บทคัดย่อ
จากการปฏิรูปการศึกษาตามรพะราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และแก้ไขเพิ่มเติม(ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545 (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2553 (ฉบับที่ 4) พ.ศ.2562 ต่อเนื่องถึงการปฏิรูปการศึกษาในทศวรรษที่สอง การบริหารและการจัดการศึกษา การการดูแลเอาใจใส่ในการกำกับ นิเทศ ติดตามและประเมินผลจากผู้บริหารสถานศึกษา ที่เป็นรูปธรรมที่ชัดเจนมีน้อย แต่การพัฒนาคุณภาพการศึกษา จำเป็นต้องได้รับความร่วมมือจากผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องทุกคนทุกภาคส่วนในการจัดการศึกษา ประกอบกับการจัดการเรียนรู้ ของครูผู้สอนบางคนมีการพัฒนาที่ไม่เป็นระบบและต่อเนื่อง โดยเฉพาะอย่างยิ่งการจัดการการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ
การประเมินโครงการในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินโครงการนิเทศภายในโรงเรียน เพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โรงเรียนนนทรีวิทยา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต 2 ปีการศึกษา 2564 ซึ่งการประเมิน 4 ด้าน คือ 1) ประเมินด้านสภาวะแวดล้อม(บริบท) 2) ประเมินด้านปัจจัยนำเข้า 3) ประเมินด้านกระบวนการ ได้แก่ 3.1) ขั้นวางแผนการนิเทศภายใน(Plan) 3.2) ขั้นดำเนินการนิเทศภายใน(Do) 3.3) ขั้นติดตาม ประเมินผลและรายงาน(Check) 3.4) ด้านการปรับปรุงการ พัฒนา (Act) 4) ด้านผลผลิต ได้แก่ 4.1) ด้านผลผลิตของการดำเนินโครงการ ซึ่งประกอบด้วย 4.1.1) ผลการนิเทศภายใน 4.1.2) ผลการส่งเสริมการจัดการเรียนรู้ของครู มี 4 ด้าน คือ 4.1.2.1) การจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ 4.1.2.2) การผลิตสื่อ นวัตกรรมและการใช้สื่อ นวัตกรรม ประกอบการจัดการเรียนรู้ 4.1.2.3) การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 4.1.2.4) ด้านการจัดทำวิจัยในชั้นเรียน 4.2) ผลการประเมินความพึงพอใจของครูต่อการนิเทศภายใน 4.3) ผลการประเมินความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อพฤติกรรมการจัดการเรียนรู้ของครู
รูปแบบการประเมินโครงการเป็นรูปแบบการวิจัยเชิงปฏิบัติการ ดำเนินการตามวงจรปฏิบัติการ 4 ขั้นตอน คือ ขั้นวางแผน(Planning) ขั้นปฏิบัติการ(Action) ขั้นสังเกต(Observing) และขั้นสะท้อนผลการปฏิบัติ(Reflecting) โดยดำเนินการ 2 วงจรปฏิบัติการ วงจรละ 1 ภาคเรียน และโดยใช้รูปแบบการ ประเมินโครงการแบบจำลองซิปป์(CIPP Model) Stufflebeam ,D.L. & Coryn, Chris L.S. เป็นแบบในการดำเนินการประเมิน
ประชากรที่ใช้ในรายงานคือ ผู้บริหาร ครูผู้สอนและนักเรียนโรงเรียนนนทรีวิทยา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต 2 ปีการศึกษา 2564 กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้บริหาร จำนวน 3 คน ครูผู้สอน จำนวน 98 คน และนักเรียนโรงเรียนนนทรีวิทยา จำนวน 317 คน
เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสอบถามความคิดเห็นและความพึงพอใจ จำนวน 6 ฉบับ คือ 1) แบบประเมินด้านสภาวะแวดล้อม(บริบท) 2) แบบประเมินด้านปัจจัยนำเข้า 3) แบบประเมินด้านกระบวนการ 4) แบบประเมินด้านผลผลิต 4.1) แบบประเมินด้านผลผลิต 4.2) แบบประเมินความพึงพอใจของครูผู้สอนต่อโครงการ 4.3) แบบประเมินความพึงพอใจของนักเรียนต่อโครงการ
การเก็บรวบรวมข้อมูล ได้ดำเนินการเก็บข้อมูล ก่อนการนิเทศ ระหว่างการนิเทศและหลังการนิเทศ การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน โดยใช้โปรแกรมสำเร็จรูป
ผลการประเมินโครงการ สรุปได้ดังนี้
วงจรที่ 1 ภาคเรียนที่ 1 (พฤษภาคม 2564 ถึง กันยายน 2564)
1. ด้านสภาวะแวดล้อม(บริบท) ผลการประเมินในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด
2. ด้านปัจจัยนำเข้า ผลการประเมินในภาพรวมอยู่ในระดับมาก
3. ด้านการกระบวนการ ได้แก่ ขั้นวางแผนการนิเทศภายใน(Plan) ผลการประเมินในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ขั้นดำเนินการนิเทศภายใน(Do) ผลการประเมินในภาพรวมอยู่ในระดับมาก ขั้นติดตาม ประเมินผลและรายงาน(Check) ผลการประเมินในภาพรวมอยู่ในระดับมาก ด้านการปรับปรุงการ พัฒนา (Act) ผลการประเมินในภาพรวมอยู่ในระดับมาก
4. ด้านผลผลิตของการนิเทศภายใน
4.1 ผลการนิเทศภายใน สามารถจัดกิจกรรมได้ทุกกิจกรรม
4.2 ผลการส่งเสริมการจัดการเรียนรู้ของครู ได้แก่ การจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ผลการประเมินอยู่ในระดับมาก การผลิตสื่อนวัตกรรมและการใช้สื่อนวัตกรรมประกอบการจัดการเรียนรู้ ผลการประเมินอยู่ในระดับมาก การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง ผลการประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด ด้านการจัดทำวิจัยในชั้นเรียน ผลการประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด
4.3 ผลการประเมินความพึงพอใจของครูต่อโครงการนิเทศภายใน ผลการประเมินอยู่ในระดับมาก
4.4 ผลการประเมินความพึงพอใจของนักเรียนต่อการจัดการเรียนรู้ของครู ผลการประเมินอยู่ในระดับมาก
วงจรที่ 2 ภาคเรียนที่ 2 (ตุลาคม 2564 ถึง มีนาคม 2565)
1. ด้านสภาวะแวดล้อม(บริบท) ผลการประเมินในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด
2. ด้านปัจจัยนำเข้า ผลการประเมินในภาพรวมอยู่ในระดับมาก
3. ด้านการกระบวนการ ได้แก่ ขั้นวางแผนการนิเทศภายใน(Plan) ผลการประเมินในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ขั้นดำเนินการนิเทศภายใน(Do) ผลการประเมินในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ขั้นติดตาม ประเมินผลและรายงาน(Check) ผลการประเมินในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ด้านการปรับปรุงการ พัฒนา (Act) ผลการประเมินในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด
4. ด้านผลผลิตของการนิเทศภายใน
4.1 ผลการนิเทศภายในสามารถจัดกิจกรรมได้ทุกกิจกรรม
4.2 ผลการส่งเสริมการจัดการเรียนรู้ของครู ได้แก่ การจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ผลการประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด การผลิตสื่อนวัตกรรมและการใช้สื่อนวัตกรรมประกอบการจัดการเรียนรู้ ผลการประเมินอยู่ในระดับมาก การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง ผลการประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด ด้านการจัดทำวิจัยในชั้นเรียน ผลการประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด
4.3 ผลการประเมินความพึงพอใจของครูต่อโครงการนิเทศภายใน ผลการประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด
4.4 ผลการประเมินความพึงพอใจของนักเรียนต่อการจัดการเรียนรู้ของครู ผลการประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด
โดยสรุปการนิเทศภายในโรงเรียนส่งผลต่อการพัฒนาการจัดการเรียนรู้ของครู ครูผู้สอนได้รับการพัฒนา พัฒนาตนเอง พัฒนางานให้เป็นที่ยอมรับจากผู้บริหาร เพื่อนครู ผู้ปกครองและนักเรียน พร้อมทั้งผู้บริหารสถานศึกษามีข้อมูลและแนวทางในการวางแผนในการการบริหารจัดการการศึกษา และโดยเฉพาะส่งผลต่อนักเรียนให้มีผลสัมฤทธิ์ผ่านเกณฑ์ที่สถานศึกษากำหนด ผลการทดสอบระดับชาติเพิ่มขึ้น รู้จักคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ และมีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ตามเจตนารมณ์ของหลักสูตร