บทคัดย่อ
การวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบันปัญหาการจัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม (DLTV) ของโรงเรียนขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุดรธานี เขต 1 2) เพื่อเปรียบเทียบคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม (DLTV) ของโรงเรียนขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุดรธานี เขต 1 ก่อนและหลังการนิเทศแบบ D และ C 3) เพื่อประเมินความพึงพอใจของครูและผู้บริหารโรงเรียนที่มีต่อกระบวนการนิเทศแบบ D และ C กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยในครั้งนี้ เป็นผู้บริหาร 18 คน และครูผู้สอน 119 คน นักเรียน 175 คน จาก 18 โรงเรียนที่เป็นกลุ่มตัวอย่าง กลุ่มตัวอย่างได้มาโดยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ 1) แบบทดสอบวัดความรู้ความเข้าในการจัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม 2) แบบนิเทศ ติดตาม และประเมินผล การจัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน 3) แบบประเมินผลการจัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมตามมาตรฐานของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน 4 ด้าน 4) แบบสอบถามความพึงพอใจของครูและผู้บริหารที่มีต่อการนิเทศแบบ D และ C การวิเคราะห์ข้อมูล เพื่อหาค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ร้อยละ และทดสอบค่าที (t-test) โดยโปรแกรมคอมพิวเตอร์สำเร็จรูป
สรุปผลการวิจัย
1. สภาพปัจจุบันปัญหาการจัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม (DLTV) ของโรงเรียนขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุดรธานี เขต 1 มีผลดังนี้
1.1 สภาพของโรงเรียนขนาดเล็กก่อนรับการนิเทศแบบ D and C กลุ่มตัวอย่าง เป็นผู้บริหาร 18 คน ครูผู้สอน 119 คน ร้อยละ 61.31 ไม่เคยผ่านการอบรมการสอนทางไกลผ่านดาวเทียม ร้อยละ 52.55 มีความรู้เกี่ยวกับการใช้ Internet ในระดับน้อยที่สุด ร้อยละ 51.09 มีความพร้อมด้านสื่อ/อุปกรณ์การจัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมของโรงเรียนระดับน้อย ร้อยละ 78.83 มีความพร้อมของครู/บุคลากรส่วนใหญ่ระดับน้อย ร้อยละ 55.47 ความพร้อมของผู้เรียนในการจัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม DLTV กับโรงเรียนต้นทาง ส่วนใหญ่ มีความพร้อมระดับร้อยละ 53.28 ความมั่นใจของบุคลากรในโรงเรียนเห็นว่า การจัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม DLTV จะช่วยยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ระดับน้อยที่สุด ร้อยละ 81.02 และการสนับสนุนของผู้ปกครอง/ชุมชนส่วนใหญ่ระดับน้อย ร้อยละ 74.45
1.2 สภาพปัจจุบันของโรงเรียนขนาดเล็กก่อนรับการนิเทศแบบ D and C มีความพร้อม ตามมาตรฐานโรงเรียน DLTV โดยรวมทุกด้านอยู่ในระดับปานกลาง( = 2.51) และเมื่อพิจารณารายด้าน พบว่า ด้านปัจจัยพื้นฐาน มีความพร้อมในระดับน้อย( = 2.45) ด้านผู้บริหารสถานศึกษา มีความพร้อมในระดับปานกลาง( = 2.69) ด้านครูผู้สอนมีความพร้อมภาพรวมในระดับน้อย( = 2.40) และด้านนักเรียนมีความพร้อมในระดับน้อย( =2.44)
1.3 ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการจัดการศึกษาผ่านดาวเทียม DLTV ตามมาตรฐานโรงเรียน DLTV โดยมีความรู้ความเข้าใจโดยรวมทุกด้านในระดับน้อย( =2.39) และเมื่อพิจารณารายด้าน พบว่า ด้านปัจจัยพื้นฐานอยู่ในระดับน้อย( =2.40 ) ด้านผู้บริหารสถานศึกษา อยู่ในระดับปานกลางกลาง ( =2.54 ) ด้านครูผู้สอน อยู่ระดับน้อย ( =2.25) และด้านนักเรียนอยู่ในระดับน้อย( =2.48 )
2. ชุดนิเทศเพื่อพัฒนาการจัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวทียม (DLTV) สำหรับโรงเรียน ขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุดรธานี เขต 1 มีประสิทธิภาพเท่ากับ 80.58/84.40
3. ผลการนิเทศแบบ D and C เพื่อยกระดับคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวทียม (DLTV) สำหรับโรงเรียนขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุดรธานี เขต 1 สรุปได้ดังนี้
3.1 ครูและผู้บริหารมีความรู้ความเข้าใจแนวทางการจัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม (DLTV) โรงเรียนขนาดเล็กตามมาตรฐานและตัวชี้วัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม (DLTV) หลังได้รับการนิเทศแบบ D and C มีคะแนนเฉลี่ยสูงกว่าก่อนการนิเทศ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01
3.2 คุณภาพการจัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม (DLTV) โรงเรียนขนาดเล็กที่เป็น กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 18 โรงเรียน ตามเกณฑ์มาตรฐานและตัวชี้วัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม ของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานหลังการนิเทศแบบ D and C สรุปในแต่ละด้าน ดังนี้
3.2.1 ด้านปัจจัยพื้นฐาน โดยรวมมีคุณภาพระดับดี เมื่อพิจารณาเป็นรายโรง พบว่า มีคุณภาพ ระดับดีมาก 1 โรงเรียน คิดเป็นร้อยละ 5.56 ระดับดี จำนวน 14 โรงเรียน คิดเป็นร้อยละ 77.78 ระดับพอใช้ 3 โรงเรียน คิดเป็นร้อยละ 16.67
3.2.2 ด้านผู้บริหารสถานศึกษา โดยรวมมีคุณภาพ ระดับดี เมื่อพิจารณาเป็นรายโรง พบว่า คุณภาพ ระดับดีมาก 9 โรงเรียน คิดเป็นร้อยละ 50.00 ระดับดี จำนวน 9 โรงเรียน คิดเป็น ร้อยละ 50.00
3.2.3 ด้านครูผู้สอน โดยรวมมีคุณภาพ ระดับดีมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายโรง พบว่า คุณภาพ ระดับดีมาก 17 โรงเรียน คิดเป็นร้อยละ 94.44 ระดับดี จำนวน 1 โรงเรียน คิดเป็นร้อยละ 5.56
3.2.4 ด้านนักเรียน โดยรวมมีคุณภาพระดับดี เมื่อพิจารณาเป็นรายโรง พบว่า คุณภาพ ระดับดับดี 10 โรงเรียน คิดเป็นร้อยละ 55.56 ระดับพอใช้ จำนวน 8 โรงเรียน คิดเป็นร้อยละ 44.44
3.3 การจัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม (DLTV) โรงเรียนขนาดเล็ก โดยรวมทุกด้าน ตามมาตรฐานและตัวชี้วัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม (DLTV) หลังได้รับการนิเทศแบบ D and C มีคะแนนเฉลี่ยสูงกว่าเกณฑ์ ระดับดี (10) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01
4. ความพึงพอใจของครูและผู้บริหารที่มีต่อการนิเทศแบบ D and C ในการพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม (DLTV) โรงเรียนขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุดรธานี เขต 1 โดยรวมและรายข้ออยู่ในระดับมากที่สุด