โรงเรียนเมืองกาฬสินธุ์ ได้จัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่หลากหลายให้แก่นักเรียน แต่ประสบ
ปัญหา ผู้เรียน ขาดคุณธรรม ความมีวินัย ความพอเพียง ความรับผิดชอบ และขาดจิตสำนึก เห็นแก่ประโยชน์ส่วนตนมากกว่าประโยชน์ส่วนรวม จึงได้พัฒนาคุณภาพผู้เรียนให้สอดคล้องกับอัตลักษณ์ของโรงเรียน ที่ว่า
งามคุณธรรม จึงเป็นจุดหมายหลักในการพัฒนาผู้เรียนให้มีคุณภาพทั้งด้านวิชาการและคุณลักษณะ กอปรการปลูกฝังค่านิยมที่ถูกต้องของการใช้ชีวิตในปัจจุบัน และได้น้อมนำพระราชกระแสรับสั่งของพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทร มหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๑๐ ทรงสานต่อพระราชปณิธานของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๙ และให้ความสำคัญในด้านการศึกษา สร้างคนดีให้แก่บ้านเมือง การศึกษาต้องเน้นคุณธรรม หากเปรียบการสอนเป็นการปลูกต้นไม้ เด็กๆ นักเรียนเหล่านี้คงเปรียบเสมือนต้นกล้าที่กำลังได้รับสารอาหารอย่างเต็มที่ รอวันที่จะเบ่งบาน และออกดอกชูช่อสวยงาม ความเอาใจใส่ผู้เรียน มีส่วนสำคัญที่จะทำให้การพัฒนาสติปัญญาของเขาไม่สิ้นสุด ปัจจัยสำคัญที่จะช่วยให้ต้นกล้าเจริญงอกงามได้ มีรากแก้วที่มั่นคง มีหลายปัจจัย เช่น ออกซิเจน น้ำ ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ และปุ๋ย เปรียบเสมือน การอบรมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ จะนำพาเด็ก ๆ นักเรียน ให้เติบโต แข็งแรง เป็นต้นไม้ที่สวยงาม ตั้งตระหง่านท่ามกลางมรสุมสิ่งแวดล้อมต่างๆ
ผู้จัดทำได้ศึกษาเอกสาร ผลงาน ทฤษฎี รูปแบบที่เกี่ยวข้องมาใช้ในการออกแบบผลงาน เพาะเมล็ดพันธุ์จิตอาสา ผลิตต้นกล้าคนดีให้สังคม ด้วยวิธีการลูกเสือ โดยใช้ Spirit Model และวงจรคุณภาพเดมมิ่ง PDCA ครูผู้สอนได้ออกแบบนวัตกรรมนี้ขึ้นมา เพื่อแก้ปัญหานักเรียนขาดคุณลักษณะอันพึงประสงค์ด้านจิตสาธารณะ ให้เกิดจิตสำนึกและกระตุ้นการสร้างจิตอาสา และเป็นแกนนำได้ โดยตั้งชื่อว่า SPIRIT MODEL ซึ่งประกอบด้วย
S Service mind เต็มใจให้บริการและให้ความช่วยเหลืออย่างเท่าเทียมกัน
P Participation ร่วมขับเคลื่อนงาน มุ่งเน้นความสำเร็จร่วมกันเพื่อบรรลุเป้าหมาย
I Ideology ทำงานด้วยความซื่อสัตย์สุจริตและมุ่งมั่นในการทำงาน
R Responsibility มีความรับผิดชอบในการทำงาน ตรงต่อเวลา และยึดมั่นประโยชน์ส่วนรวม
I Innovation กล้าคิด กล้าทำสิ่งใหม่เพื่อเป็นประโยชน์ต่อส่วนรวม
T Trust ปฏิบัติงานด้วยความขยัน อดทน ยึดหลักความถูกต้องเพื่อให้เกิดความน่าเชื่อถือ
เพื่อปลูกฝังให้ผู้เรียนเกิดคุณลักษณะ ๕ ประการ ตามหลักการเสริมสร้าง คุณธรรม จริยธรรม และธรรมาภิบาลในสถานศึกษา (โรงเรียนสุจริต) ซึ่งประกอบไปด้วย ๑) มีทักษะกระบวนการคิดที่ดี
๒) มีระเบียบวินัย ๓) มีความซื่อสัตย์ ๔) ใช้ชีวิตอย่างพอเพียง ๕) เป็นผู้มีจิตสาธารณะ
วัตถุประสงค์ของผลงาน / นวัตกรรม
๑) เพื่อให้นักเรียนมีความรู้ ความเข้าใจกระบวนการลูกเสือ การจัดกิจกรรมเพื่อ
สาธารณประโยชน์ และคุณลักษณะ ๕ ประการ ตามหลักการเสริมสร้าง คุณธรรม จริยธรรม และ
ธรรมาภิบาลในสถานศึกษา (โรงเรียนสุจริต)
๒) เพื่อสร้างนักเรียนแกนนำได้เป็นกลุ่มตัวอย่างและสร้างแรงบันดาลใจให้กับเพื่อนนักเรียน
ได้ทำความดี
๓) เพื่อให้นักเรียนเป็นผู้มีคุณลักษณะ ๕ ประการ ตามหลักการเสริมสร้าง คุณธรรม
จริยธรรม และธรรมาภิบาลในสถานศึกษา (โรงเรียนสุจริต)
๔) เพื่อปลูกจิตสำนึกให้นักเรียน มีจิตสาธารณะ พร้อมที่จะช่วยเหลือสังคม และพัฒนาชุมชน
๓. กระบวนการผลิตผลงานหรือขั้นตอนการดำเนินงาน
การดำเนินการพัฒนาให้นักเรียนมีคุณลักษณะ ๕ ประการ ตามหลักการเสริมสร้าง คุณธรรม
จริยธรรม และธรรมาภิบาลในสถานศึกษา (โรงเรียนสุจริต) ด้วยนวัตกรรม เพาะเมล็ดพันธุ์จิตอาสา
ผลิตต้นกล้าคนดีให้สังคม ด้วยวิธีการลูกเสือ โดยใช้ Spirit Model ตรวจสอบด้วยวงจรคุณภาพเดมมิ่ง PDCA มีขั้นตอนกิจกรรม ดังนี้
ขั้นตอนการวางแผน (Plan)
๑. ศึกษา วิเคราะห์สภาพปัญหาและความต้องการ ที่จะให้นักเรียนมีคุณลักษณะ ๕ ประการ
ตามหลักการเสริมสร้าง คุณธรรม จริยธรรม และธรรมาภิบาลในสถานศึกษา (โรงเรียนสุจริต)
๒. ศึกษาวิสัยทัศน พันธกิจ และนโยบายของโรงเรียน ที่สอดคลองกับปัญหา
๓. ศึกษาแนวคิด ทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับผลงานหรือนวัตกรรม
๔. วางแผนการจัดกิจกรรม ประชาสัมพันธ์โครงการ การรวมกลุ่มผู้ที่สนใจมาประชุมปรึกษา
ออกแบบนวัตกรรม เพาะเมล็ดพันธุ์จิตอาสา ผลิตต้นกล้าคนดีให้สังคม ด้วยวิธีการลูกเสือ โดยใช้
Spirit Model หลักการ แนวคิดการดำเนินโครงการเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรมและธรรมาภิบาล
ในสถานศึกษา (โครงการโรงเรียนสุจริต)
๕. ตรวจสอบเพื่อปรับปรุงคุณภาพของนวัตกรรมโดยการทดลองใช้กับนักเรียน
ขั้นตอนการดำเนินงาน (Do)
ดำเนินการจัดกิจกรรม ด้วยวิธีการทางลูกเสือ ๗ ประการ ประกอบด้วย ๑) คำปฏิญาณ
และกฎ ๒) เรียนรู้จากการกระทำ ๓) ระบบหมู่ ๔) การใช้สัญลักษณ์ร่วมกัน ๕) การศึกษาธรรมชาติ
๖) ความก้าวหน้าในการเข้าร่วมกิจกรรม ๗) การสนับสนุนโดยผู้ใหญ่ โดยใช้นวัตกรรม Spirit Model
เป็นฐาน ซึ่งประกอบด้วย มีจิตบริการ (Service mind) ประสานความร่วมมือ (Participation)
ยึดมั่นอุดมการณ์ (Ideology) รับผิดชอบงานเป็นอาจิณ (Responsibility) มุ่งคิดนวัตกรรม (Innovation) สร้างพลังความเชื่อถือ (Trust) เพื่อพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียน ประกอบด้วย ทักษะกระบวนการคิด มีวินัย ซื่อสัตย์ สุจริต อยู่อย่างพอเพียง มีจิตสาธารณะของนักเรียน
ขั้นตอนการตรวจสอบ (Check)
ประเมินผลการดำเนินกิจกรรมและการใช้นวัตกรรม เป็นกระบวนการการตรวจสอบหรือ
พิจารณาตัดสินคุณลักษณะของนวัตกรรม เพื่อกำหนดคุณค่า ความถูกต้อง ความเหมาะสม โดยใช้เกณฑ์
การประเมินเป็นหลัก ในการพัฒนาและแก้ไขปรับปรุง โดยใช้เครื่องมือในการประเมินผลที่หลากหลาย
เช่น การทดสอบ การสังเกตพฤติกรรม การประเมินความพึงพอใจ เป็นต้น ขั้นตอนการปรับปรุงแก้ไข (Action)
๑. นำผลการประเมินมาพิจารณาและวิเคราะห์ว่า ควรมีการปรับปรุงหรือไม่ หากควร
ปรับปรุง จะต้องกลับไปที่ตรวจสอบเพื่อปรับปรุงคุณภาพของนวัตกรรม เพื่อแก้ปัญหาอีกครั้ง รวมทั้งครูร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ PLC ผลการดำเนินการจัดกิจกรรม ระหว่างครูด้วยกัน หรือ ครูกับนักเรียนแกนนำที่เป็นลูกเสือเนตรนารีเพื่อนำผลการดำเนินกิจกรรมมาเป็นข้อมูลในการปรับปรุงพัฒนาการจัดกิจกรรมในครั้งต่อไป
๔. ผลการดำเนินการ/ผลสัมฤทธิ์/ประโยชน์ที่ได้รับ
๔.๑ ผลที่เกิดขึ้นตามวัตถุประสงค์
จากการดำเนินงาน เพาะเมล็ดพันธุ์จิตอาสา ผลิตต้นกล้าคนดีให้สังคม ด้วยวิธีการลูกเสือ
โดยใช้ Spirit Model พบว่า
๑) นักเรียนมีความรู้ ความเข้าใจกระบวนการลูกเสือ การจัดกิจกรรมเพื่อสาธารณะประโยชน์ และคุณลักษณะ ๕ ประการ ตามหลักการเสริมสร้าง คุณธรรม จริยธรรม และธรรมาภิบาลในสถานศึกษา (โรงเรียนสุจริต) ได้คะแนนเฉลี่ยหลังเรียนทั้ง ๓ เรื่อง ๘๑.๗๓ ส่วนเบี่ยงเบนหลังเรียนเฉลี่ย ๑.๓๐ สูงกว่าเกณฑ์มาตรฐาน ๘๐
๒) มีนักเรียนแกนนำที่ได้มาจากความสมัครใจของลูกเสือเนตรนารี จำนวน ๔๐ คน
๓) นักเรียนเป็นผู้มีคุณลักษณะ ๕ ประการ ตามหลักการเสริมสร้าง คุณธรรม จริยธรรม และธรรมาภิบาลในสถานศึกษา (โรงเรียนสุจริต) โดยเฉพาะในด้านจิตสาธารณะ กิจกรรมการปฏิบัติงานลูกเสือจราจร และด้านกระบวนการคิด กิจกรรมการอบรมการทำ CPR ระดับคุณภาพ อยู่ในระดับดีมาก
๔) นักเรียนแกนนำที่เป็นลูกเสือเนตรนารี มีจิตสำนึก มีจิตสาธารณะ พร้อมที่จะช่วยเหลือสังคม และพัฒนาชุมชน โดยดำเนินตามวิธีการลูกเสือ ๗ วิธีการ มีกิจกรรมทั้งสิ้น ๒๐ กิจกรรม