ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้วรรณคดีไทย เรื่อง กาพย์เห่เรือ ตามแนวทฤษฎี
คอนสตรัคติวิสต์ เพื่อพัฒนาทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 (RAKTHAI Model)
ผู้วิจัย นางภูสิริน ตาอิ่น
ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ชำนาญการพิเศษ โรงเรียนแม่อายวิทยาคม อำเภอแม่อาย
จังหวัดเชียงใหม่ สังกัดกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น
ปีที่ศึกษา ปีการศึกษา 2565
บทคัดย่อ
การวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้วรรณคดีไทย เรื่อง กาพย์เห่เรือ ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ เพื่อพัฒนาทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 (RAKTHAI Model) ดำเนินการวิจัยตามกระบวนการวิจัยและพัฒนา (Research and Development: R&D) 4 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 การวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ ระยะที่ 2 ขั้นตอนที่ 2 การสร้างและตรวจสอบคุณภาพของรูปแบบการจัดการเรียนรู้ ขั้นตอนที่ 3 การทดลองใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ และขั้นตอนที่ 4 ศึกษาผลการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนแม่อายวิทยาคม อ.แม่อาย จ.เชียงใหม่ ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2565 จำนวน 38 คน ได้มาโดยการเลือกแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) เครื่องมือที่ใช้ประกอบด้วย รูปแบบการจัดการเรียนรู้วรรณคดีไทย เรื่อง กาพย์เห่เรือ ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ เพื่อพัฒนาทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 (RAKTHAI Model) คู่มือการใช้รูปแบบฯ แผนการจัดการเรียนรู้ แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน แบบทดสอบทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณ และแบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียน ค่าสถิติที่ใช้ ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติ t-test แบบ Dependent
ผลการวิจัยพบว่า 1) รูปแบบการจัดการเรียนรู้ที่พัฒนาขึ้นประกอบด้วย 5 องค์ประกอบ ได้แก่ หลักการ วัตถุประสงค์ กระบวนการจัดการเรียนรู้ เนื้อหา และการวัดและประเมินผล ซึ่งกระบวนการจัดการเรียนรู้ มีชื่อเรียกว่า RAKTHAI Model มีขั้นตอนการจัดการเรียนรู้ 7 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นที่ 1 ทบทวนความรู้เดิมก่อนเพิ่มความรู้ใหม่ (R = Review) ขั้นที่ 2 แนะนำให้สืบค้นหาความรู้ร่วมกัน (A = Active learning) ขั้นที่ 3 สร้างสัมพันธ์แลกเปลี่ยนความคิด (K = Knowledge sharing) ขั้นที่ 4 ใช้วิจารณญาณวิจารณ์สรุปประเด็น (Take summary) ขั้นที่ 5 เชื่อมโยงให้เห็นเป็นเหตุการณ์ในชีวิต (Highlight example) ขั้นที่ 6 นำเสนอความคิดสู่เรื่องราวที่มีอยู่จริง (Actually present) และขั้นที่ 7 เผยแพร่ความรู้สู่สังคมออนไลน์ (Internet network) ผลการตรวจสอบโดยผู้ทรงคุณวุฒิ พบว่า รูปแบบการจัดการเรียนรู้ที่พัฒนาขึ้นมีความเหมาะสมในระดับมากที่สุด 2) ผลการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้วรรณคดีไทย เรื่อง กาพย์เห่เรือ ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ เพื่อพัฒนาทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 (RAKTHAI Model) พบว่า นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 มีทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณ หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และนักเรียนมีความพึงพอใจต่อการเรียนด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้ที่พัฒนาขึ้น ภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด
คำสำคัญ : รูปแบบการจัดการเรียนรู้วรรณคดีไทย, กาพย์เห่เรือ, ทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์,
ทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณ