เรื่องที่ศึกษา รายงานการประเมินโครงการนิเทศภายในโรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุง
ผู้รายงาน นายทวีศักดิ์ หยิมกระโทก
ตำแหน่ง รองผู้อำนวยการโรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุง
สถานที่ทำงาน โรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุง อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี
หน่วยงานที่สังกัด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาปราจีนบุรี นครนายก
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ
ปีที่ทำการศึกษา ปีการศึกษา 2564
บทคัดย่อ
รายงานการประเมินโครงการนิเทศภายในโรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุง มีวัตถุประสงค์ เพื่อประเมินผลด้านสภาวะแวดล้อม ด้านปัจจัยนำเข้า ด้านกระบวนการ และด้านผลผลิตของโครงการ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการประเมินโครงการครั้งนี้ ได้แก่ ข้าราชการครู จำนวน 134 คน และนักเรียน จำนวน 1,952 คน รวมทั้งหมด จำนวน 2086 คน โดยใช้ตารางการกำหนดขนาดกลุ่มตัวอย่างของเครจซีย์และมอร์แกน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลประกอบด้วย ฉบับที่ 1 แบบสอบถามการดำเนินการนิเทศภายในสำหรับครู และฉบับที่ 2 แบบสอบถามการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญและคุณลักษณะที่พึงประสงค์ของนักเรียน แบบสอบถามทั้ง 2 ฉบับมีลักษณะเป็นแบบมาตรส่วนประมาณค่า (Rating Scale) 5 ระดับ และมีค่าความเชื่อมั่น .94 และ .97 ตามลำดับ ดำเนินการเก็บรวบรวมข้อมูล โดยให้กลุ่มตัวอย่างตอบแบบสอบถาม ทำการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพื้นฐาน ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis)
สรุปผลการประเมิน
1. ผลการประเมินสภาวะแวดล้อมโครงการนิเทศภายในโรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุงเกี่ยวกับความสำคัญและความจำเป็นในการนิเทศภายใน และความเป็นไปได้ในการดำเนินการโดยภาพรวมอยู่ในระดับ มาก
เมื่อพิจารณาตามเกณฑ์การประเมินปรากฏว่า ผลการประเมินด้านสภาวะแวดล้อมของโครงการ ถือว่าผ่านเกณฑ์
2. ผลการประเมินปัจจัยนำเข้าโครงการนิเทศภายในโรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุงเกี่ยวกับคุณลักษณะของบุคลากรที่เอื้อต่อการดำเนินโครงการ และความเพียงพอของงบประมาณ วัสดุ อุปกรณ์ โดยภาพรวมอยู่ในระดับ มาก
เมื่อพิจารณาตามเกณฑ์การประเมินปรากฏว่า ผลการประเมินด้านปัจจัยนำเข้าของโครงการ ถือว่าผ่านเกณฑ์
3. ผลการประเมินกระบวนการโครงการนิเทศภายในโรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุง ปรากฏดังนี้
3.1 ผลการประเมินการดำเนินการนิเทศตามกระบวนการนิเทศภายใน โดยภาพรวมอยู่ในระดับ มาก
3.2 ผลการประเมินการปฏิบัติกิจกรรมการนิเทศภายใน โดยภาพรวมอยู่ในระดับ มาก
เมื่อพิจารณาตามเกณฑ์การประเมินปรากฏว่า ผลการประเมินด้านกระบวนการของโครงการ ถือว่าผ่านเกณฑ์
4. ผลการประเมินผลผลิตโครงการนิเทศภายในโรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุง ปรากฏดังนี้
4.1 ผลการประเมินผลลัพธ์โครงการนิเทศภายในโรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุงเกี่ยวกับทักษะการปฏิบัติงานของครู โดยภาพรวมอยู่ในระดับ มาก
4.2 ผลการประเมินผลลัพธ์โครงการเกี่ยวกับการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญของครู ตามความคิดเห็นของครู
โดยภาพรวมอยู่ในระดับ มาก
4.3 ผลการประเมินผลลัพธ์โครงการเกี่ยวกับการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญของครู ตามความคิดเห็นของนักเรียน
โดยภาพรวมอยู่ในระดับ มาก
4.4 ผลการประเมินผลกระทบโครงการเกี่ยวกับคุณลักษณะที่พึงประสงค์ของนักเรียนตามความคิดเห็นของครู โดยภาพรวมอยู่ในระดับ มาก
4.5 ผลการประเมินผลกระทบโครงการเกี่ยวกับคุณลักษณะที่พึงประสงค์ของนักเรียน ตามความคิดเห็นของนักเรียน โดยภาพรวมอยู่ในระดับ มาก
4.6 ในปีการศึกษา 2564 นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนโดยเฉลี่ยทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้ ร้อยละ 89.82 ผ่านเกณฑ์เป้าหมายของโรงเรียน
คือ ร้อยละ 75 เมื่อพิจารณาเป็นรายกลุ่มสาระการเรียนรู้ พบว่า ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้ผ่านเกณฑ์เป้าหมายของโรงเรียน
เมื่อพิจารณาตามเกณฑ์การประเมินปรากฏว่า ผลการประเมินด้านผลผลิตของโครงการ ถือว่าผ่านเกณฑ์
นอกจากนี้ ครูและนักเรียนยังได้ให้ข้อคิดเห็นเกี่ยวกับการนิเทศภายในโรงเรียน ปราจิณราษฎรอำรุง ดังนี้
1. ข้อเสนอแนะ ความคิดเห็นเพิ่มเติมของครู
1.1 การดำเนินการนิเทศภายในอย่างต่อเนื่อง จะเป็นการกระตุ้นให้ครูกระตือรือร้น และเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการทำงาน และพฤติกรรมการจัดการเรียนการสอน ดังนั้นโรงเรียนต้องจัดทำปฏิทินการดำเนินกิจกรรมต่าง ๆ เช่น การประชุม การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ การนิเทศการเรียนการสอนของครู เป็นต้น ไว้อย่างชัดเจน พยายามดำเนินการให้ได้ตามปฏิทิน มีการประเมินผลการ ปฏิบัติกิจกรรมการนิเทศระหว่างปีการศึกษา กิจกรรมใดที่ไม่ปรากฏผล เป็นที่น่าพอใจ ก็ปรับกิจกรรมทันที โดยไม่ต้องรอปีการศึกษาต่อไป
1.2 การที่ครูได้เข้ารับการอบรมเกี่ยวกับการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ การวัดและประเมินผล การวิจัยในชั้นเรียน และการผลิตสื่อ ทำให้ครูมีความรู้ ความเข้าใจ และได้วางแผนจัดทำแผนการจัดการเรียนรู้ตั้งแต่ต้นปี ส่วนที่ครูปฏิบัติได้ค่อนข้างลำบาก และครูหลายคนแสดงความคิดเห็นตรงกันว่า คือ การให้นักเรียนเข้ามามีส่วนร่วม ในการกำหนดจุดประสงค์และวางแผนการเรียนร่วมกัน เป็นเรื่องยาก ครูต้องเก่งและมีจิตวิทยาสูง จึงจะทำให้การเรียนการสอนบรรลุวัตถุประสงค์
1.3 กิจกรรมการศึกษาดูงาน ควรดำเนินงานปีละ 1 ครั้ง (ถ้าไปศึกษาดูงานสถานที่ไกล ๆ) เพราะใช้งบประมาณมาก และควรจัดในช่วงต้นภาคเรียน เพื่อครูจะได้นำความรู้ และประสบการณ์ที่ได้ มาปรับปรุงพัฒนาการทำงานของตนเองได้ทันในปีการศึกษานั้น ๆ
1.4 การจัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ควรมีผู้รู้ ผู้เชี่ยวชาญ ได้แก่ ศึกษานิเทศก์ มาร่วมแลกเปลี่ยนรู้ด้วยเป็นระยะ ๆ ตลอดปีการศึกษา เพื่อช่วยครูพัฒนาการเรียนการสอน เพราะบางครั้งแม้ว่าครูจะได้รวมพลังช่วยกันคิดและร่วมกันปฏิบัติ แต่ก็แก้ปัญหาหรือพัฒนาได้ในระดับหนึ่งเท่านั้น เพราะไม่สามารถมองภาพปัญหาได้ตลอดแนว และเลือกเทคนิควิธี ไม่เหมาะกับปัญหา ถ้ามีผู้เชี่ยวชาญให้ข้อเสนอแนะความคิดเห็นที่ตรงประเด็นจะช่วยให้ครูแก้ปัญหาได้ถูกทาง
2. ข้อเสนอแนะ ความคิดเห็นเพิ่มเติมของนักเรียน
นักเรียนรู้สึกพอใจและภูมิใจที่ได้มีส่วนร่วมในการกำหนดการเรียนสำหรับตนเอง แม้ว่าจะไม่มากนัก และวิธีการเรียนรู้ที่มีการเคลื่อนไหว เช่น การศึกษาจากแหล่งเรียนรู้ การฝึกปฏิบัติ ทำให้สนุก ไม่เคร่งเครียดกับการเรียน และทำให้เข้าใจบทเรียนง่ายขึ้น