บทสรุปสำหรับผู้บริหาร
ชื่อเรื่อง รายงานการประเมินผลสำเร็จการดำเนินงานโครงการวิถีพุทธ พัฒนาจิตเพื่อชีวิต
ที่มีความสุขแบบยั่งยืน ของโรงเรียนบ้านหนองหวาย ปีการศึกษา 2563
อำเภอเลาขวัญ จังหวัดกาญจนบุรี สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา
กาญจนบุรี เขต 4
ชื่อผู้รายงาน สุวัน ดวงจันทร์
ปีที่รายงาน 2564
การประเมินผลสำเร็จการดำเนินงานโครงการวิถีพุทธ พัฒนาจิตเพื่อชีวิตที่มีความสุขแบบยั่งยืน ของโรงเรียนบ้านหนองหวาย ปีการศึกษา 2563 อำเภอเลาขวัญ จังหวัดกาญจนบุรี สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากาญจนบุรี เขต 4 โดยใช้รูปแบบการประเมินโครงการรูปแบบจำลอง CIPP Model ของ Stufflebeam, D.L. (2004 : 259) ซึ่งแบ่งการประเมินออกเป็น 3 ระยะ รวม 4 ด้านดังนี้
ระยะที่ 1 ได้แก่ ด้านสภาวะแวดล้อม (Context Evaluation) ด้านปัจจัยนำเข้า (Input Evaluation)
ระยะที่ 2 ได้แก่ ด้านกระบวนการ (Process Evaluation)
ระยะที่ 3 ได้แก่ ด้านผลผลิต (Product Evaluation)
แบบสอบถามความพึงพอใจของผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการดำเนินการโครงการพัฒนาจิตเพื่อชีวิตที่มีความสุขแบบยั่งยืน ของโรงเรียนบ้านหนองหวาย ปีการศึกษา 2563 โดยมีวัตถุประสงค์ ดังนี้
1. เพื่อประเมินด้านสภาวะแวดล้อม (Context Evaluation) ด้านปัจจัยนำเข้า (Input Evaluation) ด้านกระบวนการดำเนินงาน (Process Evaluation) และด้านผลผลิต (Product Evaluation) โครงการวิถีพุทธ พัฒนาจิตเพื่อชีวิตที่มีความสุขแบบยั่งยืน ของโรงเรียนบ้านหนองหวาย ปีการศึกษา 2563 อำเภอเลาขวัญ จังหวัดกาญจนบุรี สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากาญจนบุรี เขต 4
2. เพื่อประเมินความพึงพอใจของผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับโครงการวิถีพุทธ พัฒนาจิตเพื่อชีวิตที่มีความสุขแบบยั่งยืน ของโรงเรียนบ้านหนองหวาย ปีการศึกษา 2563 อำเภอเลาขวัญ จังหวัดกาญจนบุรี สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากาญจนบุรี เขต 4
3. ผลการประเมินด้านความยั่งยืนของโครงการผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการดำเนินงานโครงการวิถีพุทธ พัฒนาจิตเพื่อชีวิตที่มีความสุขแบบยั่งยืน ของโรงเรียนบ้านหนองหวาย ปีการศึกษา 2563 อำเภอเลาขวัญ จังหวัดกาญจนบุรี สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากาญจนบุรี เขต 4
ประชากรที่ใช้ในการประเมินผลสำเร็จการดำเนินงานโครงการวิถีพุทธ พัฒนาจิตเพื่อชีวิตที่มีความสุขแบบยั่งยืน ของโรงเรียนบ้านหนองหวาย ปีการศึกษา 2563 อำเภอเลาขวัญ จังหวัดกาญจนบุรี สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากาญจนบุรี เขต 4 ข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา จำนวน 9 คน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 6 คน ผู้ปกครองนักเรียน จำนวน 62 คน และนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ถึงชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 จำนวน 62 คน รวมทั้งหมด 139 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูลเป็นแบบสอบถามแบบมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) 5 ระดับ (Likerts Five Rating scale) แปลความหมายพิจารณาจากค่าเฉลี่ยตามเกณฑ์ของ เบสท์ (Best, 1977: 174) เป็นการเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ซึ่งผ่านการตรวจสอบความเที่ยงตรงตามเนื้อหา ภาษา ผ่านการทดสอบโดยการหาค่าสัมประสิทธิ์แอลฟ่า (Alpha Coefficient) ตามวิธีการของ ครอนบาค (Cronbach) ฉบับที่ 1 ด้านสภาวะแวดล้อม มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.856 ฉบับที่ 2 ด้านปัจจัยนำเข้ามีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.894 ฉบับที่ 3 ด้านกระบวนการ มีค่าความเชื่อมั่น 0.889 ฉบับที่ 4 ด้านผลผลิต มีค่าความเชื่อมั่น 0.833 ความพึงพอใจของผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับโครงการวิถีพุทธ พัฒนาจิตเพื่อชีวิตที่มีความสุขแบบยั่งยืน ของโรงเรียนบ้านหนองหวาย ปีการศึกษา 2563 มีค่าความเชื่อมั่น 0.905 วิเคราะห์ข้อมูลเพื่อหาค่าเฉลี่ยเลขคณิต ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการประเมินโครงการวิถีพุทธ พัฒนาจิตเพื่อชีวิตที่มีความสุขแบบยั่งยืน ของโรงเรียนบ้านหนองหวาย ปีการศึกษา 2563 พบว่า
1. ระยะที่ 1 ได้แก่ ด้านสภาวะแวดล้อม (Context Evaluation) ด้านปัจจัยนำเข้า (Input Evaluation)
1.1 ด้านสภาวะแวดล้อม ผลการประเมินผลสำเร็จการดำเนินงานโครงการวิถีพุทธ พัฒนาจิตเพื่อชีวิตที่มีความสุขแบบยั่งยืน ของโรงเรียนบ้านหนองหวาย ปีการศึกษา 2563 อำเภอเลาขวัญ จังหวัดกาญจนบุรี สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากาญจนบุรี เขต 4 โดยภาพรวมอยู่ในระดับผลสำเร็จมากที่สุด มีค่าเฉี่ลย 4.41 ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.249 เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อโดยเรียงลำดับค่าเฉลี่ยผลสำเร็จมากที่สุด ไปหาผลสำเร็จน้อยที่สุด ลำดับแรก พบว่า เป้าหมายผู้บริหารโรงเรียนให้ความสำคัญ สนับสนุนโครงการวิถีพุทธ มีค่าเฉลี่ยผลสำเร็จมากที่สุด 4.53 ,ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.640) ลำดับรองลงมา พบว่า วัตถุประสงค์มีความสอดคล้องกับนโยบายกระทรวงศึกษาธิการ แผนพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาโรงเรียนบ้านหนองหวาย ปีงบประมาณ 2563 2565 มีค่าเฉลี่ยผลสำเร็จมากที่สุด 4.47,ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.640) ตามลำดับ ส่วนรายข้อที่มีค่าเฉลี่ยผลสำเร็จน้อยที่สุด พบว่า เป้าหมายนักเรียนได้รับการพัฒนาให้เป็นผู้ กิน อยู่ ดู ฟังเป็น โดยใช้หลักไตรสิกขา ได้แก่ ศีล สมาธิ ปัญญา ผ่านกิจกรรมประจำวันที่เป็นพื้นฐานในการดำรงชีวิตประจำวัน มีค่าเฉลี่ยผลสำเร็จมากที่สุด 4.27, ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.594
1.2 ด้านด้านปัจจัยนำเข้า ผลการประเมินผลสำเร็จการดำเนินงานโครงการวิถีพุทธ พัฒนาจิตเพื่อชีวิตที่มีความสุขแบบยั่งยืน ของโรงเรียนบ้านหนองหวาย ปีการศึกษา 2563 อำเภอเลาขวัญ จังหวัดกาญจนบุรี สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากาญจนบุรี เขต 4 โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด 4.36 , ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.150 เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อโดยเรียงลำดับค่าเฉลี่ยผลสำเร็จมากที่สุดไปหาผลสำเร็จน้อยที่สุด ลำดับแรก พบว่า การจัดกิจกรรมในโครงการมีอย่างหลากหลายเป็นไปตามแผนที่กำหนด มีค่าเฉลี่ยผลสำเร็จมากที่สุด 4.73, ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.458 ลำดับรองลงมา พบว่า การกำหนดเป้าหมายของโครงการมีความเหมาะสมต่อการพัฒนานักเรียน มีค่าเฉลี่ยผลสำเร็จมากที่สุด 4.60 , ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.507 ตามลำดับ ส่วนรายข้อที่มีค่าเฉลี่ยผลสำเร็จน้อยที่สุด พบว่า สื่อเทคโนโลยี เอกสาร วัสดุอุปกรณ์มีเพียงพอต่อการจัดกิจกรรม มีค่าเฉลี่ยผลสำเร็จมาก 4.13, ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.352
2. ระยะที่ 2 ได้แก่ ด้านกระบวนการ (Process Evaluation)
ด้านกระบวนการ ผลการประเมินผลสำเร็จการดำเนินงานโครงการวิถีพุทธ พัฒนาจิตเพื่อชีวิตที่มีความสุขแบบยั่งยืน ของโรงเรียนบ้านหนองหวาย ปีการศึกษา 2563 อำเภอเลาขวัญ จังหวัดกาญจนบุรี สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากาญจนบุรี เขต 4 โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด มีค่าเฉลี่ลย 4.29 ,ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.158 เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อโดยเรียงลำดับค่าเฉลี่ยผลสำเร็จมากที่สุดไปหาผลสำเร็จน้อยที่สุด ลำดับแรก พบว่า มีการประสานงานกับ บ้าน วัด หน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องมีค่าเฉลี่ยผลสำเร็จมากที่สุด 4.60,ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.507 ลำดับรองลงมา พบว่า มีการกำหนดบทบาทหน้าที่ของผู้เกี่ยวข้องการดำเนินงานโครงการอย่างเหมาะสม มีค่าเฉลี่ยผลสำเร็จมากที่สุด 4.53, ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.516 ตามลำดับ ส่วนรายข้อที่มีค่าเฉลี่ยผลสำเร็จน้อยที่สุด คือ มีการนิเทศ ติดตาม ผลการดำเนินงานโครงการตามขั้นตอนการปฏิบัติงานหรือกิจกรรมเป็นไปตามปฏิทินปฏิบัติงาน มีค่าเฉลี่ยผลสำเร็จมาก 4.07,ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.704
3. ระยะที่ 3 ได้แก่ ด้านผลผลิต (Product Evaluation)
3.1 ด้านผลผลิต ผลการประเมินผลสำเร็จการดำเนินงานโครงการวิถีพุทธ พัฒนาจิตเพื่อชีวิต ที่มีความสุขแบบยั่งยืน ของโรงเรียนบ้านหนองหวาย ปีการศึกษา 2563 อำเภอเลาขวัญ จังหวัดกาญจนบุรี สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากาญจนบุรี เขต 4 โดยภาพรวมอยู่ในระดับผลสำเร็จมากที่สุด มีค่าเฉลี่ย 4.50,ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.308 เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อโดยเรียงลำดับค่าเฉลี่ยจากผลสำเร็จมากที่สุดไปหาผลสำเร็จน้อยที่สุด ลำดับแรก พบว่า นักเรียนนำหลักธรรมไปประพฤติปฏิบัติ ใช้ในชีวิตประจำวัน มีค่าเฉลี่ยผลสำเร็จมากที่สุด 4.67,ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.472 ลำดับรองลงมา พบว่า นักเรียนมีการดูแลร่างกายและการแต่งกายสะอาดเรียบร้อย มีค่าเฉลี่ยผลสำเร็จมากที่สุด 4.65,ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.477 ตามลำดับ ส่วนรายข้อที่มีค่าเฉลี่ยผลสำเร็จน้อยที่สุด พบว่า นักเรียนได้พัฒนาตนเองได้ตามวัตถุประสงค์ เป้าหมาย ของโครงการ มีค่าเฉลี่ยผลสำเร็จมากที่สุด 4.32, ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.470
3.2 ผลการประเมินความพึงพอใจของผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการดำเนินงานโครงการวิถีพุทธ พัฒนาจิตเพื่อชีวิตที่มีความสุขแบบยั่งยืน ของโรงเรียนบ้านหนองหวาย ปีการศึกษา 2563 อำเภอเลาขวัญ จังหวัดกาญจนบุรี สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากาญจนบุรี เขต 4 โดยภาพรวมอยู่ในระดับความพึงพอใจมากที่สุด มีค่าเฉลี่ย 4.47, ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.293 เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ โดยเรียงลำดับค่าเฉลี่ยความพึงพอใจมากที่สุดไปหาความพึงพอใจน้อยที่สุด ลำดับแรก พบว่า กิจกรรมทำบุญเข้าวัด สืบสานต่อความดี มีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจมากที่สุด 4.67, ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.472 ลำดับรองลงมา พบว่า กิจกรรมสอบธรรมศึกษาสนามหลวง มีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจมากที่สุด 4.63, ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.500 ตามลำดับ ส่วนรายข้อที่มีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจน้อยที่สุด พบว่า กิจกรรมเข้าค่ายพุทธบุตร มีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจมากที่สุด 4.29, ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.631
3.3 ผลการประเมินด้านความยั่งยืนของโครงการผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการดำเนินงานโครงการวิถีพุทธ พัฒนาจิตเพื่อชีวิตที่มีความสุขแบบยั่งยืน ของโรงเรียนบ้านหนองหวาย ปีการศึกษา 2563 อำเภอเลาขวัญ จังหวัดกาญจนบุรี สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากาญจนบุรี เขต 4 โดยภาพรวมอยู่ในระดับผลสำเร็จมากที่สุด มีค่าเฉลี่ย 4.50, ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.308 เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อโดยเรียงลำดับค่าเฉลี่ยผลสำเร็จมากที่สุดไปหาผลสำเร็จน้อยที่สุด ลำดับแรก พบว่า โรงเรียนมีเครือข่ายร่วมพัฒนาระหว่างโรงเรียนที่ดำเนินงานโรงเรียนวิถีพุทธ มีค่าเฉลี่ยผลสำเร็จมากที่สุด 4.65, ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.477 ลำดับรองลงมา พบว่า โครงการสามารถเป็นแบบอย่างขยายผลให้กับโรงเรียนกลุ่มเครือข่ายในสังกัด และโรงเรียนทั่วไปได้ มีค่าเฉลี่ยผลสำเร็จมากที่สุด 4.63, ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.498 ตามลำดับ ส่วนรายข้อที่มีค่าเฉลี่ยผลสำเร็จน้อยที่สุด พบว่า โรงเรียนได้รับการยอมรับและเชื่อมั่นในการจัดการศึกษาจากชุมชน กลุ่มเครือข่าย และหน่วยงานต้นสังกัด มีค่าเฉลี่ยผลสำเร็จมากที่สุด 4.41,ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.549
4. สรุปผลการประเมินผลสำเร็จการดำเนินงานโครงการวิถีพุทธ พัฒนาจิตเพื่อชีวิต ที่มีความสุขแบบยั่งยืน ของโรงเรียนบ้านหนองหวาย ปีการศึกษา 2563 อำเภอเลาขวัญ จังหวัดกาญจนบุรี สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากาญจนบุรี เขต 4 ระดับความคิดเห็นของ ข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน นักเรียน ผู้ปกครองนักเรียน โดยภาพรวมทั้ง 4 ด้าน ผลสำเร็จการดำเนินงานโครงการโดยภาพรวมอยู่ในระดับผลสำเร็จมากที่สุด มีค่าเฉลี่ย 4.39,ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.216 ผ่านเกณฑ์การประเมินทั้ง 4 ด้าน มีค่าเฉลี่ยผลสำเร็จมากที่สุด
4.1 ผลการประเมินด้านความพึงพอใจของผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการดำเนินงานโครงการวิถีพุทธ พัฒนาจิตเพื่อชีวิตที่มีความสุขแบบยั่งยืน ของโรงเรียนบ้านหนองหวาย ปีการศึกษา 2563 โดยภาพรวมอยู่ในระดับความพึงพอใจมากที่สุด 4.47,ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.293
4.2 ผลการประเมินด้านความยั่งยืนของโครงการผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการดำเนินงานโครงการวิถีพุทธ พัฒนาจิตเพื่อชีวิตที่มีความสุขแบบยั่งยืน ของโรงเรียนบ้านหนองหวาย ปีการศึกษา 2563 โดยภาพรวมอยู่ในระดับผลสำเร็จมากที่สุด 4.50,ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.308
ข้อเสนอแนะ
สำหรับข้อเสนอแนะ ผู้ตอบแบบสอบถามผู้บริหาร ข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน นักเรียน ผู้ปกครองนักเรียน มีข้อเสนอแนะให้โรงเรียนดำเนินการ ดังนี้
1. ควรจัดกิจกรรมกระบวนการพัฒนาผู้เรียนอย่างหลากหลาย เพื่อให้นักเรียนรู้จักคิด มีการฝึกปฏิบัติอย่างสม่ำเสมอทั้งด้านศีล สมาธิ และปัญญา
2. ควรให้ผู้ที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินงานโครงการดูแลสนับสนุนในทุกขึ้นตอน อย่างใกล้ชิด เพื่อช่วยให้การดำเนินการทุกส่วนเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ และเป็นกัลยาณมิตร
3. ส่งสมัครเข้าร่วมโครงการโรงเรียนวิถีพุทธชั้นนำ และโครงการโรงเรียนคุณธรรมสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ระดับ 3 ดาว เป็นลำดับต่อไป