รูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ที่ส่งเสริมทักษะการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสีคิ้วหนองหญ้าขาว
ผู้วิจัย : นางศิริลักษณ์ บุญเติม ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการพิเศษ โรงเรียนสีคิ้วหนองหญ้าขาว อำเภอสีคิ้ว จังหวัดนครราชสีมา
ปีที่พิมพ์ 2565
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ที่ส่งเสริมทักษะการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสีคิ้วหนองหญ้าขาว 2) เพื่อศึกษาผลการทดลองใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ที่ส่งเสริมทักษะการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสีคิ้วหนองหญ้าขาว ด้าน 2.1) ทักษะการคิดวิเคราะห์ 2.2) เจตคติต่อวิชาวิทยาศาสตร์
การดำเนินการวิจัยแบ่งเป็น 4 ระยะคือ ระยะที่ 1 การวิเคราะห์ โดยการวิเคราะห์ข้อมูลที่ใช้ในการพัฒนารูปแบบการเรียนการสอน ระยะที่ 2 การออกแบบและพัฒนารูปแบบการเรียน การสอน การดำเนินการแบ่งออกเป็น 2 ขั้นตอน คือ 1) การออกแบบรูปแบบการเรียนการสอน 2) การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอน คู่มือการใช้รูปแบบการเรียนการสอน และแผนการจัดการเรียนรู้ ระยะที่ 3 ทดลองใช้รูปแบบการเรียนการสอน โดยการนำรูปแบบการเรียนการสอนที่พัฒนาขึ้นไปทดลองใช้จริงกับนักเรียนกลุ่มตัวอย่างที่เป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสีคิ้วหนองหญ้าขาว อำเภอสีคิ้ว จังหวัดนครราชสีมา ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2563 จำนวน 35 คน ได้มาโดยการเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ 1) แบบทดสอบวัดทักษะการคิดวิเคราะห์ เรื่อง หน่วยพื้นฐานของสิ่งมีชีวิต จำนวน 1 ฉบับ เป็นแบบทดสอบแบบเลือกตอบ 4 ตัวเลือก จำนวน 30 ข้อ มีค่าความเชื่อมั่น เท่ากับ 0.95 2) แบบวัดเจตคติต่อวิชาวิทยาศาสตร์ จำนวน 1 ฉบับ เป็นแบบมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ จำนวน 20 ข้อ มีค่าความเชื่อมั่น เท่ากับ 0.80 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ 1) ค่าร้อยละ 2) ค่าเฉลี่ย 3) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ 4) สถิติทดสอบค่าที (t-test for Dependent Samples) ระยะที่ 4 การประเมิน การดำเนินการแบ่งออกเป็น 2 ขั้นตอน คือ 1) การประเมินระหว่างการใช้รูปแบบการเรียนการสอน 2) การประเมินหลังการใช้รูปแบบการเรียนการสอนและการนำเสนอรูปแบบการเรียนการสอน
ผลการวิจัย พบว่า
1. รูปแบบการเรียนการสอนที่พัฒนาขึ้น ประกอบด้วยองค์ประกอบสำคัญ 4 องค์ประกอบ คือ 1) หลักการ 2) จุดมุ่งหมาย 3) กระบวนการจัดการเรียนรู้ 4) การวัดและประเมินผล กระบวนการจัดการเรียนรู้ เรียกว่า PATDE Model มีขั้นการเรียนรู้ 5 ขั้น คือ ขั้นที่ 1 การเตรียมพร้อม (Preparation Step : P) ขั้นที่ 2 คิดวิเคราะห์แยกแยะ(Analysis thinking Step : A) ขั้นที่ 3 ลงมือปฏิบัติการ (Take action Step : T) ขั้นที่ 4 ร่วมอภิปรายข้อสรุป (Discussion Step : D) ขั้นที่ 5 ชัดเจนประเมินผล (Evaluation Step : E)
2. ผลการทดลองใช้รูปแบบการเรียนการสอนที่พัฒนาขึ้น พบว่า
2.1 นักเรียนกลุ่มตัวอย่างมีคะแนนทักษะการคิดวิเคราะห์วิชาวิทยาศาสตร์หลังทดลองสูงกว่าก่อนทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
2.2 นักเรียนกลุ่มตัวอย่างมีเจตคติต่อวิชาวิทยาศาสตร์อยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.59, S.D = 0.50)