ชื่อผู้นำเสนอผลงาน นางสุภาพร คำประสาร
ตำแหน่ง ครู โรงเรียนหนองพอกวิทยายน
สังกัด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากาฬสินธุ์ เขต 1
ความเป็นมาและสภาพปัญหา
ในสภาวะปัจจุบันนี้มีการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ทำให้การเรียนการสอนของครูและนักเรียนเป็นในรูปแบบ on hand ส่งผลให้ครูไม่สามารถจัดกิจกรรมได้ครบทุกกิจกรรม ซึ่งนักเรียนได้พัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็ก กล้ามเนื้อมือ นิ้วมือ จากการทำใบงาน พัฒนาความคิดสร้างสรรค์ จากการระบายสีภาพและวาดภาพตามจินตนาการ ครูจึงมีแนวคิดที่อยากจะให้นักเรียนได้พัฒนาทักษะการคิด และมีความสุขจากการทำกิจกรรมนั้นด้วย กิจกรรมเกมการศึกษาเป็นกิจกรรมที่มีประโยชน์ต่อเด็กปฐมวัยได้ครบทุกด้าน ทั้งทางร่างกาย จิตใจ อารมณ์และสังคม ช่วยให้นักเรียนได้พัฒนาด้านทักษะการคิด การสังเกต เปรียบเทียบ การแก้ปัญหา ทำอย่างไรนักเรียนจะมีเกมการศึกษาไปเล่นที่บ้านได้ทุกคน จะให้จัดซื้อเกมการศึกษาแบบสำเร็จรูปให้กับเด็กทุกคน คงจะใช้งบประมาณสูง ดังนั้นครูจึงศึกษาเกมการศึกษาที่สามารถนำเอาสิ่งของเหลือใช้มาทำได้ ครูสังเกตจากในช่วงระหว่างที่นักเรียนได้มาเรียนในรูปแบบ on site นักเรียนจะต้องนำขวดน้ำดื่ม มาดื่มเองที่โรงเรียน นักเรียนส่วนใหญ่จะทิ้งขวดน้ำหลังดื่มน้ำหมด โดยไม่ได้เก็บขวดไว้ หรือบางครั้งก็วางขวดน้ำทิ้งไว้ ทำให้เกิดขยะสะสมมาก ครูจึงมีแนวคิดที่อยากจะนำสิ่งที่นักเรียนใช้อยู่ทุกวันและไม่เห็นคุณค่า นำมาทำให้เกิดประโยชน์ต่อนักเรียน
ผู้จัดทำเล็งเห็นถึงความสำคัญในการนำฝาขวดพลาสติก มาผลิตชุดเกมการศึกษา ที่มีความหลากหลายโดยให้นักเรียนมีส่วนร่วมในการช่วยกันเก็บฝาขวดพลาสติกที่เหลือใช้ ซึ่งเป็นกิจกรรมที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนได้เรียนรู้จากประสบการณ์ตรงและเกิดความสนุกสนาน รู้จักการช่วยเหลือแบ่งปัน เพื่อให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ผ่านการเล่น เปิดโอกาสให้นักเรียนร่วมคิดรูปแบบการเรียนรู้และนำมาเล่นอิสระ และสามารถนำไปเล่นที่บ้านได้
จุดประสงค์และเป้าหมายของการดำเนินงาน
1. เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดที่เป็นพื้นฐานในการเรียนรู้​​
2. เพื่อปลูกฝังและส่งเสริมให้นักเรียนมีส่วนร่วมรักษาสิ่งแวดล้อมโดยการนำสิ่งที่เหลือใช้ เช่น ฝาขวดพลาสติกมาใช้ให้เป็นประโยชน์
3. เพื่อส่งเสริมพัฒนาการทั้ง 4 ด้านของเด็กปฐมวัย
4. เพื่อให้นักเรียนมีความสุขและสนุกกับการเรียนรู้
กลุ่มตัวอย่าง ​
​​- เด็กปฐมวัยระดับอนุบาลปีที่ 3 โรงเรียนหนองพอกวิทยายน จำนวน 18 คน
​​
เป้าหมาย
1. เชิงปริมาณ
- เด็กปฐมวัยระดับอนุบาลปีที่ 3 จำนวน 18 คน ร้อยละ 90 มี ความสามารถในการคิดรวบยอด
- เด็กปฐมวัยระดับอนุบาลปีที่ 3 ร้อยละ 100 มีส่วนร่วมในการนำฝาขวดพลาสติกเหลือใช้มาใช้ให้เกิดประโยชน์
- เด็กปฐมวัยระดับอนุบาลปีที่ 3 ร้อยละ 90 เกิดความสนุกสนานในการเรียนรู้และร่วมทำกิจกรรมอย่างมีความสุข
- เด็กปฐมวัยระดับอนุบาลปีที่ 3 ร้อยละ 90 มีพัฒนาการทั้ง 4 ด้านเหมาะสมกับวัย
​​2. เชิงคุณภาพ
​​​- เด็กปฐมวัยระดับอนุบาลปีที่ 3 มีทักษะการคิดในระดับที่สูงขึ้น
​​​- เด็กปฐมวัยระดับอนุบาลปีที่ 3 รู้จักการนำฝาขวดน้ำพลาสติกเหลือใช้มาใช้ให้เกิดประโยชน์มากขึ้น
​​​- เด็กปฐมวัยเรียนรู้อย่างสนุกสนานและมีความสุขขณะทำกิจกรรม
​​​- เด็กปฐมวัยมีพัฒนาการทั้ง 4 ด้านเต็มศักยภาพ
ผลการดำเนินงาน
นวัตกรรมการพัฒนาทักษะการคิดของเด็กปฐมวัยโดยการใช้ชุดเกมการศึกษา ฝาขวดพลาสติกสร้างสรรค์ นักเรียนและผู้ปกครองมีส่วนร่วมเก็บฝาขวดพลาสติก มาให้ครูทำสื่อการเรียนรู้ผ่านการเล่น จำนวน 10 ชิ้น ดังต่อไปนี้
1. ชุดวงล้อกลุ่มสี​​​​​ 6. ชุดจำแนกประเภท
2. ชุดเรียงลำดับเล็ก-ใหญ่ , ใหญ่ -เล็ก​​ 7. ชุดเรียนรู้รูปทรง
3. ชุดเรียนรู้ A Z​​​ 8. ชุดจำนวนนับ
4. ชุดนาฬิกาแสนสนุก​​​ ​ 9. ชุดตัวเลข 1 - 10
5. ชุดสนุกกับพยัญชนะไทย​​​​ 10. ชุดต่อเติมภาพตามจินตนาการ
ผลสัมฤทธิ์
1.จากการเล่นนักเรียนเกิดการเรียนรู้ สนุกสนานขณะเล่น มีจินตนาการและความคิดริเริ่มสร้างสรรค์พัฒนาการคิด มีส่วนร่วมรักษาสิ่งแวดล้อมภายในโรงเรียน บ้าน และชุมชน
2. เด็กปฐมวัยระดับอนุบาลปีที่ 3 มีจินตนาการและความคิดสร้างสรรค์หลังทำกิจกรรมสูงขึ้น
3. เด็กปฐมวัยระดับอนุบาลปีที่ 3 มีความสามารถในการคิด แก้ปัญหา จากการเรียนรู้ผ่านการเล่นสื่อเกมการศึกษาฝาขวดพลาสติกสร้างสรรค์สูงขึ้น
4. เด็กปฐมวัยระดับอนุบาลปีที่ 3 มีจิตสำนึกในการช่วยรักษาสิ่งแวดล้อมที่สูงขึ้น
5. ผลจากการประเมินความพึงพอใจของกลุ่มตัวอย่างที่ตอบแบบสอบถามได้แก่ ผู้บริหาร ครู ผู้ปกครองนักเรียน มีความพึงพอใจต่อสื่อ นวัตกรรมการพัฒนาทักษะการคิดของเด็กปฐมวัยโดยการใช้ชุดเกมการศึกษา ฝาขวดพลาสติกสร้างสรรค์ ของเด็กปฐมวัยในเกณฑ์ระดับมากที่สุด
ประโยชน์ที่ได้รับ
1. เด็กปฐมวัยได้รับการพัฒนาทักษะการคิดและความคิดสร้างสรรค์ จากสื่อนวัตกรรมชุดเกมการศึกษา ฝาขวดพลาสติกสร้างสรรค์
2. เด็กปฐมวัยมีพัฒนาการทั้ง 4 ด้านสมดุลเต็มตามศักยภาพ ตามมาตรฐานคุณลักษณะที่พึงประสงค์หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2560 จากการร่วมกิจกรรม
3. เด็กปฐมวัยรู้จักแสวงหาความรู้ได้ด้วยตนเองในเรื่อง การนับแสดงจำนวน การจัดกลุ่มสี การเรียงลำดับ การจับคู่ การเปรียบเทียบ
4. เด็กปฐมวัยเกิดความสนุกสนาน เรียนรู้อย่างมีความสุข สนใจและกระตือรือร้นในกิจกรรม จากการลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง
5. เด็กปฐมวัยเกิดเจตคติที่ดีต่อการเรียนรู้ในการทำกิจกรรมจากฝาขวดพลาสติกสร้างสรรค์
6. เด็กปฐมวัยได้รับการส่งเสริมทักษะที่จำเป็นต่อการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ประกอบด้วย ทักษะการคิด ทักษะทางคณิตศาสตร์ ทักษะการแสวงหาความรู้ ทักษะการสื่อสาร ทักษะทางสังคม
7. เด็กปฐมวัยโรงเรียนหนองพอกวิทยายน รู้คุณค่าของฝาขวดพลาสติกและนำกลับมาใช้ประโยชน์
8. ครูได้พัฒนาตนเองในการออกแบบสื่อชุดเกมการศึกษาฝาขวดพลาสติกสร้างสรรค์ที่หลากหลาย