ชื่อเรื่อง การพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เรื่อง เซต
โดยใช้การสอนแบบเพื่อนช่วยเพื่อน
ผู้วิจัย นางจุฬาลักษณ์ ยางทอง
สอนวิชา คณิตศาสตร์พื้นฐาน รหัสวิชา ค31101 ระดับชั้น ม.4 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2564
ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา
จากสภาพปัจจุบันของการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ในโรงเรียนหาดใหญ่วิทยาลัย พบว่าในรายวิชาคณิตศาสตร์ การตอบคำถาม การแสดงออกของผู้เรียนและการร่วมกิจกรรมของผู้เรียนยังไม่ทั่วถึง การจัดการเรียนรู้จากการอธิบายของครูให้ผู้เรียนฟังพร้อมยกตัวอย่าง 2 - 3 ตัวอย่าง บนกระดานแล้วให้ผู้เรียนทำแบบฝึกหัดจากบทเรียน การเรียนรู้ของผู้เรียนจะเป็นในลักษณะต่างคนต่างเรียนไม่ได้ฝึกการทำงานร่วมกัน ผู้เรียนมีวิธีการแก้ปัญหาเพียงอย่างเดียวคือทำตามตัวอย่างที่ครูสอน มีวิธีการคิดที่ไม่หลากหลายและไม่กล้าคิดหาคำตอบที่แตกต่างจากครู ผู้เรียนในกลุ่มอ่อน ไม่กล้าแสดงออกในการถามและตอบคำถาม ขาดทักษะการแก้ปัญหาอย่างเป็นระบบ ไม่สามารถดำเนินการวิเคราะห์โจทย์และหาแนวทางในการแก้ปัญหาได้ กิจกรรมไม่ได้ส่งเสริมผู้เรียนให้คิดหรือแก้ปัญหาอย่างมีระบบ โดยเฉพาะในหน่วยการเรียนรู้ เรื่องหลักการนับเบื้องต้นซึ่งเป็นหน่วยการเรียนรู้ที่มีลักษณะเป็นนามธรรม และเป็นหน่วยการเรียนรู้ที่เน้นให้ผู้เรียนเป็นผู้คิดเป็น แก้ปัญหาเป็น ซึ่งผู้เรียนส่วนมากยังขาดทักษะการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ ส่งผลให้ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนในหน่วยการเรียนรู้เรื่องเซต ต่ำ
ผู้ศึกษาจึงสนใจที่ใช้การสอนแบบเพื่อนช่วยเพื่อน เพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เรื่อง เซต โดยคำนึงถึงความเหมาะสมกับสภาพของนักเรียน เพื่อให้นักเรียนได้ใช้เป็นสื่อประกอบการเรียนที่มีคุณภาพ ซึ่งมีส่วนประกอบที่สำคัญ ได้แก่ กิจกรรม จุดประสงค์การเรียนรู้ สื่อ/อุปกรณ์สำหรับการจัดกิจกรรม วิธีปฏิบัติกิจกรรม ใบความรู้ กิจกรรมฝึกทักษะ ซึ่งเป็นสื่อที่มีความเหมาะสมกับสภาพความแตกต่างระหว่างบุคคลของนักเรียน สอดคล้องตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ปรับปรุง 2560) ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) สามารถพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนให้สูงขึ้นได้ ซึ่งจะส่งผลต่อการพัฒนาคุณภาพการศึกษาของโรงเรียนหาดใหญ่วิทยาลัย
วัตถุประสงค์ของการวิจัย
1. เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนก่อนและหลังการสอนแบบเพื่อนช่วยเพื่อน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เรื่อง เซต
2. เพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เรื่อง เซต
ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ
1. นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ในกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ เรื่อง เซต
2. เป็นแนวทางสำหรับครูและผู้ที่เกี่ยวข้องกับการศึกษา ในการพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของผู้เรียน สำหรับกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์และกลุ่มสาระการเรียนรู้อื่น ๆ
วิธีดำเนินการ
1. ประชากร/กลุ่มตัวอย่าง
1.1 ประชากร ได้แก่ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนหาดใหญ่ ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2564จำนวน 2ห้องเรียน (ม.4/6, ม.4/7) ซึ่งมีความสามารถใกล้เคียงกัน รวมนักเรียนทั้งหมด 88 คน
1.2 กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/6 โรงเรียนหาดใหญ่วิทยาลัย ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2564 จำนวน 44 คน ซึ่งได้มาจากวิธีสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) โดยใช้ห้องเรียนเป็นหน่วยการสุ่ม
2. เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย/นวัตกรรม
2.1 แผนการจัดการเรียนรู้สำหรับใช้กับชุดกิจกรรมการเรียนรู้คณิตศาสตร์ เรื่อง เซต โดยใช้การสอนแบบเพื่อนช่วยเพื่อน นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
2.2 แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนและหลังเรียนแบบปรนัยชนิดเลือกตอบ 4 ตัวเลือก
3. การเก็บรวบรวมข้อมูล
3.1 ทำการทดสอบก่อนเรียนด้วยแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน
3.2 ดำเนินกิจกรรมการจัดการเรียนรู้ตามขั้นตอนในแผนการจัดการเรียนรู้ และใช้แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์พื้นฐาน เรื่อง เซต โดยใช้การสอนแบบเพื่อนช่วยเพื่อน
3.3 ทำการทดสอบหลังเรียนด้วยแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ซึ่งเป็นแบบทดสอบชุดเดียวกับก่อนเรียนแต่สลับข้อ
4. การวิเคราะห์ข้อมูล/สถิติที่ใช้ในการวิจัย
การวิเคราะห์ข้อมูล
วิเคราะห์ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนเรียนและหลังเรียนด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้คณิตศาสตร์ เรื่อง เซต โดยใช้การสอนแบบเพื่อนช่วยเพื่อนสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 โดยการเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยโดยใช้สูตร
t - test Dependent
สถิติที่ใช้ในการวิจัย
4.1 การหาค่าเฉลี่ย (Mean)
4.2 ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
4.3 เปรียบเทียบความแตกต่างของคะแนนเฉลี่ยของแบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน จากค่าแจกแจง t แบบ Dependent
ผลการวิจัย
ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนที่เรียนด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้คณิตศาสตร์ เรื่อง เซต โดยใช้การสอนแบบเพื่อนช่วยเพื่อนสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 มีคะแนนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
ข้อเสนอแนะ
1. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ควรเริ่มจัดจากกิจกรรมที่มีความง่ายไปหาแบบฝึกที่มีความยากขึ้นและต้องให้นักเรียนทราบผลของการปฏิบัติกิจกรรมทันที เพื่อทราบความก้าวหน้าของตนเอง
2. การจัดกิจกรรม ครูควรคำนึงถึงความแตกต่างระหว่างบุคคล สำหรับนักเรียนที่ทำงานช้าควรปรับเวลาตามความเหมาะสม
3. การจัดกลุ่มเพื่อให้นักเรียนทำกิจกรรมควรมีการกำหนดให้นักเรียนที่เรียนเก่ง อ่อน และปานกลางได้อยู่ร่วมกันอย่างเหมาะสม
4. ควรมีการนำกระบวนการเรียนรู้รูปแบบอื่นนอกเหนือจากแบบเพื่อนช่วยเพื่อน มาใช้ประกอบกับการจัดทำแผนการจัดการเรียนรู้