ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดเชิงนวัตกรรม
ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6
ชื่อผู้ศึกษา ชณิตาภา ธนเดชปวินท์
ปีที่ศึกษา 2565
บทคัดย่อ
การศึกษาในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อ 1) ศึกษาข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับการพัฒนารูปแบบ
การจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดเชิงนวัตกรรมของนักเรียนชั้นประถมศึกษา
ปีที่ 6 2) พัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดเชิงนวัตกรรม
ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 3) ศึกษาผลการทดลองใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดเชิงนวัตกรรมของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 4) ประเมินความพึงพอใจ
ของผู้เรียนที่มีต่อรูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดเชิงนวัตกรรม
ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ผู้วิจัยใช้แนวคิดการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ของ
จอย เวล และคาลฮาล โดยได้ดำเนินการพัฒนารูปแบบด้วยกระบวนการวิจัยและพัฒนา แบ่งการวิจัย
ออกเป็น 4 ระยะ ได้แก่ ระยะที่ 1 ศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้
วิทยาศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดเชิงนวัตกรรมของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ระยะที่ 2
พัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดเชิงนวัตกรรมชองนักเรียน
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ระยะที่ 3 ศึกษาผลการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เพื่อส่งเสริม
ทักษะการคิดเชิงนวัตกรรมของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ระยะที่ 4 ประเมินความพึงพอใจ
ของผู้เรียนที่มีต่อรูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดเชิงนวัตกรรม
ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 โดยมีประชากรผู้ให้ข้อมูลในปีการศึกษา 2562 คือ นักเรียน
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 จำนวน 105 คน และปีการศึกษา 2565 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาคือ
นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6/1 ในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2565 จำนวน 25 คน ได้กลุ่มตัวอย่าง
โดยการเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง (Purposive Sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา ได้แก่
1 แบบสอบถามสภาพการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ในปัจจุบันของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6
ที่ส่งผลต่อการคิดเชิงนวัตกรรม จำนวน 50 ข้อ 2) แบบประเมินความเหมาะสมรูปแบบการจัดการ
เรียนรู้วิทยาศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดเชิงนวัตกรรมของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 63) แผนการจัดการเรียนรู้ประกอบการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะ
การคิดเชิงนวัตกรรมของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 จำนวน 20 แผน 4) แบบสังเกตพฤติกรรม
นักเรียน จำนวน 6 ฉบับ 5) แบบทตสอบวัดทักษะการคิดเชิงนวัตกรรม จำนวน 30 ข้อ 6) แบบสอบถาม
ความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนโดยใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เพื่อส่งเสริม
ทักษะการคิดเชิงนวัตกรรมของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 จำนวน 15 ข้อ ผู้วิจัยเก็บรวบรวมข้อมูล
ด้วยตนเอง วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมสำเร็จรูป สถิติที่ใช้เป็นค่าเฉลี่ย และส่วนเบียงเบน
มาตรฐาน เปรียบเทียบคะแนนผลการทดสอบก่อนและหลังเรียนโดยการประมวลผลด้วยวิธีการ
ทางสถิติ t-test
ผลการวิจัยปรากฎดังนี้
1. ผลการศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เพื่อ
ส่งเสริมทักษะการคิดเชิงนวัตกรรมของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 นั้น ผู้วิจัยได้ศึกษาสภาพ
การเรียนรู้วิชาวิทยาศาสตร์ในปัจจุบันที่ส่งผลต่อการคิดเชิงนวัตกรรมโดยผลที่ได้จากการสำรวจ
สภาพการเรียน พบว่า โดยรวมสภาพปัญหาอยู่ที่ระดับปานกลาง
2. ผลการพัฒนารูปแบบการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดเชิงนวัตกรรมของ
นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ประกอบด้วย 4 องค์ประกอบ คือ 1) ที่มาและความสำคัญ
ประกอบด้วย หลักการ แนวคิดพื้นฐาน วัตถุประสงค์ 2) การจัดการเรียนรู้ ประกอบด้วย
ขั้นตอนการจัดการเรียนรู้ ระบบสังคม หลักการตอบสนอง ระบบสนับสนุน 3)การนำรูปแบบ
การจัดการเรียนรู้ไปใช้ 4) ผลที่เกิดกับผู้เรียน ทั้งนี้ได้สังเคราะห์ขั้นตอนการจัดการเรียนรู้เป็น
6 ขั้นตอน คือ ขั้นกำหนดปัญหา ขั้นศึกษาข้อมูล ขั้นออกแบบและสร้างนวัตกรรม ขั้นนำเสนอ
และประเมินผล ขั้นปรับปรุง และขั้นประยุกต์ใช้
3. ผลการทดลองใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิด
เชิงนวัตกรรมของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 พบว่า นักเรียนที่ได้รับการจัดการเรียนรู้
ด้วยรูปแบบการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดเชิงนวัตกรรมของนักเรียน
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 มีระดับทักษะการคิดเชิงนวัตกรรมหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญ
ทางสถิติที่ระดับ .05
4. ผลการศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ที่มีต่อการเรียน
โดยใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดเชิงนวัตกรรมของนักเรียน
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 พบว่า มีความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก