ชื่อเรื่อง การศึกษาผลการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมในการดำเนินงานโครงการ
โรงเรียนมาตรฐานสากล ตามเกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (OBECQA) โรงเรียนรัตนบุรี
ชื่อผู้รายงาน ว่าที่ ร.ต.หญิงนิรัชรา บรรลัง
หน่วยงานที่สังกัด โรงเรียนรัตนบุรี อำเภอรัตนบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา
มัธยมศึกษาสุรินทร์
ปีที่รายงาน 2565
บทคัดย่อ
รายงานการดำเนินงานโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากล ตามเกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (OBECQA) โดยใช้การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาการมีส่วนร่วม 2) เพื่อความพึงพอใจต่อการมีส่วนร่วมในการดำเนินงานโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากลตามขั้นตอนกระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการ คือ ขั้นวางแผนขั้นปฏิบัติและสังเกต และขั้นสะท้อนผลการปฏิบัติ ของครู นักเรียน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และผู้ปกครองนักเรียน และ 3) เพื่อศึกษาผลการดำเนินงานโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากล ตามเกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (OBECQA) หลังจากใช้การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ครู จำนวน 97 คน นักเรียน จำนวน 338 คน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 7 คน และผู้ปกครองนักเรียน จำนวน 327 คน รวมจำนวน 769 คน ดำเนินการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participator Action Research : PAR) โดยใช้รูปแบบแนวคิดทฤษฎีการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบบันไดเวียนของ Kurt Lewin ประกอบด้วย 3 ขั้นตอน คือ ขั้นวางแผน ขั้นปฏิบัติและสังเกตและขั้นสะท้อนผลการปฏิบัติ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวมรวบข้อมูล ได้แก่ 1) แบบสัมภาษณ์ 2) แบบบันทึกพฤติกรรมการมีส่วนร่วม และ 3) แบบสอบถามการมีส่วนร่วมในการดำเนินงานโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากล ซึ่งมีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.90 แบบสอบถามความพึงพอใจในการมีส่วนร่วมในการดำเนินงานโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากล ตามเกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (OBECQA) ซึ่งมีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.91 และแบบสอบถามผลการดำเนินงานโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากล ตามเกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (OBECQA) ซึ่งมีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.89 ทำการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพื้นฐาน ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์เนื้อหา (content analysis)
สรุปผลการวิจัย
จากการนำกระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมไปใช้ในการดำเนินงานโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากลโรงเรียนรัตนบุรี โดยมีการปฏิบัติการวิจัยตามวงจรการวิจัย 2 วงจร สรุปผลการวิจัยตามวัตถุประสงค์การวิจัย ดังนี้
1. การศึกษาการมีส่วนร่วมของครู นักเรียน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และ
ผู้ปกครองนักเรียน ในการดำเนินงานโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากล ตามเกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (OBECQA) โรงเรียนรัตนบุรี พบว่า เมื่อเริ่มดำเนินโครงการในขั้นวางแผน ของวงจรที่ 1 มีผู้เข้าร่วมประชุม คือ คณะกรรมการดำเนินงานโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากลของโรงเรียนรัตนบุรี ตัวแทนครูระดับชั้นละ 1 คน ตัวแทนนักเรียนระดับชั้นละ 3 คนและผู้ปกครองนักเรียน ซึ่งมีผู้ปกครองนักเรียนเข้าร่วมประชุมคิดเป็นร้อยละ 80.24 ของผู้ปกครองนักเรียนทั้งหมด และเมื่อสิ้นสุดวงจรที่ 2 ในขั้นการสะท้อนผลการปฏิบัติ มีผู้ร่วมประชุมระดมความคิดเห็น คือคณะกรรมการส่งเสริมสุขภาพของโรงเรียน ตัวแทนครู ระดับชั้นละ 1 คน ตัวแทนนักเรียนระดับชั้นละ 3 คน และผู้ปกครองนักเรียน ซึ่งมีผู้ปกครองนักเรียนเข้าร่วมประชุมคิดเป็นร้อยละ 93.21 ของผู้ปกครองนักเรียนทั้งหมด ผู้มีส่วนร่วมทุกฝ่ายให้ความสำคัญการดำเนินงานโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากล ตามเกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (OBECQA) โดยเฉพาะการส่งเสริมพัฒนาการบริหารจัดการด้วยระบบคุณภาพ (Quality System Management) มีส่วนร่วมในทุกขั้นตอนของการดำเนินงานด้วยการวิจัยปฏิบัติการ คือ ขั้นวางแผน ขั้นปฏิบัติและสังเกต และขั้นสะท้อนผลการปฏิบัติ โดยมีคณะกรรมการดำเนินงานโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากล ตามเกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (OBECQA) โรงเรียนรัตนบุรีเป็นแกนหลักในการดำเนินงาน ผู้ปกครองนักเรียนและชุมชนมีส่วนร่วมด้วยการให้ข้อเสนอแนะ ส่งเสริมและสนับสนุนการดำเนินกิจกรรมต่าง ๆ มีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการทำงานได้เป็นระบบมากขึ้น สอดคล้องกับผลการสอบถามความคิดเห็นเกี่ยวกับการมีส่วนร่วมในการดำเนินงานโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากลของครู นักเรียน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และผู้ปกครองนักเรียน ที่พบว่า โดยภาพรวมมีส่วนร่วมอยู่ในระดับ มาก
2. ผลการศึกษาความพึงพอใจต่อการมีส่วนร่วมของครู นักเรียน คณะกรรมการสถานศึกษา
ขั้นพื้นฐาน และผู้ปกครองนักเรียน ในการดำเนินงานโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากล โรงเรียนรัตนบุรี พบว่า โดยภาพรวมมีความพึงพอใจต่อการมีส่วนร่วมอยู่ในระดับ มาก
3. ผลการศึกษาผลการดำเนินงานโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากล ตามเกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (OBECQA) โรงเรียนรัตนบุรี ที่ใช้กระบวนการวิจัยปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม พบว่า โดยภาพรวมอยู่ในระดับ มากที่สุด
ผลการดำเนินงานตามความคิดเห็นของผู้มีส่วนเกี่ยวข้องดังกล่าวสอดคล้องกับผลการประเมินของคณะกรรมการประเมินโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากล ตามเกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (OBECQA) ที่ปรากฏว่า โรงเรียนรัตนบุรี ผ่านการประเมินโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากล ตามเกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (OBECQA) ปี พ.ศ.2564