ชื่อเรื่อง : การพัฒนารูปแบบการจัดประสบการณ์เรียนรู้โดยใช้กระบวนการ SUTHADA Model เพื่อพัฒนาทักษะสมอง (Executive Function: EF) ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 2 ผู้วิจัย - นางสาวสุธาดา โพธาราม ตําแหน่ง ครู วิทยฐานะครูชํานาญการพิเศษ
ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กวัดมหาวนาราม สังกัดสํานักการศึกษา เทศบาลนครอุบลราชธานี
ปีที่วิจัย : 2566
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) เพื่อพัฒนารูปแบบการจัดประสบการณ์เรียนรู้โดยใช้กระบวนการ SUTHADA Model เพื่อพัฒนาทักษะสมอง (Executive Function: EF) ของเด็ก ปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 2 ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 (2) เพื่อเปรียบเทียบพัฒนาการทักษะ สมอง (Executive Function: EF) ก่อนและหลังการจัดประสบการณ์เรียนรู้โดยใช้กระบวนการ SUTHADA Model เพื่อพัฒนาทักษะสมอง (Executive Function: EF) ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาล ปีที่ 2 ด้วยการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) ผู้วิจัยได้ดําเนินการสร้างและพัฒนา ซึ่งแบ่งออกเป็น 3 ขั้นตอน ดังนี้คือ ขั้นตอนที่ 1 การศึกษาเคราะห์ข้อมูลพื้นฐาน สังเคราะห์เอกสาร และงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง แล้วกําหนดกรอบแนวคิดของการจัดประสบการณ์เรียนรู้โดยใช้กระบวนการ SUTHADA Model เพื่อพัฒนาทักษะสมอง (Executive Function: EF) ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาล ปีที่ 2 ขั้นตอนที่ 2 การสร้างและพัฒนาประสิทธิภาพของแผนการจัดประสบการณ์เรียนรู้ การจัด ประสบการณ์เรียนรู้โดยใช้กระบวนการ SUTHADA Model โดยกําหนดกรอบโครงร่างการจัด ประสบการณ์เรียนรู้ ทั้ง 6 องค์ประกอบ ได้แก่ กรอบแนวคิดทฤษฎีพื้นฐาน หลักการ จุดมุ่งหมาย เนื้อหา ขั้นตอนการจัดประสบการณ์เรียนรู้ การวัดและประเมินผล และสร้างแผนการจัดประสบการณ์ เรียนรู้ จํานวน 20 แผน เวลา 4 สัปดาห์ ดําเนินการตรวจสอบคุณภาพด้านความเหมาะสมโดย ผู้เชี่ยวชาญ 5 ท่าน จากการปรับปรุง/แก้ไข/พัฒนาจึงนําไปทดลองใช้เพื่อหาประสิทธิภาพกับเด็ก ปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 2 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2565 ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กวัดมหาวนาราม สังกัด สํานักการศึกษา เทศบาลนครอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี จํานวน 3 ครั้ง ได้แก่ การทดลองใช้ ครั้งที่ 1 แบบรายบุคคล (Individual Tryout) ครั้งที่ 2 แบบกลุ่มเล็ก (Small Group Tryout) และ ครั้งที่ 3 แบบภาคสนาม (Field Tryout) ขั้นตอนที่ 3 การหาประสิทธิภาพของการพัฒนารูปแบบ การจัดประสบการณ์เรียนรู้โดยใช้กระบวนการ SUTHADA Model เพื่อพัฒนาทักษะสมอง (Executive Function: EF) ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 2 นําไปใช้จริงกับกลุ่มตัวอย่างคือเด็ก ปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 2/1 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กวัดมหาวนาราม สังกัด สํานักการศึกษา เทศบาลนครอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี ได้มาโดยการเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบ เจาะจง (Purposive Sampling) จํานวน 15 คน มีการจัดกิจกรรมกลุ่มคละความสามารถโดยแบ่ง ออกเป็นกลุ่มละ 4 คน Gang of 4 ในกลุ่มประกอบด้วย เด็กเรียนดี เด็กเก่ง เด็กเรียนปานกลาง และเด็กเรียนอ่อน ดําเนินการตามแบบการวิจัยกึ่งทดลอง 1 กลุ่ม (One - Group Pre - test - Post- test Designs) เพื่อความเหมาะสมและสอดคล้องกับจุดมุ่งหมายซึ่งมีแบบแผน เครื่องมือที่ใช้
ในการวิจัยครั้งนี้ประกอบด้วยแผนการจัดประสบการณ์เรียนรู้ การพัฒนารูปแบบการจัดประสบการณ์ เรียนรู้โดยใช้กระบวนการ SUTHADA Model เพื่อพัฒนาทักษะสมอง (Executive Function: EF)
ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 2 แบบทดสอบการจัดประสบการณ์เรียนรู้โดยใช้กระบวนการ SUTHADA Model เพื่อพัฒนาทักษะสมอง (Executive Function: EF) ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาล ปีที่ 2 แบบสังเกตพฤติกรรมของเด็ก และแบบสังเกตพฤติกรรมพัฒนาทักษะสมอง (Executive Function: EF) ก่อนการจัดประสบการณ์ ระหว่างการจัดประสบการณ์ และหลังการจัดประสบการณ์
การวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าร้อยละ (%) ค่าเฉลี่ย (X) ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (SD) ประสิทธิภาพ (E1/E2) และสถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลคือการทดสอบค่าที (t - test Dependent Samples)
ผลการวิจัยพบว่า
1. การพัฒนารูปแบบการจัดประสบการณ์เรียนรู้โดยใช้กระบวนการ SUTHADA Model เพื่อพัฒนาทักษะสมอง (Executive Function: EF) ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 2 ที่พัฒนาขึ้น ประกอบด้วย 6 งค์ประกอบ ได้แก่ กรอบแนวคิดทฤษฎีพื้นฐาน หลักการ วัตถุประสงค์ เนื้อหา ขั้นตอนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ การวัดและประเมินผล และสร้างแผนการจัดประสบการณ์เรียนรู้ ดําเนินการกําหนดขั้นตอนการจัดประสบการณ์เรียนรู้ มีกิจกรรมการเรียนรู้ ผู้วิจัยกําหนดการจัด กิจกรรมการเรียนรู้ มีขั้นตอนดังนี้คือ (1) ขั้นนํา ครูจัดเตรียมห้องเรียน จัดบรรยากาศทั้งภายในและ ภายนอกห้องเรียนให้มีสภาพแวดล้อมที่ดี เพื่อส่งเสริมให้เด็กได้เรียนรู้ตามธรรมชาติด้วยความสนใจ
และสนุกสนาน ที่สําคัญห้องเรียนจะต้องมีความสะอาดและความปลอดภัย เพราะสมองของเด็กในวัย นี้อยู่ในระยะที่กําลังจัดเก็บประสบการณ์ การเคลื่อนไหวร่างกายทุกส่วน และพัฒนาระบบสัมผัส คือ รูป รส กลิ่น เสียง และสัมผัสแบบต่างๆ และครูชี้แจงให้เด็กทราบถึงจุดประสงค์การเรียนรู้และ คุณลักษณะอันพึงประสงค์ที่ต้องการพัฒนา เด็กพบปะเพื่อนและครูโดยมีข้อตกลงร่วมกันระหว่างเข้า กลุ่มหรือห้องเรียน (2) ชั้นกระบวนการ SUTHADA Model ประกอบด้วย S. Satisfaction (ความพึง พอใจ) U. Understanding (ความเข้าใจใหม่ต่อยอดเชื่อมโยงกับความรู้เดิม) T: Thinking & Planning (ร่วมคิด ร่วมวางแผน) H: Habit (นิสัย) As Aptitude (เชาว์ปัญญา) D: Demonstration (การสาธิต) A: Award (รางวัล) (3) ขั้นสรุป เป็นขั้นที่เด็กและครูร่วมกันสรุปความรู้ในแต่ละเรื่อง ครูให้ความรู้เพิ่มเติมเสริมสร้างการนําความรู้เพื่อพัฒนาการทั้ง 4 ด้าน คือ ด้านร่างกาย อารมณ์ - จิตใจ สังคม และสติปัญญา เพื่อพัฒนาทักษะสมอง (Executive Function: EF)
2. การพัฒนารูปแบบการจัดประสบการณ์เรียนรู้โดยใช้กระบวนการ SUTHADA Model เพื่อพัฒนาทักษะสมอง (Executive Function: EF) ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 2 มีประสิทธิภาพ (E1/E2) เท่ากับ 86,83/84.27 สูงกว่าเกณฑ์ 80/80 ที่ตั้งไว้
3. ทักษะสมอง (Executive Function: EF) ของเด็กปฐมวัยหลังการจัดประสบการณ์ เรียนรู้โดยใช้กระบวนการ SUTHADA Model สูงกว่าก่อนการจัดประสบการณ์เรียนรู้ และเมื่อ ทดสอบความแตกต่างของคะแนนทดสอบจากการวิเคราะห์เปรียบเทียบทักษะสมอง (Executive
Function: EF) ก่อนและหลังการจัดประสบการณ์เรียนรู้ พบว่า เด็กที่เรียนรู้โดยใช้กระบวนการ SUTHADA Model เพื่อพัฒนาทักษะสมอง (Executive Function: EF) ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาล ปีที่ 2 มีทักษะสมอง (Executive Function: EF) หลังการจัดประสบการณ์เรียนรู้สูงกว่าก่อนการจัด ประสบการณ์เรียนรู้ อย่างมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ .05