นางวรรณวิมล ทองงาม
Mrs. Wanwimon Thongngam
Chumchonbankaengsuaten School
Office of the Basic Education Commission (OBEC)
บทนำ
ผู้วิจัย ในฐานะผู้บริหารโรงเรียนรับผิดชอบการดำเนินงานการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน โรงเรียนชุมชนบ้านแก่งเสือเต้น ในโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ตระหนักถึงความสำคัญและความจำเป็นในการประเมินผลการดำเนินงานการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน จึงจัดทำรายงานการประเมินผล การพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน ทั้งนี้ ได้ใช้แนวคิดทฤษฎีระบบ (System Theory) โดยประยุกต์ใช้รูปแบบการประเมินเชิงระบบ ซึ่งมีความเหมาะสมกับการประเมินการบริหารจัดการที่สะท้อนถึงการติดตามประเมินผลการดำเนินงานเพื่อการพัฒนาปรับปรุง สอดคล้องกับแนวคิดการประเมินความก้าวหน้า (formative evaluation) (Scriven, 1967) (Tessmer, 1993) และการติดตามความสำเร็จของการดำเนินงาน เพื่อนำข้อมูลไปใช้ในการตัดสินใจตามแนวคิดการประเมินผลสรุป (summative evaluation) โดยมีแนวทางการประเมิน คือ การประเมินวัตถุประสงค์ (context evaluation) การประเมินปัจจัยนำเข้า (input evaluation) การประเมินกระบวนการ (process evaluation) การประเมินผลผลิต (product evaluation) และการประเมินผลกระทบ (impact evaluation) และใช้แนวคิดการประเมินแบบเสริมพลัง (Empowerment Evaluation) ซึ่งนำเสนอโดยเฟตเตอร์แมน (Fetterman, 2001) รูปแบบการประเมินโครงการของ เฟตเตอร์แมน (Fetterman, 1994) ที่ได้เสนอแนวคิดการประเมินแบบเสริมพลัง (Empowerment) ซึ่งอยู่บนพื้นฐานความคิดของการประเมินแบบสร้างความร่วมมือจากทุกฝ่าย การประเมินแบบเสริมพลังเป็นการใช้มโนทัศน์ของการประเมิน เทคนิคการประเมิน และข้อค้นพบจากการประเมินไปกระตุ้นให้เกิดการพัฒนาปรับปรุง การกำกับตนเองโดยใช้ วิธีการทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพในการดำเนินงาน เป็นกระบวนการที่กระทำเพื่อช่วยให้ กลุ่มบุคคลต่าง ๆ ที่มีส่วนได้ส่วนเสียทุกฝ่ายเข้ามามี ส่วนร่วมเรียนรู้ช่วยพัฒนาตนเอง โดยใช้วิธีการประเมินตนเองและสะท้อนผลแก่ตนเอง เน้นการมีส่วนร่วมของผู้เกี่ยวข้อง เพื่อนำผลมาใช้ในการปรับปรุง แก้ไข และพัฒนางานโครงการของโรงเรียนชุมชนบ้านแก่งเสือเต้นอย่างต่อเนื่อง พัฒนาไปสู่การยกระดับคุณภาพ ระดับ 5 ดาว อันจะส่งผลให้เกิดคุณภาพในการดำเนินงานพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน โรงเรียนชุมชนบ้านแก่งเสือเต้น ในโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. อย่างยั่งยืนต่อไป
วัตถุประสงค์ของการวิจัย เพื่อประเมินผลการพัฒนาคุณธรรมของโรงเรียนชุมชนบ้านแก่งเสือเต้น ในโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. เครื่องมือในการรวบรวมข้อมูลประยุกต์ใช้ตามแนวการประเมินเชิงระบบและเสริมพลัง ขององค์ประกอบทั้ง 5 ซึ่งประกอบด้วย ปัจจัยบริบท ปัจจัยนำเข้า ปัจจัยกระบวนการ ปัจจัยผลิตภาพ และปัจจัยผลกระทบ การประเมินแบบเสริมพลังของเฟตเตอร์แมน (Fetterman, 2001) ใช้กิจกรรมและความคิดเห็นจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ได้แก่ ผู้บริหาร ครู ศึกษานิเทศก์ คณะกรรมการสถานศึกษา นักเรียน และผู้ปกครองของนักเรียน ประชากรทั้งหมด 482 คน จำแนกออกเป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ 1) ผู้บริหาร ครู ศึกษานิเทศก์ และคณะกรรมการโรงเรียน 2) นักเรียน 3) ผู้ปกครองนักเรียน รวบรวมข้อมูลโดยใช้เอกสาร การสนทนากลุ่ม และแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ทั้งเชิงปริมาณ และเชิงคุณภาพ
บทสรุป
การประเมินผลการพัฒนาคุณธรรมของโรงเรียนชุมชนบ้านแก่งเสือเต้น ในโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ.โดยการประเมินเชิงระบบและเสริมพลัง สรุปผลการประเมิน ดังนี้
1. ด้านบริบท
ผลการประเมิน สภาพทั่วไป วิสัยทัศน์ พันธกิจ อัตลักษณ์ แผนปฏิบัติการประจำปี เป้าหมาย และแผนการดำเนินงานของโรงเรียน ในภาพรวม ผ่านเกณฑ์การประเมิน อยู่ในระดับมากที่สุด มีความเหมาะสม สอดคล้องกับแผนพัฒนาการศึกษา แผนปฏิบัติการประจำปี โครงการ กิจกรรมด้านคุณธรรมมีการดำเนินการที่เป็นระบบต่อเนื่อง ใช้ในการบริหารโรงเรียน และดำเนินการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม ตามโครงงานคุณธรรม ภายใต้โครงการคุณธรรมนำชีวิตศิษย์แก่งเสือเต้น สอดคล้องตามกลยุทธ์ การจัดการศึกษา ข้อที่ 3 การพัฒนาคุณลักษณะของนักเรียน ให้มีวินัย คุณธรรม จริยธรรม โดยกำหนดเป็นโครงการหลักไว้ในแผนงานของโรงเรียน มีการดำเนินการค้นหาปัญหา สาเหตุ กำหนดพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวก และคุณธรรมในการแก้ปัญหา กำหนดกิจกรรมอย่างสร้างสรรค์ ผู้บริหาร ครู บุคลากร และนักเรียนปฏิบัติตามคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน จัดประชุมผู้เกี่ยวข้องทั้งผู้บริหาร ครู และบุคลากรทางการศึกษา นักเรียนแกนนำ ตลอดจนตัวแทนผู้ปกครองและคณะกรรมการสถานศึกษา เพื่อร่วมกันวิเคราะห์ ปัญหาที่อยากแก้ ความดีที่อยากทำ ค้นหาคุณธรรม อัตลักษณ์ และกำหนดพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกตามกระบวนการโรงเรียนคุณธรรม คุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียน คือ วินัยดี มีจิตอาสา มารยาทงาม น้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง กำหนดเป็นพฤติกรรมบ่งชี้ เชิงบวกของผู้บริหาร ครู และนักเรียน และจัดทำรายงานผลการปฏิบัติตามโครงการ
ผลการประเมินความคิดเห็นชองผู้บริหาร ครูและบุคลากรทางการศึกษา ศึกษานิเทศก์ และกรรมการสถานศึกษา ด้านบริบทในภาพรวม ผ่านเกณฑ์การประเมินในระดับมากที่สุด โรงเรียนมีความสะอาด บรรยากาศร่มรื่นสวยงาม มีป้ายสื่อ ป้ายประชาสัมพันธ์ และมีการจัดทำแผนปฏิบัติการประจำปีงบประมาณ 2563
ผลการประเมินความคิดเห็นชองนักเรียน ด้านบริบทในภาพรวม ผ่านเกณฑ์การประเมินระดับมากที่สุด โรงเรียนมีการดำเนินการค้นหาปัญหา สาเหตุ ปัญหา สิ่งที่ต้องการปรับปรุง แก้ไข กำหนดคุณธรรมเป้าหมาย มีรายงานผลการปฏิบัติงานตามแผนงาน โครงการ และมีความสะอาด บรรยากาศร่มรื่น สวยงาม
ผลการประเมินความคิดเห็นชองผู้ปกครองนักเรียน ด้านบริบท ในภาพรวม ผ่านเกณฑ์การประเมินระดับมาก มีรายงานผลการปฏิบัติงานตามแผนงาน โครงการ มีการดำเนินการค้นหาปัญหา สาเหตุ ปัญหา สิ่งที่ต้องการปรับปรุง แก้ไข กำหนดคุณธรรมเป้าหมาย และมีความปลอดภัย
2. ด้านปัจจัยนำเข้า
ผลการประเมิน นักเรียน ครู การบริหารจัดการ หลักสูตร ในภาพรวม ผ่านเกณฑ์การประเมินใน ระดับมากที่สุด 1) มีจำนวนนักเรียนที่เพิ่มขึ้น มีการพัฒนาศักยภาพครูครู และบุคลากรทางการศึกษา ด้านวิชาการ แรงจูงใจ และสวัสดิการ มีการบริหารตามหลักธรรมาภิบาล มีกลไกคณะทำงาน และใช้โครงงานคุณธรรมเป็นเครื่องมือที่ทุกคนมีส่วนร่วมในการลงมือปฏิบัติ
ผลการประเมินความคิดเห็นของ ผู้บริหาร ครู และบุคลากรทางการศึกษา ศึกษานิเทศก์ในภาพรวม ผ่านเกณฑ์การประเมินในระดับมากที่สุด มีการพัฒนาศักยภาพ ครูและบุคลากรทางการศึกษา ด้านวิชาการ แรงจูงใจ และสวัสดิการ ได้รับ การพัฒนาให้มีทักษะในการจัดการเรียนการสอน ใช้สื่อและเทคโนโลยีที่ทันสมัยใน การจัดการเรียนการสอน ครูส่วนใหญ่ของโรงเรียนชุมชนบ้านแก่งเสือเต้นมีวุฒิการศึกษาระดับปริญญาตรี ได้รับการพัฒนาให้มีทักษะในการจัดการเรียนการสอน มีโครงการนิเทศและติดตามผลการศึกษา ใช้สื่อและเทคโนโลยีที่ทันสมัยใน การจัดการเรียนการสอน มีการพัฒนาตนเองใช้สื่อและเทคโนโลยีที่ทันสมัย เป็นแบบอย่าง ได้รับการยอมรับ ได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติ ทั้งระดับโรงเรียน ระดับเขตพื้นที่การศึกษา และระดับประเทศ
ผลการประเมินความคิดเห็นนักเรียนในภาพรวม ผ่านเกณฑ์การประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด ครูเป็นแบบอย่าง ได้รับการยอมรับ ได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติในระดับต่างๆ โรงเรียนมีการบริหารตาม หลักธรรมาภิบาล และใช้สื่อและเทคโนโลยีที่ทันสมัย ในการจัดการเรียนการสอน
ผลการประเมินความคิดเห็นผู้ปกครองนักเรียน ในภาพรวมผ่านเกณฑ์การประเมิน ระดับมากที่สุด ครูใช้สื่อและเทคโนโลยีที่ทันสมัยในการจัดการเรียนการสอน ครูเป็นแบบอย่างได้รับการยอมรับยกย่องเชิดชูเกียรติในระดับต่างๆ และมีการบริหารตามหลักธรรมาภิบาล
โรงเรียนมีการดำเนินการตามเป้าหมาย ได้แก่ 1) มีจำนวนนักเรียนที่เพิ่มขึ้น เปรียบเทียบปีการศึกษา 2562 และ 2563 2) นักเรียนในระดับชั้น ป.1-ม.3 มีผลการเรียนระดับ 3 ขึ้นไปทุกกลุ่มสาระ 3) การทดสอบระดับชาติ RT ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ในภาพรวมสูงขึ้น การทดสอบระดับชาติ NT คะแนนเฉลี่ยทุกรายวิชา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ในภาพรวมลดลง และการทดสอบระดับชาติ O-NET คะแนนเฉลี่ยทุกรายวิชาชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ในภาพรวมเพิ่มขึ้น ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ในภาพรวมลดลง และ 4) นักเรียนในระดับปฐมวัยมีความพร้อมสูงขึ้น มีผลการประเมินคุณภาพภายนอกรอบสาม ระดับการศึกษาปฐมวัย ไม่มีตัวบ่งชี้ที่มีคุณภาพต่ำกว่าระดับดี
ค้นหาทุกอย่างในเว็บครูบ้านนอก :
ตั้งกระทู้คำถามใหม่
กลับหน้าที่แล้ว
