ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนศิลปะเพื่อส่งเสริมทักษะการคิดสร้างสรรค์
เรื่อง ศิลปะสร้างสรรค์ กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปศึกษา ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 2
ผู้วิจัย วัชราภรณ์ ภูปัญญา ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการพิเศษ
โรงเรียนไทยรัฐวิทยา ๗๒ (เทศบาล ๘) สังกัดสำนักการศึกษา เทศบาลนครอุดรธานี อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี
ปีการศึกษา 2565
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนารูปแบบการเรียนการสอนศิลปะเพื่อส่งเสริมทักษะการคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 เรื่อง ศิลปะสร้างสรรค์ 2) ศึกษาประสิทธิภาพของรูปแบบการเรียนการสอนศิลปะเพื่อส่งเสริมทักษะการคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 เรื่อง ศิลปะสร้างสรรค์ 3) พัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 เรื่อง ศิลปะสร้างสรรค์ 4) พัฒนาทักษะการคิดสร้างสรรค์ของนักเรียน
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 เรื่อง ศิลปะสร้างสรรค์ 5) ประเมินความพึงพอใจของครูและนักเรียนหลังการใช้รูปแบบการเรียนการสอนศิลปะเพื่อส่งเสริมทักษะการคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 เรื่อง ศิลปะสร้างสรรค์ การวิจัยเป็นการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) กลุ่มเป้าหมาย คือ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนไทยรัฐวิทยา ๗๒ (เทศบาล ๘) สังกัดสำนักการศึกษาเทศบาลนครอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2565 จำนวน 18 คน และครูผู้สอนวิชาศิลปะ ระดับประถมศึกษาในจังหวัดอุดรธานี จำนวน 10 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย 1) แผนการจัดการเรียนการสอนศิลปะเพื่อส่งเสริมทักษะการคิดสร้างสรรค์ เรื่อง ศิลปะสร้างสรรค์ 2) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน
3) แบบทดสอบวัดทักษะการคิดสร้างสรรค์ และ 4) แบบสอบถามความพึงพอใจของครู และนักเรียน การวิเคราะห์ข้อมูลใช้ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การทดสอบค่าที (t test) และการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า
1. รูปแบบการเรียนการสอนศิลปะเพื่อส่งเสริมทักษะการคิดสร้างสรรค์ของนักเรียน
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 เรื่อง ศิลปะสร้างสรรค์ มีชื่อว่า Introduction ; Construction ; Sumary ; Application ( ICSA Model) มีองค์ประกอบท คือ สาระความรู้ ทักษะกระบวนการ และสิ่งที่ส่งเสริมการเรียนรู้ ระบบสังคม สิ่งสนับสนุน และหลักการตอบสนองซึ่งกระบวนการเรียนการสอน
มี 4 ขั้นตอน คือ 1) ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน ( Introduction : I ) 2) ขั้นสร้างความรู้ ( Construction : C ) 3) ขั้นสรุป ( Sumary : S ) และ 4) ขั้นนำไปใช้และพัฒนาทักษะการคิดสร้างสรรค์
( Application : A ) รูปแบบการเรียนการสอนที่พัฒนาขึ้นมีประสิทธิภาพ เท่ากับ 82.87/85.19 ซึ่งสูงกว่า เกณฑ์ที่กำหนด
2. ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 ที่ได้รับการสอน
ตามรูปแบบการเรียนการสอนศิลปะเพื่อส่งเสริมทักษะการคิดสร้างสรรค์สูงกว่าก่อนเรียนอย่างมี
นัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
3. ทักษะการคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 มีจำนวนนักเรียนผ่านเกณฑ์
ร้อยละ 80 ขึ้นไปคิดเป็นร้อยละ 88.89 ของจำนวนนักเรียนทั้งหมด ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้
4. ครูและนักเรียนมีความพึงพอใจหลังการใช้รูปแบบการเรียนการสอนศิลปะเพื่อ
ส่งเสริมทักษะการคิดสร้างสรรค์อยู่ในระดับมาก
นอกจากนี้ยังพบว่า นักเรียนสามารถสร้างชิ้นงานโดยใช้ทักษะการคิดสร้างสรรค์
บนพื้นฐานความรู้ ความเข้าใจด้วยตนเอง ส่งผลให้ชิ้นงานมีคุณภาพ นำความรู้ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันและร่วมสร้างสรรค์สังคมได้
คำสำคัญ รูปแบบการเรียนการสอนศิลปะเพื่อส่งเสริมทักษะการคิดสร้างสรรค์