ชื่อเรื่อง แนวทางการพัฒนาครูด้านการจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานคุณธรรมเพื่อส่งเสริม
คุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนแกสำโรงวิทยา
ผู้วิจัย นางสาวมฆพร เกษนอก
หน่วยงาน โรงเรียนแกสำโรงวิทยา
ปีที่พิมพ์ 2563
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาแนวทางการพัฒนาครูด้านการจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานคุณธรรมเพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนแกสำโรงวิทยา วิธีดำเนินการวิจัยใช้กระบวนการวิจัยและพัฒนา แบ่งเป็น 6 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 ศึกษาสภาพปัจจุบันคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนแกสำโรงวิทยา ขั้นตอนที่ 2 การพัฒนาและตรวจสอบการจัดการเรียนรู้ของครูโดยใช้โครงงานคุณธรรมเพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนแกสำโรงวิทยา ขั้นตอนที่ 3 การพัฒนาและหาประสิทธิภาพแนวทางการพัฒนาครูด้านการจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานคุณธรรมเพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนแกสำโรงวิทยา ขั้นตอนที่ 4 การใช้แนวทางการพัฒนาครูด้านการจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานคุณธรรมเพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนแกสำโรงวิทยา ขั้นตอนที่ 5 การประเมินแนวทางการพัฒนาครูด้านการจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานคุณธรรมเพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนแกสำโรงวิทยา ขั้นตอนที่ 6 เผยแพร่แนวทางการพัฒนาครูด้านการจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานคุณธรรมเพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนแกสำโรงวิทยา เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ขั้นตอนที่ 1 เป็นแบบกรอกข้อมูลจากเอกสาร แบบสำรวจสภาพปัญหา ความต้องการ ขั้นตอนที่ 2 เป็นแบบประเมินความเหมาะสมของการจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานคุณธรรมเพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนแกสำโรงวิทยา ขั้นตอนที่ 3 เป็นแบบประเมินความเหมาะสมของแนวทางการพัฒนาครูด้านการจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานคุณธรรมเพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนแกสำโรงวิทยา ระยะที่ 4 เป็นแบบประเมินคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียน เอกสารประกอบแนวทางการพัฒนาครูด้านการจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานคุณธรรมเพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนแกสำโรงวิทยา ระยะที่ 5 เป็นแบบสอบถาม ขั้นตอนที่ 6 เป็นแบบสำรวจ เครื่องมือทั้ง 6 ขั้นตอน ผ่านการหาค่า IOC ค่าความความยากง่าย ค่าอำนาจจำแนก ค่าความเชื่อมั่น และทดลองหาประสิทธิภาพครั้งที่ 1-3 ผ่านการประเมินความเหมาะสมของผู้เชี่ยวชาญ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ แบ่งเป็น 4 กลุ่ม ได้แก่ 1) กลุ่มผู้บริหารสถานศึกษา 2) กลุ่มครูผู้สอน 3) กลุ่มผู้เชี่ยวชาญ และ 4) กลุ่มนักเรียน ได้มาทั้งการสุ่มแบบง่าย และการสุ่มแบบเจาะจง (purposive sampling) การวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา (Descriptive Statistics) หาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย(Mean) และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.)
ผลการวิจัย พบว่า
1. ผลการศึกษาสภาพปัจจุบันคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนแกสำโรงวิทยา พบว่า หน่วยงานทางการศึกษามีความคาดหวังว่า การพัฒนาครูด้านการจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานคุณธรรมเพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนแกสำโรงวิทยา จะช่วยพัฒนาผู้เรียนให้มีคุณธรรมจริยธรรมตามที่หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 กำหนด
2. ผลการพัฒนาและตรวจสอบการจัดการเรียนรู้ของครูโดยใช้โครงงานคุณธรรมเพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนแกสำโรงวิทยา พบว่า การจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานคุณธรรม ประกอบด้วย พี่น้องร้องเพลงชาติ เก่งกาจพาท่องวัด ปฏิบัติวิถีพุทธ บริสุทธิ์ได้ของคืน ชื่นใจทำความดี มีวินัยในตนเอง เก่งเรื่องแต่งกายดี มีนิสัยสร้างนิสัย คิดได้ง่ายเพียงนิด จิตก้าวไกลด้วย IT วิธีง่ายจ่ายคล่อง มองครัวรั้วกินได้ ใช้แต้มนี้มีที่มา หนูจ๋าหนูทำได้ ภาษาไทยน่ารู้ ดูอย่างน้องไหว้พี่ ดูดีเรารักษ์ไทย ใสใจรักษ์โรงเรียน พากเพียรพี่สอนน้อง ท่องนิทานให้น้องฟัง โดยผ่านกระบวนการเรียนรู้ 6 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นตอนที่ 1 เตรียมความพร้อม ขั้นตอนที่ 2 เลือกปัญหาที่จะศึกษา ขั้นตอนที่ 3 วางแผนการทำโครงงาน ประกอบด้วย 6 ขั้นตอนย่อย ได้แก่ 1) กำหนดวัตถุประสงค์ 2) ตั้งสมมติฐาน 3) กำหนดขอบเขตการศึกษา 4) กำหนดวีการดำเนินงาน 5) กำหนดวิธีการสร้างสรรค์ชิ้นงาน 6) ศึกษาหลักการและทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง ขั้นตอนที่ 4 ลงมือปฏิบัติตามแผน ประกอบด้วย 4 ขั้นตอนย่อย ได้แก่ 1) เก็บรวบรวมข้อมูล 2) วิเคราะห์ข้อมูล 3) ค้นหาข้อมูลเพิ่มเติม 4) สร้างและเผยแพร่ผลงานสู่สาธารณะ ขั้นตอนที่ 5 เขียนรายงาน ขั้นตอนที่ 6 ประเมินผลการทำโครงงาน
3. ผลการพัฒนาและตรวจสอบแนวทางการพัฒนาครูด้านการจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานคุณธรรมเพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนแกสำโรงวิทยา พบว่า กิจกรรมพัฒนาครู ประกอบด้วย 3 กิจกรรม ได้แก่ 1) การฝึกอบรมอย่างเข้ม 2) การพัฒนาตนเอง 3) การเป็นพี่เลี้ยง
4. ผลการทดลองใช้แนวทางการครูด้านการจัดการเรียนรู้ของครูโดยใช้โครงงานคุณธรรมเพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนแกสำโรงวิทยา พบว่า
4.1 นักเรียนมีความรู้ความเข้าใจหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนด้วยการจัดการเรียนรู้ของครูโดยใช้โครงงานคุณธรรมเพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนแกสำโรงวิทยาที่พัฒนาขึ้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
4.2 ค่าเฉลี่ยคะแนนคุณธรรมจริยธรรมหลังเรียนของนักเรียนด้วยการจัดการเรียนรู้ของครูโดยใช้โครงงานคุณธรรมเพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนแกสำโรงวิทยา ที่พัฒนาขึ้น สูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนด (ร้อยละ 70)
5. ผลการประเมินแนวทางการพัฒนาครูด้านการจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานคุณธรรมเพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนแกสำโรงวิทยา ในด้านบริบท ปัจจัยนำเข้า กระบวนการ และหลักสูตรผลผลิต ภาพรวมและรายด้านอยู่ในระดับมากที่สุด
6. ผลการศึกษาวิธีการเผยแพร่แนวทางการพัฒนาครูด้านการจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานคุณธรรมเพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนแกสำโรงวิทยา พบว่า มีการเผยแพร่ในรูปแบบเอกสารและแบบออนไลน์
ข้อค้นพบจากการวิจัย
จากแนวทางการพัฒนาครูด้านการจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานคุณธรรมเพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนแกสำโรงวิทยา ด้านครูผู้สอน พบว่า ครูผู้สอนมีความรู้ มีการพัฒนาตนเอง ผู้บริหารสถานศึกษาเป็นพี่เลี้ยง ทำให้ครูจัดแผนการจัดการเรียนรู้ นำแผนสู่การปฏิบัติและจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานคุณธรรมเพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม ส่งผลให้นักเรียนมีคุณธรรมจริยธรรมตามที่หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 กำหนด ผู้ปกครองนักเรียน ชุมชน ผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง มีความรู้ความเข้าใจ เห็นคุณค่าในการใช้โครงงานคุณธรรมเพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียน ครู ผู้ปกครองนักเรียน และผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง มีความเห็นสอดคล้องกันว่าควรจะมีการนำโครงงานคุณธรรมจริยธรรมมาใช้ในการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมอย่างต่อเนื่อง โดยคำนึงถึงความเหมาะสมกับวัย สอดคล้องกับสถานการณ์ในปัจจุบันและก่อให้เกิดประโยชน์กับผู้เรียนอย่างแท้จริง