บทคัดย่อ
การศึกษาในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อให้โรงเรียนบ้านระกา (สำนักงานสลากกินแบ่งสงเคราะห์ 74) มีศักยภาพในการพัฒนาคุณภาพการเรียนรู้ของผู้เรียนให้สอดคล้องกับมาตรฐานหลักสูตรและเป็นไปตามแนวทางของพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ (ฉบับที่ 4) พ.ศ.2562 (2)เพื่อให้โรงเรียนบ้านระกา (สำนักงานสลากกินแบ่งสงเคราะห์ 74) สามารถบริหารจัดการเรียนรู้ได้อย่างมีคุณภาพ (3) เพื่อพัฒนาหลักสูตรและการเรียนรู้ให้มีประสิทธิภาพสอดคล้องกับความต้องการของชุมชน สังคม ทันต่อการเปลี่ยนแปลงทุกด้าน (4) เพื่อให้บุคลากรในโรงเรียนบ้านระกา (สำนักงานสลากกินแบ่งสงเคราะห์ 74) ได้พัฒนาเพิ่มพูนความรู้ ทักษะและประสบการณ์ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้และการปฏิบัติงาน ตลอดจนความต้องการในวิชาชีพ (5) เพื่อส่งเสริมให้โรงเรียนปฏิรูประบบบริหาร โดยให้ทุกคนมีส่วนร่วมคิด ร่วมทำ ร่วมตัดสินใจและร่วมรับผิดชอบชื่นชมในผลงาน (6) เพื่อให้เกิดการประสานงานและความร่วมมือในการพัฒนาคุณภาพการศึกษาระหว่างผู้เกี่ยวข้อง ได้แก่ ครู ผู้ปกครอง กรรมการสถานศึกษา และชุมชน ผู้นิเทศ ประกอบด้วยผู้บริหารสถานศึกษา หัวหน้างานวิชาการและครูผู้สอน การนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาภายในโรงเรียนบ้านระกา (สำนักงานสลากกินแบ่งสงเคราะห์ 74) แบ่งกิจกรรมการนิเทศออกเป็น 2 กิจกรรมหลักคือ (1) กิจกรรมนิเทศตามภารกิจหลัก ประกอบด้วยการเยี่ยมชั้นเรียน การสังเกตการสอนในชั้นเรียน การนิเทศการเรียนการสอนของครู การนิเทศแผนการจัดการเรียนรู้ และ (2) กิจกรรมนิเทศตามนโยบายหน่วยงานต้นสังกัด ประกอบด้วยการพัฒนาและใช้หลักหลักสูตรสถานศึกษา การอ่านออกเขียนได้ การจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) การจัดการเรียนรู้โดยใช้สื่อเทคโนโลยีทางไกล (DLTV/DLIT) การยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของผู้เรียน การประกันคุณภาพการศึกษาตามบริบท ศักยภาพและความพร้อมของระดับชั้นเรียนได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยนิเทศครูทุกคนในทุกห้องเรียน 100 % ดำเนินการระหว่างกรกฎาคม 2564 ถึงเมษายน 2565 กระบวนการนิเทศประกอบด้วยการศึกษาสภาพปัจจุบันปัญหาและความต้องการ การวางแผนพัฒนา การปฏิบัติการนิเทศ การประเมินผลและรายงานผล การยกย่องเชิดชูเกียรติ และการพัฒนาต่อยอด ดำเนินการโดยการนิเทศตนเอง การนิเทศโดยหัวหน้างานวิชาการ และการนิเทศโดยคณะกรรมการนิเทศของโรงเรียน
ผลการนิเทศภายในตามภารกิจหลักของโรงเรียน
1. ผลการตรวจเยี่ยมชั้นเรียนพบว่าครูโรงเรียนบ้านระกา (สำนักงานสลากกินแบ่งสงเคราะห์ 74) จำนวนทั้งหมด 9 คนมีผลการนิเทศการสอนการตรวจเยี่ยมชั้นเรียนอยู่ในระดับดีมาก คิดเป็นร้อยละ 92.70แบ่งเป็นในระดับดีมากจำนวน 8 คน คิดเป็นร้อยละ 66.67 และในระดับดีจำนวน 1 คน คิดเป็นร้อยละ 33.33
2. ผลการสังเกตการสอนในชั้นเรียน พบว่า ครูโรงเรียนบ้านระกา (สำนักงานสลากกินแบ่งสงเคราะห์ 74) จำนวนทั้งหมด 9 คน มีผลการนิเทศการสังเกตการสอนในชั้นเรียนอยู่ในระดับดีมาก คิดเป็นร้อยละ 92.70 แบ่งเป็นในระดับดีมากจำนวน 8 คน คิดเป็นร้อยละ 66.67 และในระดับดีจำนวน 1 คน คิดเป็นร้อยละ 33.33
3. ผลการนิเทศการเรียนการสอนของครูพบว่าครูโรงเรียนบ้านระกา (สำนักงานสลากกินแบ่งสงเคราะห์ 74) จำนวนทั้งหมด 9 คน มีผลการนิเทศการสังเกตการสอนในชั้นเรียน อยู่ในระดับดีเยี่ยม คิดเป็นร้อยละ 95.87 แบ่งเป็นในระดับดีเยี่ยม จำนวน 28 คน คิดเป็นร้อยละ 66.67 และในดีมากจำนวน 14 คน คิดเป็นร้อยละ 33.33 ผลแต่ละด้านมีดังต่อไปนี้ ด้านแผนจัดการเรียนรู้อยู่ในระดับดีเยี่ยม คิดเป็นร้อยละ 99.05 ด้านการจัดการเรียนรู้อยู่ในระดับดีเยี่ยม คิดเป็นร้อยละ 93.33 และด้านผลที่เกิดกับผู้เรียนอยู่ในระดับดีเยี่ยม คิดเป็นร้อยละ 95.24
4. ผลการนิเทศแผนการจัดการเรียนรู้ พบว่าครูโรงเรียนบ้านระกา (สำนักงานสลากกินแบ่งสงเคราะห์ 74) จำนวนทั้งหมด 9 คน มีผลการนิเทศแผนการจัดการเรียนรู้อยู่ในระดับดีเยี่ยม คิดเป็นร้อยละ 91.90 แบ่งเป็นในระดับดีเยี่ยม จำนวน 30 คน คิดเป็นร้อยละ 71.4 3 และในดีมาก จำนวน 12 คน คิดเป็นร้อยละ 28.57 ผลแต่ละด้าน มีดังต่อไปนี้ ด้านองค์ประกอบของแผนการจัดการเรียนรู้อยู่ในระดับดีเยี่ยม คิดเป็นร้อยละ 97.14 ด้านมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัดอยู่ในระดับดีเยี่ยม คิดเป็นร้อยละ 91.43 ด้านการวัดประเมินผลการเรียนรู้ อยู่ในระดับดีเยี่ยม คิดเป็นร้อยละ 90.48 ด้านจุดประสงค์การเรียนรู้ อยู่ในระดับดีเยี่ยม คิดเป็นร้อยละ 91.90 ด้านสาระการเรียนรู้ อยู่ในระดับดีเยี่ยม คิดเป็นร้อยละ 92.38 ด้านกระบวนการเรียนรู้/กิจกรรมการเรียนรู้ในระดับดีเยี่ยม คิดเป็นร้อยละ 92.86 ด้านสื่อการจัดการเรียนรู้หรือแหล่งเรียนรู้ในระดับดีเยี่ยม คิดเป็นร้อยละ 91.90 และด้านสื่อการจัดการเรียนรู้หรือแหล่งเรียนรู้ในระดับดีมาก คิดเป็นร้อยละ 87.14
ผลการนิเทศตามนโยบายของหน่วยงานต้นสังกัด
1. ผลการนิเทศการพัฒนาและการใช้หลักสูตรสถานศึกษา พบว่า หลักสูตรสถานศึกษาโรงเรียนบ้านระกา (สำนักงานสลากกินแบ่งสงเคราะห์ 74) มีองค์ประกอบของหลักสูตรสถานศึกษาในบทนำของหลักสูตรมีความสมบูรณ์คิดเป็นร้อยละ 97.45 ส่วนโครงสร้างของหลักสูตรมีความสมบูรณ์ คิดเป็นร้อยละ 100 ส่วนคำอธิบายรายวิชามีความสมบูรณ์ คิดเป็นร้อยละ 94.71 ส่วนของกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนมีความสมบูรณ์ คิดเป็นร้อยละ 90.74 ส่วนของเกณฑ์การจบการศึกษามีความสมบูรณ์ คิดเป็นร้อยละ 100
2. ผลการนิเทศการอ่านออกเขียนได้พบว่าผลการนิเทศการอ่านออก เขียนได้ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-3 เป็นดังนี้ การอ่านออกเสียงของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1- 3 อยู่ในระดับดีมาก คิดเป็นร้อยละ 83.64 ระดับดี คิดเป็นร้อยละ 12.73 ระดับพอใช้ คิดเป็นร้อยละ 3.64 และอยู่ในระดับปรับปรุง คิดเป็นร้อยละ 4.09 ดังนั้น ภาพรวมผลการอ่านออกเสียงของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-3 อยู่ในระดับดีมาก การอ่านรู้เรื่องของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-3 อยู่ในระดับดีมาก คิดเป็นร้อยละ 16.36 ระดับดี คิดเป็นร้อยละ 56.82 ระดับพอใช้ คิดเป็นร้อยละ 22.73 และอยู่ในระดับปรับปรุง คิดเป็นร้อยละ 4.09 ดังนั้น ภาพรวมผลการอ่านรู้เรื่องของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-3 อยู่ในระดับดี การเขียนคำของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-3 อยู่ในระดับดีมาก คิดเป็นร้อยละ 35.90 ระดับดีคิดเป็นร้อยละ 39.55 ระดับพอใช้ คิดเป็นร้อยละ 20.45 และอยู่ในระดับปรับปรุง คิดเป็นร้อยละ 4.09 ดังนั้น ภาพรวมผลการเขียนคำของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-3 อยู่ในระดับดี การเขียนประโยค/เรื่องของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-3 อยู่ในระดับดีมาก คิดเป็นร้อยละ 55.00 ระดับดี คิดเป็นร้อยละ 34.09 ระดับพอใช้ คิดเป็นร้อยละ 10.00 และอยู่ในระดับปรับปรุง คิดเป็นร้อยละ 0.91 ดังนั้น ภาพรวมผลการเขียนประโยค/เรื่องของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-3 จึงอยู่ในระดับดีมาก ผลการนิเทศการอ่านออกเขียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 เป็นดังนี้ การอ่านออกเสียงของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4- 6 อยู่ในระดับดีมาก คิดเป็นร้อยละ 70.00 ระดับดี คิดเป็นร้อยละ 20.00 และอยู่ในระดับพอใช้ คิดเป็นร้อยละ 10.00 ดังนั้น ภาพรวมผลการอ่านออกเสียงของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 อยู่ในระดับดีมาก การอ่านรู้เรื่องของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 อยู่ในระดับดีมาก คิดเป็นร้อยละ 26.19 ระดับดี คิดเป็นร้อยละ 42.38 ระดับพอใช้ คิดเป็นร้อยละ 26.19 และอยู่ในระดับปรับปรุง คิดเป็นร้อยละ 5.24 ดังนั้น ภาพรวมผลการอ่านรู้เรื่องของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-3 อยู่ในระดับดี การเขียนเรื่องของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 อยู่ในระดับดีมาก คิดเป็นร้อยละ 57.62 ระดับดีคิดเป็นร้อยละ 34.29 และอยู่ในระดับพอใช้ คิดเป็นร้อยละ 8.10 ดังนั้น ภาพรวมผลการเขียนคำของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 อยู่ในระดับดี
3. การจัดการเรียนการสอนเชิงรุก (Active Learning)
ผลการนิเทศการจัดการเรียนการสอนเชิงรุก (Active Learning) พบว่าครูโรงเรียนบ้านระกา (สำนักงานสลากกินแบ่งสงเคราะห์ 74) จำนวนทั้งหมด 9 คน มีผลการนิเทศจัดการเรียนรู้แบบ Active learning ดังนี้ ด้านการวิเคราะห์มาตรฐานการเรียนรู้ตัวชี้วัดครู จำนวน 9 คนอยู่ในระดับดี คิดเป็นร้อยละ 100 ด้านการจัดทำแผนการการเรียนรู้ที่เน้น Active learning ครูจำนวน 12 คนอยู่ในระดับดี คิดเป็นร้อยละ 28.57 และครูจำนวน 30 คน อยู่ในระดับพอใช้ คิดเป็นร้อยละ 71.8 3 สำหรับด้านดำเนินการสอนตามแผน Active learning การวัดผลและประเมินผลการเรียน การจัดทำบันทึกผลหลังการสอนและการซ่อมเสริมนักเรียนที่เรียนอ่อนเสริมนักเรียนที่เรียนเก่งนั้น ครูจำนวน 9 คนอยู่ในระดับดี คิดเป็นร้อยละ 100 ดังนั้น ผลการนิเทศการจัดการเรียนรู้แบบ Active learning ทั้งด้านการวิเคราะห์มาตรฐานการเรียนรู้ ตัวชี้วัด การจัดทำแผนการการเรียนรู้ และการดำเนินการสอนตามแผนที่เน้น Active learning การวัดผลและประเมินผลการเรียน การจัดทำบันทึกผลหลังการสอน และการสอนซ่อมเสริม นักเรียนที่เรียนอ่อนเสริมนักเรียนที่เรียนเก่งของครูโรงเรียนบ้านระกา (สำนักงานสลากกินแบ่งสงเคราะห์ 74) อยู่ในระดับดี คิดเป็นร้อยละ 84.13 และอยู่ในระดับพอใช้ คิดเป็นร้อยละ 15.87 แสดงให้เห็นว่าโรงเรียนบ้านระกา (สำนักงานสลากกินแบ่งสงเคราะห์ 74) มีการจัดการเรียนการสอนแบบ Active learning อยู่ในระดับดี
4. ผลการนิเทศการจัดการเรียนรู้โดยใช้สื่อเทคโนโลยีทางไกล (DLTV/DLIT) พบว่าโรงเรียนบ้านระกา (สำนักงานสลากกินแบ่งสงเคราะห์ 74) มีผลการใช้สื่อเทคโนโลยีทางไกล (DLTV/DLIT) ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 และระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 มีการจัดการเรียนรู้โดยใช้สื่อเทคโนโลยีทางไกล (DLTV/DLIT) ในวิชาภาษาไทย คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ฯและภาษาอังกฤษ คิดเป็นร้อยละ 66.67 ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 และ 3 มีการจัดการเรียนรู้โดยใช้สื่อเทคโนโลยีทางไกล (DLTV/DLIT) ในวิชาภาษาไทย คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ฯ สังคมศึกษาและภาษาอังกฤษ คิดเป็นร้อยละ 83.33 ดังนั้น โรงเรียนบ้านระกา (สำนักงานสลากกินแบ่งสงเคราะห์ 74) มีการจัดการเรียนการสอนโดยใช้สื่อเทคโนโลยีทางไกล (DLTV/DLIT) ในวิชาภาษาไทย คณิตศาสตร์วิทยาศาสตร์ฯ และภาษาอังกฤษ คิดเป็นร้อยละ 100 วิชาสังคมศึกษาและประวัติศาสตร์ คิดเป็นร้อยละ 22.22 และ 33.33 ตามลำดับ
5. ผลการนิเทศการยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของผู้เรียน พบว่าผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-6 โรงเรียนบ้านระกา (สำนักงานสลากกินแบ่งสงเคราะห์ 74) ปีการศึกษา 2564 จำนวน 104 คน มีผลการเรียนเฉลี่ยในทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้ ระดับ 3 ขึ้นไป คิดเป็นร้อยละ 56.41 ผลการประเมินการอ่านคิดวิเคราะห์และเขียนของนักเรียนโรงเรียนบ้านระกา (สำนักงานสลากกินแบ่งสงเคราะห์ 74) ตั้งแต่ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ถึงระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 มีผลการประเมินอยู่ในระดับดีขึ้นไป คิดเป็นร้อยละ 83.90 และระดับชั้นประมศึกษามีผลการประเมินอยู่ในระดับดีขึ้นไปคิดเป็นร้อยละ 94.79 ดังนั้น ผลการประเมินการอ่านคิดวิเคราะห์และเขียนของนักเรียนโรงเรียนบ้านระกา (สำนักงานสลากกินแบ่งสงเคราะห์ 74) ในระดับดีขึ้นไป คิดเป็นร้อยละ 86.94 ผลการประเมินสมรรถนะสำคัญตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ปีการศึกษา 2564 ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 จำนวน 15 คน เป็นดังนี้ ความสามารถในการสื่อสาร ความสามารถในการคิด ความสามรถในการแก้ปัญหา ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต และความสามารถในการใช้เทคโนโลยี มีผลการประเมินอยู่ในระดับผ่านขึ้นไปทุกคน คิดเป็นร้อยละ 100 ผลการประเมินทดสอบความสามารถพื้นฐานของผู้เรียนระดับชาติ (NT) ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ปีการศึกษา 2564 ความสามารถด้านภาษาไทยคะแนนเฉลี่ยระดับโรงเรียนคิดเป็นร้อยละ 76.32 ความสามารถด้านคณิตศาสตร์คะแนนเฉลี่ยระดับโรงเรียนคิดเป็นร้อยละ 66.55 รวมทั้ง 2 ด้าน ระดับโรงเรียนคิดเป็นร้อยละ 71.43 ผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน (O-NET) ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ปีการศึกษา 2564 รายวิชาภาษาไทย คะแนนเฉลี่ยระดับโรงเรียน คิดเป็นร้อยละ 58.48 รายวิชาคณิตศาสตร์คะแนนเฉลี่ยระดับโรงเรียน คิดเป็นร้อยละ 53.44 รายวิชาวิทยาศาสตร์ฯ คะแนนเฉลี่ยระดับโรงเรียนคิดเป็นร้อยละ 36.14 รายวิชาภาษาอังกฤษคะแนนเฉลี่ยระดับโรงเรียนคิดเป็นร้อยละ 53.69 รวมทั้ง 4 วิชาระดับประเทศมีคะแนนเฉลี่ย คิดเป็นร้อยละ 50.43
6. ผลการนิเทศการประกันคุณภาพภายในพบว่าผลการประเมินคุณภาพภายในระดับปฐมวัย ปีการศึกษา 2564 โรงเรียนบ้านระกา (สำนักงานสลากกินแบ่งสงเคราะห์ 74) สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 1 ในภาพรวมอยู่ในระดับผลการประเมินดีเลิศ คิดเป็นร้อยละ 85.86 เมื่อพิจารณาเป็นตามมาตรฐานอยู่ในระดับคุณภาพดีเลิศทุกมาตรฐาน โดยเรียงลำดับคะแนนจากมากไปน้อย ดังนี้ ลำดับที่ 1 ได้แก่ มฐ.1 ด้านคุณภาพของเด็กคิดเป็น ร้อยละ 88.01 ลำดับที่ 2 ได้แก่ มฐ.3 การจัดประสบการณ์ที่เน้นเด็กเป็นสำคัญคิดเป็นร้อยละ 85.83 และลำดับที่ 3 ได้แก่ มฐ.2 กระบวนการบริหารและการจัดการคิดเป็นร้อยละ 83.74 โดยสรุปภาพรวมทุกมาตรฐาน คิดเป็นร้อยละ 85.86 มีระดับผลการประเมินดีเลิศ ผลการประเมินคุณภาพภายในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน ปีการศึกษา 2564 โรงเรียนบ้านระกา (สำนักงานสลากกินแบ่งสงเคราะห์ 74) ในภาพรวมอยู่ในระดับผลการประเมินดีเลิศ คิดเป็นร้อยละ 81.20 เมื่อพิจารณาตามมาตรฐาน อยู่ในระดับคุณภาพดีเลิศ ทุกมาตรฐาน โดยเรียงลำดับคะแนนจากมากไปน้อย ดังนี้ ลำดับที่ 1 ได้แก่ มฐ.3 ด้านกระบวนการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญคิดเป็นร้อยละ 81.75 ลำดับที่ 2 ได้แก่ มฐ.2 กระบวนการบริหารและการจัดการของผู้บริหารสถานศึกษาคิดเป็นร้อยละ 81.54 และลำดับที่ 3 ได้แก่ มฐ.1 ด้านคุณภาพของผู้เรียนคิดเป็นร้อยละ 80.30 โดยสรุปภาพรวมทุกมาตรฐาน คิดเป็นร้อยละ 81.20 มีระดับผลการประเมินดีเลิศ