ชื่อผู้วิจัย นางสาวอุบล ไชยชนะ
สังกัด โรงเรียนภูดินแดงวิทยา สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดสกลนคร
ปีการศึกษา 2565
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สีผ้าย้อมคราม เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์และจิตสำนึกรักษ์ท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 วัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาข้อมูลพื้นฐานที่เกี่ยวข้องกับชุดกิจกรรมการจัดการเรียนรู้ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ จิตสำนึกรักษ์ท้องถิ่น 2) พัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สีผ้าย้อมคราม เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์และจิตสำนึกรักษ์ท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนภูดินแดงวิทยา 3) ทดลองใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สีผ้าย้อมคราม เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์และจิตสำนึกรักษ์ท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนภูดินแดงวิทยา 3.1) เปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ที่เรียนด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สีผ้าย้อมครามระหว่างก่อนและหลังเรียน 3.2) เปรียบเทียบทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ของชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ที่เรียนด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สีผ้าย้อมคราม ระหว่างก่อนและหลังเรียน 3.3) ประเมินจิตสำนึกรักษ์ท้องถิ่น ของชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ที่เรียนด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สีผ้าย้อมคราม หลังเรียน 4) ประเมินความคิดเห็นของนักเรียนและผู้ปกครองที่มีต่อชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สีผ้าย้อมคราม เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์และจิตสำนึกรักษ์ท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนภูดินแดงวิทยา กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย เป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนภูดินแดงวิทยา สังกัดองค์กรบริหารส่วนจังหวัดสกลนครจำนวน 1 ห้องเรียน ที่กำลังศึกษาอยู่ในปีการศึกษา 2565 จำนวนนักเรียนทั้งหมด 30 คน ได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) โดยใช้ห้องเรียนเป็นหน่วยในการสุ่ม เครื่องมือที่ผู้วิจัยสร้างขึ้นเพื่อใช้ในการวิจัยในครั้งนี้ ประกอบด้วย 1) เครื่องมือที่ใช้ศึกษาข้อมูลพื้นฐาน คือ แบบสัมภาษณ์ แบบประเมินความเหมาะสมและความสอดคล้อง 2) ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สีผ้าย้อมคราม เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์และจิตสำนึกรักษ์ท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 3) แผนการจัดการเรียนรู้ 4) แบบทดสอบ
วัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน 5) แบบวัดทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ 6) แบบประเมินจิตสำนึกรักษ์ท้องถิ่น และ7) แบบประเมินความพึงพอใจ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการใช้ค่าสถิติ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ( ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ค่า t-test Dependent และการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) แล้วนำเสนอแบบพรรณนาความ
ผลการวิจัยพบว่า
1. นักเรียนและผู้เกี่ยวข้องเห็นว่าองค์ประกอบต้องให้ครบตามรูปแบบของการสร้างชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สีผ้าย้อมคราม เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์และจิตสำนึกรักษ์ท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 เป็นเนื้อหาที่นักเรียนสามารถนำความรู้ไปใช้ในชีวิตประจำวันได้ นักเรียนสามารถเรียนรู้ได้ด้วยตนเอง ควรมีรูปภาพประกอบใช้วิธีการเรียนรู้ที่ช่วยให้เกิดความเข้าใจได้ง่าย นักเรียนได้ใช้สื่อทุกอย่างในชุดกิจกรรมการเรียนรู้อย่างทั่วถึงโดยครูคอยดูแลและให้คำแนะนำนักเรียนและการวัดผลและประเมินผลควรใช้เครื่องมือที่สอดคล้องกับจุดประสงค์การเรียนรู้
2. ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สีผ้าย้อมคราม เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์และจิตสำนึกรักษ์ท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 มีความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหา (Content Validity) โดยมีค่าดัชนีความสอดคล้องระหว่าง 0.80-1.00 ค่าประสิทธิภาพแบบรายบุคคล (Individual Tryout) เท่ากับ 70.27/63.33 ค่าประสิทธิภาพแบบกลุ่มย่อย (Small Group Tryout) เท่ากับ 73.70/72.33 และค่าประสิทธิภาพแบบภาคสนาม (Field Tryout) เท่ากับ 82.14/81.00
3. ผลการทดลองใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สีผ้าย้อมคราม เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์และจิตสำนึกรักษ์ท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 พบว่าประสิทธิภาพ คือ E1/E2 เท่ากับ 83.31/81.77 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้และ 3.1) นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 3.2) คะแนนเฉลี่ยจากการทำแบบวัดทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ของนักเรียนกลุ่มตัวอย่างหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 3.3) นักเรียนที่เรียนด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สีผ้าย้อมคราม มีจิตสำนึกรักษ์ท้องถิ่นโดยรวมอยู่ในระดับมาก
4. การประเมินผลและปรับปรุงชุดกิจกรรมการเรียนรู้ นักเรียนมีความพึงพอใจต่อการเรียนด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง สีผ้าย้อมคราม เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์และจิตสำนึกรักษ์ท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โดยรวมอยู่ในระดับมาก และผลการปรับปรุงแก้ไข มีการปรับปรุงการพิมพ์ สะกดคำให้ถูกต้อง ชัดเจน มีภาพประกอบเนื้อหามากขึ้น ปรับปรุงเนื้อหากิจกรรมการอ่าน ปรับปรุงข้อคำถาม ปรับปรุงกิจกรรมเพิ่มเติม และปรับปรุงระยะเวลาที่ใช้ในการ
จัดกิจกรรมให้เหมาะสมกับเนื้อหามากยิ่งขึ้น