ครูบ้านนอก

ชื่อผลงาน การขับเคลื่อนโรงเรียนสุจริต ด้วยกลยุทธ์ “3ป3ก”

ชื่อเจ้าของผลงาน 1) นางรัชนีวรรณ บุญทวี ผู้อำนวยการโรงเรียน

2) นางสาวพัชรีภรณ์ ส่องเนตร รองผู้อำนวยการโรงเรียน

โรงเรียน สันติสุขพิทยาคม

สังกัด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาน่าน

1. ความสำคัญของผลงาน/นวัตกรรมการปฏิบัติที่เป็นเลิศ (Best Practice)

ในสถานการณ์ปัจจุบันที่กระแสการเปลี่ยนแปลงของโลกเป็นไปอย่างรวดเร็ว ส่งผลกระทบทั้งทางบวกและทางลบซึ่งหากใครที่มีความเข้มแข็งและภูมิคุ้มกันที่ดีก็ยังคงสามารถดำรงอยู่ท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงนั้นได้อย่างมีคุณภาพและมีความสุข แต่ในขณะเดียวกันก็ยังมีเยาวชนจำนวนไม่น้อยโดยเฉพาะนักเรียนที่มีการเบี่ยงเบนพฤติกรรมไปตามกระแสสังคมในทางที่ไม่ถูกต้องจนก่อให้เกิดปัญหาสังคมทางคุณธรรมจริยธรรมที่รุนแรงในวงกว้าง และควรต้องได้รับการปลูกฝังและป้องกันตั้งแต่เด็กผ่านกลไกการจัดการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) ในฐานะที่รับผิดชอบงานการจัดการศึกษาให้แก่เยาวชนส่วนใหญ่ของประเทศให้เป็นพลเมืองที่มีคุณภาพในอนาคต ได้ตระหนักถึงความสำคัญของการเสริมสร้างคุณธรรมจริยธรรมและธรรมาภิบาลในสถานศึกษา จึงได้ดำเนินโครงการ “โรงเรียนสุจริต” เพื่อวางรากฐานการปลูกจิตสำนึกความซื่อสัตย์สุจริต อันเป็นกลไกสำคัญในการป้องกันและปราบปรามการทุจริตของประเทศชาติให้แก่นักเรียน ครู ผู้บริหาร และบุคลากรทางการศึกษาทุกคนในสถานศึกษา โดยมีจุดเน้นสำคัญของโครงการโรงเรียนสุจริตคือคุณลักษณะ 5 ประการ ของโรงเรียนสุจริต ได้แก่ 1) ทักษะกระบวนการคิด 2) มีวินัย 3) ชื่อสัตย์สุจริต 4) อยู่อย่างพอเพียง และ 5) จิตสาธารณะ และขับเคลื่อนโครงการภายใต้ปฏิญญาโรงเรียนสุจริต ดังนี้ 1) ป้องกันและต่อต้านการทุจริตทุกรูปแบบ 2) ปลูกฝังค่านิยมความซื่อสัตย์สุจริตให้เป็นวิถีชีวิตในโรงเรียนและชุมชน 3) สร้างเครือข่ายความซื่อสัตย์สุจริตระหว่างโรงเรียน และชุมชนให้เป็นรูปธรรมและมีความยั่งยืน

โรงเรียนสันติสุขพิทยาคมมีเป้าหมายของการจัดการศึกษาเพื่อขัดเกลานักเรียนให้เป็นคนดี มีคุณภาพ จึงได้ขับเคลื่อนการดำเนินงานโครงการโรงเรียนสุจริตอย่างจริงจังเพื่อให้นักเรียนได้เกิดการเรียนรู้ และรู้จักที่จะพัฒนาตนเองให้เป็นคนที่มีคุณธรรมจริยธรรมและธรรมาภิบาลอย่างรอบด้าน คิดเป็น ทำเป็น แก้ปัญหาเป็น มีความซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย อยู่อย่างพอเพียง มีจิตสาธารณะ เป็นคนเก่งคนดี และมีความสุข ตามจุดเน้นของโรงเรียนคือ จัดการศึกษาเพื่อสร้างความสุขแก่นักเรียน ครู และชุมชนสังคม จึงขับเคลื่อนการดำเนินงานโครงการโรงเรียนสุจริต โดยใช้กลยุทธ์การบริหารจัดการแบบ “3ป3ก” มาเป็นกรอบแนวทางในการดำเนินงาน ซึ่ง “3ป” เป็นหลักการในการวางแผนการดำเนินงานภายใต้ปฏิญญาโรงเรียนสุจริต 3 ขั้นตอนประกอบด้วย “3ป ปลูกฝัง ปฏิบัติ ปรับประยุกต์ใช้” และ “3ก การเรียนรู้ กิจวัตรประจำวัน กิจกรรมบูรณาการ ”

2. วัตถุประสงค์และเป้าหมายของผลงาน/นวัตกรรมการปฏิบัติที่เป็นเลิศ (Best Practice)

2.1 วัตถุประสงค์ของผลงาน/นวัตกรรมการปฏิบัติที่เป็นเลิศ (Best Practice)

1) เพื่อขับเคลื่อนการดำเนินงานโครงการโรงเรียนสุจริตให้เป็นรูปธรรมและใช้เป็นแนวทางในการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมให้กับนักเรียนตามนโยบายของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

2) เพื่อส่งเสริมพัฒนาคุณลักษณะ 5 ประการของโรงเรียนสุจริต คือ ทักษะกระบวนการคิด มีวินัย ซื่อสัตย์สุจริต อยู่อย่างพอเพียง จิตสาธารณะ ให้เกิดกับนักเรียน

2.2 เป้าหมายของผลงาน/นวัตกรรมการปฏิบัติที่เป็นเลิศ (Best Practice)

1) เป้าหมายเชิงปริมาณ : นักเรียนโรงเรียนสันติสุขพิทยาคม ร้อยละ 90 เป็นผู้มีคุณลักษณะ 5 ประการของโรงเรียนสุจริต คือทักษะกระบวนการคิด มีวินัย ซื่อสัตย์สุจริต อยู่อย่างพอเพียง จิตสาธารณะ ในระดับดีขึ้นไป

2) เป้าหมายเชิงคุณภาพ : นักเรียนโรงเรียนสันติสุขพิทยาคมมีการนำคุณลักษณะ 5 ประการของโรงเรียนสุจริตไปใช้ในการพัฒนาตนเองหรือส่งเสริมความสามารถเฉพาะตัวให้เกิดประโยชน์อย่างเต็มที่จนเป็นที่ปรักษ์ชัดสะท้อนผลสำเร็จการดำเนินงานโครงการโรงเรียนสุจริตได้อย่างเป็นรูปธรรมและมีแนวทางการปฏิบัติที่เป็นเลิศตามนโยบายของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

3. กระบวนการผลิตผลงาน/นวัตกรรม หรือขั้นตอนการดำเนินงาน

ขั้นตอนที่ 1 P : Plan

สำรวจปัญหาของนักเรียนในโรงเรียน โดยการสังเกต การสอบถาม การสัมภาษณ์ และการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ระหว่างครูที่ปรึกษา ครูผู้สอนประจำวิชา และนักเรียน ร่วมกันประชุมวางแผนการขับเคลื่อนนักเรียนให้มีคุณลักษณะ 5 ประการของโรงเรียนสุจริต ผู้บริหารได้มีการชี้แจงการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้เป็นไปในทิศทางเดียวกัน กำหนดเป้าหมายร่วมกัน โดยใช้นวัตกรรมการขับเคลื่อนโรงเรียนสุจริต ด้วยกลยุทธ์ “3ป3ก” ดำเนินการแต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงานและผู้รับผิดชอบในแต่ละกิจกรรม

ขั้นตอนที่ 2 D : Do

โรงเรียนสันติสุขพิทยาคมได้ดำเนินงานตามแผน ซึ่งประกอบด้วยกิจกรรมที่มีความหลากหลาย โดยแบ่งตามกลยุทธ์ “3ป3ก” ดังนี้

1) ป1 : ปลูกฝัง โดยประกอบด้วย 3ก

2) ป2 : ปฏิบัติ โดยประกอบด้วย 3ก

3) ป3 : ปรับประยุกต์ใช้ โดยประกอบด้วย 3ก

ขั้นตอนที่ 3 C : Check

โรงเรียนสันติสุขพิทยาคม ได้ดำเนินการติดตามการดำเนินงานในกิจกรรมต่าง ๆ ตลอดจนเข้าร่วมในทุกกิจกรรมตั้งแต่คณะผู้บริหาร คณะครู บุคลากรทางการศึกษา และนักเรียน เพื่อสร้างขวัญและกำลังใจให้กับทุกคน และเป็นแบบอย่างที่ดี นอกจากนี้ได้ดำเนินการประเมินผลการดำเนินกิจกรรมต่าง ๆ เพื่อนำผลการจัดกิจกรรม ข้อเสนอแนะต่าง ๆ มาพัฒนาและปรับปรุงการดำเนินงานครั้งต่อไปให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

ขั้นตอนที่ 4 A : Act

โรงเรียนสันติสุขพิทยาคม ได้ดำเนินการให้คณะผู้บริหาร คณะครู บุคลากรทางการศึกษา และนักเรียนได้มีการสะท้อนผลการดำเนินกิจกรรมต่าง ๆ เพื่อค้นหาปัญหาหรืออุปสรรค ตลอดจนนำผลการประเมินจากการดำเนินกิจกรรมต่าง ๆ ที่ได้มา เพื่อนำมาพัฒนาและปรับปรุงการดำเนินงานให้มีประสิทธิภาพและประสิทธิผล และเกิดประโยชน์ต่อนักเรียนให้มากที่สุด โดยเฉพาะอย่างยิ่งสิ่งที่ส่งผลให้นักเรียนเกิดคุณลักษณะ 5 ประการของโรงเรียนสุจริต เช่น ทักษะกระบวนการคิด มีวินัย ซื่อสัตย์สุจริต อยู่อย่างพอเพียง จิตสาธารณะ อีกทั้งคนในองค์กรให้เป็นคนที่มีคุณภาพ มีคุณธรรม จริยธรรม และมีธรรมาภิบาลในการดำเนินงานอย่างสูงสุด

4. ผลการดำเนินงาน/ผลสัมฤทธิ์ / ประโยชน์ที่ได้รับ

1) โรงเรียนสันติสุขพิทยาคมขับเคลื่อนการดำเนินงานโครงการโรงเรียนสุจริตได้อย่างเป็น

รูปธรรมและใช้เป็นแนวทางในการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมให้กับนักเรียนตามนโยบายของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานได้อย่างมีประสิทธิภาพ

2) การส่งเสริมพัฒนาคุณลักษณะ 5 ประการ คือ ทักษะกระบวนการคิด มีวินัย ซื่อสัตย์สุจริต

อยู่อย่างพอเพียง จิตสาธารณะ ให้กับนักเรียนบรรลุตามเป้าหมายคือในปีการศึกษา 2565 ผลการประเมินคุณลักษณะ 5 ประการของโรงเรียนสุจริตในภาพรวมของนักเรียนในระดับดีขึ้นไปเป็นร้อยละ 94

5. ปัจจัยความสำเร็จ

1. ครู บุคลากร นักเรียนและเครือข่าย เช่น ผู้ปกครอง คณะกรรมการสถานศึกษา ชุมชนตระหนักเห็นความสำคัญของการขับเคลื่อนโครงการจึงให้ความร่วมมือและสนับสนุนการดำเนินงานอย่างเต็มที่

2. กลยุทธ์ “3ป3ก” เป็นการเชื่อมโยงภาระงานที่มีอยู่ในโรงเรียนและดำเนินการเป็นประจำอยู่มาร้อยรัดเชื่อมโยงให้สอดคล้องกับเป้าหมายการดำเนินงาน โดยไม่เพิ่มงานใหม่ที่ทำให้ครูบุคลากร นักเรียนรู้สึกว่าเป็นภาระหรือมีหน้าที่เพิ่ม จึงทำให้การดำเนินงานเป็นไปอย่างต่อเนื่องสม่ำเสมอ

6. บทเรียนที่ได้รับ ( Lesson Learned)

1. จากการพัฒนานวัตกรรมพบว่ากิจกรรมการเรียนรู้เชิงรุก Active Learning ไม่เพียงแต่จะเป็นการจัดการเรียนการสอนที่เหมาะสมกับพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ยังเป็นกิจกรรมที่ส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม ธรรมาภิบาลและคุณลักษณะของโรงเรียนสุจริตได้อย่างมีประสิทธิภาพ

2. จากการดำเนินงานพบว่านักเรียนสามารถพัฒนาตนเองโดยการนำเอาคุณลักษณะ 5 ประการของโรงเรียนสุจริตมาส่งเสริมทักษะหรือความสามารถเฉพาะตัวจนทำให้เกิดความสำเร็จและเป็นแบบอย่างได้

3. การบริหารจัดการสถานศึกษาของผู้บริหารจะประสบความสำเร็จมากน้อยเพียงใดนั้นขึ้นอยู่กับการมีส่วนร่วมของบุคลากรภายในโรงเรียน เช่น ครู บุคลากร นักเรียน และบุคคลภายนอกที่มีส่วนเกี่ยวข้อง เช่น ผู้ปกครอง คณะกรรมการสถานศึกษา ชุมชน หน่วยงานต่าง ๆ หลักการสร้างการมีส่วนร่วมที่ส่งผลให้การการขับเคลื่อนโรงเรียนสุจริต ด้วยกลยุทธ์ “3ป3ก” ประสบความสำเร็จและยั่งยืนคือ หลัก 3U คือ Understanding มีความเข้าใจซึ่งกันและกัน Unity เป็นอันหนึ่งอันเดียวกันมีเป้าหมายร่วมกัน และ Utilization การได้ประโยชน์ร่วมกัน

7. การเผยแพร่/การได้รับการยอมรับ/รางวัลที่ได้รับ

7.1 การเผยแพร่

1. เผยแพร่กิจกรรมและการดำเนินงานการขับเคลื่อนโรงเรียนสุจริต ด้วยกลยุทธ์ “3ป3ก” ในรูปจดหมายข่าวทางเว็บไซต์ของโรงเรียน

2. จัดแสดงผลงานเป็นนิทรรศการในงานวิชาการของโรงเรียน และการนิเทศติดตามการดำเนินงานของสหวิทยาเขตเวียงภูเพียงและสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาน่าน

3. บูรณาการเป็นนวัตกรรมในการดำเนินงานตามระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนเพื่อป้องกันและแก้ไขปัญหาควบคู่กับการส่งเสริมและพัฒนาวินัยนักเรียน เป็น นวัตกรรมสันติสุข สุขใจสร้างวินัยเชิงบวก

7.2 การได้รับการยอมรับ รางวัลที่ได้รับ

1. โรงเรียนมีผลการประเมินคุณธรรมและความโปร่งใสในการดำเนินงานของสถานศึกษา ITA Online ในระดับ A

2. รางวัลชมเชย กองเนตรนารีสามัญรุ่นใหญ่ การประกวดระเบียบแถวลูกเสือ เนตรนารี ระดับประเทศ ประจำปี 2565

3. รางวัลเหรียญเงิน การแข่งขันฟลอร์บอลหญิง ในการแข่งขันกีฬาซีเกมส์ ครั้งที่ 32 ณ ราชอาณาจักรกัมพูชา

8. ข้อเสนอแนะ

การขับเคลื่อนโครงการโรงเรียนสุจริต ด้วยกลยุทธ์ “3ป3ก” ส่งผลให้นักเรียนมีคุณลักษณะของโรงเรียนสุจริตที่เด่นชัดขึ้น โดยพาะเรื่องของการมีวินัย ซึ่งนักเรียนที่มีวินัยสูงจะมีโอกาสประสบความสำเร็จมากขึ้นเช่นเดียวกัน ดังตัวอย่างของนางสาวจารุภา แซ่เฮ้อ รางวัลเหรียญเงิน การแข่งขันฟลอร์บอลหญิง ในการแข่งขันกีฬาซีเกมส์ ครั้งที่ 32 ณ ราชอาณาจักรกัมพูชา ซึ่งแสดงให้เห็นว่าการหากสามารถดำเนินงานตามโครงการโรงเรียนสุจริตได้อย่างยั่งยืนจะทำให้มีต้นทุนในการต่อยอดเชื่อมโยงถึงโครงการหรือการดำเนินงานด้านอื่น ๆ ดังนั้นนวัตกรรมการขับเคลื่อนโครงการโรงเรียนสุจริต ด้วยกลยุทธ์ “3ป3ก” จึงสามารถนำไปปรับประยุกต์ใช้กับการดำเนินงานของโรงเรียนได้อย่างหลากหลายและเป็นปัจจัยพื้นฐานแห่งความสำเร็จของการพัฒนาคุณภาพนักเรียนอย่างยั่งยืน

เว็บน่าสนใจ