคน นักเรียนเข้าใจหน้าที่ของตนเอง การทำงานเป็นกลุ่ม มีการดูแลซึ่งกันและกันที่สำคัญงานที่รับผิดชอบเสร็จเร็ว เขตบริเวณที่รับผิดชอบ ห้องเรียน ก็จะถูกประเมินว่าไม่สะอาด ปรับปรุงอยู่บ่อยครั้ง ด้านการดำเนินการกิจกรรมประเมินการพัฒนาการบริหารจัดการศึกษาเพื่อการจัดการเรียนการสอนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง พบว่า ทำให้นักเรียนมีจำนวนมากขึ้นในการผ่านการประเมิน และต่างภาคภูมิในสิ่งที่ตนเองได้ทำ
2. ผลการพัฒนาการบริหารจัดการศึกษาโดยใช้กระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมเพื่อการจัดการเรียนการสอนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของโรงเรียนแท่นศิลาทิพย์ศึกษา สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดขอนแก่น พบว่า ผู้บริหารสถานศึกษา ครู ผู้ปกครอง และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน มีความคิดเห็นเกี่ยวกับการดำเนินการพัฒนาการบริหารจัดการศึกษาเพื่อการจัดการเรียนการสอนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงอยู่ในระดับปานกลาง และ หลังจากที่ได้ดำเนินการพัฒนาแล้ว มีความคิดเห็นเกี่ยวกับการพัฒนาการบริหารจัดการศึกษาเพื่อการจัดการเรียนการสอนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของโรงเรียนแท่นศิลาทิพย์ศึกษา สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดขอนแก่น อยู่ในระดับมาก