ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมแนะแนวตามแนวคิดการจัดการเรียนรู้เชิงรุก
โดยใช้กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ (5Es) เพื่อส่งเสริมความสามารถ
ในการเรียนรู้แบบนำตนเองเชิงสร้างสรรค์สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6
โรงเรียนมัธยมศึกษาเทศบาล ๓ ยุติธรรมวิทยา
ชื่อผู้วิจัย นางสาวจิรัฐา โนยราษฎร์
ปีที่วิจัย 2565
บทคัดย่อ
การวิจัยในครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัญหาและความต้องการ ในการสอนกิจกรรมแนะแนวของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนมัธยมศึกษาเทศบาล ๓ ยุติธรรมวิทยา 2) เพื่อสร้างและหาประสิทธิภาพของการพัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมแนะแนวตามแนวคิดการจัดการเรียนรู้เชิงรุกโดยใช้กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ (5Es) เพื่อส่งเสริมความสามารถในการเรียนรู้แบบนำตนเองเชิงสร้างสรรค์สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนมัธยมศึกษาเทศบาล ๓ ยุติธรรมวิทยา ตามเกณฑ์ 80/80 3) เพื่อเปรียบเทียบความสามารถในการเรียนรู้แบบนำตนเองเชิงสร้างสรรค์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ก่อนและหลังเรียนด้วยการใช้รูปแบบการจัดกิจกรรมแนะแนวตามแนวคิดการจัดการเรียนรู้เชิงรุกโดยใช้กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ (5Es) เพื่อส่งเสริมความสามารถในการเรียนรู้แบบนำตนเองเชิงสร้างสรรค์สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนมัธยมศึกษาเทศบาล ๓ ยุติธรรมวิทยา และ4) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ที่มีต่อรูปแบบการจัดกิจกรรมแนะแนวตามแนวคิดการจัดการเรียนรู้เชิงรุกโดยใช้กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ (5Es) เพื่อส่งเสริมความสามารถในการเรียนรู้แบบนำตนเองเชิงสร้างสรรค์สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนมัธยมศึกษาเทศบาล ๓ ยุติธรรมวิทยา กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6/4 โรงเรียนมัธยมศึกษาเทศบาล ๓ ยุติธรรมวิทยา สังกัดสำนักการศึกษาเทศบาลนครสกลนคร ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2565 จำนวน 19 คน ได้มาจากการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ รูปแบบการจัดกิจกรรมแนะแนว คู่มือการใช้รูปแบบ แบบทดสอบวัดผลการเรียนรู้แบบนำตนเองเชิงสร้างสรรค์และแบบประเมินความพึงพอใจ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย (x) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ค่าทดสอบ (t test) และการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis)
ผลการวิจัย
1) สภาพปัญหาและความต้องการในการสอนกิจกรรมแนะแนวของนักเรียน
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนมัธยมศึกษาเทศบาล ๓ ยุติธรรมวิทยา พบว่า นักเรียนมีภาวะความรู้ถดถอย (Learning Loss) สิ่งที่นักเรียนควรที่จะได้เรียนรู้ หรือรู้แล้วตามระดับชั้นของตัวเองแต่นักเรียนไม่รู้ ซึ่งเป็นปัญหาด้านพฤติกรรมในการปรับตัวเข้ากับการเรียนของนักเรียนสร้างผลกระทบ 3 มิติ ได้แก่ ด้านวิชาการ ด้านพัฒนาการ และด้านอารมณ์และสังคม ครูแนะแนวควรใช้แนวคิดในการเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้แบบนำตนเองเชิงสร้างสรรค์มาใช้กับนักเรียน
โดยครูแนะแนวต้องเป็นผู้จัดบรรยากาศและจัดกิจกรรมให้นักเรียนเกิดการเรียนรู้เองและปฏิบัติจริง (Active Learning) ผ่านการจัดกิจกรรมในลักษณะต่างๆ ที่หลากหลายเพื่อสร้างเสริมเติมเต็ม ความเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์แก่นักเรียน
2) การสร้างและหาประสิทธิภาพของการพัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมแนะแนวตามแนวคิดการจัดการเรียนรู้เชิงรุกโดยใช้กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ (5Es) เพื่อส่งเสริมความสามารถในการเรียนรู้แบบนำตนเองเชิงสร้างสรรค์สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนมัธยมศึกษาเทศบาล ๓ ยุติธรรมวิทยา มี 5 องค์ประกอบ ได้แก่ องค์ประกอบที่ 1 หลักการ องค์ประกอบที่ 2 วัตถุประสงค์ องค์ประกอบที่ 3 ขั้นตอนการจัดกิจกรรมแนะแนว มี 5 ขั้นตอน เรียกว่า 5Es Model ได้แก่ ขั้นกระตุ้นความสนใจ ขั้นการสำรวจและค้นหา ขั้นอธิบายความรู้ ขั้นขยายความเข้าใจ และขั้นตรวจสอบผล องค์ประกอบที่ 4 เงื่อนไขการใช้รูปแบบ ได้แก่ เงื่อนไขด้านบทบาทของครูผู้สอนและบทบาทของนักเรียน ซึ่งเป็นสิ่งที่จำเป็นในการใช้รูปแบบการจัดกิจกรรมแนะแนวตามแนวคิดการจัดการเรียนรู้เชิงรุกโดยใช้กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ (5Es) และองค์ประกอบที่ 5 การวัดและประเมินผล ซึ่งรูปแบบมีความความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ความสัมพันธ์ E1/E2 เท่ากับ 86.05/87.02 ซึ่งมีค่าสูงกว่าเกณฑ์ 80/80 ที่ตั้งไว้
3) การเปรียบเทียบความสามารถในการเรียนรู้แบบนำตนเองเชิงสร้างสรรค์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ก่อนและหลังเรียนด้วยโดยการใช้รูปแบบการจัดกิจกรรมแนะแนวตามแนวคิดการจัดการเรียนรู้เชิงรุกโดยใช้กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ (5Es) เพื่อส่งเสริมความสามารถในการเรียนรู้แบบนำตนเองเชิงสร้างสรรค์สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนมัธยมศึกษาเทศบาล ๓ ยุติธรรมวิทยา หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญ
ทางสถิติที่ระดับ .05
4) นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนมัธยมศึกษาเทศบาล ๓ ยุติธรรมวิทยา ที่เรียนด้วยรูปแบบการจัดกิจกรรมแนะแนวตามแนวคิดการจัดการเรียนรู้เชิงรุกร่วมกับกระบวน การสืบเสาะหาความรู้ (5Es) เพื่อส่งเสริมความสามารถในการเรียนรู้แบบนำตนเองเชิงสร้างสรรค์สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนมัธยมศึกษาเทศบาล ๓ ยุติธรรมวิทยา มี
ความพึงพอใจต่อการเรียนอยู่ในระดับมาก