บทคัดย่อ
ในการศึกษาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและสร้างรูปแบบในการบริหารงานเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยใช้รูปแบบ MAKHAM Model ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอมะขาม เพื่อศึกษาความคิดเห็นของครู/ผู้ปฏิบัติงาน ที่มีต่อการบริหารงานเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยใช้รูปแบบ MAKHAM Model ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอมะขาม เพื่อศึกษาความคิดเห็นของผู้ทรงคุณวุฒิ ที่มีต่อความเหมาะสมและความเป็นไปได้ ของรูปแบบ MAKHAM Model ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอมะขาม และเพื่อศึกษาความพึงพอใจของผู้เรียน/ผู้ใช้บริการ ที่มีต่อการจัดการศึกษาระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน ของศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอมะขาม สำหรับกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษา คือ ครู/ผู้ปฏิบัติงาน จำนวน 9 คน ผู้เรียน จำนวน 186 คน และผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 17 คน การสุ่มกลุ่มตัวอย่างโดยวิธีใช้การสุ่มอย่างง่าย และสุ่มเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบสอบถาม สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าความถี่ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การวิเคราะห์ข้อมูลแบ่งเป็น 4 ตอน
ผลการศึกษา พบว่า
การบริหารงานเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยใช้รูปแบบ MAKHAM Model ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอมะขาม ผู้ศึกษาได้ออกแบบ กรอบการบริหารงาน เอาไว้ 6 ด้าน คือ 1) การตัดสินใจในองค์กร 2) การบริหารจัดการในองค์กร 3) ความตระหนัก, ดีเลิศ 4) ทำงานด้วยหัวใจ 5) ข้อตกลงอย่างมีส่วนร่วม 6) ครู/ผู้ปฏิบัติงาน/ภาคีเครือข่าย จากผลการบริหารด้วยรูปแบบ MAKHAM Model ทำให้การพัฒนาการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน เป็นที่ยอมรับและได้รับรางวัล เกียรติบัตร เกียรติยศ และผลงานดีเด่นของสถานศึกษา
ครู/ผู้ปฏิบัติงาน มีความคิดเห็นต่อการบริหารงานการศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อจำแนกเป็นรายด้าน พบว่า ครู/ผู้ปฏิบัติงานมีความคิดเห็นอยู่ในระดับมากที่สุดทุกด้าน เมื่อพิจารณารายด้านที่มีค่าเฉลี่ยลำดับแรก คือ ผู้อำนวยการ กศน.อำเภอมะขาม ได้นำข้อมูลสาเหตุและปัจจัยของสภาพ ปัญหา เพื่อมากำหนดการตัดสินใจในการดำเนินการการจัดการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน, ผู้อำนวยการ กศน.อำเภอมะขาม มีการกำกับ ติดตามและดูแลการปฏิบัติงานของผู้เกี่ยวข้องกับ กศน.อำเภอมะขาม, ผู้อำนวยการ กศน.อำเภอมะขาม ได้สร้างความตระหนักให้กับผู้เกี่ยวข้อง เพื่อช่วยเหลือผู้ที่มีความสนใจเรียนกับ กศน.อำเภอมะขาม ได้รับการแนะแนวเกี่ยวกับการศึกษาตามหลักสูตรอย่างชัดเจนและถูกต้อง, ผู้อำนวยการ กศน.อำเภอมะขาม มีการให้นโยบายการทำงานกับครู/ผู้ปฏิบัติงานใน กศน.อำเภอมะขาม ให้ปฏิบัติงานด้วยหัวใจโดยทำงานที่แสวงหาความรู้ การมีทัศนคติเชิงบวกในการพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน, ผู้อำนวยการ กศน.อำเภอมะขาม ได้มีข้อตกลงอย่างมีส่วนร่วม กับภาคีเครือข่ายของ กศน.อำเภอมะขาม ในการพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน, ครู/ผู้ปฏิบัติงานใน กศน.อำเภอมะขาม มีการจัดทำแผนงาน และจัดทำแผนการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน
ผู้เรียนศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอมะขาม พึงพอใจต่อศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอมะขาม โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อจำแนกออกเป็นรายข้อ พบว่า รายข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากลำดับแรก คือ กศน.อำเภอมะขาม ให้โอกาสกับผู้เรียนทุกคนได้มีโอกาสได้รับการศึกษาอย่างเท่าเทียมและทั่วถึง
ผู้ทรงคุณวุฒิ มีความคิดเห็นว่าการบริหารจัดการการศึกษานอกระบบระดับการศึกษา
ขั้นพื้นฐาน โดยใช้รูปแบบ MAKHAM Model มีความเหมาะสมและความเป็นไปได้ โดยค่าเฉลี่ยโดยรวมและพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า แต่ละรายข้ออยู่ระดับมาก-มากที่สุด ซึ่งแสดงว่ารูปแบบ MAKHAM Model มีความเหมาะสม และมีความเป็นไปได้ สามารถที่จะนำไปใช้บริหารจัดการการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานในศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอมะขาม หรือศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภออื่นๆ ต่อไป