ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนแบบ MANAE Model เพื่อสร้างเสริมมโนทัศน์และความสามารถในการแก้โจทย์ปัญหาวิชาฟิสิกส์ ของนักเรียน
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6
ผู้รายงาน นายเมฆินทร์ ถิ่นขาม
ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการพิเศษ
สังกัด โรงเรียนพิบูลมังสาหาร สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย
ปีที่ศึกษา 2565
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนารูปแบบการเรียนการสอน เพื่อสร้างเสริมมโนทัศน์และความสามารถในการแก้โจทย์ปัญหาวิชาฟิสิกส์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 2) พัฒนารูปแบบการเรียนการสอนแบบ MANAE Model เพื่อสร้างเสริมมโนทัศน์และความสามารถในการแก้โจทย์ปัญหาวิชาฟิสิกส์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 75/75 3) ทดลองใช้รูปแบบการเรียนการสอนแบบ MANAE Model เพื่อสร้างเสริมมโนทัศน์และความ สามารถในการแก้โจทย์ปัญหาวิชาฟิสิกส์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 และ 4) ประเมินผลรูปแบบการเรียนการสอนแบบ MANAE Model เพื่อสร้างเสริมมโนทัศน์และความสามารถในการแก้โจทย์ปัญหาฟิสิกส์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้เป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6/3 โรงเรียนพิบูลมังสาหารที่เรียนในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2565 จำนวน 38 คนได้มาจากการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย 1) แบบสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญ 2) แผนการจัดการเรียนรู้ด้วยรูปแบบการเรียนการสอนแบบ MANAE Model เพื่อสร้างเสริมมโนทัศน์และความสามารถในการแก้โจทย์ปัญหาฟิสิกส์ 3) แบบประเมินการปฏิบัติงาน 4) แบบทดสอบวัดมโนทัศน์และความสามารถในการแก้โจทย์ปัญหาฟิสิกส์ 5) แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อรูปแบบการเรียนการสอนแบบ MANAE Model การวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าร้อยละค่าเฉลี่ยค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและค่า t-test แบบ Dependent Samples และการวิเคราะห์เนื้อหาผลการวิจัย พบว่า
1. ผลการศึกษาข้อมูลพื้นฐานพบว่าผู้เชี่ยวชาญการสอนวิชาฟิสิกส์เห็นว่าการจัดการเรียนการสอนที่จะพัฒนามโนทัศน์และความสามารถในการแก้โจทย์ปัญหาฟิสิกส์นั้น กิจกรรมการเรียนรู้ของนักเรียนควรได้ปฏิบัติกิจกรรมและภาระงานต่าง ๆ เพื่อสร้างความรู้ด้วยตนเองน่าจะแก้ไขความเบื่อหน่ายไม่สนใจเรียนและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนต่ำของนักเรียนได้ ในการแก้โจทย์ปัญหาฟิสิกส์ นักเรียนควรทำเป็นขั้นตอนในการแก้โจทย์ปัญหาฟิสิกส์ รวมทั้งการวัดผลและประเมินผลจากสภาพจริงจากกิจกรรมและภาระงานที่ปฏิบัติก็น่าจะช่วยให้นักเรียนได้พัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนได้ดีขึ้น
2. ผลการพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนแบบ MANAE Model เพื่อสร้างเสริมมโนทัศน์และความสามารถในการแก้โจทย์ปัญหาวิชาฟิสิกส์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ได้รูปแบบกิจกรรมที่พัฒนาขึ้นมีชื่อเรียกว่า MANAE Model โดยรูปแบบมีองค์ประกอบ คือ หลักการ วัตถุประสงค์ กิจกรรมการเรียนรู้ การวัดและประเมินผล รูปแบบการเรียนการสอนแบบ MANAE Model เพื่อสร้างเสริมมโนทัศน์และความสามารถในการแก้โจทย์ปัญหา มีขั้นตอนดังนี้ 1) ขั้นกระตุ้นการเรียนรู้ (Motivation : M) 2) ขั้นปฏิบัติกิจกรรม (Action : A) 3) ขั้นนำเสนอ (Narrative : N) 4) ขั้นนำแนวคิดไปประยุกต์ใช้ (Applying of ideas : A) 5) ขั้นการประเมิน (Evaluating : E)
3. ผลการทดลองใช้รูปแบบการเรียนการสอนแบบ MANAE Model เพื่อสร้างเสริมมโนทัศน์และความสามารถในการแก้โจทย์ปัญหาวิชาฟิสิกส์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 พบว่านักเรียนมีความสนใจและกระตือรือร้นในการเรียนให้ความร่วมมือในการปฏิบัติกิจกรรมเป็นอย่างดีผลการทดลองใช้รูปแบบการเรียนการสอนมีประสิทธิภาพเท่ากับ 79.15/78.69
4. ผลการประเมินรูปแบบการเรียนการสอนแบบ MANAE Model เพื่อสร้างเสริมมโนทัศน์และความสามารถในการแก้โจทย์ปัญหาวิชาฟิสิกส์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 พบว่า 1) ผลการเรียนรู้ด้านความเข้าใจมโนทัศน์หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 2) ผลการเรียนรู้ด้านความสามารถในการคิดวิเคราะห์หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และ 3) ความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนด้วยรูปแบบการเรียนการสอนแบบ MANAE Model อยู่ในระดับมาก (X-bar = 4.21, S.D. = 0.68)