บทคัดย่อ
การประเมินโครงการในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 2 ประการ คือ 1) เพื่อรายงานผลการประเมินโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่นเพื่อเสริมสร้างลักษณะนิสัยของผู้เรียนในการดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงอย่างยั่งยืน ของโรงเรียนบ้านใหญ่พิทยาคม อำเภอครบุรี จังหวัดนครราชสีมา โดยใช้รูปแบบประเมินจำลองของซิปป์ (CIPP Model) และ 2) เพื่อศึกษาความพึงพอใจในผลของโครงการ ประชากรและกลุ่มตัวอย่างเป็นบุคคลที่เกี่ยวข้องกับการจัดการศึกษาของโรงเรียนบ้านใหญ่พิทยาคม
ปีการศึกษา 2563 ได้แก่ คณะครูและบุคลากรทางการศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ใช้กลุ่มประชากรเป็นผู้ให้ข้อมูล และผู้แทนผู้ปกครอง และผู้นำในชุมชนใช้การเลือกอย่างเจาะจง (Purposive Sampling) จากกลุ่มประชากรมาเป็นกลุ่มตัวอย่าง เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสอบถามแบบมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) 5 ระดับที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น
ผลการประเมินโครงการด้านบริบท ด้านบริบทของโครงการพบว่าในภาพรวมมีผลการประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด โดยครูและบุคลากรทางการศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และผู้แทนผู้ปกครอง/ผู้นำในชุมชนมีความคิดเห็นสอดคล้องกันถึงความเหมาะสมในด้านบริบทอยู่ในระดับมากในประเด็นต่อไปนี้ 1) ผู้เกี่ยวข้องในการพัฒนาคุณภาพการศึกษาของโรงเรียนมีส่วนร่วมแสดงความคิดเห็นเพื่อวางแผนการดำเนินโครงการ และมีความคิดเห็นสอดคล้องกันถึงความเหมาะสมในด้านบริบทอยู่ในระดับมากที่สุดในประเด็นต่อไปนี้ 1) กิจกรรมโครงการสอดคล้องกับวัตถุประสงค์และเป็นไปตามทฤษฎีและหลักการของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 2) มีการกำหนดปฏิทินการจัดกิจกรรมของโครงการอย่างเป็นขั้นตอนชัดเจน 3) สนับสนุนนโยบายการจัดการศึกษาขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 4) ผู้ร่วมดำเนินโครงการทุกฝ่ายมีส่วนร่วมวางแผนการนิเทศติดตามอย่างเป็นระบบ 5) ผู้ร่วมดำเนินโครงการตระหนักในความสำคัญในการปลูกฝังหลักการดำเนินชีวิตตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง และ 6) ผู้ร่วมจัดทำโครงการทำงานร่วมกันได้อย่างกัลยาณมิตรที่พร้อมแลกเปลี่ยนเรียนรู้เพื่อจัดการความรู้
ด้านปัจจัยนำเข้าในภาพรวมมีผลการประเมินอยู่ในระดับมาก โดยครูและบุคลากรทางการศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และผู้แทนผู้ปกครอง/ผู้นำในชุมชน มีความคิดเห็นสอดคล้องกันถึงความเหมาะสมในด้านปัจจัยนำเข้าอยู่ในระดับมากในประเด็นต่อไปนี้ 1) บุคลากรที่ร่วมดำเนินโครงการมีความรู้ ความเข้าใจในหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงที่หลากหลายครอบคลุมกิจกรรมโครงการ 2) บุคลากรมีความรู้ความสามารถในกระบวนการจัดการเรียนการสอนผู้บริหารมีความรู้ 3) มีเครือข่ายร่วมพัฒนาสถานศึกษาที่พร้อมให้การสนับสนุนการดำเนินโครงการ 4) มีภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านกิจกรรมเศรษฐกิจพอเพียงที่พร้อมถ่ายทอดความรู้ และ 5) โรงเรียนมีอาคารสถานที่สิ่งแวดล้อมเพียงพอและเหมาะสมกับ
การดำเนินโครงการ และมีความคิดเห็นสอดคล้องกันถึงความเหมาะสมในด้านปัจจัยนำเข้าอยู่ในระดับมากที่สุดในประเด็นต่อไปนี้ 1) ผู้บริหารมีภาวะผู้นำในการขับเคลื่อนโครงการให้เป็นไป ตามวัตถุประสงค์ 2) มีระบบเทคโนโลยีที่เพียงพอและเหมาะสมกับการดำเนินโครงการ และ 3) โรงเรียนมีความสัมพันธ์ที่ดีกับท้องถิ่นและชุมชน
ด้านกระบวนการในภาพรวมมีผลการประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด โดยครูและบุคลากรทาง
การศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และผู้แทนผู้ปกครอง/ผู้นำในชุมชน มีความคิดเห็นสอดคล้องกันถึงความเหมาะสมในด้านกระบวนการอยู่ในระดับมากในประเด็น มีการนำผลการประเมินระหว่างการดำเนินโครงการมาอภิปรายเพื่อหาแนวทางพัฒนาด้วยวิธีการที่เหมาะสม และมีความคิดเห็นสอดคล้องกันถึงความเหมาะสมในด้านกระบวนการอยู่ในระดับมากที่สุดในประเด็นต่อไปนี้ 1) ผู้แทนหน่วยงานต้นสังกัดที่รับผิดชอบด้านการขับเคลื่อนหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงร่วมกิจกรรมการจัด การความรู้และเป็นที่ปรึกษาในการดำเนินโครงการ 2) การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนมีการบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้ และ 3) มีการวัดผลประเมินผลการจัด
การเรียนรู้ในทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้ตามหลักสูตร
ด้านผลผลิตในภาพรวมมีผลการประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด โดยครูและบุคลากรทางการศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และผู้แทนผู้ปกครอง/ผู้นำในชุมชน มีความคิดเห็นสอดคล้องกันถึงความเหมาะสมในด้านผลผลิตอยู่ในระดับมากที่สุดในประเด็นต่อไปนี้ 1) ครูผู้สอนจัดทำแผนการจัด
การเรียนรู้ที่มีการบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงได้อย่างมีประสิทธิภาพ 2) มีผู้สนใจมาศึกษาดูงานขั้นตอนวิธีการจัดทำโครงการ โรงเรียนได้รับรางวัลยกย่องเชิดชูเกียรติในด้านการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 3) ชุมชนและผู้ปกครองนักเรียนมีทัศนคติที่ดีต่อโรงเรียน 4) ผู้ปกครองมีความพึงพอใจในคุณลักษณะนิสัยของนักเรียน และ 5) โรงเรียนได้รับรางวัลยกย่องเชิดชูเกียรติในด้านการจัดการเรียนการสอนและการบริหารจัดการตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
ผลการประเมินความพึงพอใจโดยภาพรวม พบว่า ผู้ให้ข้อมูลมีความพึงพอใจในโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่นเพื่อเสริมสร้างลักษณะนิสัยของผู้เรียนในการดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงอย่างยั่งยืน ของโรงเรียนบ้านใหญ่พิทยาคม อำเภอครบุรี จังหวัดนครราชสีมา องค์การบริหารส่วนจังหวัดนครราชสีมาในระดับมากที่สุด และเมื่อจำแนกรายด้าน พบว่า
ด้านคุณลักษณะนิสัยตามแนวหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของนักเรียน ในภาพรวมมีผลความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุด โดยครูและบุคลากรทางการศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และผู้แทนผู้ปกครอง/ผู้นำในชุมชน มีความพึงพอใจในระดับมากสอดคล้องกันในประเด็น นักเรียนรู้จักนำเศษวัสดุสิ่งเหลือใช้นามาทำให้เกิดประโยชน์ และมีความพึงพอใจในระดับมากที่สุดสอดคล้องกันในประเด็นต่อไปนี้ 1) นักเรียนพิจารณาเหตุผลความจำเป็นก่อนใช้จ่ายเงินเพื่อซื้อสิ่งของต่าง ๆ 2) นักเรียนมีกริยามารยาทเรียบร้อย 3) นักเรียนให้ความเคารพบิคามารดา ครูและญาติผู้ใหญ่ 4) นักเรียนรักและเคารพสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ 5) นักเรียนมีน้าใจเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่และให้ความช่วยเหลือผู้อื่นดี
6) นักเรียนเป็นสมาชิกที่ดีของครอบครัวและชุมชน 7) นักเรียนไม่เรียกร้องอยากได้ในสิ่งของที่ผู้ปกครองได้พิจารณาแล้วว่าไม่มีประโยชน์ และ 8) นักเรียนมีความสุขรักครอบครัวและชุมชน
ด้านความรู้ความสามารถของนักเรียนตามหลักสูตรในภาพรวมมีผลความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุด โดยครูและบุคลากรทางการศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และผู้แทนผู้ปกครอง/ผู้นำในชุมชน มีความพึงพอใจในระดับมากที่สุดสอดคล้องกันทุกประเด็นไม่ว่าจะเป็นประเด็น นักเรียนมีผล
การเรียนในรายวิชาต่าง ๆ เป็นที่น่าพอใจ นักเรียนมีแฟ้มสะสมผลงานจากการเรียนในวิชาต่าง ๆ นักเรียนสามารถอ่านหนังสือได้เหมาะสมตามระดับชั้น นักเรียนมีนิสัยรักการอ่านและค้นคว้า นักเรียนชอบมาเรียนหนังสือที่โรงเรียนทุกวัน นักเรียนทำการบ้านสม่ำเสมออย่างมีความสุข นักเรียนได้รับรางวัลจาก
การประกวดแข่งขันทักษะในวิชาต่าง ๆ นักเรียนกล้าแสดงออกในสิ่งที่ดีงามนักเรียนสามารถใช้คอมพิวเตอร์ในการแสวงหาความรู้ และนักเรียนสามารถสอบเข้าศึกษาต่อในสถานศึกษาระดับสูงขึ้นตามที่ต้องการได้
ด้านความพึงพอใจในผลสำเร็จของโครงการในภาพรวมมีผลความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุดโดยครูและบุคลากรทางการศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และผู้แทนผู้ปกครอง/ผู้นำในชุมชน มีความพึงพอใจในระดับมากที่สุดสอดคล้องกันประเด็นต่อไปนี้ 1) สถานศึกษาได้รับรางวัลยกย่องเชิดชูเกียรติในเรื่องต่าง ๆ 2) ครูมีความรู้ความสามารถและได้รับยกย่องจากหน่วยงานต่างๆ 3) ครูจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่สนุกและมีประโยชน์ 4) นักเรียนได้รับความรู้จากภูมิปัญญาท้องถิ่นและแหล่งเรียนรู้ต่าง ๆ
5) ผู้ปกครองมีส่วนร่วมในการปลูกฝังนิสัยแห่งความพอเพียงให้นักเรียนอยู่เสมอ 6) ท่านต้องการให้โครงการนี้ดำเนินต่อไปอย่างยั่งยืน และ 7) ท่านมีความมั่นใจในคุณภาพการจัดการเรียนการสอนของโรงเรียน
จากผลการประเมินโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่นเพื่อเสริมสร้างลักษณะนิสัยของผู้เรียนในการดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงอย่างยั่งยืน ของโรงเรียนบ้านใหญ่พิทยาคม อำเภอครบุรี จังหวัดนครราชสีมา มีความเหมาะสมที่จะดำเนินโครงการต่อไป