ชื่อผลงานทางวิชาการ : รายงานผลการดำเนินงานโครงการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ เพื่อจัดการเรียนการสอนของโรงเรียนเถินวิทยา อำเภอเถิน จังหวัดลำปาง
ชื่อผู้รายงาน : นายเสน่ห์ เอื้อแท้
ตำแหน่ง : รองผู้อำนวยการสถานศึกษา วิทยฐานะรองผู้อำนวยการชำนาญการ
ปีการศึกษา : 2564
บทสรุปสำหรับผู้บริหาร
รายงานผลการดำเนินงานโครงการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ เพื่อจัดการเรียนการสอนของโรงเรียนเถินวิทยา อำเภอเถิน จังหวัดลำปาง ประจำปีการศึกษา 2564 มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อศึกษาสภาพการดำเนินงานโครงการบริหารจัดการ เพื่อจัดการเรียนการสอนของโรงเรียนเถินวิทยา อำเภอเถิน จังหวัดลำปาง สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา ลำปาง ลำพูน (2) เพื่อหาแนวทางการบริหารจัดการ เพื่อจัดการเรียนการสอนของโรงเรียนเถินวิทยา อำเภอเถิน จังหวัดลำปาง สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา ลำปาง ลำพูน ประชากรที่ใช้ในการรายงานครั้งนี้ ตามกระบวนการบริหารงาน POLC ประชากรและกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาและรายงานครั้งนี้ ประกอบด้วย คณะครูจำนวน 60 คน ผู้บริหารสถานศึกษาจำนวน 4 คน คณะกรรมการสถานศึกษาจำนวน 13 คน นักเรียนจำนวน 800 คน และผู้ปกครองนักเรียนจำนวน 100 คน รวมทั้งสิ้น 977 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลคือ แบบสอบถามแบบมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) 5 ระดับ จำนวน 4 ฉบับ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ การหาค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ยเลขคณิต (Arithmetic Mean) และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)
ผลการศึกษาสรุปได้ดังนี้
จากผลการศึกษาและวิเคราะห์ข้อมูลสภาพการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้เพื่อจัดการเรียนการสอนของโรงเรียนเถินวิทยาสรุปตามวัตถุประสงค์ของการศึกษาดังนี้
1. สภาพการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ เพื่อจัดการเรียนการสอนของโรงเรียนเถินวิทยา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาลำปาง ลำพูน มีการดำเนินงานตามความคิดเห็น ของผู้อำนวยการ รองผู้อำนวยการ ครูที่รับผิดชอบการบริหารแหล่งเรียนรู้ ครูผู้สอน และคณะกรรมการสถานศึกษา นักเรียน และผู้ปกครองนักเรียนที่มีต่อการบริหารจัดการโดยใช้กระบวนการบริหารงาน POLC ได้แก่ ด้านการวางแผน (Planning) ด้านการจัดองค์การ (Organizing) ด้านการนำ (Leading) และด้านควบคุม (Controlling)
ผลปรากฏว่า
1.1 สภาพการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้เพื่อจัดการเรียนการสอนของโรงเรียนเถินวิทยา ตามกระบวนการบริหารงาน POLC ในภาพรวมมีสภาพการดำเนินงานมากทุกด้าน เรียงตามลำดับ คือ ด้านการจัดองค์การ (Organizing) รองลงมาคือด้านการวางแผน (Planning) ด้านการนำ (Leading) และด้านการควบคุม (Controlling) ตามลำดับ เมื่อพิจารณาเป็นรายด้านสรุปได้ดังนี้
1.1.1 ด้านการวางแผน (Planning) ในภาพรวมมีการดำเนินงานในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ค่าเฉลี่ยสูงสุดคือการกำหนดนโยบายหรือแนวทางการบริหารแหล่งเรียนรู้ รองลงมาคือ การประชุมวางแผนการดำเนินงาน ส่วนรายการที่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด คือการจัดสรรงบประมาณ ในแผนงาน/โครงการ/กิจกรรม
1.1.2 ด้านการจัดองค์การ (Organizing) ในภาพรวมมีการดำเนินงานในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ การกระจายอำนาจหน้าที่ให้กับบุคลากรในการ ดำเนินงานตามแผนการบริหารแหล่งเรียนรู้ รองลงมาคือ การน าการบริหารจัดการที่ดีมาใช้ในการบริหาร แหล่งเรียนรู้ส่วนรายการที่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด คือ การแบ่งงานให้บุคลากรรับผิดชอบมีความเหมาะสมกับจำนวนงานที่ได้รับมอบหมายและเข้ากับลักษณะงานที่ทำ
1.1.3 ด้านการนำ (Leading) ในภาพรวมมีการดำเนินงานในระดับมาก เมื่อพิจารณา เป็นรายข้อพบว่า ค่าเฉลี่ยสูงสุด คือการมอบอำนาจตัดสินใจจากผู้บริหาร รองลงมาคือ การเปิดโอกาส ให้บุคลากรมีส่วนร่วมในการดำเนินงาน ส่วนรายการที่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด คือ การสร้างเครือข่ายและ การมีส่วนร่วมในการบริหารแหล่งเรียนรู้เพื่อจัดการเรียนการสอน
1.1.4 ด้านการควบคุม (Controlling) ในภาพรวมมีการดำเนินงานในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ค่าเฉลี่ยสูงสุดคือจัดทำรายงานการประเมินผลการดำเนินงาน รองลงมา คือการเผยแพร่ผลการดำเนินงานต่อสาธารณะ ส่วนรายการที่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด คือ รูปแบบการตรวจสอบ และการประเมินผล
2. แนวทางการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ เพื่อจัดการเรียนการสอนของโรงเรียนเถินวิทยา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาลำปาง ลำพูน
2.1 จากผลการดำเนินการได้ผลสรุปเพื่อหาแนวทางในการบริหารจัดการ แหล่งเรียนรู้เพื่อจัดการเรียนการสอนของโรงเรียนเถินวิทยา ประกอบด้วยแหล่งเรียนรู้ที่เป็น ธรรมชาติ แหล่งเรียนรู้ที่มนุษย์สร้างขึ้น และแหล่งเรียนรู้ที่เป็นบุคคล ตามกระบวนการบริหารงาน POLC ดังนี้
2.1.1 ด้านการวางแผน (Planning) กำหนดนโยบายและจัดทำแผนการพัฒนาแหล่งเรียนรู้โรงเรียนควรมีมีการกำหนดนโยบายส่งเสริมให้ครูจัดการเรียนการสอนโดยการใช้แหล่งเรียนรู้ในบริบทของโรงเรียน ให้ครู มีส่วนร่วมในการกำหนดแนวทางการจัดการเรียนการสอนโดยการใช้แหล่งเรียนรู้ กำหนดให้ครูผู้สอน วางแผนนำนักเรียนออกศึกษาแหล่งเรียนรู้กำหนดให้ครูบูรณาการสาระหลักสูตรกลุ่มสาระกับกิจกรรม ศึกษาจากแหล่งเรียนรู้
2.1.2 ด้านการจัดองค์การ (Organizing) แต่งตั้งคณะบุคคลบริการสารสนเทศแหล่งเรียนรู้แก่ครู ควรจัดระบบ สารสนเทศไว้ส่วนกลางเพื่อให้ครูสามารถสืบค้นข้อมูล จัดบุคลากรทำหน้าที่ประสานงานกับแหล่งเรียนรู้ จัดเตรียมอุปกรณ์เครื่องใช้สนับสนุนกิจกรรมศึกษาแหล่งเรียนรู้แก่ครูและนักเรียน จัดสรรงบประมาณ ประจำปีสำหรับสนับสนุนกิจกรรมศึกษา กำหนดงบประมาณศึกษาแหล่งเรียนรู้แก่ครูจัดระบบงาน สารบรรณเพื่อความสะดวกในการติดต่อศึกษาดูงานแหล่งเรียนรู้กำหนดให้มีการแสดงผลงานและ ประชาสัมพันธ์เผยแพร่ข่าวสารหลังจากการศึกษาดูงานในรูปแบบต่างๆ
2.1.3 ด้านการนำ (Leading) มอบหมายให้กลุ่มสาระดำเนินการจัดทำกิจกรรมการเรียนการสอน แบบบูรณาการของแต่ละกลุ่มสาระ กำหนดสัปดาห์วิชาการแสดงกิจกรรมของแหล่งเรียนรู้เพื่อสร้าง ความสนใจ ผู้บริหารและผู้รับผิดชอบงานแหล่งเรียนรู้ควรออกพบปะสร้างความสัมพันธ์ผู้บริหารควรมี ข่าวสาร หนังสือขอบคุณ หรือมอบวุฒิบัติควรมีการเชิญผู้รับผิดชอบเป็นวิทยากรให้ความรู้ควรกระตุ้น สร้างแรงจูงใจจัดการเรียนการสอน
2.1.4 ด้านการควบคุม (Controlling) หาโอกาสพบปะครูแต่ละกลุ่มสาระเพื่อแลกเปลี่ยนความรู้ ควรมีการนำเรื่องการศึกษาแหล่งเรียนรู้เป็นวาระหนึ่งในการประชุมครูประจำเดือน ควรสำรวจความคิดเห็นของครู ในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน ควรสำรวจความคิดเห็นนักเรียนเกี่ยวกับกิจกรรมการศึกษาแหล่ง เรียนรู้ควรสำรวจความคิดเห็นผู้ปกครองต่อการที่โรงเรียน ควรสำรวจความคิดเห็นของผู้รับผิดชอบ แหล่งเรียนรู้เกี่ยวกับกิจกรรมการศึกษาแหล่งเรียนรู้ของโรงเรียน ควรจัดกิจกรรมประเมินผลการจัด กิจกรรมการเรียนการสอนจากการใช้แหล่งเรียนรู้เพื่อพัฒนางานให้ดีขึ้นทุกปี
ข้อเสนอแนะ
จากรายงานผลการดำเนินงานการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ เพื่อจัดการเรียนการสอนของโรงเรียนเถินวิทยา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาลำปาง ลำพูน ทำให้ได้ข้อมูล สภาพการดำเนินงานโครงการ เพื่อใช้เป็นแนวทางในการสนับสนุน ส่งเสริม และวางแผนปรับปรุงพัฒนา การดำเนินงานในอนาคตอย่างต่อเนื่อง โดยมีข้อเสนอแนะดังนี้
1. ข้อเสนอแนะในการนำผลการดำเนินงานไปใช้
1. ผู้บริหารสถานศึกษานำไปเป็นแนวทางการวางแผนการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ เพื่อจัดการ
เรียนการสอน โดยการจัดทำแผนงานของโรงเรียนให้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียเข้ามามีส่วนร่วม ในการจัดทำแผนงาน ให้มีการวิเคราะห์ผลการดำเนินงานที่ได้ดำเนินงานผ่านมาแล้วหรือผลที่จะเกิดขึ้น ในการปฏิบัติงานให้ชัดเจน กำหนดทิศทางการบริหารงานให้ชัดเจนที่เกิดจากบุคลากรที่ร่วมปฏิบัติงาน ให้เหมาะสมกับสภาพสังคมและโรงเรียนปัจจุบันและอนาคต
2. ผู้บริหารสถานศึกษานำไปเป็นแนวทางการจัดโครงสร้างองค์การการบริหารงาน โดยเน้น การจัดองค์การที่ปฏิบัติได้จริงตามภาระหน้าที่ของงาน การกำหนดคุณสมบัติและบทบาทหน้าที่ ความรับผิดชอบของบุคลากรต้องชัดเจนและต้องเหมาะสมกับบุคลิกและความสามารถ ให้มีการออกคำสั่ง กฎ ระเบียบแบบแผนให้ชัดเจนในการปฏิบัติหน้าที่โดยการมีส่วนร่วมของทุกฝ่าย
3.ผู้บริหารสถานศึกษานำไปเป็นแนวทางในการบริหาร ให้การสนับสนุน มีการจัดประชุมชี้แจง ถึงนโยบาย แนวทางปฏิบัติที่ชัดเจน รับฟังข้อคิดเห็นของบุคลากรผู้ร่วมปฏิบัติงานในแต่ละงานที่ได้รับ มอบหมาย มีการกระจายอำนาจสู่ผู้ปฏิบัติเพื่อให้การทำงานคล่องตัวมากขึ้น ผู้บริหารควรเปิดโอกาสให้ บุคลากรได้เข้าร่วมในการรับรู้ ร่วมแสดงทัศนะ ร่วมเสนอปัญหา ประเด็นที่สำคัญที่เกี่ยวข้องกับการ บริหารงาน รวมถึงการสร้างขวัญและกำลังใจให้กับบุคลากรอย่างต่อเนื่อง
4.ผู้บริหารสถานศึกษานำไปเป็นแนวทางการควบคุมการดำเนินกิจกรรมการเรียนรู้ โดยให้ จัดเป็นรูปแบบคณะกรรมการควบคุมกิจกรรม ในการทำงานแต่ละครั้งให้มีการสรุปประเมินผลการปฏิบัติงานทุกครั้ง
2. ข้อเสนอแนะในการรายงานครั้งต่อไป
1. จากสภาพการดำเนินการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้เพื่อจัดการเรียนการสอน ของโรงเรียนเถิน
วิทยา ควรมีการทำการวิจัยเพื่อขยายผลเจาะลึกในประเด็นด้านที่มีสภาพการดำเนินการน้อย เช่น ด้านการควบคุม (Controlling) เพื่อหาแนวทางการพัฒนาการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้เพื่อจัดการเรียนการสอนต่อไป
2. จากแนวทางการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้เพื่อจัดการเรียนการสอนควรมีการทำการวิจัย เพื่อขยายผลเจาะลึกในประเด็นที่มีสภาพการดำเนินงานน้อย ได้แก่ ด้านการควบคุม เพื่อให้การบริหาร จัดการแหล่งเรียนรู้เพื่อจัดการเรียนการสอนของโรงเรียนเถินวิทยา มีประสิทธิภาพ ประสบผลสำเร็จ ตามวัตถุประสงค์ที่วางไว้ ครบตามกระบวนการบริหารงาน POLC