๑. ความสำคัญของผลงานนวัตกรรม
๑.๑ ความเป็นมาและสภาพของปัญหา
ปัจจุบันความก้าวหน้าทางด้านวิทยาการและเทคโนโลยี ท้าให้สภาพสังคมไทยในปัจจุบันมีการ
เปลี่ยนแปลงและพัฒนาความเจริญก้าวหน้าไปอย่างรวดเร็ว กลายเป็นสังคมบริโภคนิยมและวัตถุนิยมที่ท้าให้เกิด
การมุ่งแสวงหาวัตถุเพื่อประโยชน์ของตนเองท้าให้เกิดปัญหาทางคุณธรรม จริยธรรม ไม่ว่าจะเป็นการขาด
ระเบียบวินัย การโกหก การประพฤติมิชอบในทางทุจริต การเห็นแก่ประโยชน์ส่วนตนมากกว่าส่วนรวม ขาด
ความรับผิดชอบ เป็นต้น จากสภาพสังคมที่เปลี่ยนแปลงไปนี้ ชี้ให้เห็นว่าคุณธรรม จริยธรรมนักเรียนจัดเป็นหนึ่ง
ในเครื่องมือ ที่ช่วยชี้แนะแนวทางในการดำเนินชีวิต ให้เป็นไปอย่างถูกต้อง และเปรียบเสมือนเป็นกฎเกณฑ์
ป้องกันไม่ให้สังคมเกิดความวุ่นวาย ซึ่งบุคคลที่พึงมีคุณธรรม จริยธรรมนั้น จะต้องได้รับการอบรม และปลูกฝัง
ด้านคุณธรรม จริยธรรม ทั้งจากครอบครัวและสถานศึกษามาตั้งแต่เยาว์วัย ทว่าในยุคที่ต้องการการแข่งขัน
ตลอดเวลา ท้าให้คนในสังคมต้องเร่งรีบ ขาดการดูแลเอาใจใส่กัน โดยเฉพาะครอบครัวบิดามารดาไม่มีเวลาเลี้ยงดู
และปลูกฝังสิ่งที่ถูกที่ควรกับบุตรหลาน แต่จะฝากความหวังในการอบรมสั่งสอนไว้กับสถานศึกษา โดยเชื่อมั่นว่า
ครูอาจารย์ รวมทั้งระบบการศึกษาจะสามารถอบรมขัดเกลาและผลิตเยาวชนให้กลายเป็นคนดีมีคุณธรรม
จริยธรรมแก่เด็ก โดยเน้นความสำคัญของการพัฒนาคนให้มีคุณธรรมนาความรู้ (นีรนุช เหลือลมัย, 2552,
หน้า 1)
โครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. เกิดขึ้นเมื่อ ปี พ.ศ. 2555 เป็นการดำเนินงานเพื่อสืบสานพระราช
ปณิธานเดินตามรอยเบื้องพระยุคลบาทของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชฯ ตามพระราช
ประสงค์ของสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 10 ซึ่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการได้มอบหมายให้รัฐมนตรี
ช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ดำเนินงานตามนโยบายภายใต้กรอบยุทธศาสตร์ชาติเกี่ยวกับเรื่องคุณธรรม โดย
ร่วมหารือกับสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ในฐานะผู้รับผิดชอบการจัดการศึกษาสำหรับเยาวชน
ส่วนใหญ่ของประเทศให้เป็นพลเมืองที่มีคุณภาพ อีกทั้งรับผิดชอบในการจัดการศึกษาเพื่อให้เยาวชนทุกคนมี
ความรู้ ความสามารถเป็นคนดี คนเก่ง และมีความสุข พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงมี
พระราชกระแสรับสั่ง ช่วยสร้างคนดีให้บ้านเมือง และพระราชทานหลัก 3 ประการในเรื่องครูและนักเรียนว่า
ให้ครูรักเด็กและเด็กรักครู ให้ครูสอนให้เด็กมีน้ำใจต่อเพื่อนไม่ให้แข่งขันกัน แต่ให้แข่งขันกับตัวเอง และให้เด็ก
ที่เรียนเก่งช่วยสอนเพื่อนที่เรียนช้ากว่า ให้ครูจัดกิจกรรมให้นักเรียนท้าร่วมกัน เพื่อให้เห็นคุณค่าของความ
สามัคคี ที่ทรงพระราชทานให้กับคณะองคมนตรีถูกน้ามาถ่ายทอดบอกกล่าวโดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณนาย
แพทย์เกษม วัฒนชัย องคมนตรีและประธานกรรมการมูลนิยุวสถิรคุณ เพื่อส่งเสริมและสนับสนุนกิจกรรมที่
เสริมสร้างคุณธรรม ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงแก่เยาวชนอย่างยั่งยืน สนับสนุนกิจกรรมเพื่อ
เสริมสร้างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างครูและเด็กรวมถึงสนับสนุนการเสริมสร้างเกียรติยศศักดิ์ศรี และอุดมการณ์
ของครู เพื่อให้ครูเป็นแบบอย่างที่ดีแก่ศิษย์ เพื่อมุ่งพัฒนาให้นักเรียน ครู ผู้บริหารและบุคลากรทางการศึกษา
ตระหนักรู้เข้าใจ และมีกระบวนการคิดอย่างมีเหตุผล ซึมซับคุณค่าแห่งคุณธรรมความดีอย่างเป็นธรรมชาติ และ
สร้างความรู้สึกผิดชอบชั่วดีรวมทั้งสร้างเครือข่ายชุมชนองค์กรแห่งคุณธรรม โดยประสานความร่วมมือจาก
หน่วยงานองค์กรที่ท้างานด้านคุณธรรมอย่างเป็นรูปธรรมที่ชัดเจน รูปแบบของโรงเรียนคุณธรรมนั้นเป็นเรื่องที่ไม่
ซับซ้อนและท้าได้ง่ายเป็นการลงทุนต่ำแต่ได้กำไรมาก และสามารถเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของนักเรียนได้จริง
โดยหลักการของโรงเรียนสามารถน้าไปใช้ได้กับโรงเรียนในทุกศาสนา ไม่ผูกขาดกับศาสนาใดศาสนาหนึ่ง
เปรียบเสมือนเป็นคุณธรรมสากล ที่จะช่วยให้พฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ในโรงเรียนลดลงและส่งเสริมให้เกิด
พฤติกรรมที่พึงประสงค์เพิ่มขึ้น ซึ่งนับเป็นการพัฒนาเยาวชน ผู้ปกครอง และชุมชนได้อย่างยั่งยืน (สำนักงาน
คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน, 2559, หน้า ก - 1)
จากความสำคัญดังกล่าว โรงเรียนบ้านแกงม่วง จึงได้ใช้รูปแบบการบริหารจัดการศึกษาโดยใช้ภาคี
เครือข่ายจากภาคส่วนต่าง ๆ ทั้งที่เป็นภาคส่วนด้านประชาชน หน่วยงาน และองค์กรภายในชุมชน ตลอดจน
สถาบันการจัดการศึกษา ให้เข้ามามีส่วนร่วมโดยยึดหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงเข้ามาในการบริการด้าน
วิชาการอันจะส่งผลให้โรงเรียนจัดการศึกษาได้อย่างมีประสิทธิภาพและเกิดประสิทธิผล