ชื่อเรื่อง การพัฒนายุทธศาสตร์การจัดการเรียนรู้ด้วยการวิจัยเป็นฐาน (RBL)
โดยการสร้างชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) โรงเรียนไพรบึงวิทยาคม
ผู้วิจัย นางนริศรารัตน์ ชัยภูริโภคหิรัญ
ตำแหน่ง รองผู้อำนวยการสถานศึกษา วิทยฐานะรองผู้อำนวยการชำนาญการพิเศษ
สถานศึกษา โรงเรียนไพรบึงวิทยาคม ตำบลไพรบึง อำเภอไพรบึง จังหวัดศรีสะเกษ
สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดศรีสะเกษ กระทรวงมหาดไทย
ปีการศึกษา ภาคเรียนที่ 1 และภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2562
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการจัดการเรียนรู้ด้วยการวิจัยเป็นฐาน (RBL) และการสร้างชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) โรงเรียนไพรบึงวิทยาคม 2) เพื่อสร้างยุทธศาสตร์การจัดการเรียนรู้ด้วยการวิจัยเป็นฐาน (RBL) โดยการสร้างชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) โรงเรียนไพรบึงวิทยาคม 3) เพื่อศึกษาผลการใช้ยุทธศาสตร์การจัดการเรียนรู้ด้วยการวิจัยเป็นฐาน (RBL) โดยการสร้างชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) โรงเรียนไพรบึงวิทยาคม 4) เพื่อประเมินผลการใช้ยุทธศาสตร์การจัดการเรียนรู้ด้วยการวิจัยเป็นฐาน (RBL) โดยการสร้างชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) โรงเรียนไพรบึงวิทยาคม ซึ่งผู้วิจัยได้ใช้วิธีการวิจัยและพัฒนา (Research & Development) มีขั้นตอน 4 ระยะ คือ ระยะที่ 1 การศึกษาข้อมูลพื้นฐาน ในการจัดการเรียนรู้ด้วยการวิจัยเป็นฐาน (RBL) โดยการสร้างชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) โรงเรียนไพรบึงวิทยาคม ขั้นที่ 1 การศึกษาเอกสาร และงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ขั้นที่ 2 การสัมภาษณ์ผู้มีประสบการณ์และผู้เกี่ยวข้อง ระยะที่ 2 การสร้างยุทธศาสตร์การจัดการเรียนรู้ด้วยการวิจัยเป็นฐาน (RBL) โดยการสร้างชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) โรงเรียนไพรบึงวิทยาคม ขั้นที่ 1 การวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรค (SWOT Analysis) ขั้นที่ 2 การสรุปผลการประชุม และยกร่างยุทธศาสตร์ และประเมินความเหมาะสมระยะที่ 3 การใช้ยุทธศาสตร์การจัดการเรียนรู้ด้วยการวิจัยเป็นฐาน (RBL) โดยการสร้างชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) โรงเรียนไพรบึงวิทยาคม ขั้นที่ 1 การสอบถามความคิดเห็นที่มีต่อผลการใช้ยุทธศาสตร์ ขั้นที่ 2 การสนทนากลุ่ม (Focus Group Discussion) เพื่อศึกษาผลการใช้ยุทธศาสตร์ ระยะที่ 4 การประเมินผลการใช้ยุทธศาสตร์การจัดการเรียนรู้ด้วยการวิจัยเป็นฐาน (RBL) โดยการสร้างชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) โรงเรียนไพรบึงวิทยาคม ขั้นที่ 1 การประเมินคุณภาพสถานศึกษา ขั้นที่ 2 การศึกษาข้อเสนอแนะ และความคิดเห็นเพิ่มเติม กลุ่มเป้าหมาย คือ ผู้บริหาร ครู นักเรียน โรงเรียนไพรบึงวิทยาคม จำนวน 71 คน และนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 6 ภาคเรียนที่ 1 และภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2562 จำนวน 1,006 คน ได้มาโดยการเลือกแบบเจาะจง (Purposive Selected) โดยใช้บุคลากรทั้งหมดในการดำเนินการวิจัย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย 1) คู่มือการใช้ยุทธศาสตร์การจัดการเรียนรู้ด้วยการวิจัยเป็นฐาน (RBL) โดยการสร้างชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) โรงเรียนไพรบึงวิทยาคม 2) แบบสอบถามผลการใช้ยุทธศาสตร์การจัดการเรียนรู้ด้วยการวิจัยเป็นฐาน (RBL) โดยการสร้างชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) โรงเรียนไพรบึงวิทยาคม เป็นชนิดมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) 5 ระดับ จำนวน 67 ข้อ มีค่าอำนาจจำแนกอยู่ระหว่าง 0.42 ถึง 0.88 มีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับเท่ากับ 0.96 3) แบบประเมินคุณภาพ
สถานศึกษา เป็นชนิดมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) 5 ระดับ จำนวน 30 ข้อ มีค่าอำนาจจำแนกอยู่ระหว่าง 0.42 ถึง 0.91 มีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับเท่ากับ 0.93 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ ค่าเฉลี่ย ( ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis)
ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้
1. ข้อมูลพื้นฐานในการจัดการเรียนรู้ด้วยการวิจัยเป็นฐาน (RBL) และการสร้างชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) โรงเรียนไพรบึงวิทยาคม แต่ยังไม่มีแนวปฏิบัติที่เป็นรูปธรรม แม้จะมีการดำเนินการจัดการเรียนรู้แบบ RBL ตามนโยบาย แต่ยังขาดแนวทาง กระบวนการในการดำเนินการนำนโยบายสู่การปฏิบัติที่ชัดเจน
2. ยุทธศาสตร์การจัดการเรียนรู้ด้วยการวิจัยเป็นฐาน (RBL) โดยการสร้างชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) โรงเรียนไพรบึงวิทยาคม ประกอบด้วย วิสัยทัศน์ พันธกิจ จำนวน 8 ข้อ เป้าประสงค์ จำนวน 12 ข้อ ยุทธศาสตร์ จำนวน 4 ข้อ และกลยุทธ์ตามยุทธศาสตร์ จำนวน 36 ข้อ มีผลการประเมินในภาพรวม อยู่ในระดับ มากที่สุด ( = 4.56, S.D. = 0.62) ผ่านเกณฑ์ที่ตั้งไว้
3. ผลการใช้ยุทธศาสตร์การจัดการเรียนรู้ด้วยการวิจัยเป็นฐาน (RBL) โดยการสร้างชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) โรงเรียนไพรบึงวิทยาคม จากการสอบถามความคิดเห็น วิสัยทัศน์ อยู่ในระดับ มากที่สุด ( = 4.65, S.D. = 0.54) พันธกิจ โดยรวมอยู่ในระดับ มากที่สุด ( =4.55, S.D. = 0.43) และเป้าประสงค์ โดยรวมอยู่ในระดับ มากที่สุด ( =4.51, S.D. = 0.56) ส่วนยุทธศาสตร์ โดยรวมอยู่ในระดับ มากที่สุด ( =4.57, S.D. = 0.49)
4. ยุทธศาสตร์การจัดการเรียนรู้ด้วยการวิจัยเป็นฐาน (RBL) โดยการสร้างชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) โรงเรียนไพรบึงวิทยาคม มีผลการประเมินในภาพรวมอยู่ในระดับ มากที่สุด ( = 4.58, S.D. = 0.64)